Piet Grobler

Suid-Afrikaanse outeur en illustreerder
Vir die politikus uit die twintigste eeu, sien P.G.W. Grobler.

Piet Grobler (*26 September 1959, Settlers –) is ’n bekroonde Suid-Afrikaanse skrywer, kunstenaar en illustreerder. Grobler ontvang verskeie nasionale en internasionale toekennings vir sy werk. Hy het reeds meer as sewentig boeke geïllustreer, onder meer:

Piet Grobler
By 'n boekskou in Gotenburg, Swede, 2010
By 'n boekskou in Gotenburg, Swede, 2010

Naam Petrus Grobler
Geboorte 26 September 1959 (1959-09-26) (64 jaar oud)
Settlers, Transvaal
Beroep Skrywer, illustreerder
Alma Mater Universiteit van Pretoria
Universiteit van Stellenbosch
Universiteit van Worcester
Bekendste werke Liewe Heksie, Olinosters op die dak (illustreerder)
Eggenoot/eggenote Griet Grobler
Toekennings Tienie Hollowaymedalje

Hy is ook die skrywer en illustreerder van die internasionaal bekroonde “Net een slukkie, Padda!

Lewe en werk wysig

Piet Grobler is op 26 September 1959 op Settlers naby Warmbad gebore as die oudste van vyf kinders. Sy ouers is Cor en Hanna Grobler, wat plaasboere in die omgewing is.[1] Sy broer Diek is ’n bekende kunstenaar en keramiekbeeldhouer en hy het nog twee broers, Reint en Neels, en ’n suster, Hannelie. Hy word groot op ’n plaas naby Warmbad en ondergaan sy skoolopleiding op hierdie dorp, waar hy aan die Hoërskool Warmbad matrikuleer. Hy studeer vanaf 1979 verder aan die Universiteit van Pretoria se teologiese skool. Hier behaal hy in 1982 ’n B.A.-graad en in 1984 ’n B.D.-graad. Tussen 1982 en 1984 ontvang hy privaat onderrig in waterverf van Innes Aab Tamsen. Vanaf 1985 tot 1989 is hy ’n dominee in die Hervormde Kerk by gemeentes in die Boland, eers die Paarl en toe die studentekerk in Stellenbosch.[1][2]

Sedert 1989 woon hy in Stellenbosch saam met sy vrou, die musiekonderwyser Marietjie (ook bekend as Griet), en hulle dogter Catherina. Sy vrou het ’n doktorsgraad in musiek. Aan die Universiteit van Stellenbosch behaal hy in 1990 ’n B.A. Honneurs-graad in Joernalistiek en vanaf 1991 studeer hy ook aan die Kaapstad Tegniese Kollege, waar hy in 1993 die N6 in Grafiese Ontwerp verwerf. Hierna skryf hy van 2002 weer in by die Universiteit van Stellenbosch vir ’n M.A.-graad in Skone Kunste, waarin hy die interafhanklikheid tussen taal, kultuur en die koloniale geskiedenis in die illustrasiewerk van verskillende kunstenaars uit Afrika ondersoek. Hierdie graad behaal hy in 2004 met lof. Aan die Universiteit van Worcester in die Verenigde Koninkryk behaal hy in 2011 die P.G.C.E.-kwalifikasie (Post Graduate Certificate in Education of die Nagraadse Sertifikaat in Onderwys).[2]

Vanaf 1991 tot 1996 beklee hy ’n pos by Sanlam se advertensie en publikasie-afdeling as grafiese ontwerper en redakteur, waarna hy vanaf Mei 1996 vryskut kunstenaar, illustreerder en skrywer is.[3][4] Hy neem deel aan ’n slypskool van die Biennale vir Illustrasie in Bratislava, Slowakye in 1999[5] en in 2001 ontvang hy ’n stipendiaat van die Internasionale Jeugbiblioteek in München vir navorsing. In September 2005 open hy sy eie ateljee en kunswinkel, Hoi Hannelore, in Stellenbosch. Hy bied slypskole in illustrasiewerk aan by die KKNK te Oudtshoorn, Universiteit van Stellenbosch en by die Internasionale Jeugbiblioteek in München, Duitsland vir skoolkinders aan. Hy lewer aanbiedings by die African Research Society for Children’s Literature se konferensie te Gaborone in Botswana in 2002 en by die internasionale IBBY konferensie in Kaapstad in 2004. Tussen 2006 en 2009 is hy ’n lektor in illustrasie aan die Kaapse Skiereiland Universiteit van Tegnologie en tussen 2007 en 2009 is hy lektor in illustrasie aan die Universiteit van Stellenbosch se M.Phil. illustrasieprogram. Hy is ook eksterne eksaminator vir die M.A.-eksamens by die Universiteit van Stellenbosch en die Universiteit van Suid-Afrika. By die Berlyn Literatuurfees in 2008 bied hy ’n reeks werkwinkels aan en gee ’n voordrag.[2]

