Wikipedia

Reinet Nagtegaal

Suid-Afrikaanse skrywer

Reinet Crouse (27 Mei 1956 - 15 Desember 2014) was ’n Suid-Afrikaanse skrywer [1] en in Port Elizabeth gebore as een van vier kinders.

Lewe en werk

wysig

Sy het 'n ouer suster, Elna, en 'n jonger broer, Henk, wat albei ook skrywers is. Haar oudste suster is Marianne. Sy word groot op Vryburg in die Kalahari in die Noord-Kaap, waar sy aan die Hoërskool Vryburg matrikuleer. Op skool hou sy saam met haar broer Henk garagekonserte waarna die bure se kinders en hul ouers genooi is.[2] Na skool studeer sy verder aan die Universiteit van Pretoria, waar sy drama studeer en 'n B.A.-graad en 'n Hoër Onderwysdiploma behaal. Sy gee 'n paar jaar onderwys in Engels, Duits en Afrikaans op Calitzdorp, waarna sy haar as 'n regspraktisyn bekwaam en die B.Proc.-graad aan die Universiteit van Suid-Afrika behaal. Sy is getroud met die prokureur Dirk Nagtegaal[3] en die egpaar het twee kinders, die skrywer Jackie Nagtegaal en die advokaat Jan-Jan. Hulle woon in Melkbosstrand naby Kaapstad.[4]

Haar man en sy stig die regsfirma Lipco[5] vir advokate om as bemiddelaars en arbiters op te tree en in 2014 kry Lipco Law for All by die African Legal Awards die prys vir die mees innoverende regspan in Afrika. In 2001 bestudeer sy en haar man ook Filosofie saam. Vanaf 2002 borg sy en haar man die Nagtegaal-kompetisie waarin nuwe drama- en kabarettekste in Afrikaans bekroon word,[6] maar die verbintenis tussen die Klein Karoo Nasionale Kunstefees (KKNK) en hierdie prys kom in 2006 tot 'n einde.[7] In 2003 begin hulle die uitgewery Genugtig! (later Joho-Uitgewers) om aan debuutskrywers die geleentheid te gee om hulle werk te publiseer. Later word sy ook bestuurder van die Damhuis-restaurant in Melkbosstrand. Reinet vind in Maart 2012 uit dat sy lewerkanker het. In 2014 wen sy 'n ATKV-Mediaveertjie in die rubriek-afdeling vir haar “ 'n Lewe met kanker”, wat in Rapport se My Tyd-tydskrif verskyn het. Sy is op Maandag 15 Desember 2014[8] in haar huis in Melkbosstrand aan lewerkanker oorlede.[9]

Skrywerk

wysig

In standerd ses wen sy 'n landswye opstelwedstryd en in standerd agt word van haar gedigte in “Poort” gepubliseer. Op 'n stadium tydens haar werksloopbaan neem sy drie maande sabbatsverlof om haar eerste boek te skryf. Dit is pret om mee te begin, maar word gou eentonig. Sy skryf haar dan in by Riana Scheepers se skryfskool en word so verder gestimuleer. Voorvaders kan vlieg, sê Delores[10] vertel die verhaal van die veertigjarige voormalige aktrise Delores,[11] wat worstel met die verkragting van haar moeder, die dood van haar vader, die minnaar wat haar verlaat het en haar eie doellose lewe.[12] Haar groot toets is die minnaar wat haar sonder 'n afskeidswoord verlaat het vir 'n verhouding met 'n manlike model.[13] Haar familie maan haar teen 'n oordrewe klem op die sensuele, die intuïtiewe en die emosionele, waarna 'n stryd in haar woed tussen die sensuele en die verstandelike om by 'n balans uit te kom.[14] Sy gebruik haar verbeelding[15] en skep so 'n voorvader wat haar innerlike stem verteenwoordig en so word die roman 'n heerlike fantasievlug.[16] Delores se voorvader neem met oorgawe deel aan haar eksentrieke ondernemings.[17] Hy verskyn om die beurt as 'n transvestiet, 'n Kersvader, 'n balletdanser en selfs 'n David Kramer-figuur in die Karoo. Hierdie roman word deur Alexa Strachan vir die verhoog verwerk en in 2002 by die KKNK opgevoer, met musiek en lirieke wat deur die digter H.J. Pieterse geskryf is. “Voorvaders kan vlieg, sê Delores”[18] verower in 2000 die Debuut prys in die Groot Romanwedstryd van Sanlam, Insig en Kwêla, in samewerking met Radiosondergrense en LitNet en is in 2002 op die kortlys vir die toekenning van die ATKV-prys. Dit word ook in Engels vertaal en gepubliseer as “According to Delores”.

