Oscar Pistorius
Oscar Leonard Carl Pistorius (gebore 22 November 1986 in Sandton, Johannesburg) is 'n Suid-Afrikaanse gewese paralimpiese atleet en veroordeelde moordenaar. Albei sy bene is op die ouderdom van 11 maande onder die knieë geamputeer. Hy word later bekend as die "vinnigste man sonder bene" deur met spesiaal ontwerpte lemme te hardloop.
| Oscar Pistorius | |
|---|---|
.jpg) Oscar Pistorius in 2011
| |
| Volle naam | Oscar Leonard Carl Pistorius |
| Geboortedatum | 22 November 1986 |
| Geboorteplek | Sandton, Johannesburg |
| Beroep | Beroepsnaelloper |
Pistorius het 'n ouer broer, Carl (gebore 17 Februarie 1985) en 'n jonger suster, Aimée (gebore 28 Februarie 1989). Sy pa is Henke Pistorius (gebore 15 Maart 1953). Sy ma, Sheila (gebore 9 Mei 1960) is op 6 Maart 2002 oorlede.
Pistorius het meegeding in die T44-afdeling (enkele amputasie onder die knie), ten spyte daarvan dat hy eintlik in die T43-kategorie (dubbele amputasie onder die knie) tuishoort. In 2007 neem hy aan sy eerste internasionale kompetisie vir niegestremde atlete deel. Aanvanklik was sy deelname omstrede ná bewerings dat sy lemme hom 'n onregverdige voordeel gee.
Aanvanklik word Pistorius deur die Internasionale Atletiek Federasie verbied om aan die Olimpiese Somerspele 2008 deel te neem nadat 'n Duitse universiteit bevind het dat sy bioniese kunsbene hom 'n voordeel bo gewone atlete gee.[1] Die verbod is later opgehef, maar hy kon nie vir deelname kwalifiseer nie.
Op 19 Julie 2011 oortref hy sy beste tyd in die 400 m in Italië en word die eerste paralimpiese atleet om vir die 2012-wêreldbyeenkoms in Daegu, Suid-Korea, en die Olimpiese Spele in Londen te kwalifiseer.[2] Pistorius het tydens die openingseremonie van die Paralimpiese Somerspele 2012 die Suid-Afrikaanse vlag gedra.[3]
Moordverhoor en vonnis
wysigPistorius is op 14 Februarie 2013 (Valentynsdag) in hegtenis geneem nadat hy sy vriendin, Reeva Steenkamp, in sy huis in Pretoria-Oos doodgeskiet het.[4]
Die polisie het Pistorius aangekla van die moord op Steenkamp en hy het op Vrydag 15 Februarie die eerste keer in Pretoria se landdroshof verskyn op 'n klag van moord met voorbedagte rade. Die landdros, Desmond Nair, Pretoria se hooflanddros, het met die verdediging saamgestem dat die borgtogverhoor uitgestel word tot Dinsdag 19 Februarie en dat Pistorius in aanhouding bly in die selle in Brooklyn se polisiekantoor.
Tydens die borgaansoek het die aanklaer beweer dat Pistorius vier skote deur 'n geslote toiletdeur geskiet en Steenkamp binne-in die toiletvertrek raakgeskiet het. In die hof op 19 Februarie het Pistorius aangevoer dat hy bang was daar is by sy huis ingebreek en dat hy nie geweet het Steenkamp was aan die ander kant van die deur nie. Maar in getuienis tydens die borgaansoek het die hoof-ondersoekbeampte, Hilton Botha, erken daar is geen polisierekord dat Pistorius voorheen doodsdreigemente of ander misdade aangemeld het nie. Botha moes tydens kruisverhoor erken dat hy prosedurefoute begaan het tydens die aanvanklike ondersoek in Pistorius se huis en dat hy geen bewyse kon kry wat Pistorius se weergawe van die skietery regstreeks weerspreek nie.
Staatsaanklaer Gerrie Nel het aangevoer Pistorius kon nie om die dubbelbed geloop het na die badkamer sonder dat hy sou gesien het dat Steenkamp nie in die bed lê nie. Botha het ook gesê dat 'n .38-pistool se ammunisie in die kluis gekry is, maar dat geen foto's daarvan geneem is nie en dat die ammunisie deur ander mense van die toneel verwyder is.