In Januarie 2009 emigreer die gesin weens veral die onaanvaarbare misdaadsituasie in Suid-Afrika na Engeland, waar hulle in Ely in Cambridgeshire woon. Hier gee hy op ’n ad hoc-basis vir een dag ’n week klas vir die M.A. Kinderboek-illustrasieprogram aan die Angela Rushkin Universiteit in Cambridge.[6] Dit is een van vier universiteite in Engeland wat bekend is vir nagraadse navorsing in prenteboekillustrasie. Hy sit ook sy vryskutwerk vir Human & Rousseau Uitgewers en uitgewers in Rotterdam en Londen voort. Later verhuis hulle na Great Malvern en word hy ’n senior lektor in illustrasie aan die Universiteit van Worcester. Op 24 Julie 2012 is sy vrou Marietjie en dogter Catherina op besoek aan Suid-Afrika op die pad tussen Pretoria en die O.R. Tambo Internasionale Lughawe in ’n motorongeluk oorlede.[7][2][8][9]

As kunstenaar hou hy verskeie uitstallings in Suid-Afrika, insluitende solo-uitstallings by die Universiteit van Stellenbosch, die Universiteit van die Vrystaat, die Klein Karoo Nasionale Kunstefees (waar hy in 2001 die feeskunstenaar is), Kunsthal-Rotterdam in Nederland, Dorpstraatgalery in Stellenbosch, Tina Skukan in Pretoria en groepsuitstallings in galerye in Kaapstad, Bellville, Stellenbosch, Pretoria en by die KKNK.[1] Sy werk is onder andere opgeneem in die versamelings van Nasionale Pers, Rand Aksepbank, die BIB (Biennale vir Illustrasie, Bratislava) versameling in Slowakye, die Universiteit van Stellenbosch-versameling, die Klein Karoo Nasionale Kunstefees-versameling en die Nelson Mandela Metropolitaanse Kunsmuseum in Port Elizabeth. Sy loopbaan as illustreerder van boeke begin met sy illustrasies vir die kookboek “Aan tafel met Nettie Pikeur”. Sy kinderboekillustrasies word ingesluit in tentoonstellings in Italië, Japan, Engeland, Oostenryk, Slowakye en Portugal.

Hy illustreer meer as sewentig boeke en verwerf verskeie toekennings vir sy illustrasies, insluitende in 1997 die Tienie Hollowaymedalje vir “Olinosters op die dak”; Silwer Noma-toekennings in 1997 vir “Here I am” van Ann Walton en in 2003 vir die ongepubliseerde “Sun canary, moon canary”; in 1999 die Octogene de Chêne in Frankryk vir “Carnival of the animals” van Philip de Vos; ’n bronsmedalje van die Teheran Internasionale Biennale vir Illustrasie in 1999 vir “Carnival of the animals” en die Primo Alpi Apuane in Italië in 2000 vir “Carnival degli Animale”. Aansporingspryse kry hy van die Noma Concourse in Tokio in Japan in 1999 vir “Carnival of the animals” en in 2001 vir die ongepubliseerde “The perfect bride”. In 2003 wen hy ’n Bronsmedalje van die Internasionale Biennale vir Illustrasie in Bratislava in Slowakye vir sy illustrasies van “Net één slukkie, Padda!” en “Die spree met foete”. In 2006 wen sy illustrasies van Marita van der Vyver se “Mia se ma” die M.E.R.-prys. Hy word in 2002 ingesluit in die IBBY-erelys vir sy illustrasies van “Dr. Me Di Syn en die keiser se seun” deur Roberto Piumini en weer in 2006 vir sy illustrasies van “Makwelane en die krokodil” deur Maria Hendricks. In 2006 word hy verkies tot die beoordelaarspaneel van die 2006 Noma Concourse (UNESCO), die internasionale biënnale vir prenteboekillustrasies in Tokio, Japan. Hy ontvang die Katrine Harriesprys vir jeugboekillustrasies in 2008 drie keer, naamlik vir die periode 1999–2001 vir “Dokter Me Di Syn”, vir die periode 2002–2003 vir “Toepa-toepa towery”, “Net een slukkie, padda!” en “Die spree met foete[10] en vir die periode 2004–2005 met “Het vogeltjes ABC”, “Makwelane en die krokodil” en “Mia se ma”.[11][12] In 2008 word hy deur die Suid-Afrikaanse tak van Ibby (International Board on Books for Young People) benoem vir die internasionale Hans Christian Andersen-prys.[13][14][15] Hy wen in 2009 die Goue Appel-toekenning by die Internasionale Biënnale vir Illustrasie in Bratislava in Slowakye, asook die Alberto Berlusconi-toekenning in Argentinië.[16] Die Peter Pan-prys vir vertaalde werk word in 2010 in Swede aan hom toegeken.[1][6]

