Emily Hobhouse

Emily Hobhouse (St. Ive, Engeland, 9 April 1860 – Londen, Engeland, 8 Junie 1926) was 'n Engelse pasifis, hervormer en bekende figuur tydens die Tweede Vryheidsoorlog toe sy haarself met die lot van die vroue en kinders in die konsentrasiekampe bemoei het.

Emily Hobhouse
Emily Hobhouse in 1902
Gebore	(1860-04-09)9 April 1860 St Ive, Cornwall, Engeland
Sterf	8 Junie 1926 (op 66) Londen, Engeland
Nasionaliteit	Verenigde Koninkryk
Beroep	Welsynkampvegter; humanitêre aktivis
Bekend vir	Klokkenluider vir die vroue en kinders in konsentrasiekampe tydens die Tweede Vryheidsoorlog
Ouer(s)	Caroline (née Trelawny) en Reginald Hobhouse

Herkoms

Sy is in 1860 in Cornwallis gebore as die dogter van eerw. Reginal Hobhouse, die Anglikaanse aartsdeken van Bodmin van 1844 tot en met sy dood in 1895 op die Corniese dorpie St. Ive, naby Liskeard, en Caroline Salusbury Trelawny. Emily se familie het uitsonderlike openbare diens gelewer. Haar grootvader aan vaderskant, Henry Hobhouse III, het die amp van "solicitor to the customs and treasury" beklee, was permanente adjunkminister van binnelandse sake en staatsargivaris. Haar oom Arthur, die eerste baron Hobhouse, was 'n vooraanstaande juris en regslid van die Indiese Raad en lid van die geregtelike komitee van die Geheime Raad. Haar broer, Leonard, was die eerste hoogleraar in sosiologie aan die Universiteit van Londen. Haar moeder was die dogter van sir William Trelawny, Liberale parlementslid vir East Cornwall; dus was Emily 'n afstammeling van sir Jonathan Trelawny, biskop van Bristol, een van die biskoppe wat teen koning Jakobus II se "Declaration of Indulgence" in 1688 gedemonstreer het.

Vroeë lewe

Hobhouse omstreeks die tyd van die Vryheidsoorlog.

Afgesien van 'n kort rukkie in 1876 aan 'n kosskool in Cornwallis, ontvang Emily haar formele onderrig van opeenvolgende goewernantes wat volgens haar uiters onbevoeg was. Haar vader was 'n besonder teruggetrokke mens van diepe, hoewel onderdrukte gevoel. Haar moeder het 'n lewendige humorsin gehad en 'n lewenslus wat die streng en bra ongenaakbare gees van Emily se vader tuis teengewerk het. Emily se hoogs ontwikkelde sedelike sin en pligsgetrouheid kom waarskynlik van haar vader, terwyl sy haar geesdrif, selfvertroue en vrygewigheid waarskynlik van haar moeder geërf het.

Aartsdeken Hobhouse se swak gesondheid lei daartoe dat hy en sy vrou die meeste van hul winters aan die Franse Riviera deurbring. In dié tye het die kinders by hul oom en tante (later lord en lady Hobhouse) gaan bly. Emily het besonder geheg aan hulle geraak. Ná haar moeder se dood in 1880 raak haar vader nog meer teruggetrokke. Namate die kinders die huis verlaat (Emily was die vyfde van ses kinders), bly Emily van 1889 alleen agter om vir hom te sorg. Later jare sou sy na dié tydperk as die swaarste van haar lewe verwys, hoewel dit waarskynlik die grondslag van haar opofferende gees gelê het. Buiten haar moeilike plig tuis, hou sy haar besig met maatskaplike en kerklike werk, lees en musiek.

Ná haar vader se dood

Lizzie van Zyl, besoek deur Emily Hobhouse in die Bloemfontein-konsentrasiekamp.

