Tsjoekotka-skiereiland
Die Tsjoekotka-skiereiland (Russies: Чуко́тский полуо́стров, Tsjoekotski poloe-ostrof), by sowat 66° N 172° W, is die mees noordoostelike uitsteeksel van Asië. Die mees oostelike punt is by Kaap Dezjnef naby die dorp Oelen. Dit word noord deur die Tsjoekotkasee begrens, suid deur die Beringsee en oos deur die Beringstraat, wat dit skei van Alaska.
Dit is die enigste kontinentale deel van Asië wat in die Westelike Halfrond lê en is die mees westelike deel van die aarde – dit lê by die 180º-meridiaan. Die skiereiland is deel van die outonome okroeg Tsjoekotka in Rusland.[1] Dit het twee distrikte: Prowidjenski en Tsjoekotski.
Die skiereiland is tradisioneel die tuiste van inheemse inwoners van Siberië en Russiese setlaars. Dit lê aan die Noordelike Seeroete. Dit is die ligging van die strafkamp/loodmyn waar Cornelius Rost beweer het hy ’n gevangene was, soos beskryf in die boek As Far as My Feet Will Carry Me deur Josef Martin Bauer.
Nywerhede sluit in mynbou (tin, lood, sink, goud en steenkool), jag en vissery.
Beskrywing
wysig
Die grootste deel van die Tsjoekotka-skiereiland bestaan uit hooglande van tot 1 000 m bo die seevlak. Hellings met diep klowe en bergmassiewe oorheers sommige pieke. Bergreekse word ingekeep deur diep valleie van die Tsjeftakan-, Ergoeweem- en Noenjamowaam-rivier.
Die berg Ischodnaja is op 1 194 m die hoogste punt op die skiereiland. Berge loop steil af na die kus en vorm ’n reeks hoë kranse. Die vlaktes is min en lê hoofsaaklik naby groot strandmere.
Die klimaat is straf aan die kus en kontinentaal in die binneland. Die winters duur tot 10 maande.
’n Groot deel van die skiereiland word bedek met ysgrond. Die temperatuur van die bevrore rotse is so laag as -10 °C in die berge en sowat -6 °C in die valleie. Die temperatuur neem toe in die rigting van Prowidjenija-baai danksy die warm invloed van die Stille Oseaan.
Flora en fauna
wysigDie hele skiereiland bestaan uit toendra en geen woude kom voor nie. Die plantegroei bestaan uit klein Arktiese kruipwilgers, Arktiese bergheide, bloubessies en suurbessies met ’n hoogte van 5 tot 20 cm. Minder algemeen is dwergberke, bergbeerbessies en Diapensia lapponica. In die valleie groei klein struikvariante van wilgers en Duschekia. Baie soorte mos en korsmos kom voor, waarvan sommige seldsaam is.
Jakkalse en wolwe kom wydverspreid voor, asook rendiere, hase, eekhorings en lemmings. Dikhoringskape kom in die berggebiede voor.
Aan die kus is volop voëlkolonies soos duikerhoenders, gehoringde papegaaiduikers, Uria, seekormorante en seemeeue. In die toendra word verskeie soorte ganse, Gavia, waadvoëls, geelpootstrandlopers, Kanadese kraanvoëls, roofmeeue en ander spesies aangetref. Op hoër gebiede kom sneeu-uile, patryse, geelkwikkies en Oos-Siberiese wulpe voor.
Naam en inwoners
wysigDie skiereiland het sy naam in 1728 by Vitus Bering gekry en is genoem na die plaaslike bevolking, die Tsjoektsjiërs, wat hoofsaaklik in Tsjoekotka woon.[2]
Die inheemse volke van Siberië sluit benewens die Tsjoektsjiërs in die Joepik-Eskimo's, Sirenik-Eskimo's, Korjake, Tsjoewane, Ewene en Joekagiere, wie se tradisionele kos rou vis en takbokvleis is. Vandat die takbokbevolking afgeneem het wees industrialisasie, is hul gesonder dieet meestal vervang deur geprosesseerde kos.[3]
Verwysings
wysig- ↑ "Chukchi Peninsula". Encyclopedia.com. URL besoek op September 2010.
- ↑ Леонтьев В.В. en Новикова К.А., Топонимический словарь северо-востока СССР. Магаданское книжное издательство, 1989, bl. 415-456
- ↑ Ivanov, Andrei (11 Januarie 1997), "Russia: loss of reindeer herds threatens indigenous communities", Inter Press Service English News Wire via HighBeam (Moskou), archived from the original on 24 September 2015, https://web.archive.org/web/20150924181606/http://www.highbeam.com/doc/1P1-6346708.html, besoek op 1 September 2014
Eksterne skakels
wysig
Hierdie artikel is vertaal uit die Russiese Wikipedia
