Rallidae

Die riethane, vleikuikens, water- en bleshoenders (Rallidae) vorm 'n familie van voëls in die orde van kraanvoëlagtiges (Gruiformes). Hierdie familie omvat 131 spesies van moeras- en watervoëls.

Rallidae
Grootkoningriethaan, Porphyrio madagascariensis
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:	Eukaryota
Koninkryk:	Animalia
Filum:	Chordata
Klas:	Aves
Subklas:	Neornithes
Infraklas:	Neognathae
Superorde:	Neoaves
Orde:	Gruiformes
Suborde:	Ralli
Familie:	Rallidae Vigors, 1825
Genera
Omtrent 40 lewendig, sien teks.

Hierdie voëls is klein tot middelgroot en leef op die grond. Hulle het lang bene met tone en 'n kort stert wat dikwels regop gehou en op en af gewip word. Hulle kan goed swem en leef gewoonlik in vleie. Die meeste sal nie sommer opvlieg as hulle gesteur word nie. Van die spesies onderneem lang migrasies in die nag. Hulle is almal omnivore.

Die voëlfamilie van die ralle bestaan uit 'n groot aantal spesies wat met uitsondering van die poolgebiede oral ter wêreld in moerasse en langs water aangetref word. Oor die algemeen is dit sku, vaalkleurige voëls met lang tone wat van waterplante en klein waterdiere leef.

Bekende verteenwoordigers in Suid-Afrika is onder meer waterhoenders, bleshoenders, vleikuikens en riethane. Die groot aantal land-en watervoëls wat tot die ralfamilie (Rallidae) behoort, is goed by hul leefwyse in moerasse en langs water aangepas. Die pote is sterk en dra lang tone sodat die diere maklik in die sagte modder en oor waterplante kan loop.

Hul liggame is sydelings afgeplat en die werwelkolom is baie beweeglik, wat meebring dat hulle soepel en vinnig deur die digte plantegroei kan beweeg. Die meeste spesies is vaalkleurig, maar talle het helderkleurige plaatjies op die voorkop, soos byvoorbeeld waterhoenders (genus Gallinula), die bleshoender (Fulica cristata) en koningriethane (genus Porphyrio).

Die bleshoender het ook nog twee knobbelrige rooi uitsteeksels op die voorkop wat in die broeityd baie opvallend is. Ralle is oor die algemeen grondlewend en het kort, stomp vlerke wat nie vir lang vlugte geskik is nie. Nog meer opmerklik is dat 'n paar spesies trekvoëls groot afstande aflê. Die gevlekte riethaan (Porzana porzana) en die koringriethaan of kwartelkoning (Crex crex) broei albei in Europa en Asië en trek in die herfs tot sover suid as Suid-Afrika. Die waterhoender en bleshoender is goeie swemmers wat na die water vlug wanneer gevaar dreig.

Die landlewendes, wat bale sku is, kruip gewoonlik in die digte plantegroei weg. Ralneste is gewoonlik vlak kom metjies van biesies en riet wat met gras, varings en dies meer uitgevoer word. Die meeste spesies lê 3 tot 6 eiers wat gewoonlik vuilwit en gevlek is. Net vleikuikens (genus Sarothrura) lê spierwit eiers. Die kuikens verlaat die nes onmiddellik en soek van die eerste dag af saam met hul ouers kos.

Die gewebde tone van 'n bleshoender (Fulica atra)

Genera

• Aenigmatolimnas
• Amaurolimnas
• Amaurornis
• Anurolimnas
• Aramides
• Aramidopsis
• Atlantisia
• Canirallus
• Coturnicops
• Crex
• Cyanolimnas
• Dryolimnas
• Eulabeornis
• Fulica
• Gallicrex
• Gallinula
• Gallirallus
• Gymnocrex
• Habroptila
• Himantornis
• Laterallus
• Lewinia
• Megacrex
• Micropygia
• Neocrex
• Nesoclopeus
• Pardirallus
• Porphyrio
• Porzana
• Rallicula
• Rallina
• Rallus
• Rougetius
• Tribonyx

Sien ook

• Alfabetiese lys van Suid-Afrikaanse voëls
• Lys van Suid-Afrikaanse voëls (Groepeer)
• Lys van Suider-Afrikaanse voëls volgens wetenskaplike name

Bronnelys

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409648, volume 23, bl. 163