Wikipedia

Wolfgang Sawallisch

Wolfgang Sawallisch (26 Augustus 1923 – 22 Februarie 2013)[1] was 'n Duitse dirigent en pianis.

Wolfgang Sawallisch
Wolfgang Sawallisch in 1988
Agtergrondinligting
Gebore26 Augustus 1923
München
Sterf22 Februarie 2013 (op 89)
Grassau, Chiemgau
GenresKlassiek
Beroep(e)Dirigent, pianis
Instrumenteklavier en ander

Biografie wysig

Sawallisch was die seun van Wilhelm en Maria Sawallisch. Sy vader was 'n direkteur van die Hamburg-Bremer-Feuerversicherung in München. Sawallisch het 'n broer genaamd Werner gehad wat vyf jaar ouer was. Hy slaag in 1942 sy Abitur aan die Wittelsbacher-Gimnasium in München.

Hy het reeds op 5-jarige ouderdom die klavier bespeel, en toe hy 10 was het hy besluit op 'n loopbaan as 'n konsertpianis. As kind is hy grootliks beïnvloed deur Strauss en Knappertsbusch. Hy is deur sy familie ondersteun in sy musiek, en veral deur sy weduweemoeder en ouer broer Werner. Hy het aanvanklik private lesse in komposisie en klavier ontvang. Dit het hom in staat gestel om voor te berei vir sy loopbaan as pianis en dirigent (vóór en ná die (Tweede Wêreldoorlog) sonder enige finansiële sorge. Sy professionele ontwikkeling is onderbreek deur militêre diensplig en deur Britse gevangehouding in Italië. Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het hy in Frankryk en Italië in die Wehrmacht (Duitse Weermag) gedien. Hy is tydens die laaste stuiptrekkings van die oorlog aangehou in 'n Britse kamp vir oorlogsgevangenes.

Nadat hy na München teruggekeer het het hy onder Joseph Haas studeer en in 1946 na slegs een semester sy staatseksamen by die Staatliche Musikhochschule in München geslaag.[2] Hy het dirigeerlesse onder Hans Rosbaud en Igor Markewitsj geneem. Sy eerste pos was by die Stadttheater Augsburg. Gedurende hierdie tydperk is hy met die sanger Mechthild Schmid (1921-1998) getroud. Sy was die dogter van die orrelbouer Magnus Schmid (1889-1964) van Pemmering, wie Sawallisch tydens sy jeug in München geken het. Sy vrou het 'n reuse invloed op hom uitgeoefen.

Deur die aanneming van haar seun uit haar eerste huwelik, wat in 1944 gebore is, het Sawallisch sy eie gesin tot stand gebring. Mechthild het haar eie loopbaan as sanger opgesê ten einde haar man se loopbaan te ondersteun. Sy is na 46 jare van getroude lewe op die ouderdom van 77 jaar oorlede aan skildklierkanker.

Die Wolfgang Sawallisch-stigting is in 2003 in Grassau gestig. Sawallisch is die laaste keer tydens 'n konsert van die Beierse Staatsorkes in Grassau onder Kent Nagano op 2 Februarie 2013 in die openbaar gesien. Sy seun Jörg is in Januarie 2013, slegs een maand voor sy aangenome vader, oorlede. Sawallisch het meer as vyftig jaar in Grassau in Chiemgau gewoon. Hy is ook daar begrawe. Die villa in Grassau waar hy vir dekades gewoon het is in 2014 deur die stigting oorgeneem, en word somtyds vir konserte deur die musiekskool benut.