Abra K’Dabra[19] ondersoek die skeppingskrag van woorde en hoe die drie vroue hoofkarakters ('n regter, 'n advokaat en 'n skoonmaker) deur taalgebruik hul woorde laat transponeer na werklikheid en so verantwoordelik raak vir hul eie en ander se noodlot. Die karakters ontdek opnuut die tradisie van die ou alchemiste en die “Sefer Yitzirah” (“Boek van die Skepping” en een van die oudste bestaande Joodse geskrifte) en speel dan daarmee binne die parameters van 'n regspraktyk, met tragiese gevolge.[20]

In limbo[21] (wat sy saam met haar dogter Jackie skryf)[22] is die verhaal van 'n ma en dogter wat albei alkoholiste is en die probleme wat hulle op die lewenspad ervaar. Die ma is lewens mentor en die dogter is 'n seks beluste entrepreneur wat opbouende praatjies hou oor straatkinders. Reinet se bydrae is om die ma se karakter weer te gee, terwyl Jackie uit die perspektief van die kind skryf. Hoewel effens oordadig, is die boek 'n satiriese kyk op die doellose en leë lewens van die rykes en die daarmee gepaardgaande statussimbole.[23]

Loorita se Griekse voorskoot[24] is 'n kookboek wat sy saam met haar man, Dirk Nagtegaal, skryf. Die titel is 'n huldeblyk is aan hulle oorlede vriendin, die Afrikaner wat met 'n Griek getrou het, Loorita Panagiotopoulos. Sy was ook die bekende akteur en televisie-aanbieder Nico Panagio se ma.[25]

Saam met haar seun, Jan-Jan Nagtegaal, skryf sy die drama My pa dink hy’s Elvis, wat in 2011 by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees, die Innibosfees en elders opgevoer word. Die agtergrond is 'n disfunksionele gesin waar elkeen op soek is na sy eie identiteit[26]. Die seun vergesel sy pa op sy toer van klein plattelandse dorpies met sy vertoning as Elvis-nabootser, waartydens pa en seun verskeie aspekte van hulle onderskeie karakters ontbloot.

Publikasies

wysig
  • Voorvaders kan vlieg, sê Delores (2001)
  • Abra K’Dabra (2007)
  • In limbo, saam met Jackie Nagtegaal (2009)
  • Loorita se Griekse voorskoot, saam met Dirk Nagtegaal (2012)

Bronne

wysig

Verwysings

wysig
  1. ↑ Worldcat: http://www.worldcat.org/identities/lccn-no2003089822/
  2. ↑ LitNet ATKV-Skrywersalbum 17 Desember 2014: http://www.litnet.co.za/reinet-nagtegaal-1956/
  3. ↑ Brümmer, Willemien Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2009/03/23/BJ/8/DieNagtegaals.html[dooie skakel]
  4. ↑ Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
  5. ↑ Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2014/01/29/3/tcNagtegaalsHB-LT_29_0_279038113.html[dooie skakel]
  6. ↑ Burger, Kobus “'n Hupstoot vir Afrikaanse toneel en kabaret” “Plus” 28 Februarie 2002
  7. ↑ Botes, Zani Oulitnet: http://www.oulitnet.co.za/heupvuur/dirk_reinet.asp Geargiveer 30 Junie 2017 op Wayback Machine
  8. ↑ De Vries, Willem Netwerk24: http://www.netwerk24.com/Vermaak/Reinet-Nagtegaal-so-onthou-20141217 Geargiveer 3 Oktober 2018 op Wayback Machine
  9. ↑ De Vries, Willem “Skrywer Reinet Nagtegaal verloor stryd teen kanker” “Beeld” 17 Desember 2014
  10. ↑ Coetzer, Susan “Dié Nagtegaal kan vlieg” “Rooi Rose” Maart 2002
  11. ↑ Nieuwoudt, Stephanie Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2001/10/06/13/7.html
  12. ↑ Venter, L.S. “Rapport” 6 Januarie 2002 Wybenga, Gretel “Beeld” 12 November 2001
  13. ↑ Maartens, Naomi Oulitnet: http://www.oulitnet.co.za/mond/nagtegaal.asp Geargiveer 23 Augustus 2014 op Wayback Machine
  14. ↑ Steinmair, Deborah LitNet: http://www.litnet.co.za/reinet-nagtegaal-kan-vlieg-se-delores/
  15. ↑ Nieuwoudt, Stephanie Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2001/10/13/5/2.html
  16. ↑ Nieuwoudt, Stephanie “Vir dié wat verbeelding verstaan” “Beeld” 13 Oktober 2001
  17. ↑ Vorster, Alita Rapport: http://152.111.1.87/argief/berigte/rapport/2007/11/21/RT/16/NAGTEGAAL.html
  18. ↑ Schoombie, Schalk “Delores vlieg” “Insig” Oktober 2001
  19. ↑ De Vries, Anastasia “Insig” 1987–2007 Nel, Ronél “Beeld” 30 April 2007
  20. ↑ Myburgh, Melt LitNet: http://www.litnet.co.za/vyf-vinnige-vrae-aan-reinet-nagtegaal/
  21. ↑ Harper, Susanne “Beeld” 24 Augustus 2009 Nel, Ronel “Rapport” 19 April 2009
  22. ↑ Brümmer, Willemien “Twee Nagtegaals vlieg saam” “By” 21 Maart 2009
  23. ↑ Van Wyk, Marguerite Sarie: http://www.sarie.com/eie-stories/dit-het-ons-by-mekaar-geleer/
  24. ↑ Coetzee, Terésa “Beeld” 8 November 2012
  25. ↑ Coetzee, Terésa Beeld: http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2012/11/08/B1/14/TCNagtegaals.html
  26. ↑ Pople, Laetitia Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2011/06/02/SK/10/renet.html
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Reinet_Nagtegaal&oldid=2479992"