Skryfwerk wysig

Sy eie boek, “Net een slukkie, Padda!” word in Engels en Nederlands vertaal. Hy wen in 2003 die Vivian Wilkes Award van die South African Children’s Book Forum en in 2004 die ATKV-Kinderboekprys vir ouderdom 3-5 jaar vir “Net een slukkie, Padda!” Hy is ook die skrywer en illustreerder van “The little bird’s ABC”. In “Rooi-Kiri wordt verliefd” is dit lente en die voëltjie Rooi-Kiri wens sy kan ook op ander diere verlief raak. Sy gaan vra rond by die ander diere en vind uit dat Monica die Vlakvark dink die ideale man plas rond in ’n modderbad en Sara die slang kyk weer uit vir iemand wat lank en dun is. Rooi-Kiri probeer dink hoe sy saam met hierdie diere sal lyk en dit werk nie vir haar nie. Liefde is egter sommer op haar eie drumpel.[1][2]

Publikasies wysig

  • 1994 – Albert, Lizzie en die tasrekenaar
             – Boontjie kry sy loontjie
  • 2002 – Net een slukkie, Padda!
  • 2008 – Rooi-Kiri wordt verliefd

Toekennings wysig

Nasionaal wysig

  • Tienie Hollowaymedalje van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns, 1997 (vir Olinosters op die dak deur Marita van der Vyver)
  • Tweede plek: Mondi-toekennings 1997, saam met Philip de Vos vir gesamentlike strokiesprent in De Kat
  • IBBY-erelys 2002: Dr MeDiSyn en die keiser se seun deur Roberto Piumini en 2006 vir Makwelane en die krokodil deur Maria Hendricks
  • Vivian Wilkes Award 2003 (van die South African Children’s book forum) vir Net een slukkie Padda (Piet Grobler)
  • ATKV-toekenning (2003) vir Net een slukkie, Padda
  • M.E.R-prys (2006) vir Mia se Ma (Marita van der Vyver)
  • Feeskunstenaar van die Klein Karoo Nasionale Kunstefees 2001[1][2]

Internasionaal wysig

  • Silwer medalje: Noma Concours, Japan 1997 vir Hier is ek(Ann Walton) en in 2003 Vir Sun Canary, Moon Canary deur Piet Grobler (ongepubliseer)
  • Brons medalje: TIBI, Iran (1999) vir Karnaval van die Diere (Philip de Vos)
  • Octogone de Chêne, Frankryk (1999) vir Karnaval van die Diere (Philip de Vos)
  • Primo Alpi Apuane, Italië (2000) vir Karnaval van die Diere
  • Bronsmedalje 2003: Internasionale Biennale vir Illustrasie, Bratislava, Slowakye vir Net één slukkie, Padda! en die Spree met Foete
  • Gekies tot die beoordelaarspaneel van die 2006 NOMA Concours (UNESCO), internasionale biennale vir prenteboekillustrasie in Tokyo, Japan.[1][2]

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 September 2014. Besoek op 7 September 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 http://www.pietgrobler.com/biography.htm
  3. Roberts, Maryke “’n Lewe vol sprokies” “Rooi Rose” 4 Februarie 1998
  4. Leuvennink, Jacqueline “Storieboekhuis” “Sarie” 30 Augustus 1995
  5. Truter, Suzette “Grappies op ’n stokkie” “Sarie” 11 Augustus 1999
  6. 6,0 6,1 http://www.stellenboschwriters.com/groblerp.html
  7. Meyer, Jani “Kunstenaar se kind, vrou sterf in botsing” “Beeld” 25 Julie 2012
  8. Potgieter, Marelize en Pienaar, Antoinette “Skok oor Griet Grobler en dogter se dood” “Beeld” 26 Julie 2012
  9. Malan, Marlene “Piet Grobler huldig sy ‘liefste’ vroue” “Rapport” 5 Augustus 2012
  10. Nieuwoudt, Stephanie “Piet Grobler leer hulle fantaseer” “Plus” 24 Augustus 2002
  11. Retief, Hanlie “Ink + papier: woorde word sprokies” “Rapport” 17 November 2002
  12. Anoniem “Piet Grobler: Outeur en illustreerder” “Kaapse Bibliotekaris” Maart/April 2003
  13. Pople, Laetitia “Prente vir die lekker” “Die Burger” 22 Maart 2008
  14. Heyns, Nicolene “Ontmoet Hoi Hannelore se pa” “Boeke-Insig” no. 3 Herfs 2008
  15. Brynard, Karin “Die toornaar van die prenteboek” “Rapport” 13 April 2008
  16. Malan, Marlene “Piet Grobler se feetjies en voëltjies vlieg na ander land” “Rapport” 22 Februarie 2009