NG gemeente Bellville

Die NG gemeente Bellville is die moedergemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Bellville, Kaapstad. Uit dié gemeente is drie dogtergemeentes afgestig, naamlik Bellville-Wes, Bellville-Oos (as Bellville-Suid) en Bellville-Noord. Uit dié drie is afgestig: Vredelust, Boston (ingelyf by Vredelust), Bellville-Vallei, Bellville-Strandweg (ingelyf by Bellville-Oos), Bellville-Riebeeck, Welgemoed, Bellville-Uitsig, La Rochelle en Kenridge.

Agtergrond

Die eerste gemeentegrense aan die Kaap is in 1745 vasgestel toe die getal gemeentes op vyf gestaan het: Kaapstad (1665), Stellenbosch (1686), Drakenstein (Paarl, 1691), Tulbagh (1743) en Swartland (1745). Ingevolge dié verdeling het die Tygerberg en Tygervallei onder die gemeente Kaapstad geval. Ná die stigting van die gemeente Durbanville in 1826 is Tygerberg en Tygervallei in 1832 aan dié nuwe gemeente toegesê.

So het Bellville 'n wyk van die gemeente Durbanville geword. Dié gebied was destyds nog yl bevolk; daarom het die gemeente nie afsonderlik voorsiening vir die bewoners se geestelike bediening gemaak nie. Eers sowat sewe dekades later, in April 1900, het ds. August Daniël Lückhoff met maandelikse dienste in 'n skoolgebou in Durbanweg, Bellville, begin. Die bywoning was uitstekend en in 1918 is ook met 'n Sondagskool begin. Nader aan Kaapstad is die gemeente Parow reeds in 1917 gestig en in 1926 sou ook die gemeente Goodwood aan die beurt kom, hoewel Bellville deurentyd onder Durbanville bly ressorteer het. Die opkoms na die eredienste en die getal lidmate het so gegroei dat die dienste van 1920 af elke Sondag gehou moes word.

Beter akkommodasie het toe noodsaaklik geword sodat geld ywerig ingesamel is vir 'n kerksaal, wat op 16 September 1922 ingewy kon word. Dit het 300 sitplekke gebied. Steeds het die getalle aanhou groei en het dit algaande duidelik geword dat Durbanville se leraar nie meer die Bellville-wyk na wens kon bearbei nie. Die kerkraad het daarom besluit om 'n hulpleraar met werkkring Bellville te beroep. Onder eerw. John le Roux het Bellville 'n vroeë bloeitydperk in sy kerklike ontwikkeling beleef.

Afstigting

Vanweë die groei in dié deel was dit te verstane dat Bellville se bewoners hulle sou beywer vir die afstigting van 'n afsonderlike gemeente. Op 12 Desember 1934 het die Ring van Kaapstad (onder wie Bellville sou val tot die stigting van die Ring van Parow) vergader en besluit die wyk Bellville moes tot 'n afsonderlike gemeente afgestig word. Dié opdrag is op 18 Desember 1934 uitgevoer, die stigtingsdatum van die NG gemeente Bellville.

Die kerksaal met sy 300 sitplekke het gou te klein geword vir die groeiende gemeente se behoeftes. Die gemeente het hard gewerk om die geld vir 'n kerkgebou bymekaar te kry en kon 'n tender vir R12 764 van ene M. van Zyl vir die bou daarvan in Mei 1939 aanvaar word. Die argitek was J. Anthonie Smith, wat in dié geweste later ook verantwoordelik sou wees vir die NG kerke Bellville-Noord (1960), Bellville-Strandweg (1969, omstreeks 1996 gesloop), Bellville-Vallei (1964), Bellville-Uitsig (1980) De Tyger (1974). Bellville se moederkerk was waarskynlik sy eerste kerkgebou en Bellville-Uitsig sy laaste. Ds. A.F. Malan het die hoeksteen van die Bellville-kerk met sy 850 sitplekke op 12 Augustus 1939 gelê en reeds op 17 Februarie 1940 kon dit ingewy word.

