Vincent Oliphant

Vincent Oliphant is ’n Afrikaanse digter.

Lewe en werk

Vincent Oliphant is op 8 April 1954 op Alicedale in die Oos-Kaap gebore. Hy voltooi sy laerskoolloopbaan aan die Alicedale Metodiste Primêre Skool waarna hy standerds ses en sewe aan die Uitenhage Hoërskool voltooi en dan in 1971 matrikuleer aan die Hoërskool Paterson in Port Elizabeth. Hy is in hierdie jaar derde in die Senior Sertifikaat-eksamens van Kaapland. Daarna studeer hy verder aan die Universiteit van Wes-Kaapland en verwerf in 1974 ’n B.Sc.-graad met Wiskunde en Fisika as hoofvakke en in 1975 ook die Sekondêre Onderwysdiploma. In hierdie tyd skryf hy gereeld en sluit hom ook aan by die UWK Letterkundevereniging onder leiding van Andries Oliphant, waar sy eerste gedigte in die vereniging se nuusbrief verskyn. Na kwalifikasie gee hy vanaf 1976 vir ’n aantal jare onderwys in Wiskunde en Natuur- en Skeikunde aan sy alma mater, die Hoërskool Paterson in Port Elizabeth. Hy skryf ook vir verdere studie in by Rhodes-universiteit in Grahamstad en behaal ’n B.Ed.-graad en later ’n M.Ed.-graad in Wiskunde-onderrig. Sy volgende betrekking is as Wiskunde dosent by die Dower-Opleidingskollege in Port Elizabeth, terwyl hy ook deeltyds betrokke is by die Iqhayiya Tegniese Kollege. Hy word adjunk-rektor van Dower-Opleidingskollege, waarna hy aangestel word as vakadviseur vir Wiskunde in die Westelike Streek van die Oos-Kaapse Onderwysdepartement. Hy gee deeltyds klas by die Nelson Mandela Metropolitaanse Universiteit, terwyl hy ook betrokke is by navorsing oor die onderrig en leer van Wiskunde. Hy is in September 1981 met Lynette getroud en die egpaar het drie dogters, met Nadine die oudste.

Skryfwerk

Sy eerste gedigte verskyn in die nuusbrief van die letterkundige vereniging op universiteit. Sonder om sy gedigte na tydskrifte te stuur debuteer hy dan met die bundel “Bloed vloei in stilte”. Die titel het betrekking op die tragiese (die bloed) wat enige oomblik kan gebeur, maar in die stilte nog afwesig is. Anders as sy bruin mededigters dig hy nie oor die politieke toestande in die land nie. Sy debuutbundel bevat hoofsaaklik persoonlike gedigte wat eksistensiële onsekerheid en angs uitbeeld, met ’n sterk mistieke aanslag. Menslike droefheid en verlies word sterk uitgebeeld, asook liefde en filosofiese besinnings. Die drie afdelings bevat onderskeidelik gedigte oor droefheid, angs en romantiese verlange aangeraak deur die dood, liefdesgedigte en laastens gedigte oor die poësie self en met filosofiese besinning. “Teken” is ’n mooi liefdesvers.

“Die sagte vlees” sit hierdie tematiek voort, maar dek ook sosiaal-politieke temas. Die titel verwys na die wondbaarheid en weerloosheid van die mens met sy sagte vlees onder ’n dun velbedekking, waardeur hy blootgestel word aan pyn en verdriet. Mooi gedigte is “Misterie”, waarin die mens hom begewe op die wonderbaarlike soektog na betekenis, al is dit nie vir die mens moontlik om werklik te weet nie; “Oorlog”, waarin die sinloosheid van rassehaat belig word; “27 April 1994”, waarin die demokrasie besing en die eenheid van die mens beklemtoon word; en “Woorde”, wat die wens uitspreek dat die inwoners medeburgers van die land sal wees en die grense tussen hulle sal afbreek sodat almal net as mens tot medemens kan reageer.

In 1995 behaal hy ’n tweede prys in ’n poësiekompetisie wat deur die Belgiese kultuurorganisasie Concept aangebied is onder die tema “Vrede, Vriendskap en Verdraagsaamheid”, en in 1996 word hy deur Poetry International genooi om aan die jaarlikse poësiefees in Rotterdam, Nederland, deel te neem. In Maart 2005 kry hy ’n toekenning van die ATKV vir sy inspirerende digkuns. Sy gedigte word opgeneem in verskeie bloemlesings oor die Afrikaanse poësie, insluitende “Groot verseboek”, “Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte”, “Versindaba 2005 en 2006” en “Die mooiste Afrikaanse liefdesgedigte”. Hy maak bydraes tot rubrieke in Taalgenoot en Die Burger en publiseer ook van sy gedigte op die Internet op webwerwe soos PoësieNet, die poësie afdeling van LitNet, Kletskerk, southendmuseum en in Meander, ’n Nederlandse tydskrif. By verskeie geleenthede lees hy ook van sy gedigte in die openbaar voor, soos by die Wordfest by die Rhodes Universiteit in Grahamstad en die Versindaba op Stellenbosch. Van sy gedigte, waaronder “27 April 1994”, “reis”, “’n klein beriggie” en “woorde”, word voorgeskryf vir studie op hoërskool.

Publikasies

Jaar	Publikasies
1983	Bloed vloei in stilte
1998	Die sagte vlees

Bronnelys

Boeke

• Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 2” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1999
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006
• Willemse, Hein “Aan die ander kant” Protea Boekhuis Pretoria Eerste uitgawe Eerste druk 2007

Tydskrifte en koerante

• Oliphant, Vincent “Oorgange” “Die Taalgenoot” Julie 2000
• Van der Merwe, Danie “Die Oosterlig” 24 Mei 1983
• Van Zyl, Irna “Liefdesverse lê hom naaste aan die hart” “Die Burger” 8 Junie 1983

Internet

• Lloyd, Jason Oulitnet: http://www.oulitnet.co.za/mond/vincent.asp Geargiveer 5 Augustus 2018 op Wayback Machine
• Milborrow, Selwyn The write side: http://milborrow.blogspot.co.za/2009/09/vincent-oliphant-se-verse-vloei-sterk.html
• Versindaba: http://versindaba.co.za/gedigte/vincent-oliphant/ Geargiveer 10 April 2017 op Wayback Machine
• Worldcat: http://www.worldcat.org/identities/lccn-n85-8494/