Mesosaurus (wat middel-akkedis beteken) is ’n uitgestorwe genus reptiele van die vroeë Perm van Suider-Afrika en Suid-Amerika. Saam met die genera Brazilosaurus en Stereosternum is dit lid van die familie Mesosauridae en die orde Mesosauria. Mesosaurus was lank vermoedelik een van die eerste mariene reptiele, hoewel nuwe data daarop dui dat minstens dié van Uruguay in hipersoutwater voorgekom het en nie in ’n tipiese see-omgewing nie.[1]

Mesosaurus
Tydperk: Sisuralium
~299–280 m. jaar gelede
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Filum:
Klas:
Subklas:
Orde:
Familie:
Genus:
Mesosaurus

(Gervais, 1864-'66)
Binomiale naam
Mesosaurus tenuidens
(Gervais, 1864-'66)
Sinonieme
  • Mesosaurus brasiliensis
    (McGregor, 1908)
  • Ditrochosaurus capensis
    (Gurich, 1889)
  • Mesosaurus capensis
    (Gurich, 1889)

Mesosaurus het baie aanpassings vir ’n volle waterleefstyl gehad. Dit word gewoonlik as ’n anapside beskou, hoewel Friedrich von Huene gedink het dit was ’n sinapside,[2] en onlangs het dié idee weer ondersteuning gekry.[3][4]

Beskrywing wysig

 
’n Fossiel in Milaan.
 
Skeletafdrukke in witterige skalie van die Whitehill-formasie, Keetmanshoop, Namibië.

Mesosaurus was een van die eerste diere sover bekend wat teruggekeer het na ’n waterleefstyl nadat vroeë tetrapodes in die laat Devoon of later op land gaan bly het.[5] Dit was sowat 1 m lank, met gewebde pote, ’n stroombelynde liggaam en ’n lang stert wat dalk ’n vin gehad het. Hy het homself waarskynlik met sy lang agterpote en buigbare stert deur die water voortgedryf. Sy lyf was ook buigbaar en kon maklik na die kant beweeg, maar sy besonder dik ribbes sou voorkom het dat hy sy lyf kon kronkel.[6]

Mesosaurus het ’n lang, klein skedel met lang kakebene gehad. Sy tande was groter as dié van Stereosternum en veral die voorstes het uitwaarts gewys.[7] Die bene van die agterkop was dik en het versmelting ondergaan. Die neusgate was aan die bokant geleë en dit het die dier toegelaat om asem te haal met net die bokant van sy kop wat uit die water steek, baie soos moderne krokodille.

Hoewel baie van sy eienskappe op ’n waterleefstyl dui,[8] kon Mesosaurus dalk vir kort rukkies op land rondbeweeg het. Omdat sy elmboë en enkels se beweging beperk was, het hy hom waarskynlik voortgedruk soos vandag se waterskilpadwyfies op die strand wanneer hulle eiers gaan lê.[9][10]

Verspreiding wysig

Mesosaurus was belangrik in die verskaffing van bewyse vir die teorie van kontinentale verskuiwing: Sy oorblyfsels is in Suider-Afrika en oostelike Suid-Amerika (Uruguay en Brasilië) aangetref, twee streke wat ver uitmekaar lê.[11][12] Omdat hierdie diere kusdiere was wat nie sommer die Atlantiese Oseaan sou oorsteek nie, beteken dit die twee kontinente moes eens vas aan mekaar gewees het.

Verwysings wysig

  1. Piñeiro, G.; Ramos, A.; Goso, C.; Scarabino, F.; Laurin, M. (2012). "Unusual environmental conditions preserve a Permian mesosaur-bearing Konservat-Lagerstätte from Uruguay". Acta Palaeontologica Polonica. 57 (2): 299–318. doi:10.4202/app.2010.0113.
  2. Huene, F. von (1940). "Osteologie und systematische Stellung von Mesosaurus". Palaeontographica Abteilung A. 92: 45–58.
  3. Piñeiro, Graciela (2008). "Los mesosaurios y otros fosiles de fines del Paleozoico". In D. Perera (red.). Fósiles de Uruguay. DIRAC, Montevideo.
  4. Piñeiro, G.; Ferigolo, J.; Ramos, A.; Laurin, M. (2012). "Cranial morphology of the Early Permian mesosaurid Mesosaurus tenuidens and the evolution of the lower temporal fenestration reassessed". Comptes Rendus Palevol. 11 (5): 379–391. doi:10.1016/j.crpv.2012.02.001.
  5. Laurin, Michel (2010). How Vertebrates left the Water (illustrated uitg.). University of California Press. pp. xv + 199. ISBN 978-0-520-26647-6.
  6. Palmer, D., red. (1999). The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. London: Marshall Editions. p. 65. ISBN 978-1-84028-152-1.
  7. Modesto, S.P. (2006). "The cranial skeleton of the Early Permian aquatic reptile Mesosaurus tenuidens: implications for relationships and palaeobiology". Zoological Journal of the Linnean Society. 146 (3): 345–368. doi:10.1111/j.1096-3642.2006.00205.x.
  8. Canoville, Aurore; Michel Laurin (2010). "Evolution of humeral microanatomy and lifestyle in amniotes, and some comments on paleobiological inferences". Biological Journal of the Linnean Society. 100 (2): 384–406. doi:10.1111/j.1095-8312.2010.01431.x.
  9. Modesto, S.P. (2010). "The postcranial skeleton of the aquatic parareptile Mesosaurus tenuidens from the Gondwanan Permian". Journal of Vertebrate Paleontology. 30 (5): 1378–1395. doi:10.1080/02724634.2010.501443.
  10. Pablo Nuñez Demarco et al. Was Mesosaurus a Fully Aquatic Reptile? Front. Ecol. Evol, aanlyn, 27 Julie 2018; doi:10.3389/fevo.2018.00109
  11. Piñeiro, Graciela (2008). D. Perera (red.). Fósiles de Uruguay. DIRAC, Montevideoy.
  12. Trewick, Steve (2016). "Plate Tectonics in Biogeography". International Encyclopedia of Geography: People, the Earth, Environment and Technology (in Engels). John Wiley & Sons, Ltd. pp. 1–9. doi:10.1002/9781118786352.wbieg0638. ISBN 9781118786352.

Verdere leesstof wysig

Skakels wysig