Johann Botha (aanbieder)
- Hierdie artikel handel oor die Suid-Afrikaanse aanbieder en dokumentêrvervaardiger. Vir die outeur, sien Johann Botha (skrywer).
Johannes Petrus (Johann of Grotman) Botha (8 Augustus 1963 – 7 Junie 2017) was 'n veelsydige Afrikaanse aanbieder op radio en televisie, en dokumentêrvervaardiger. Hy was benewens ook 'n skubaduik-, musiek-, poësie-, Afrikaans- en skaakentoesias.[1] Hy het veral bekendheid verwerf vir sy betrokkenheid by die SAUK se omgewingsbewustheidsprogram, 50/50. By RSG en Pretoria FM was hy 'n gewilde radioaanbieder, en was verantwoordelik vir klassieke programme soos Dis Opera, Die Tweede Beweging, Spookstasie, Tempo, Botha Blues en Nagmusiek. Hy is beskou as een van die beste Afrikaanse radioaanbieders van sy generasie en het volgens ATKV met vele nominasies tot ATKV-mediaveertjies vir beide sy radio en TV-werk mee gespog. Die beheerliggaam het verder oor Botha gekenmerk dat "sy veelsydigheid het geen perke geken nie." Botha was by geleentheid ook rugby- en krieketkommentator. Hy het 'n kenmerkende loslit en plat-op-die-aardestyl gehad, en het verkies om kaalvoet te loop, met geskeurde T-hemp, en hare wat baie lank gedra is.[2] In 2008 het Botha met die ATKV-mediaveertjie weggestap vir Dis Opera.
Johann Botha | |
|---|---|
| Gebore | Johannes Petrus Botha 8 Augustus 1963 |
| Sterf | 7 Junie 2017 (op 53) |
| Nasionaliteit | Suid-Afrika |
| Alma mater | Universiteit van Pretoria |
| Beroep | TV- en radio-aanbieder |
| Bekend vir | Dokumentêre programme |
| Eggenoot | Hermien de Vos (geskei) |
| Geloof | Christen |
Jong lewe
wysigHy is in Rustenburg gebore, maar op ouderdom 7 het sy gesin na Pretoria verhuis.[1] Botha het skoolgegaan by Laerskool Louis Leipoldt en Hoërskool Verwoerdburg in Lyttelton. Daarna het hy drama aan die Universiteit van Pretoria studeer. As kind het Botha lank sang geneem, en dit was sy ambisie om 'n operasanger te word. Hierdie ideaal is uiteindelik nie verwesenlik nie, omdat sy militêre diensplig hierdie planne onderbreek het.[3] Tydens sy diensplig het hy egter begin om saxofoon te speel, wat 'n lewenslange belangstelling sou word.
Loopbaan
wysigNa sy dramastudies het hy in 1988 by die SAUK begin werk.[4] Een van sy bekendste programme, Botha Blues, is in hierdie jaar begin. Botha het opdrag van sy stasiebestuurder gekry om 'n program te skep "wat mense se horisonne kon verbreed deur die gebruik van sosiale kommentaar" en 'n platform aan kunstenaars te bied wat normaalweg nie as deel van die hoofstroom beskou sou word nie. Die program het mettertyd kultusstatus onder liefhebbers van alternatiewe musiek gekry. In 1992 het Botha met nog 'n waterskeidende radioprogram begin, naamlik Tempo, 'n musiekprogram vir jongmense. In die begindae van die program het sowat 15 000 jongmense weekliks ingeskakel, maar binne vier jaar het die syfer tot sowat 70 000 gegroei.[5]
In 1994 het Botha betrokke geraak by die SAUK se omgewingsbewustheidsprogram op televisie, 50/50. Na berig word het die vervaardiger, Danie van der Walt, slegs twee vrae aan hom in die werksonderhoud gestel: "Hou jy van die bos?" en "Wil jy vir ons werk?"[4] Botha het later in 'n koerantonderhoud opgemerk: "Ek sê altyd ek speel nie die Lotto nie, want ek het al my geluk opgebruik om my werk te kry."[4]
Hy het egter in Maart 2008 sy 20-jaarlange verbintenis met RSG beëindig, na beweerde onenigheid tussen hom en die stasiebestuurder, Magdaleen Kruger.[6] Vanaf 7 Julie 2008 was Botha in die hoedanigheid van vervaardiger by 50/50 betrokke. In 2009 is hy deur mnr. Kofi Annan, voorsitter van die Kofi Annan Stigting en voormalige Sekretaris-generaal van die VVO, gevra om as voorsitter van die Internasionale Beraad oor Aardverwarming in Geneve, Switserland, op te tree.[7]
In sy laaste lewensjare was hy aanbieder van kykNET se natuurprogram Projek Aardwolf. Met die beëindiging van dié reeks het hy homself as mesmaker bekwaam. Tot met sy dood was hy 'n dokumentêr-vervaardiger vir Carte Blanche, en sedert die begin van 2017 was hy ook die aanbieder van Pretoria FM se Sondagaandprogram, Nagmusiek.[8] Ten tye van sy dood was hy betrokke by sensitiewe ondersoeke soos die oopvlek van 'n groot bedrieglike landeis in die suide van Johannesburg,[9] maar dié opdrag het blykbaar nie met sy skietdood verband gehou nie.
Dood
wysigBotha is op 7 Junie 2017 by die Zebra Inn in Jeppestown, Johannesburg, saam met Werner "Swazi" Perchtold (73) deur gewapende rowers doodgeskiet. Perchtold, 'n oud-recce, huursoldaat, jagter, atleet en kroegeienaar, het sowat 'n jaar tevore saam met Botha 'n skaakklub daar begin wat verskillende kulture byeengebring het om op Dinsdagaande skaak te speel.[1] Botha van Kensington, Johannesburg, is oorleef deur sy ouers, sy twee ouer broers, jonger suster en sy geskeide vrou, Hermien de Vos.[2] Die roudiens vir Johann Botha is op 15 Junie 2017 in Centurion in die Nederduitsch Hervormde Kerk gemeente Verwoerdburg gehou.
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Johann Botha: Só sal ons hom onthou, Phillip Bruwer, Maroela Media
- ↑ 2,0 2,1 Johann Botha: Skok ná TV-man se skietdood, Elise Templehoff en Jeanelle Greyling, Die Burger, 9 Junie 2017
- ↑ Marida Fitzpatrick (8 Junie 2017). "Johann Botha: 'n Leeu se stem is stil". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Junie 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 "By: Die leeu met die rot en sy huis en die hiëna op sy selfoon". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 September 2007. Besoek op 8 Mei 2008.
- ↑ Gewilde Johann Botha se bek te vinnig vir sy brein
- ↑ Litnet|Johann Botha se kontrak by RSG[dooie skakel]
- ↑ Nog ‘n Internasionale prestasie deur Johann Botha, ATKV, Centurion
- ↑ Polisie skets prentjie van Johann Botha se skietdood, Phillip Bruwer, Maroela Media
- ↑ Botha busy with land claim exposé when he was killed Geargiveer 8 Junie 2017 op Wayback Machine, Sifiso Zulu, EWN
Eksterne skakels
wysig- Uittreksels uit "Vergete rivier", 'n 2015 vierstuks-dokumentêr oor die benede-Oranjerivier en Klein-Boesmanland, vervaardig deur Johan Nel, met Johann Botha as aanbieder
- Johann Botha: 'Stories vir dae', Netwerk24 video
- Remembering Swazi Werner of the Zebra Inn, Heather Mason, blog