Pomore
Die Pomore (Russies: помо́ры, pomori, "seekusbewoners") is 'n etniese groep wat afstam van Russiese setlaars, hoofsaaklik van Weliki Nowgorod. Hulle woon naby die kus van die Witsee en omstreke.[1][2]
Geskiedenis wysig
Reeds vanaf die 12de eeu het ontdekkers van Nowgorod die Witsee bereik deur die riviermondings van die Noord-Dwina, Mezen, Petsjora en Onega. Hulle het nedersettings gestig aan die seekus van Bjarmaland. Hulle belangrikste dorp was Cholmogori, tot met die opkoms van Archangelsk in die laat 16de eeu. Van hulle basisdorp, Kola, het hulle die Barentsstreek, die Kola-skiereiland en Nowaja Zemlja verken.
Later het die Pomore die Noordelike Seeroete tussen Archangelsk en Siberië ontdek en onderhou. Met hule skepe het hulle die streke anderkant die Oeralgebergte van Noord-Siberië bereik waar hulle in die vroeë 16de eeu die nedersetting Mangazeja oos van die Jamal-skiereiland gestig het. Volgens Tatjana Bratkowa spekuleer sommige historici dat die Pomore hulle in die vroeë 17de eeu gevestig het op die afgeleë dorpie Roesskoje Oestje in die delta van die Indigirka in Noordoos-Jakoetië.[3]
Die Pomore se naam kom van die woord pomorski ("by die see"). Die term, wat aanvanklik gebruik is vir iemand wat naby die see (Russies: море, more) woon, is geleidelik aangepas om te verwys na dié bevolking, wat relatief ver van die kus af gewoon het. In die 15de eeu is die volk heeltemal afgesny van die see. Die see het nooit 'n groot rol gespeel in die ekonomie van die streek nie. Terselfdertyd het mense die term Pomore begin gebruik vir 'n gebied wat prakties gesproke die hele Europese Russiese Noorde ingesluit het, ook die stede Moermansk, Archangelsk en Wologda en die republieke Karelië en Komi.[4]
In die 12de tot 15de eeu is Pomore beskou as 'n verlenging van die staat Weliki Nowgorod. Teen die vroeë 16de eeu was die anneksasie van Pomore deur die Grootvorstedom Moskou voltooi. In die 17de eeu was die meeste bewoners van die Pomore se 22 distrikte vrye kleinboere. 'n Deel van die grond het aan kloosters en die Stroganof-handelaars behoort. Die Pomore self het geen grond besit nie. Die bevolking het visgevang, en sout en ander produkte vervaaardig.
Nes die meeste ander Russe het die Pomore tradisioneel tot die Oosters-Ortodokse Kerk behoort. Voor die Russiese Rewolusie van 1917 was 'n groot persentasie egter Ougelowiges.[5]
'n Bekende lid van die volk was die skrywer Michail Lomonosof (1711-'65), wat naby Cholmogori gebore is.[6]
Verwysings wysig
- ↑ Alexandrov, V.A.; Vlasova, I.V.; Polishchuk, N.S., reds. (1997). Русские [The Russians] (Institute of Anthropology and Ethnography) (in Russies). Moscow: Nauka. p. 109. ISBN 5-02-010320-9.
- ↑ Teriukov, A.I. (2016). "Поморы". Большая российская энциклопедия/Great Russian Encyclopedia Online. Geargiveer 9 September 2022 op Wayback Machine
- ↑ Bratkowa, Tatjana (1998). "Roesskoje Oestje", Nowi Mir, no. 4 (ru)
- ↑ "Pomors and Pomor'e". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 September 2008. Besoek op 10 September 2008.
- ↑ "The Pomors – Barentsinfo".
- ↑ https://narfu.ru/lomonosov/about/nordic_scientists/files/articles/enLomonosov_Pages_of_his_Biography.pdf
Skakels wysig
- Pomore, definisie, Jefremowa- Akademiese Woordeboek (ru)
- Pomore, definisie, Большой Энциклопедический Словарь (Groot Ensiklopediese Woordeboek (ru)
- Tatiana Shrader "Across the Borders: the Pomor Trade", (en)
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Pomore.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