Ná 35 jaar in haar ouerhuis word Emily ná die dood van haar vader uiteindelik bevry van haar huislike pligte, maar weens haar ouderdom en gebrek aan opleiding of ervaring, is dit vir haar moeilik om 'n geskikte plek in die lewe te kry. Haar ondervinding van gemeentewerk en haar geloof dat dié soort werk al was waarvoor sy geskik was, laat die gedagte by haar ontstaan om onder die Corniese mynwerkers wat na die Verenigde State geëmigreer het, te gaan werk. Teen haar sin word sy as 'n Anglikaanse sendeling beskou en aangesê om op die myndorpie Virginia in Minnesota te gaan arbei, waar daar baie min Cornwallisers was. Van Augustus 1895 tot September 1896, toe baie van die ystermyne in dié gebied gesluit het, doen sy haar uiterste bes om die maatskaplike en sedelike omstandighede van die inwoners van Virginia te verbeter.

Op dié tuinparty wat in 1903 in Pretoria gehou is, staan Emily Hobhouse in die wit rok met die swart hoed regs van genl. Christiaan Frederik Beyers en links van genl. Jan Smuts.

Emily raak in dié tyd verloof aan 'n sakeman van Minnesota, John Carr Jackson. Die paartjie besluit om hulle in Meksiko te gaan vestig. Emily gaan vooruit na Meksikostad waar sy 'n beesplaas koop en 'n huis laat bou. Aangesien haar verloofde hom nie by haar kon aansluit nie, is dit weer eens vir haar 'n baie moeilike tyd, want sy is alleen en vol twyfel oor haar toekoms. Nadat sy haar verloofde in die Verenigde State besoek het, reis sy in 1897 na Engeland, maar keer daarna na Meksiko terug toe die verlowing verbreek word. Die boerdery was nie geslaagd nie en die volgende jaar gaan sy nogeens terug na haar vaderland, nadat sy die meeste van haar geld in 'n spekulatiewe onderneming verloor het (die geraadpleegde bronne sê nie wat dit was nie).

Anglo-Boereoorlog

Meisies dra Emily Hobhouse se as, in 'n houtkissie, tydens haar begrafnis in 1926 na haar laaste rusplek aan die voet van die Nasionale Vrouemonument.

Emily Hobhouse, geskilder deur Hugo Naudé.

Met die uitbreek van die Tweede Vryheidsoorlog begin sy belang stel in die Noodlenigingsfonds vir Suid-Afrikaanse Vroue en Kinders. Sy het self na Suid-Afrika gereis om toestande persoonlik te ondersoek. Weens die Krygswet en sensuur het sy en baie ander mense net van gehoor van die beleid van verskroeide aarde, maar nie kennis gedra van die konsentrasiekampe nie. Eers toe sy op 27 Desember 1900 in Suid-Afrika land, het sy binne 'n paar dae van die kampe gehoor. Sy het gou uitgevind dat alles nie pluis is nie en na ernstige teenkanting, selfs te midde van dreigemente van deportasie en gevangeneming, is sy toegelaat om die feite aan die lig te bring. Die misbruike, hoofsaaklike te wyte aan administratiewe onkunde en 'n gebrek aan ondervinding, het 'n opskudding in Engeland veroorsaak.

Met die aanstelling van 'n Vrouekomitee in Engeland wat in invloedryke kringe gesteun is, het die geweldige dodetal onder vroue en kinders in die kampe aansienlik gedaal. Na die oorlog het mej. Hobhouse, wat toe 'n volksfiguur was, met 'n weefskool vir Boeredogters op Philippolis begin, waarna uitbrei tot 26 regoor die Vrystaat en Transvaal. Sy het tydens die Eerste Wêreldoorlog haar besondere noodlenigingswerk in Europa voortgesit. Toe sy in 1926 oorlede is, het sy 'n staatsbegrafnis ontvang en is haar as, nadat sy in Engeland veras is, is in ’n nis aan die voet van die Vrouemonument in Bloemfontein geplaas – die grootste eer wat die Afrikanervolk aan haar kon bewys.

Sien ook

• NG gemeente Philippolis

Bronne

• Brits, Elsabé. 2016. Emily Hobhouse. Geliefde verraaier. Kaapstad: Tafelberg. ISBN 978-0-624-07574-5
• Van Reenen, Rykie. 1970. Heldin uit die vreemde - die verhaal van Emily Hobhouse. Kaapstad: Tafelberg. (S.A. Galery, 2)
• Rosenthal, Eric (red.). Ensiklopedie van Suidelike Afrika. Londen en New York: Frederick Warne & Kie Bpk.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Emily Hobhouse.
• Emily Hobhouse - die engel van deernis by mieliestronk.com.