Gerrit van Wyk Kruger

Gerrit van Wyk Kruger (gebore 11 Junie 1937) is 'n Suid-Afrikaanse klassikus en skrywer wat verbonde was aan Stellenbosch Universiteit. Hy is in Namakwaland gebore.

Beknopte biografie en loopbaan

Kruger matrikuleer in 1955 aan die Hoërskool Martin Oosthuizen te Kakamas in die eerste klas, met Theo Pauw as skoolhoof. In 1958 verwerf hy sy B.A. graad cum laude aan Stellenbosch Universiteit, met as hoofvakke Grieks en Hebreeus, en met Latyn en Afrikaans as sekondêre vakke. In 1959 skryf hy in aan die Teologiese Seminarium van die NG Kerk op Stellenbosch tydens die seminarium se eeufeesjaar. In 1960 wen Kruger die Sir Henry Strakosch-gedenkbeurs vir verdere studie aan die Universiteit van Cambridge en in 1961 behaal hy 'n BA Hons, cum laude, aan Stellenbosch Universiteit. In September 1961 verlaat hy Kaapstad aan boord die Pendennis Castle vir Southampton, Engeland.

Hy was van 1961 tot 1964 'n lid van King's College, Cambridge, waar hy studeer onder CDF Moule, die Lady Margaret's professor in Godheid (die oudste leerstoel aan die universiteit, waar Erasmus van Rotterdam die eerste leser in Grieks was). In 1963 tree hy in die huwelik met Christa de Wit in die Presbiteriaanse kerk in St. Columba, Downingstreet, Cambridge, en vertrek hierna op 'n uitgebreide toer deur Europa, met Griekeland as eindbestemming. Teen Julie 1964 was hy dosent in Grieks aan Stellenbosch Universiteit, en in 1967 ontvang hy sy Ph.D. in Nuwe Testamentiese Grieks aan die Universiteit van Cambridge, met 'n proefskrif getiteld Conditionals in the New Testament. A Study in their Rationale.

Teen 1969 was hy die Senior lektor in Grieks aan Stellenbosch Universiteit, en vanaf 1969 tot 1973 die hoofeksaminator vir Matrikulasie-Grieks in Suid-Afrika. Sy seun (André) is op 25 Julie 1970 gebore. In 1973 word hy professorskappe aangebied aan die Universiteit van Port Elizabeth en aan die destydse Universiteit van die Oranje-Vrystaat. In 1976 is hy aangewys as eerste professor in Nuwe Testamentiese Grieks aan Stellenbosch Universiteit. In 1986 spandeer hy sy Sabbatsverlof saam met sy gesin, en danksy 'n Senior HSRC-beurs in Cambridge, saam met Dr. Richard Hunter van Pembroke College, nou Regius-professor in Grieks aan Cambridge, werk Kruger aan die antieke Griekse romanse. Hy was vanaf 1977 tot 1985 mede-lid van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, en in 1985 studieleier van die eerste doktorsgraad in Nuwe Testamentiese Grieks aan Stellenbosch Universiteit. Hy was van 1985 tot 1995 moderator vir Hellenistiese Grieks aan die Universiteit van Wes-Kaapland. In 1994 tree hy af aan Universiteit Stellenbosch.

Gerrit Kruger het sedert sy aftrede verskeie nuwe boeke voltooi (gepubliseer in 2017 en 2019) en etlike verdere manuskripte. Van 1994 tot 2000 was hy korrespondent vir Die Burger, en verantwoordelik vir tot 70 artikels oor Afrikaans, politiek, letterkunde en ander polemica. Sy 125 artikels oor die geskiedenis van Stellenbosch wat tussen 1987 en 1993 vir Eikestadnuus geskryf is, kan in die argief van die Gericke-biblioteek, Africana-afdeling, gevind word, benewens sy volledige versameling van Afrikaanse literatuur uit die 20ste eeu, waarvan etlike getekende eerste uitgawes is. Kruger se essays en skrywes word ook gereeld gepubliseer op die Afrikaanstalige letterkundige webwerf Litnet.

Publikasies

Boeke

• Inleiding tot die studie van Nuwe-Testamentiese Grieks, T. Wever, Meppel/ Stellenbosch, 1975
• Rondom die antieke Griekse boek, Universiteits-Uitgewers en -Boekhandelaars (UUB), Stellenbosch, 1977
• Die skrywers van die Nuwe Testament, UUB, Stellenbosch, 1981
• Gregoire: Selfportretstudies/ Selfportrait Studies (mede-redakteur van Hester Borman), Stellenbosch Kunsgalery, 1997
• Die geskiedenis van die Griekse taal oor 35 eeue heen, Sun Media, 2017 (geborg deur die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns)
• En wie het God geskep? Op weg na 'n nuwe definisie van die Godheid, e-book, 2017
• Raar, maar waar, some 2 000 lemmas on everyday most interesting things, 2017
• Die Griekse ou Komedie - Aristophanes, Naledi, 2019 - Kruger se mees onlangse publikasie.