Loopbaan wysig

 
Wolfgang Sawallisch in Hamburg, 1960

Sawallisch het sy loopbaan in 1947 by die operahuis in Augsburg begin.[3] Hy het aanvanklik die pos van répétiteur gehou, en het later die hoofdirigent geword. In 1949 is die eersteprys tydens die Geneefse Internasionale Musiekkompetisie aan hom toegeken. Hy het die violis Gerhard Seitz tydens die kompetisie begelei. In 1952–53 was hy Markewitsj se assistent tydens die Internasionale Somerakademie van die Mozarteum in Salzburg, Oostenryk.[2]

Hy was slegs 30 toe hy die Berliner Philharmoniker, waar von Karajan destyds nog die septer geswaai het, gedirigeer het. Sy debuut in 1957 tydens die Bayreuth Festspielhaus as dirigent van Tristan und Isolde het hom die jongste dirigent gemaak om daar te verskyn.

Nadat hy poste by die Weense Filharmoniese Orkes en die Metropolitan Opera van die hand gewys het, het Sawallisch in 1960 hoofdirigent van die Weense Simfonieorkes geword, wat hy vir 10 jaar sou hou. In 1961 het hy die Hamburg Simfonieorkes begin, en ook vir tien jaar aan die hoof daarvan gestaan. Hy was van 1970 tot 1980 musiekdirekteur van die Orchestre de la Suisse Romande.

Van 1971 tot 1992 was hy musiekdirekteur van die Beierse Staatsopera, en vir 'n aantal jare vanaf 1983 was hy, tesame met sy bestaande pligte, die operahuis se algemene bestuurder. Hy was vir 30 jaar nou betrokke by musiek in München. In München het hy byna al die groot operas van Strauss gedirigeer, met Strauss se Salome as die uitsondering. Hy het ook 32 volledige siklusse van Wagner se Ring des Nibelungen gelei. Hy het byna 1200 opera opvoerings in die stad alleen gegee.

In 1966 het Eugene Ormandy (musiekdirekteur van die Philadelphia Simfonieorkes van 1936 tot 1980), vir Sawallisch uitgenooi om hom te besoek. Sawallisch het gevolglik verskeie opnames daar gemaak en in 1993 vir Riccardo Muti as musiekdirekteur van die Philadelphia Simfonieorkes opgevolg. Hy het tot 2003 daar gebly. Van 2003 tot met sy dood in 2013 het hy die titel gehou van dirigentlaureaat van die NHK Simfonieorkes in Tokio. Hy het vir meer as dertig jaar ook jaarliks saam met die orkes in Tokio verskyn. In 1993 het hy die Suntory-toekenning ontvang.

Latere lewe wysig

Na sy loopbaan by die Philadelphia Simfonieorkes het Sawallisch teruggekeer vir optredes as gasdirigent in Philadelphia en by Carnegie Hall.[4] Swak gesondheid wat verband hou met ortostatiese hipotensie het hom egter in die daaropvolgende jare daarvan weerhou om met optredes voort te gaan.[5] In 'n artikel in The Philadelphia Inquirer gedateer 27 Augustus 2006 het Sawallisch self sy uittrede aangekondig:

"Dit kan sonder waarskuwing gebeur dat my bloeddruk te laag daal. Hierdie onstabiliteit maak dit noodsaaklik dat ek my loopbaan na 57 jaar se konserte stopsit."[6]

Hy het vroeër in 1988 sy outobiografie getiteld "Im Interesse der Deutlichkeit" (In Belang van Duidelikheid) gepubliseer, waarin hy sy oogpunte betreffende die rol van 'n dirigent uiteensit.

Affiliasies wysig

Sawallisch was 'n erelid van Die Robert Schumann Genootskap. In 2003 het hy daartoe bygedra om 'n musiekskool in Grassau, Beiere op die been te bring. Die skool staan bekend as die Wolfgang Sawallisch Stiftung (Wolfgang Sawallisch Stigting).

Hy het voortgegaan om op sy landgoedere in Grassau, Beiere te woon by sy aftrede.

