Nerina Ferreira

Nerina Ferreira (1921–2012) was 'n Afrikaanse aktrise en vertaler van meer as honderd letterkundige werke in Afrikaans.

Nerina Ferreira, omstreeks 1962.

Lewe en werk

Nerina Helene du Toit is in Seepunt in Kaapstad gebore as die dogter van die oogarts dr. J.S. du Toit en Emmie Steyn (12 Januarie 1898 – 27 September 1997), die jongste dogter van president M.T. Steyn en sy vrou, Rachel, algemeen bekend as Tibbie. Nerina het twee susters en ’n broer, maar die broer is op tienjarige ouderdom oorlede. Haar skoolopleiding ontvang sy in Kaapstad aan die Laerskool Jan van Riebeeck en in die Paarl aan die Hoër Meisieskool La Rochelle. Op sestienjarige ouderdom begin sy studeer aan die Universiteit van Kaapstad, waar sy ’n M.A.-graad in Afrikaans behaal. Hierna leer sy tik en snelskrif aan en word ’n joernalis. Na die Tweede Wêreldoorlog is sy na Engeland, waar sy aan die London Foot Hospital haar bekwaam as ’n voetheelkundige. In Londen saai sy vir die uit. Terug in Kaapstad gee sy klas by privaat skole, bedryf in die middag haar voetheelkunde-praktyk en speel toneel in die aand. Haar betrokkenheid by die teater begin toevallig wanneer sy een aand by die Klein Teater in die Kompanjiestuin in Kaapstad verbyloop en gaan kyk wat daar aangaan. Dit was die Kaapstadse Afrikaanse Toneelgeselskap wat met repetisies besig was en hulle bied haar daardie aand haar eerste rol aan. Later word sy aktrise van beroep en sluit in 1965 heeltyds by Kruik (die Kaapse Raad vir Uitvoerende Kunste) aan.

Sy tree in verskeie toneelstukke op, waarna sy ook ’n bekende regisseur word. Dit is veral in komiese rolle waarin sy uitblink en van die toneelstukke waarin sy speel sluit in “Hond se gedagte”, “Soetwater se mense”, “Die ryk weduwee”, “Ons hou konsert”, “Anastasia”, “Cyrano de Bergerac”, “Dokter teen wil en dank”, “Die proponentjie”, “Richard III”, “Tartuffe”, “A flea in her ear” en “Die dame met die Kamelias”. Rolprente waarin sy rolle vertolk sluit in “Die spook van donkergat”, “Next stop Makouvlei”, “Dingetjie en Idi”, “My liedjie van verlange”, “Die troudag van Tant Ralie” en “Eendag op ’n reëndag”. Sy neem ook deel aan verskeie programme vir die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie (SAUK), onder meer aan “Kaapse Kaperjolle”, waarvoor sy vir langer as ’n jaar die teks skryf. Ander radioprogramme waaraan sy deelneem sluit in “Die Kaap is Hollands” en “Praat van die duiwel”. As aktrise vertolk sy ook talle rolle vir die radio, onder meer in die radiodrama “Blindemol” van Chris Barnard, terwyl sy ook per geleentheid rolle op televisie vertolk, onder andere in die televisiereeks “Geraldina die tweede”. Vir die SAUK vertaal sy ook baie programme. Sy is kortstondig getroud met dr. A.B. Ferreira, op sy dag hoof van die Departement Oogkunde aan die Universiteit van Stellenbosch, ’n huwelik waaruit ’n seun, Anton, gebore word. Anton word later narkotiseur vir die hartspan in Kaapstad. Sy woon in ’n woonstel in Groenpunt in Kaapstad. Na ’n langdurige siekte word sy in April 2012 na die hoësorgeenheid van Palm Garden in Seepunt verskuif. Hier is sy op 11 Junie 2012 oorlede.

Skryfwerk

Haar hoorspel “Eva se Krismiskat” word opgeneem in die versamelbundel “Debuut”, wat versorg is deur Ciska en Francois Marais. Dit is ’n blyspel wat die lief en leed van alledaagse mense as tema het en is op versoek spesiaal vir Oujaar geskryf.