Boeke gepubliseer in geslote sirkulasie deur die Universiteits-Uitgewers en -Boekhandelaars (UUB), Stellenbosch/Grahamstad

• Die voor-Sokratiese natuurfilosowe, 1976
• Aristophanes. Die Griekse Ou Komedie, 1977
• Teorie en eksegese van die NT verbum, 1981
• Die na-klassieke Griekse letterkunde, 1983
• Die oud-Griekse roman, 1986
• Plato, god van die filosowe, 1992
• Die Evangeliegenre, 1992
• Skrywers van die Nuwe Testament, Deel II, 1994s die Martelaar, Irenaeus, Athenatius, Origenes, Clemens Alexandrinus en Eusebius, 2010

Verdere manuskripte vir publikasie

• Sappho van Lesbos, Vroegste digteres uit die Westerse Letterkunde: Die fragmente uit Eoliese Grieks vertaal en ingelei, met 'n Addendum van Ovidius se Brief van Sappho uit Latyn vertaal), 2006
• Denkers deur die eeue: Die Westerse wysbegeerte in die n‡-klassieke tydvak buite die Christelike dogma, 2006
• Die oud-Griekse visuele kunste en musiek, 2007
• Die oud-Griekse geskiedskrywing, 2007
• Die vóór-Sokratiese natuurfilosofie: Begin van die Westerse teoretiese fisika in Griekeland, 2008
• Plato en Aristoteles, 2008
• Die Homeriese epos, met spesiale verwysing na die Ilias, 2009
• Mens en taal, 2009
• Hindoeïsme: Geskiedenis, godsdiens en taal, 2009
• Egiptologie: 'n Inleiding met die oog op die oud-Egiptiese religie, 2010
• Die vroeë Griekse kerkvaders: Ignatius, Justinu

Reeds voltooi in 'n ses-volume reeks oor klassieke erfenis

• 'n Geskiedenis van die Latynse Letterkunde, vol.1 (Vanaf die inskripsionele pre-literêre fase tot met die val van die Romeinse ryk in die Weste in 476 AD, met 'n uitvoerige Inleiding)
• 'n Geskiedenis van die Latynse Letterkunde, vol.2 (Die Latynse taal en letterkunde van die Middeleeue, 476 - 1492, vanaf die val van die Romeinse ryk tot by die ontdekking van Amerika deur Columbus, d.w.s. tot met die opkoms van die Nuwe Wêreld wat gevolg het op die Renaissance)
• Die Bisantynse Griekse Letterkunde: Die ontstaan van 'n Griekse Letterkunde in Konstantinopel tydens die Middeleeue

Verdere manuskripte vir publikasie sedert 2005

• Aischulos: Eerste groot oud-Griekse treurspeldigter
• Sophokles: Tweede groot oud-Griekse treurspeldigter
• Euripides: Derde groot oud-Griekse treurspeldigter
• Die literêre Koinê-skrywers (met insluiting van Polubios, Diodorus Siculus, Strabo, Philo Judaeus, Flavius Josephus, Plutarchus, Pausanias, Philo van Bisantium, Apollodorus van Athene, Artemidorus van Efese en Nikolaos van Damaskus)
• Studies rondom die Griekse Nuwe Testament: Teks, taal en konteks
• Die Briewe van Paulus: Teks en konteks
• Denkers deur die eeue, Deel Twee
• Stromata: Bakens uit die Griekse Oudheid
• 'n Reis deur Griekeland: Feit en legende
• En wie het vir God geskep? Onderweg na 'n nuwe definisie van die Godheid [97 pp.]
• Kommentaar op die negentien tragedies van Euripides [168 bl.]
• Die geskiedenis van klassieke Griekeland [147 bl.]
• Die geskiedenis en monumente van klassieke Athene [53 pp.]
• Die alledaagse in klassieke Athene [84 pp.]
• Die geskiedenis van Rome [125]
• Die verhaal van die Griekse taal oor 35 eeue heen [in 2 vols., 438 pp.]

Pryse en toekennings

• Die Akademie se N.P. van Wyk Louw-medalje (2023)