Sterfte wysig

Sawallisch en sy vrou Mechthild was vir 46 jaar getroud. Sy het op 24 Desember 1998 beswyk.[1][7] Kardinaal Josef Ratzinger (later Pous Benedictus XVI), 'n familievriend, het tydens haar dodemis verrigtinge waargeneem. Sy het 'n seun genaamd Jörg uit haar vorige huwelik gehad, wie Sawallisch aangeneem het as sy eie seun. Jörg is in Januarie 2013 oorlede.

Sawallisch is by sy huis in Grassau op 22 Februarie 2013 op die ouderdom van 89 oorlede.[8]

Prominente interpretasies wysig

Sawallisch is al geprys as 'n interpreteerder van die musiek van Richard Strauss.[9][10][11] As pianis het hy 'n aantal prominente sangers in lieder begelei, insluitende Dietrich Fischer-Dieskau, Dame Elisabeth Schwarzkopf en Dame Margaret Price. Hy is ook geprys vir sy interpretasies van die simfonieë van Anton Bruckner.[12]

Sawallisch het ook as klavierbegeleier Franz Schubert se Winterreise en Robert Schumann se Liederkreis en ander liedere met Thomas Hampson opgeneem. Een van sy mees gevierde lewendige konsertverskyninge was op 11 Februarie 1994 as pianis in Philadelphia toe Sawallisch ingestaan het vir die Philadelphia Simfonieorkes tydens 'n Wagner-konsert toe 'n erge sneeustorm die orkeslede verhoed het om betyds by die Akademie van Musiek (Philadelphia) te arriveer vir die konsert.[13][14][15]

Opnamehoogtepunte wysig

Sawallisch se opnames vir EMI sluit hoog aangeskrewe vertolkings van Richard Strauss se Capriccio en die vier simfonieë van Robert Schumann met die Staatskapelle Dresden in. In 1973 het hy 'n kwadrofoniese stereoplaat opname (waarskynlik die enigste een wat ooit gemaak is) van Mozart se Towerfluit vir EMI gemaak, met Peter Schreier as Tamino, Anneliese Rothenberger as Pamina, Walter Berry as Papageno, Edda Moser as die Koningin van die Nag, en Kurt Moll as Sarastro. Ander opnames (EMI, Orfeo, Phillips, and Sony) sluit in:

  • Beethoven se nege Simfonieë met die Koninklike Concertgebouw Simfonieorkes, Amsterdam
  • Brahms se Ein deutsches Requiem met die Beierse Radio Simfonieorkes en Koor
  • Johannes Brahms se vier Simfonieë met die Londen Filharmoniese Orkes
  • Johannes Brahms se vier Simfonieë met die Weense Filharmoniese Orkes
  • Bruckner se Simfonieë No's 1, 4, 5, 6 & 9
  • Dvořák se Mis en Stabat Mater, beide met die Tsjeggiese Filharmoniese Orkes
  • Dvořák se Simfonieë No's 7–9 en Tjelloconcerto met die Philadelphia Simfonieorkes
  • Mendelssohn se Simfonie No. 2 met die Berliner Philharmoniker en Düsseldorf-koor
  • Mozart se Towerfluit met Francisco Araiza, Lucia Popp en Kurt Moll
  • Schubert se nege Simfonieë met die Staatskapelle Dresden; gewyde koorwerke met die Beierse Radio-simfonieorkes en Koor
  • Franz Schubert se Misse in A-mol majeur D 678, C majeur D 452 en in E-mol majeur D 950 sowel as Tantum Ergo, D 962 en Offertorium, D 963, met die Beierse Radio-simfonieorkes en Koor
  • Richard Strauss se Intermezzo, Elektra, Friedenstag, Die Frau ohne Schatten en Arabella met die Beiere Staatsopera
  • Richard Strauss se Ein Heldenleben, Symphonia domestica en Also sprach Zarathustra met die Philadelphia Simfonieorkes
  • Richard Strauss se Horingconcertos, met Dennis Brain en die Philharmonia Orchestra
  • Giuseppe Verdi se opera Macbeth (lewendige opname tydens die Salzburg-fees)
  • Richard Wagner se Der Ring des Nibelungen, Die Meistersinger von Nürnberg, Die Feen en Das Liebesverbot, met die Beiere Staatsopera; Die Vlieënde Hollander (Bayreuth-fees en Beiere Staatsopera, laasgenoemde verfilm), Tristan und Isolde, Tannhäuser en Lohengrin (almal tydens die Bayreuth-fees, laasgenoemde twee amptelik vrygestel)
  • Richard Wagner se Wesendonck Lieder met Marjana Lipovsek en die Philadelphia Simfonieorkes
  • Carl Maria von Weber se Ouvertures met die Philadelphia Simfonieorkes
  • Carl Maria von Weber se twee simfonieë met die Beierse Radio-simfonieorkes

