Menelaos (Grieks: Μενέλαος) was in die Griekse mitologie die koning van Sparta, die man van Helena van Troje en die seun van Atreus en Aërope. Volgens die Ilias was Menelaos ’n sentrale figuur in die Trojaanse Oorlog – hy het ’n Spartaanse afdeling aangevoer van die Griekse leër, wat onder leiding was van sy ouer broer Agamemnon, koning van Micene. Hy is prominent in die Ilias én Odussee, sowel as op geverfde Griekse vase – eerder as ’n held van die Trojaanse oorlog as lid van die gedoemde Huis van Atreus.

Menelaos
Koning van Sparta
’n Marmerborsbeeld van Menelaos.
’n Marmerborsbeeld van Menelaos.
Voorganger Tindareos
Vrou Helena
Kinders Hermione
Nikostratos
Megapentes
Aithiolas
Marafios
Pleistenes
Vader Atreus
Moeder Aërope

Bewind wysig

Volgens antieke bronne het Menelaos se pa, Atreus, met sy broer Tuestes oor die troon van Micene geveg. Ná ’n stryd wat owerspel, bloedskande en kannibalisme ingesluit het, het Tuestes die troon bestyg nadat sy seun Atreus vermoor het. As gevolg daarvan moes Atreus se seuns, Menelaos en Agamemnon, in bannelingskap gaan. Toe hulle dink die tyd is ryp om die vyandige heerser van Micene te onttroon, het hulle teruggekeer en Tuestes verdryf met die hulp van koning Tindareos van Sparta. Agamemnon het toe koning geword.

Toe dit tyd word vir Tindareos se stiefdogter, Helena, om te trou het baie konings en prinse om haar hand meegeding, want sy is beskou as die beeldskoonste vrou in die wêreld. Onder die mededingers was Odusseus, Menesteus, Alias die Grote, Patroklos en Idomeneus. Tindareos wou nie ’n man vir Helena kies nie, omdat hy bang was hy kom die ander vryers te na. Odusseus het toe met ’n voorstel vorendag gekom in ruil vir ’n goeie woordjie van Tindareos in sy hofmakery van Penelope: Tindareos moes die vryers ’n eed laat aflê dat hulle Helena se huwelik sou verdedig, maak nie saak wie Tindareos as haar man kies nie. Menelaos het gewen,[1] die res van die vryers het die eed afgelê en Helena en Menelaos is getroud. Menelaos het koning van Sparta geword nadat beide Tindareos en Leda van die troon afstand gedoen het.

Wat veronderstel is om hulle paleis te wees is in uitgrawings ontdek wat in 1926 begin is (en tot 1995 geduur het) in Pellana, Lakonië, noordwes van die moderne (en klassieke) Sparta.[2]

Trojaanse Oorlog wysig

 
Menelaos key Helena terug, omstreeks 450-440 v.C.

Die godin Afrodite het die beeldskoonste vrou in die wêreld aan Paris van Troje belowe nadat hy haar ’n kompetisie laat wen het teen Hera en Atena. Sy was egter reeds met Menelaos getroud. Paris het haar toe uit die Spartaanse paleis gaan steel en na Troje geneem.

Menelaos het die eed aan Tindareos gebruik om al die Grieke sover te kry om na Troje op te ruk om Helena terug te kry, en dit het aanleiding tot die Trojaanse Oorlog gegee. Homeros se Ilias is die omvattendste bron vir Menelaos se avonture tydens die oorlog. Hy het byvoorbeeld in ’n tweegeveg met Paris betrokke geraak vir Helena se terugkeer. Menelaos het Paris geklop, maar Afrodite het Paris weggelok net toe hy hom wou doodmaak.

Volgens Hyginus het Menelaos agt mans in die oorlog doodgemaak en was hy een van die Grieke wat in die Trojaanse perd weggekruip het. Tydens die verwoesting van Troje het Menelaos vir Deifobos, wat ná Paris se dood met Helena getrou het, doodgemaak. Hy het daarna met Helena versoen geraak.

Verwysings wysig

  1. "Archived copy". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Oktober 2011. Besoek op 5 Oktober 2011.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  2. admin. "Διαβλητικός".

Skakels wysig