Michael Halliday

Michael Alexander Kirkwood Halliday (dikwels ook genoem M.A.K. Halliday) (gebore 13 April 1925; oorlede op 15 April 2018) was 'n Australiese taalkundige. Hy het 'n model van grammatika, die sistemiese funksionele grammatika, ontwikkel wat wêreldwyd belangrik geword het. Hierdie model is nie net op Engels van toepassing nie, maar ook op meeste ander tale, soos die Indo-Europese groep.

Michael Halliday
Michael Halliday in 2015
Geboortenaam	Michael Alexander Kirkwood Halliday
Gebore	(1925-04-13)13 April 1925 Leeds, Yorkshire, Engeland
Oorlede	15 April 2018 (op 93) Sydney, Nieu-Suid-Wallis, Australië
Blyplek	Australië
Nasionaliteit	Verenigde Koninkryk
Vakgebied	Taalkunde
Bekend vir	Sistemiese funksionele taalkunde
Beïnvloed deur	Vilém Mathesius (Prague school) Wang Li, J.R. Firth, Benjamin Lee Whorf
Invloed op	Ruqaiya Hasan, C.M.I.M. Matthiessen, J.R. Martin, Norman Fairclough

Biografie

Halliday is gebore en word groot in Engeland. Hy verkry 'n BA Honneurs in Moderne Chinese Taal en Letterkunde (Mandaryns) by die Universiteit van Londen. Hy spandeer die volgende drie jaar in China, en met sy terugkoms verkry hy sy doktersgraad by die Universiteit van Cambridge in Chinese Linguistiek. Hy skakel oor na die veld van linguistiek, en in 1961 publiseer hy sy teorie oor sistemiese funksionele grammatika, gebou op die vroeëre werk van sy Britse mentor J. R. Firth en 'n groep Europese linguiste van die vroeë twintigste eeu, bekend as die Praagskool.

In 1965 word hy professor in Linguistiek by die Universiteit van Londen. In 1976 verhuis hy na Australië vir 'n professoraatskap in Linguistiek by die Universiteit van Sydney, en hy bly in hierdie pos aan tot met sy aftrede. Hy verkry 'n emeritus professoraatskap by beide die Universiteit van Sydney en die Macquarie-universiteit. Hy is 'n besoekende professor in die Fakulteit van Opvoedkunde by die Universiteit van Hongkong.

Invloedsfeer

Benewens linguistiek beïnvloed hy ook die studierigtings van visuele en multimodale kommunikasie. Hy word beskou as die stigter van die studieveld sosiale semiotiek. Hy werk in verskeie areas van taalstudie, beide in die teorie en toepassing daarvan. Hy beywer hom veral om die begrippe omtrent die basiese beginsels van taal toe te pas op die teorie en praktyk van opvoedkunde. In 1990 lewer hy 'n lesing in Saloniki waarmee hy een van die pioniers word in die nuwe studieveld van eko-kritiese diskoersontleding.

Die Halliday-funksies van taal

In 1975 identifiseer en benoem Halliday die sewe funksies wat taal bied aan kinders in die vroeë kinderjare. Kinders word gemotiveer om taal aan te leer omdat die aanleer sekere doelwitte vir hulle bedien. Die eerste vier help kinders om fisiese, emosionele en sosiale behoeftes te bevredig.

• Instrumenteel: Die kind gebruik taal om sy of haar behoeftes uit te druk (byvoorbeeld 'Ta sappie')
• Regulerend: Die kind gebruik taal om andere te gebied (byvoorbeeld 'Gaan weg')
• Interaksioneel: Die kind gebruik taal om verhoudings te vorm (byvoorbeeld 'Lief jou mamma')
• Persoonlik: Die kind gebruik taal om gevoelens, idees en selfidentiteit uit te druk (byvoorbeeld 'Ek soet kind')

Die laaste drie funksies help die kind om met sy of haar omgewing oor die weg te kom.

• Heuristies: Die kind gebruik taal om vinnig kennis omtrent die omgewing te verkry (byvoorbeeld 'Wat maak trekker?')
• Verbeeldingsryk: Die kind gebruik taal om 'n denkbeeldige samelewing te skep.
• Verteenwoordigend: Die kind gebruik taal om feite en inligting weer te gee.

Bron

• Losweg vertaal vanaf die Engelse Wikipedia, by Michael Halliday.

Verdere bronne

• Gardiner, Alan: A level study guide, English Language.
• Halliday, M.A.K. Explorations in the Functions of Language. London: Edward Arnold, 1973.
• Halliday, M.A.K., and C.M.I.M. Matthiessen. An Introduction to Functional Grammar. Derde uitgawe. London: Arnold, 2004.

Eksterne skakels

• Sistemiese funksionele grammatika
• Lys van publikasies Geargiveer 7 Januarie 2010 op Wayback Machine
• Halliday, M.A.K. Explorations in the Functions of Language. Londen: Edward Arnold, 1973.
• Halliday, M.A.K., en C.M.I.M. Matthiessen. An Introduction to Functional Grammar. Derde uitgawe. Londen: Arnold, 2004.