Sy finale konserte- en opname projek in Philadelphia was gefokus op die musiek van Robert Schumann en is in 2003 op die Philadelphia Simfonieorkes se eie plaatetiket vrygestel.[16]

Verwysings wysig

  1. ↑ 1,0 1,1 Peter Dobrin and David Patrick Stearns (25 Februarie 2013). "Maestro Wolfgang Sawallisch, 1923-2013". The Philadelphia Inquirer (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 September 2017. Besoek op 26 November 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 Antonín Dvořák Simfonie No. 4, Op. 88 (Philharmonia Orkes), Columbia Records LP 33 SX 1034, cd-notas
  3. ↑ Stephen Moss (19 Mei 2000). "Old school titan". The Guardian (in Engels). UK. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Maart 2016. Besoek op 8 Augustus 2007.
  4. ↑ Anthony Tommasini (15 Januarie 2004). "Channeling Bruckner, Maestro Illuminates Elusive Score". The New York Times. Besoek op 8 Augustus 2007.
  5. ↑ Ben Mattison (31 Maart 2006). "Report: Wolfgang Sawallisch Has Retired". Playbill Arts (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Julie 2013. Besoek op 11 Januarie 2008.
  6. ↑ Peter Dobrin, "At home with the maestro". The Philadelphia Inquirer, 27 Augustus 2006.
  7. ↑ James R. Oestreich (4 Mei 2003). "A 79-Year-Old Champion of Youth". The New York Times. Besoek op 11 Januarie 2008.
  8. ↑ Peter Crimmins (25 Februarie 2013). "Maestro Sawallisch, who led Philadelphia Orchestra for a decade, dies at 89". NewsWorks. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Desember 2014. Besoek op 27 Februarie 2013.
  9. ↑ Edward Rothstein (17 Mei 1995). "A Cheery, Old-World 'Ariadne'". The New York Times. Besoek op 8 Augustus 2007.
  10. ↑ Anne Midgette (5 Augustus 2001). "Music: A Musical Capital Looks to America". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2007. Besoek op 8 Augustus 2007.
  11. ↑ Paul Horsley (1 April 2003). "A Hero's Tenure". Playbill Arts (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 September 2017. Besoek op 11 Januarie 2008.
  12. ↑ Anthony Tommasini (15 Januarie 2004). "Channeling Bruckner, Maestro Illuminates Elusive Score". The New York Times. Besoek op 11 Januarie 2008.
  13. ↑ Lesley Valdes and Peter Dobrin (13 Februarie 1994). "Snow or no snow, the show went on". The Philadelphia Inquirer.
  14. ↑ Tom Di Nardo (28 Februarie 1994). "Bons mots instead of notes from Maestro". Philadelphia Daily News.
  15. ↑ Nadine Brozan (15 Februarie 1994). "Chronicle". The New York Times. Besoek op 11 Januarie 2008.
  16. ↑ Allan Kozinn (19 Oktober 2002). "Back to Schumann, With Care and Passion". The New York Times. Besoek op 8 Augustus 2007.

Eksterne skakels wysig

Notas wysig

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Wolfgang_Sawallisch&oldid=2511787"