Jarmo
Jarmo (Qal'at Jarmo) (Koerdies: Çermo) is ’n prehistoriese argeologiese terrein in die hedendaagse Irak, aan die voorheuwels van die Zagrosberge. Dit lê op ’n hoogte van 800 m bo die seevlak in ’n gordel woudland van eike- en pistachiobome. Uitgrawings het onthul Jarmo was ’n landbougemeenskap wat van 7090 v.C. dateer. Dit was ’n tydgenoot van sulke belangrike Neolitiese terreine soos Jericho in die Suid-Levant en Çatal Hüyük in Anatolië.
| Jarmo | ||
,_late_8th_century_BCE_to_late_6th_century_BCE._Sulaymaniyah,_Iraq,_March_2021._Aftermaths_of_1948-1955_excavations_conducted_by_the_Oriental_Institute_of_the_University_of_Chicago.jpg)
| ||
| Die Neolitiese dorpie Jarmo in Irak, 2021. | ||
| Plaaslike naam | Çermo | |
| Land |  Irak
| |
| Soort | Nedersetting | |
| Streek | Mesopotamië | |
| Geskiedenis | ||
| Gestig | Omstreeks 7500 v.C. | |
| Tydperk | Neolitikum | |
Ontdekking en uitgrawings wysig
Die terrein is oorspronklik in 1940 deur die Irakse Oudhededirektoraat ontdek, en later het die argeoloog Robert Braidwood dit besoek. Hy was destyds op soek na geskikte plekke waar hy die oorsprong van die Neolitiese Omwenteling kon navors.[1][2]
Braidwood het drie seisoene as deel van die Irak-Jarmo-program gewerk, dié van 1948, 1950-'51 en 1954-'55; ’n vierde veldtog is deur die 14 Julie-revolusie in die wiele gery. Tydens sy uitgrawings in 1954-'55 in Jarmo het Braidwood vir die eerste keer ’n multidissiplinêre benadering gevolg in ’n poging om navorsingsmetodes te verfyn en die oorsprong van die domestikering van plante en diere uit te klaar. In sy span was ’n geolooog, paleobotanis, kundige op die gebied van erdeware en radiokoolstofdatering en soöloog, sowel as verskeie argeoloë. Dié metode is daarna in alle ernstige veldwerk in argeologie gebruik.
Jarmo die dorpie wysig
In die uitgrawings is ’n klein dorpie van 12 000 tot 16 000 m2 ontdek. Volgens radiokoolstofdatering dateer die oudste vlakke van 7090 v.C. en die jongstes van 4950 v.C. Die hele terrein bestaan uit 12 vlakke. Dit lyk of Jarmo twee ouer, permanente Neolitiese nedersettings was. Die hoogtepunt was waarskynlik tussen 6200 en 5800 v.C.
Daar was sowat 25 huise met stutmure en songedroogde modderdakke wat op steenfondamente gestaan het, met ’n eenvoudige vloerplan wat uit die grond gegrawe is. Die huise is gereeld herstel of oorgebou. Daar was sowat 150 inwoners in die dorpie, wat duidelik ’n permanent nedersetting was.
In die vroeëre fases was daar oorwegend voorwerpe wat van steen, kwartsglas en lawaglas gemaak is. Die gebruik van laasgenoemde materiaal van die gebied om die Vanmeer, 320 km van daar, asook die teenwoordigheid van ornamentele skulpe van die Persiese Golf dui daarop dat die een of ander vorm van georganiseerde handel moes bestaan het.
Erdeware en godsdiens wysig
Jarmo is een van die oudste terreine waar erdeware ontdek is. Dit word aangetref in die jongste laag wat uitgegrawe is – wat van die 7de millennium v.C. dateer. Dit is met die hand gemaak, eenvoudig en het dik kante gehad. Daar is kleifigure, onder andere van swanger vroue wat vermoedelik vrugbaarheidsgodinne was soortgelyk aan die moedergodin van ander Neolitiese beskawings in die streek.
Verwysings wysig
- ↑ [1] Geargiveer 17 Oktober 2013 op Wayback Machine L. S. Braidwood et al., Prehistoric Archeology Along the Zagros Flanks, Oriental Institute Publications 105, 1983, ISBN 0-918986-36-2
- ↑ Robert J. Braidwood, The Iraq-Jarmo Project of the Oriental Institute of the University of Chicago, Season 1954–1955, Verlag nicht ermittelbar, 1954
Bronne wysig
- R.J. Braidwood, "Jarmo: A village of early farmers in Iraq", Antiquity, vol. 24, pp. 189–195, 1950,
- J. M. Adovasio, "The Textile and Basketry Impressions from Jarmo", Paléorient, vol. 3, iss. 3, pp. 223–230, 1975
Skakels wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Jarmo.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