Sy vertaal verskeie boeke in Afrikaans, onder andere “Pippie Langkous” van Astrid Lindgren, “Waar die waters slaap” van Angela C. Ionescu en ook werke van Shakespeare en Ibsen. Haar vertaling van Feydeau se drama “A flea in her ear” as “Hond se gedagte” is deel van die openingsaanbiedinge by die Nico Malanteater (nou Kunstekaap) in Kaapstad. Sy vertaal meer as vyftig dramas in Afrikaans (waaronder “Amadeus” van Peter Shaffer, “Die tou” van Aristophanes en “Begeerte”, Eugene O’Neill se “Desire under the elms”) en vertaal ook operas, waaronder Otto Nicolai se “Die vrolike vroue van Windsor”. Haar vertaling van Marguerite Poland se “Die vuurkoolsterre” en Paul Biegel se “Die rooi prinses” word in onderskeidelik 1984 en 1992 eervol vermeld tydens die toekenning van die C.P. Hoogenhout-prys. Sy is vele tale magtig, wat benewens Afrikaans en Engels insluit Duits, Esperanto, Fins, Frans, Hongaars, Italiaans, Nederlands, Noors, Portugees, Spaans, Sweeds en Yslands.

Eerbewyse

In 1992 word sy met die Fleur du Cap Lewenslange Toekenning vereer vir haar bydrae tot die toneelbedryf. By die Klein Karoo Nasionale Kunstefees van 2006 word sy met ’n Afrikaans Onbeperk Kanna bekroon vir haar lewensbydrae tot Afrikaans, terwyl haar vertaling van Eugene O’Neill se “Desire under the elms” (“Begeerte”) die prys vir beste aanbieding op dieselfde fees wen. Margot Luyt stel ’n hoorbeeld van haar op, wat in 2012 onder die titel “Nerina Ferreira 90” uitgesaai word.

