Pieter Hendrik Henning
Pieter Hendrik Henning (plaas Heuningkrans, distrik Albert, 20 September 1886 – Kaapstad, 16 April 1975) was 'n baanbrekerboer wat ná die Tweede Vryheidsoorlog saam met sy ouers en agt van sy 10 sibbes na Argentinië geëmigreer en baie jare lank onder uiters moeilike omstandighede daar geboer het tot die repatriasie van 1939. Hy het 'n belangwekkende boek oor sy wedervarings in Argentinië geskryf. Andries Henning was sy oom.[1]
Lewe en werk
wysig
Pieter Hendrik Henning is op 20 September 1886 op die plaas Heuningkrans in die distrik Albert (Burgersdorp) gebore as die derde van elf kinders. Sy vader is Joseph Jooste Henning en sy moeder Gertruida Susanna de Klerk. Sy broers en susters is Joseph Jooste (1882–1960), Barend Jacobus (1884–1951), Johannes Cornelis (1888), Magteld Magdalena Susanna (1891), Andries Gerhardus (1893–1988), Johanna Hendrina (1895), Albertus Johannes (1897–1982), Gertruida Susanna (1900–1950), Johannes Coetzee (1902) en Douw Gerbrand (1906–1982). Hy is een van die Afrikaners wat ná die Tweede Vryheidsoorlog in 1905 saam met sy ouers ’n toekoms in Argentinië gaan soek. Hier word hy een van die leiers van die gemeenskap. Die gesin vestig hulle op ’n plaas, wat hulle Morgenzon noem, in die omgewing van Comodoro Rivadavia in die provinsie Chubut. Hier was wetteloosheid algemeen en die polisie was nie in staat om misdaad te beheer nie. Sy dapperheid word legendaries. Wanneer die polisie nie ’n berugte moordenaar (“Seis Dedos” of “Ses Vingers”) kan vang nie, sit hy self die moordenaar agterna, arresteer hom en oorhandig hom aan die polisie. Ten spyte van baie swaarkry en groot terugslae, slaag hy daarin om ’n groot boerdery op te bou. In Argentinië trou hy met Maria Cornelia Elizabeth Booysen, ’n mede-Afrikaner wat haar ook in 1905 saam met haar gesin in Argentinië gevestig het. Die egpaar het tien kinders, Anna Gertruida (1913), Gertruida Anna (1914), Josef Jooste (1916), Juan Henrique (1917), Stephanus Johannes Paulus (1918), Maria Cornelia Elizabeth (1922), Pedro Enrique (1926), Willem (1927), Barend Jacobus (1930) en Maarten (1932).Teen die einde van die twintigerjare besef hy dat om hulle taal en godsdiens te handhaaf, dit vir hom en sy mense nodig sal wees om na hulle vaderland terug te keer. Op sy inisiatief word daar met die Suid-Afrikaanse Regering en met die Gereformeerde en NG Kerk in Suid-Afrika onderhandel om die Afrikaners in Argentinië te repatrieer. Hy word lid van die Repatriasieraad wat die gemeenskap probeer oorreed om terug te keer na Suid-Afrika. In 1938 keer hy saam met 234 ander gesinne (449 lede van die gemeenskap) terug, waarvan 65 oorspronklik in Suid-Afrika gebore is en die ander almal in Argentinië. Hulle laat steeds sowat vyfhonderd lede van die gemeenskap in Argentinië agter. Hy vestig hom in Bloemfontein, waar hy by die Vrouemonument werk. Sy vrou is in 1960 oorlede, waarna hy met Susan Steyn trou, maar hulle is in 1970 geskei. Daarna trou hy met Fredrieka Martina Schoeman, wat hom oorleef. Hy is op Woensdag 16 April 1975 in Kaapstad oorlede.
Skryfwerk
wysig“’n Boer in Argentinië” is ’n verslag oor die lewe in Argentinië en die verskille in gewoontes tussen Suid-Afrika en Argentinië. Hy berig oor die algemene wetteloosheid wat in Argentinië aan die orde van die dag was, met eerlike burgers wat dikwels wet in eie hande moes neem om te oorleef teen perdediewe, veediewe en rowers. Die Afrikaners moes hulself onder moeilike omstandighede opwerk te midde van avonture met die inwoners en wilde diere. Interessant is die vergelyking van hoe skaapboerdery in Argentinië bedryf word in teenstelling met die Karoo.
Publikasies
wysig| Jaar | Publikasies |
|---|---|
| 1940 | ’n Boer in Argentinië |
Bronnelys
wysigBoeke
wysig- Nienaber, P.J.; Senekal, J.H en Bothma, T.C. “Mylpale in die geskiedenis van die Afrikaanse letterkunde”
- Afrikaanse Pers-Boekhandel Tweede hersiene uitgawe 1963
Tydskrifte en koerante
wysig- Anoniem “Stop van myne” “Die Volksblad” 10 Junie 1950
- Anoniem “Dapper skrywer en leier oorlede” “Die Transvaler” 19 April 1975