Oranjerivier-soewereiniteit

Die Oranjerivier-soewereiniteit was 'n kortstondige Britse kolonie wat van 1848 tot 1854 in Suider-Afrika bestaan het. Dit was die voorloper van die Boererepubliek, die Oranje-Vrystaat. Die gebied staan tans as die Vrystaat ('n provinsie van Suid-Afrika) bekend.

Orange River Sovereignty
Oranjerivier-soewereiniteit

← ← 1848–1854 →
Vlag
Ligging of Oranjerivier-soewereiniteit Ligging van die Oranjerivier-soewereiniteit
Hoofstad	Bloemfontein 29°06′S 26°13′O
Taal/Tale	Nederlands, Afrikaans, Engels, Suid-Sotho
Godsdiens	Nederduits Gereformeerde Kerkfamilie Anglikaanse Kerk Baptisme Rooms-Katolieke Kerk
Regering	Monargie
Koningin
- 1848–1854	Victoria
Kommissarisse
- 1849–1853	C. U. Stuart
- 1853–1854	George Russell Clerk
- 1852–1854	Henry Green
Geskiedenis
- Britse kolonie gestig	3 Februarie 1848
- Heerskappy afgesweer	30 Januarie 1854
- Bloemfontein-konvensie	23 Februarie 1854
- Britse garnisoen vertrek	11 Maart 1854

Geskiedenis

Die kolonie is op 3 Februarie 1848 deur sir Harry Smith uitgeroep. Voor die tyd was die gebied as Transoranje bekend en vorm die stad en die gebied rondom Winburg deel van die Republiek Winburg-Potchefstroom, wat na die anneksasie ophou bestaan het.

Transoranje was in die suide deur Griekwas bewoon (Adam Koksland) en in die noorde deur die Nederlandse Voortrekkers, wat met die Groot Trek juis van Britse oorheersing gevlug het. Vir die rede kom hulle onder leiding van Andries Pretorius in opstand, wat tot die Slag van Boomplaats lei en deur die Voortrekkers verloor is.

Op 23 Februarie 1854 is die Bloemfontein-konvensie onderteken, waarmee die Verenigde Koninkryk die gebied aan die Boere oordra. Hierdeur word die Oranje-Vrystaat onafhanklik.

Bronnelys

• Schoeman, Karel (1992). The British presence in the Transorange 1845–1854. Cape Town: Human & Rousseau. ISBN 0-7981-2965-4.