Publikasies

Jaar	Publikasies
	Vertalings
s.j	Don dinges met die groen broek – Tiros de Molina
	Die huweliksaansoek – Anton Tsjecho
1962	Karelsen vlieg weer – Astrid Lindgren
1964	Klein Anna maak ’n rommelhoop – Inger Sandberg
1967	Drie bokramme gaan berg-op – Peter Asbjørnsen
	Eendag was daar nie en tog was daar – Virginia A. Tashjian
1968	Albert – Ole Lund Kirkegaard
	Die blinde miere – Ramiro Pinilla
1969	Delf dan ons graf: Die verhaal van die Morset-familie – Per Hansson
	Twee rand trek – Sean O’Casey
1970	Jakob en Joakim – Jørgen Clevin
	Pietie Pedaal se ruimtereis – H.A. Rey
	Rook – Ib Spang Olsen
1971	Agterstevoorland – Arne Ungermann
	Hond se gedagte – Georges Feydeau
	Storietyd vir kleuters – Richard Scarry
1972	Emil die kwajong – Astrid Lindgren
	Erns in luim – Oscar Wilde
	Faan se ballonvaart – Reiner Zimnik
	Faan se ballonvaart – Reiner Zimnik
	Martiens en die kersieboom – Palle Bregnhøi
	Natuurlik kan Lotta fietsry – Astrid Lindgren
	Pippie Langkous – Astrid Lindgren
	Pippie Langkous gaan aan boord – Astrid Lindgren
	Die son skyn snags – Reidar Johan Berle
	Trane – Peter Brenner
1973	Die geheime wapen – Hergé
	Die menseland – Franz Berliner
	My eerste avontuurboek – Michel Duplaix
	Vlug 714 – Hergé
1974	Die brandweerkat – Esther Holden Averill
	Hansie en Grietjie – Jacob Grimm
	Jakob en Joakim hou somervakansie – Jørgen Clevin
	Joggem die straatveër – Kurt Baumann
	Rooi Vos en sy kano – Nathaniel Benchley
	Sakkepakke: die merkwaardige verhaal van ’n lokomotiefie – Peter Nicki
	Die Vuurberg – Thomas P. Lewis
1975	Dwerg Langneus – Wilhelm Lauff
	Joggem die konstabel – Kurt Baumann
	Klein Anna en die toorhoed – Inger Sandberg
	Naas en die skoenlapper – Klaus Born
	Pippie Langkous in die Suidsee – Astrid Lindgren
	Die seeboemelaars – Paul Berna
	Die slaaphond en die waghond – Kurt Baumann
	Spoke eet nie suurkool nie – Gina Rick-Pauquèt
	Twee donkies en ’n brug – Ralph Steadmann
	Vuur van die wyse manne – L.N. Lavolle
	Wat Anna gesien het – Inger Sandberg
1976	Hel van die orgideë – Huguette Pirrotte
1977	Jeugteater 1: Petronella – Philip Clark; Sondag kos vyf pesos – Josefina
	Niggli; Die huweliksaansoek – Anton Tsjechof; Die knaap kom huis toe –
	A.A. Milne; Die snobs – E. Temple Thurston
	Jeugteater 2: Die koopman se beloning – G.R. Crosher; Die vyf brode- G.R. Crosher; Die tweegeveg – Thomas Cain; Die klein engeltjie – John Haddon; Sir Clotten en die draak – C.V. Burgess
	Die kattekwaad van Emil – Astrid Lindgren
	Die klein lokomotiefie – Ib Spang Olsen
	My dienstyd by die bergtrol – Ib Spang Olsen
	Die streke van Emil – Astrid Lindgren
1978	Heidi: die ongeluk – Johanna Spyri
	Karelsen vlieg weer – Astrid Lindgren
	Die nisse van Timsgaard – Ib Spang Olsen
	Rasmus en die swaardslukker – Astrid Lindgren
1979	Die wêreld se beste Karelsen – Astrid Lindgren
1980	Ek wil ook skool toe gaan – Astrid Lindgren
1981	Waar die water slaap – Angela C. Ionescu
	Emil die tandedokter – Astrid Lindgren
	Klein Wikus se kersavontuur – Viktor Rydberg
	Mamma en die wilde baba – Barbro Lindgren
	Natuurlik kan Lotta alles doen – Astrid Lindgren
1981	Marlien en die seun met die mis – Birgitta Bergman
	Robert die visser – Hans Brunner
	Tromgeroffel – Karl-Aage Schwarzkopf
	Die verlore parkiet – Eva Stålsjö
1983	Bullerby se kinders – Astrid Lindgren
	Ek wil ook boeties en sussies hê – Astrid Lindgren
	Liewe klein varkie – Ulf Nilsson
1984	Reën – Peter Spier
1985	Die voorbarige kraai – Ulf Nilsson
1986	Die drakie met die rooi oë – Astrid Lindgren
	Die klein kleibulletjie – Marguerite Poland
	Sungura se toutrekkery – Lesley Whitwell
1987	Die kat wat alleen geloop het – Rudyard Kipling
	Die krap wat met die see gespeel het – Rudyard Kipling
	Die seun met twee skaduwees – Margaret Mahy
1988	Hoe die kameel sy boggel gekry het – Rudyard Kipling
	Hoe die renoster sy vel gekry het – Rudyard Kipling
	Hoe die walvis sy keel gekry het – Rudyard Kipling
	Noag se ark – Gertrud Fussenegger
1989	Drie hoede op mekaar – Laura Geringer
	Eddie se geheim – Saviour Pirott
	’n Stuk of tien – John Yeoman
	Vlieg- – Nigel Gray
1991	Die Rooi Prinses – Paul Biegel
1992	Towertyd: vyf verhale deur vyf meesters – Gennadij Spirin
1993	Effe minder as die engele – Geraldine McCaughrean
2000	Don Juan of Die liefde vir Meetkunde – Max Frischi

Bronnelys

Boeke

• Marais, Francois en Marais, Ciska (samestellers) “Debuut” Nasionale Boekhandel Bpk. Kaapstad Eerste uitgawe 1966

Tydskrifte en koerante

• Booyens, Hannelie “Formidabele Nerina se lewe lees soos ’n roman” “Die Burger” 10 Augustus 2002
• Botha, Amanda “Ikoon uit teater se ‘goue era’ is 90” “Beeld” 10 September 2011
• Nieuwoudt, Stephanie “Uit haar dop gekruip” “Plus” 22 November 2007
• Van Deventer, Linda “Vertaler het al 13 tale gepak” “Die Burger” 23 Februarie 1982
• Van Wyk, Pauli “Pippie Langkous se Afrikaanse ‘ma’ sterf” “Beeld” 12 Junie 2012

Internet

• Booyens, Hannelie Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2002/08/17/3/1.html^{[dooie skakel]}
• Esat: http://esat.sun.ac.za/index.php/Nerina_Ferreira
• Imdb: http://www.imdb.com/name/nm5244570/
• Worldcat: http://www.worldcat.org/search?q=au%3AFerreira%2C+Nerina.&qt=hot_author