Angkor Wat

tempelkompleks in Kambodja

Angkor Wat (Khmer: អង្គរវត្ត Ângkôr Vôtt, ângkôr beteken "stad" en vôtt „Tempelkompleks“) is 'n tempelkompleks in Kambodja en die grootste godsdienstige monument in die wêreld. Dit is oorspronklik as 'n Hindoe-tempel vir die Khmer-ryk gebou wat tot die einde van die 12de eeu geleidelik in 'n Boeddhistiese omgeskep is.[1] Dit is deur die Khmer-koning Suryavarman II in die vroeë 12de eeu in Yaśodharapura (Khmer: យសោធរបុរៈ, hedendaagse Angkor), die hoofstad van die Khmer-ryk, as sy staatstempel en uiteindelike mausoleum gebou.[2] In teenstelling met die Shaiva-tradisie van die vorige konings is Angkor Wat aan Wisjnoe toegewy. As die bes bewaarde tempel van die terrein is dit die enigste wat sedert sy stigting 'n beduidende godsdienstige sentrum gebly het. Die tempel is op die top van die hoë klassieke styl van Khmer-argitektuur. Dit het 'n simbool van Kambodja geword,[3] wat op dié land se vlag verskyn en is Kambodja se hoofattraksie vir toeriste.

Angkor Wat*
Unesco-wêrelderfenisterrein

Die hooftempel van Angkor Wat
Ligging van Angkor Wat op 'n kaart (Kambodja)
Angkor Wat
Angkor Wat
Ligging van Angkor Wat in Kambodja
Koördinate: 13°24′45″N 103°52′0″O / 13.41250°N 103.86667°O / 13.41250; 103.86667Koördinate: 13°24′45″N 103°52′0″O / 13.41250°N 103.86667°O / 13.41250; 103.86667
Lande Vlag van Kambodja Kambodja
Tipe Kultuur
Kriteria i, ii, iii, iv
Verwysings 668
Streek Asië
Inskripsiegeskiedenis
Inskripsie 1992  (16de Sessie)
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn.
Streek soos deur Unesco geklassifiseer.
Algemene plan van Angkor Wat met die sentrale struktuur in die middel
Gedetailleerde plan van die sentrale struktuur

Angkor Wat kombineer twee basiese planne van die Khmer se tempel-argitektuur: die tempel-berg en die latere galery-tempel. Dit is ontwerp om Berg Meru te verteenwoordig, die tuis van die Devas in die Hindoe-mitologie: binne 'n sloot en 'n buitemuur van 3,6 km is drie reghoekige galerye, elkeen styg bo die volgende op. In die middel van die tempel staan 'n quincunx van torings. Anders as die meeste Angkor-tempels is Angkor Wat na die weste georiënteerde; die geleerdes is oneens oor hierdie betekenis. Die tempel word bewonder vir die grootsheid en harmonie van die argitektuur, sy uitgebreide bas-reliëfs en vir die talle devatas wat die mure versier.

Die moderne naam, Angkor Wat, beteken "tempel-stad" of "stad van tempels" in Khmer; Angkor wat "stad" of "hoofstad" beteken, is 'n inheemse vorm van die woord nokor (នគរ) wat van die Sanskrit-woord nagara (नगर) afgelei is.[4] Wat is die Khmer-woord vir "tempel-grond" (Sanskrit: वाट vāṭa "omheining").[5]

Angkor Wat is sowat 240 km noordwes van die Kambodjaanse hoofstad Phnom Penh naby Siem Reap en 20 km noord van die Tonlé Sapmeer geleë. Angkor is in 1992 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.

Galery wysig

Verwysings wysig

  1. Ashley M. Richter (8 September 2009). "Recycling Monuments: The Hinduism/Buddhism Switch at Angkor" (in Engels). CyArk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2019. Besoek op 7 Junie 2015.
  2. (en) Higham, C. (2014). Early Mainland Southeast Asia. River Books Co., Ltd. pp. 372, 378–379. ISBN 978-616-7339-44-3. {{cite book}}: Onbekende parameter |city= geïgnoreer (hulp)
  3. "Government ::Cambodia". CIA World Factbook (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2020. Besoek op 27 Oktober 2015.
  4. (en) Chuon Nath Khmer Dictionary (1966, Buddhist Institute, Phnom Penh)
  5. (en) Cambodian-English Dictionary by Robert K. Headley, Kylin Chhor, Lam Kheng Lim, Lim Hak Kheang, and Chen Chun (1977, Catholic University Press)

Eksterne skakels wysig

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.