Suider-Afrikaanse longvis
Die Suider-Afrikaanse longvis, of slegs longvis (Protopterus annectens brieni), is kwesbare varswatervis wat in noordoostelike dele van Suider-Afrika voorkom. Dit is een van twee subspesies van Protopterus annectens, die ander subspesie, Protopterus annectens brieni, word verder noord aangetref.
| Longvis | |
|---|---|
| |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Domein: | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Subfilum: | |
| Infrafilum: | |
| Superklas: | |
| Klas: | |
| Subklas: | |
| Superorde: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | |
| Subspesie: | Protopterus annectens brieni
|
| Binomiale naam | |
| Protopterus annectens (Owen, 1839)
| |
Voorkoms
wysigLongvisse is grysbruin met donkerbruin kolle en vlekke en sylynkanale vorm golwende lyne oor die kop. 'n Volwasse longvis het 'n totale lengte van 600 mm. Die longvis het sagte, ronde skubbe met gladde rande. Dit is soortgelyk aan die Ooskus-longvis, die enigste ander longvis wat in Suider-Afrika voorkom. Die longvis het 'n verlengde lyf, wat afgespits is tot 'n punt. Sy bors- en buikvinne is slank en ook afgespits, terwyl sy rug- en anaalvin net sagte strale het. Longvisse het 'n bonkige en slangagtige kop, met 'n bek met skerp tande. Die vis se neusgate is onder sy bolip en word dus verskuil wanneer die vis se mond toe is.
Die openinge van die longvis se kieukamers is kort en beperk tot die sye voor die basis van die borsvinne. Daar is klein uitwendige kieue bokante elke kieuspleet. Die vis se anus is agter die basis van die buikvinne geleë, nie op die middellyn nie, maar effens na die kant.
Habitat
wysigSoos reeds genoem word die longvis in die noordoostelike dele van Suider-Afrika aangetref, meer spesifiek van die kusvlaktes van Mosambiek, van die Benede-Zambezi tot die Inkomati, tot middel-Zambezivallei. Dit kom ook voor in die Bangeweulu-meer in Zambië.
Soos die naam te kenne gee, het 'n longvis 'n long waarmee hy asem kan haal en wat hom in staat stel om in die suurstofarme waters van tropiese panne, vleie en moerasse te lewe. 'n Kenmerkende eienskap van die longvis is dat hy in staat is om, wanneer die watervlak sak, 'n holte in die sagte afsaksels te grawe. Hy versteek hom dan in die holte en skei 'n slymkokon af om die opening te vul. Die longvis kan dan vir sewe tot agt maande in 'n rustende toestand (estivering) in hierdie holte bly, tot sy habitat weer oorstroom word. Tydens hierdie periode haal hy asem deur 'n gaatjie in die kokon.
Die longvis se dieet bestaan hoofsaaklik uit slakke, insekte, wurms en ander stadige bodembewoners, maar hy sal ook met tye ander visse, paddas en paddavissies vang. Hy suig sy prooi in sy bek in, kou dit herhaaldelik, spoeg dit uit en suig dit dan weer in.
Tydens die broeityd bou longvisse 'n nes in die bodem, wat kan wissel van 'n eenvoudige vorm tot 'n U-vormige tonnel. Die mannetjie is verantwoordelik vir die bewaking van die nes met die eiers en jong vissies. Longvisse het 'n moontlike lewensduur van baie jare.
Die longvis word in akwariums aangehou en word in die natuur deur inwoners gevang en geëet. Dit is 'n kwesbare vis in Suid-Afrika en word bedreig in Zimbabwe.
Sien ook
wysigBronnelys
wysig- 'n Volledige Gids tot die Varswatervisse van Suider-Afrika (1993), deur Paul Skelton. Eerste uitgawe, Southern Boekuitgewers: Halfweghuis. ISBN 1-86812-351-0