NG gemeente Benoni-Oos

Die NG gemeente Benoni-Oos is een van net drie oorblywende gemeentes van die Nederduitse Gereformeerde Kerk wat nog die Oos-Randse stad Benoni se naam dra nadat Benoni-Wes by Benoni ingelyf is, waarna laasgenoemde in 2012 by Farrarmere ingelyf is.

Die NG kerk Benoni-Oos. Die argitek was Hendrik Vermooten.

Ds. J.C. Cots, leraar van 1950 tot 1957, toe hy leraar word van die nuwe gemeente Rynfield (1956), waarskynlik 'n afstigting van Benoni-Oos.

Stigting

Die gemeente is op 12 Oktober 1945 van twee moedergemeentes afgestig, naamlik Benoni en Benoni-Noord. Dit was 'n tyd van ongekende uitbreiding in die Transvaalse kerk. In daardie dekade (1940-'49) het die gemeentes in die Sinodale gebied, wat destyds Midde-Afrika ingesluit het, toegeneem van 121 tot 204 (8,3 per jaar) en in die daaropvolgende dekade tot 325 (12,1 per jaar). Die eerste diens is op 14 Oktober 1945 deur ds. J.L. Grobler, die konsulent, in die Marthinus Nel-gedenksaal gehou, by watter geleentheid die eerste kerkraadslede in hulle amp bevestig is. Die tekswoord by dié geleentheid was Hand. 14:23: “En hulle het in elke gemeente vir hulle deur opsteek van hande ouderlinge laat kies."

Die gemeente het by afstigting bestaan uit vyf losstaande sentra, en in die begin is eredienste by op verskillende plekke om die beurt gehad. Later is die dienste gesentraliseer. Hierdie wordingstyd was 'n tydperk van storm en drang. Oor sake is gewik en geweeg en na verskillende kante beweeg. Gelukkig het alles vir die gemeente ten goede meegewerk en bevredigende oplossings gevind.

Eerste leraar

Walter Madeley, 30 jaar LV vir Benoni, het die gemeente gehelp pas ná die Tweede Wêreldoorlog ’n boupermit te kry.

Ná 'n vakature van ses maande kon ons met blydskap op 25 April 1946 die eerste leraar in die persoon van ds. J.A. Kotzé ontvang. Die bevestiging is waargeneem deur ds. J.F. Naudé, later sekretaris van die Britse en Buitelandse Bybelgenootskap, en die intreerede het gegaan oor die woorde van Jesus in Matteus 26:31: “Julle sal almal in hierdie nag aanstoot neem aan My."

Bouwerk

Op die kerkraadsvergadering van 6 Mei 1946 in die Modderbee-saal, is besluit om op die aangekoopte grond met die aanbou van 'n pastorie en kerk te begin. Die destydse parlementslid, Walter Madeley, wat die kiesafdeling Benoni tussen 1915 en 1943 agt keer vir die Arbeidersparty gewen het en tot sy aftrede in 1945 minister van arbeid, het baie hulp in verband met die verkryging van 'n boupermit gebied.

Die hoeksteenlegging van die kerk en die ingebruikneming van die pastorie is op 16 November 1946 waargeneem. Die rede is uitgespreek deur ds. R.J.B. Feenstra, oudleraar van Benoni. Vir bouwerk in die gemeente het die familie Jordaan 'n lening van etlike duisende ponde aangebied. Die bouwerk self is deur vakmanne van die gemeente gedoen. As gevolg van bogenoemde kon die bouwerk teen die lae prys van £13 000 voltooi word. Die inwydingsrede is deur dr. William Nicol op 2 Augustus 1947 gelewer na aanleiding van Klaagliedere 3:39: “Wat klaag ’n mens in sy lewe? Laat elkeen klaag oor sy sondes.”

In 1951 skryf die gemeente se medewerker, waarskynlik die predikant, in Ons gemeentelike feesalbum: “Die indruk mag nie geskep word as sou net uiterlike bouwerk alhier verrig wees nie, maar dit was alleen die agtergrond vir die geestelike bouwerk in die gemeente. Fondamente en bouwerk het in mense-siele tot eer van die Here verrys.”

Ná 'n dienstydperk van drie jaar moes op 24 April 1949 afskeid geneem word van die leraar. Op 27 Januarie 1950 het prop. J.C. Crots die vorige leraar van gemeente, wat toe 1 250 lidmate getel het, opgevolg.

Enkele leraars

• Johannes Cornelis Crots, 1950 – 1957

Bronne

• Olivier, ds. P.L. (samesteller), 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.