Steenkamp se nadoodse ondersoek het gewys daar was geen tekens van aanranding voor haar dood nie. Dat haar blaas leeg was, bewys volgens die nadoodse ondersoek dat sy wel die toilet kort voor haar dood gebruik het.
Landdros Nair het in sy meer as twee uur lange uitspraak in die borgaansoek op Vrydag 22 Februarie die gebeure, soos deur Pistorius se verdediging sowel as Botha uiteengesit, herroep. Hy het ook die volle inhoud van Pistorius se beëdigde verklaring voorgedra. Die hof, wat sowat 90 mense kan huisves, was stampvol van meer as 200 belangstellendes, hofamptenare en verslaggewers. Die klankbaan van die uitspraak is regstreeks uitgesaai, onder meer op eNews Channel Africa,[5] maar die beeldmateriaal nie, ingevolge 'n besluit deur Nair.
Uiteindelik, omstreeks 16:20, het die landdros gesê omdat hy nie oortuig is Pistorius sal probeer vlug nie en ook nie dat hy 'n gevaar vir die publiek inhou nie, hy borg van R1 miljoen aan Pistorius toestaan, waarvan hy R100 000 in kontant betaal moes word voor hy vrygelaat kon word op borg. Die moordverhoor begin op 4 Junie 2013. Die streng borgvoorwaardes was onder meer dat hy sy reisdokumente moet indien, twee maal per week by die polisiekantoor moet aanmeld, nie alkohol mag gebruik nie en die owerheid in kennis stel indien hy die Pretoriase landdrosdistrik wil verlaat.
Op 4 Junie is Pistorius se verhoor uitgestel tot 19 Augustus 2013 vir verdere ondersoek deur die staat.[6] Later in Junie 2013, het Pistorius weer begin oefen, terwyl hy maerder gelyk het en 'n baard gedra het. Hy het gesê hy was "emosie-belaai" en dat sy terugkeer na die atletiekbaan 'n bittersoet oomblik vir hom was.[7]
Pistorius is op 21 Oktober 2014 deur regter Thokozile Masipa op die aanklag van strafbare manslag skuldig bevind en vyf jaar tronkstraf opgelê. Hy is 'n verdere drie jaar tronkstraf opgelê wat vir vyf jaar opgeskort is nadat hy in Januarie 2013 'n vuurwapen in 'n restaurant laat afgaan het. Die vonnisse word gelyklopend uitgedien.
Die staat het op 4 November 2014 'n aansoek tot verlof om appèl teen sy vonnis ingedien aangesien hulle van mening is dat sy straf "skokkend lig en onbehoorlik" is.[8]
Pistorius is op 19 Oktober 2015 onder korrektiewe toesig vanuit die Kgosi Mampuru II-gevangenis vrygelaat. Hy was ongeveer 'n jaar lank in die tronk. Sy parool sou tot 2019 duur.[9] Op 3 Desember 2015 het die appèlhof in Bloemfontein bevind dat Pistorius wel moord gepleeg het. Die saak is na die hooggeregshof vir nuwe vonnisoplegging terugverwys.[10]
Op 24 November 2017 is hy in hoër beroep met dertien jaar en vyf maande tronkstraf gevonnis, en hy moes teruggekeer na aanhouding.[11]
Pistorius het weer vir parool kwalifiseer in 2023, maar dit is nie aan hom toegestaan nie.[12][13] Hy is op 5 Januarie 2024 op parool vrygelaat.[14]
Persoonlike rekords
wysig- 100 m: 10,91 s (wêreldrekord T43, 4 April 2007)
- 200 m: 21,58 s (wêreldrekord T43, 5 April 2007)
- 400 m: 45,07 s (Lignano Sabbiadoro, 20 Julie 2011)
Prestasies
wysig100 m
wysig
- Kategorie T44
- 2004:
VSA "Endeavor" Spele – 11,62 s - 2004:
Paralimpiese Somerspele – 11,16 s - 2005: Paralimpiese Wêreldbeker – 11,23 s
- 2006: Wêreldkampioenskap – 11,32 s
- 2007: Nedbank kampioenskap – 10,91 s
- 2008: Nasionale opekampioenskap– 11,48 s
- 2008: Sportfest, Duitsland – 11,42 s
- 2008: Paralimpiese Somerspele – 11,17 s
200 m
wysig- Kategorie T44
- 2004: VSA "Endeavor" Spele – 22,71 s
- 2004: Paralimpiese Somerspele – 21,97 s
- 2005: Paralimpiese Wêreldbeker – 22,01 s
- 2006: Wêreldkampioenskap – 21,80 s
- 2007: Nedbank kampioenskap – 21,58 s
- 2008: Nasionale opekampioenskap – 22,04 s
- 2008: Duitse opekampioenskap – 21,77 s
- 2008: Paralimpiese Somerspele – 21,67 s
- 2012: Paralimpiese Somerspele – 21,30 s
400 m
wysig- Kategorie T44
- 2006: Wêreldkampioenskap vir gestremdes – 49,42 s
- 2007:
Suid-Afrikaanse kampioenskap – 46,56 s - 2008: Nasionale opekampioenskap – 47,92 s
- 2008: Paralimpiese Somerspele – 47,49 s
- Seniors
- 2008: 6de Golden Gala – 46,62 s
- 2011: 8ste Prefontaine Classic – 46,33 s
- 2011: 6de Adidas Grand Prix – 45,69 s
- 2011: Memorial Van Damme – 45,46 s
- 2011: 8ste in halfeind Wêreldkampioenskap – 46,19 s
- 2012: Afrikakampioenskap – 45,52 s
- 2012: 8ste in halfeind Olimpiese Spele – 46,54 s
4 x 400 m
wysig- Seniors
- 2011: Wêreldkampioenskap – 2.59,87*
- 2012: Afrikakampioenskap
- 2012: 8ste Olimpiese Spele – 3.03,46
Verwysings
wysig- ↑ Talle maars in sage oor Oscar se ‘bene’, Volksblad, 31 Januarie 2008[dooie skakel]
- ↑ Pistorius se Olimpiese droom word waar[dooie skakel], Nuus24, 20 Julie 2011.
- ↑ Independent Newspapers Online (21 Augustus 2012). "Oscar to be flag bearer at Paralympics – IOL Sport" (in Engels). IOL.co.za. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2020. Besoek op 5 Augustus 2016.
- ↑ So ontvou die drama Geargiveer 18 Februarie 2013 op Wayback Machine, Rapport, 16 Februarie 2013
- ↑ Twitter-rekening
- ↑ (en) Uitstel van hofsaak na 19 Augustus Geargiveer 2 Augustus 2013 op Wayback Machine
- ↑ Imray, Gerald (28 Junie 2013). "'Emotional' Pistorius resumes track routine". Salon (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 September 2013. Besoek op 9 Julie 2013.
- ↑ Oscar Pistorius-moordverhoor: “Vonnis is onbehoorlik”, Maroela Media, 5 November 2014
- ↑ Oscar stil-stil Maandagaand vrygelaat, Maroela Media, 20 Oktober 2015
- ↑ Oscar Pistorius skuldig bevind aan moord, Maroela Media, besoek op 4 Desember 2015
- ↑ "Pistorius jail term more than doubled". BBC News (in Engels (VK)). 24 November 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 April 2020. Besoek op 24 November 2017.
- ↑ Grierson, Jamie (24 November 2017). "South African court doubles Oscar Pistorius's prison sentence". The Guardian (in Engels (VK)). ISSN 0261-3077. Besoek op 12 Desember 2017.
- ↑ "BBC News - Oscar Pistorius denied parole".
- ↑ Chutel, Lynsey (5 Januarie 2024). "Oscar Pistorius, Olympic Athlete Convicted of Murder, Is Released". The New York Times. Besoek op 5 Januarie 2024.
Eksterne skakels
wysig| Wikimedia Commons bevat media in verband met Oscar Pistorius. |
- (en) Oscar Pistorius Geargiveer 4 Maart 2016 op Wayback Machine se IPK-profiel
- (en) Oscar Pistorius se IAAF-profiel