Stucki-skool, Wellington

Die Stucki-skool in die Blouvlei (Blaauwvallei), Wellington, Wes-Kaap, was ’n skool waaraan leerders van 1860 tot 1919 in Nederlands onderrig is in ’n tyd toe Engels die skoolwese in die Kaapkolonie oorheers het. Talle bekende Suid-Afrikaners het aan dié skool hul vroegste onderwys ontvang.

Die verdiepinggebou waarin die skool van omstreeks 1875 af gehuisves is. Kosgangers het op die eerste verdieping tuisgegaan.

Die skool is gestig deur Marinus Stucki, wat in Julie 1860 die reis uit Nederland na Kaapstad aanvaar het op aanbeveling van sy broer Conradus, wat reeds in Bovenvallei (Bovlei) skoolgehou het. Stucki het op 21 Oktober 1860 in die Kaap aan wal gestap het. Op 1 Desember 1860 het hy op Blauwvallei (of Blouvlei) aangekom en twee dae later op 18-jarige leeftyd sy werk as onderwyser aanvaar in 'n deel van 'n kelder wat deur 'n middelmuur van die res van die gebou afgeskort is. Daar was 29 leerders in die skool, sommige net so oud of selfs ouer was as “Meester”.

Die skool was aanvanklik die eiendom van die boere in die omtrek van wie Stucki ook sy besoldiging van £42 per jaar ontvang het. Op 1 Oktober 1861 het die skool egter onder die beheer van die Kaapkolonie se departement van onderwys gekom en is 'n verdere toelaag van £30 per jaar van die staat ontvang.

In 1867 het mev. P.J. Cillié 'n stuk grond geskenk vir die oprigting van 'n nuwe skool vir meester Stucki. Die skool is gou met die medewerking van die ouers klaargemaak en Stucki gaan dus met sy leerlinge na 'n ruimer skool, waar later meer leerkragte nodig geword het. ’n Bran het die dak in 1874 in puin gelê, maar kort daarna het ’n grasieuse verdieping gebou die ou enkelverdiepinggebou vervang. Kosgangers het op die boonste verdieping tuisgegaan. Mettertyd het dié gebou verval en eindelik is dit deur ’n enkelverdieping vervang. Van 1920 tot 1928 is die gebou gebruik as ’n huishoudkundeskool vir behoefte meisies, maar sedertdien staan dit leeg.

Onder die skool se leerders was die Springbok Paul Roos, regter H.S. van Zyl, prof. G.G. Cillié, di. D. Wilcocks, J.D. Cilliers en Willem Conradie, en prof. Sarel van der Merwe.

Bronne

wysig
  • (af) Nienaber, P.J. 1947. Afrikaanse Biografiese Woordeboek, deel I. Johannesburg: L. & S. Boek- en Kunssentrum.