Duitse Setlaarsmonument

Die monument ter ere van die Duitse setlaars op die Esplanade in Oos-Londen herdenk die Duitssprekende immigrante wat hulle in die middel van die 19de eeu in die oostelike deel van die Kaapkolonie gevestig het.

Geskiedenis

In 1857 is 'n Duitse Legioen onder baron Von Stutterheim tussen die Amatolaberge en die see gevestig om as 'n buffer te dien tussen die Xhosas en die Kaapkolonie om verdere Kaapse grensoorloë te voorkom. Hierdie huursoldate is aanvanklik gewerf om vir Brittanje in die Krimoorlog te veg, maar 2 400 het die aanbod aanvaar om na die Kaapkolonie te kom. Afgesien van nog 450 families, meesal uit Pommere, het ander groepe hulle ook in die Oos-Kaap gevestig. Dorpsname soos Berlyn, Braunschweig, Frankfort, Hamburg, Potsdam, Stutterheim en Döhne is 'n nalatenskap van hierdie pioniers.

Monument

Die beeld in Oos-Londen is geskep deur Lippy Lipshitz, is twee maal lewensgroot en toon 'n setlaar, sy vrou en hul dogtertjie wat 'n pop vashou. Fier en blymoedig stap hulle 'n onsekere toekoms tegemoet. Hulle vorm die middelpunt van 'n argitektoniese aanleg. Brons plate toon die afskeid in Duitsland, die reis na Afrika, die bou van 'n huis hier en die boerdery in die vreemde land. Dit wil ons herinner aan die moeilike aanvangsjare in die nuwe land. Die fondament van die beeld is op 12 Julie 1958 onthul deur die minister van binnelandse sake, dr. T.E. Dönges, en die bewoording daarop is Den deutschen Einwanderern. Op 10 Oktober (Krugerdag, Heldedag) 1960 is die hele monument deur die goewerneur-generaal, adv. C.R. Swart, ingewy.

In King William’s Town is 'n monument ter ere van die Duitse Legioen.

Bibliografie

• Bauch, Kurt en Alice Mertens: Duitse kultuur aan die Kaap. Kaapstad: Tafelberg, 1964.