Gereformeerde kerk Brits

Die Gereformeerde kerk Brits is die vierde oudste van die sewe gemeentes in die GKSA se Klassis Krokdodilrivier. Die gemeente se middelpunt is die dorp Brits in die provinsie Noordwes waar in 1972 ook die Gereformeerde kerk Brits-Wes tot stand gekom het.

Gereformeerde Kerk
Brits
Sluit in  Brits en omgewing
Klassis  Krokodilrivier
Huidige predikant(e)  Jan-Louis Lee
Belydende lidmate  315
Dooplidmate  83
Adres Potgieterstraat
Brits
Geskiedenis
Stigtingsdatum  1936
Afgestig van  Krokodilrivier
Eerste predikant  Van der Walt, Pieter Willem, 1938 – 1969
Die eerste kerkgebou tydens die ingebruikneming daarvan in Mei 1942. Ds. P.W. van der Walt het die hoeksteen op 15 Januarie 1942 gelê.
Die ingebruikneming van die tweede kerkgebou, 1957.
Die eerste kerkgebou (regs voor) met Brits se senior skool op die agtergrond.
Die ingebruikneming van die tweede kerkgebou, 1957.
Die tweede kerkgebou se gedenksteen, onthul op 12 Oktober 1957.
Die kategeselokale by die huidige kerk.
Ds. H.G. Kruger, leraar van 1969 tot 1992, toe hy sy emeritaat aanvaar. Hy is oorlede in 2004.

Lidmate in die oostelike wyke van die Gereformeerde kerk Rustenburg, die eerste Gereformeerde gemeente in Suid-Afrika, het op 20 Oktober 1911 as die Gereformeerde kerk Soutpansdrift afgestig, waarvan die naam later Krokodilrivier geword het. Vyf en twintig jaar later en wel in 1936 het Brits van Soutpansdrift afgestig. Ses maande later het lidmate van Schietfontein – ’n wyk van die Gereformeerde kerk Pretoria – en van Hartbeesfontein en Sandfontein – wyke van Die Moot – by die gemeente Brits aangesluit.

Destyds het die gemeente nog nie grond besit nie waarop hulle ’n kerkgebou kon bou nie, maar ene Karouzki het deur Paul Fouché ’n erf aan die gemeente geskenk. Dié skenking egter van die hand gewys, bes moontlik as gevolg van ’n probleem wat die kerkraad met die skenker gehad het. Later het hulle ’n erf bekom en in Mei 1941 het bouwerk aan die kerk begin. Chrisjan Briel, ’n lidmaat, was die bouaannemer. Ds. P.W. van der Walt het die hoeksteen op 15 Januarie 1942 gelê en vier maande later is die gebou in gebruik geneem. Dié gebou is in die styl van destyds en in die vorm van ’n saalkerk opgerig. Aan die voorkant was ’n groot, eenvoudige Kaaps-Hollandse gewel. Die voordeur is afgeskut met ’n kleiner gewel, soortgelyk aan die grote. Die toring is aan die linkerkant teenaan die kerkgebou opgerig met ’n eie ingang vir die koster om die klok te lui. ’n Weerhaan van metaal is bo-op die toring aangebring. Chrisjan Briel het glo die patroon van die skaduwee van ’n lewende hoenderhaan afgeteken terwyl ’n lantern die haan se silhoeët teen ’n muur van sy huis afgebeeld het.

Die gemeente het aan die begin ’n klein orrel gebruik wat op die galery gestaan het. Later is ’n groot orrel aangekoop en die pype is langs die preekstoel aangebring.

In die vroeë 1950's het die gebou te klein geword en het die kerkraad ’n nuwe kerk begin beplan. Die firma Neethling en Bosman het die plan geteken, Van Heerden was die bou-ingenieur en die bouaannemer was P.R. de Jager. Dié gebou is in die tipiese tentstyl (die sogenaamde kappiekerk) ontwerp; in dié geval laag agter en hoog voor. Dit het ’n teëldak en die voor- en agtermure is van gekleurde glas. Die preekstoel het ’n breë basis wat skuins na bo vernou. Ds. P.W. van der Walt het ook die tweede kerk se hoeksteen gelê, en wel op 12 Oktober 1957, 21 jaar ná die gemeente se stigting.

In 2015 het Brits 391 belydende en 82 dooplidmate gehad, vergeleke met 467 en 107 vier jaar vantevore.

Predikante

wysig

Dit is merkwaardig dat die gemeente in die eerste 80 jaar van sy bestaan net drie predikante gehad het en wat wel onderskeidelik 31, 23 en 36 jaar gedien het.

  1. Van der Walt, Pieter Willem, 1938 – 1969 (aanvaar sy emeritaat)
  2. Kruger, Hendrik Gerhardus, 1969 – 1992 (aanvaar sy emeritaat)
  3. Van der Walt, Nicolaas Jakobus, 1982 – 2018 (aanvaar sy emeritaat)
  4. Lee, Johannes Lodewikus, 2018 –

Bronne

wysig