Die pers was gaande oor die nuwe kerk. Opskrifte het onder meer gelui: "Van die sierlikste in die land," "Bellville gaan moderne kerk laat bou" en "Suiwer klank en onbelemmerde gesig binne". In 'n onbekende koerant is berig: "Dit sal een van die modernste kerke in Suid-Afrika wees." Groot gewag is gemaak van die gebou se twee belangrikste eienskappe: die suiwer klank van sowel die stem van die prediker as die musiek van die orrel sowel as die onbelemmerde gesig van die preekstoel af oor die hele binneruim. Ook is die waaiervormige plasing van die sitplekke beklemtoon as 'n eerste van sy soort. Die kerk se galery is besonder groot. Die vierkantige kerktoring, waarin 'n horlosie aangebring is, is 16,5 m hoog. 'n Onbekende koerant het berig: "Die kerkgebou sal in 'n groot behoefte voorsien en vir die jong gemeente besonder baie beteken. Bellville is een van die voorstede waar groot getalle Afrikaanssprekendes hulle gedurig kom vestig en wat nog steeds baie vinnig vooruitgaan."

Vyftigjarige bestaan

In 1984, met viering van die gemeente se vyftigjarige bestaan, het die Feesblad berig: "Die klein gemeente wat op 18 Desember 1934 met 'n skamele nagenoeg 300 lidmate begin het, sien ná 50 jaar so daaruit: Die gemeente self het nog 203 dooplidmate en 1 150 belydende lidmate en word deur twee leraars bedien. Die dogtergemeentes wat uit die moeder ontstaan het, is soos volg Bellville-Wes, Bellville-Oos en Bellville-Noord. Van hulle is afgestig: Vredelust, Boston (ingelyf by Vredelust), Bellville-Vallei, Bellville-Strandweg (ingelyf by Bellville-Oos), Bellville-Riebeeck, Welgemoed, Bellville-Uitsig, La Rochelle en Kenridge."

In 1984 was die leraars di. H. Serfontein en G.J. Langeveld. Dié twee het die langste van enige predikant in die gemeente gestaan: Serfontein byna 26 jaar en Langeveld byna 24 jaar.

Kort ná die halfeeufees het 'n baie moeilike tyd vir die gemeente aangebreek, wat geruime tyd voortgeduur het, en waartydens sy voortbestaan bedreig is. Toe ds. Serfontein sy emeritaat in Augustus 1996 aanvaar kon die gemeente nie meer 'n tweede leraarsamp in stand hou nie; daarom is niemand in sy plek beroep nie. Die kerkraad het die diens van ds. Venter van Oktober 1996 tot Desember 1999 as pastorale hulp bekom. Ná hom was ds. Nienaber die pastorale hulp. In Oktober 2004 moes die gemeente ds. Langeveld 'n skeidingspakket aanbied omdat hulle nie meer 'n voltydse leraar kon bekostig nie nadat die belydende lidmate van 1 105 in 1984 tot 580 in 2004 afgeneem het.

Hede

In Maart 2005 is ds. Pieter Simpson en dr. Wimpie Bergh as kontrakleraars aangestel. Ds. Simpson het in Augustus 2009 uitgetree waarna ds. Chris van Lill in sy plek aangestel is. Met die viering van sy 75-jarige bestaan in 2009 het Bellville-gemeente uit sowat 550 lidmate bestaan van wie 300 in die aftree-oorde Huis Van der Walt, Bella Vista en Ons Tuiste gewoon het, en 250 in die woongebiede. Drie eredienste is elke Sondag gehou en maandeliks was daar dienste op sewe verskillende plekke. Gedurende die vyf jaar sedert die driekwarteeufees het die belydende lidmate verder tot 417 afgeneem. Die dooplimate het in 2014 net vier getel. Nadat ds. Van Lill die gemeente verlaat het, het ds. Bergh alleen as emeritus-leraar agtergebly.

Ds Bergh het in 2014 die gemeente verlaat en ds Herman Burger is aangestel as voltydse leraar in 'n "tent-makerspos" soos dit genoem is. Hy is tans steeds die leraar.^[1]

Sedert 2018 het die onderste 6 gemeentes in Bellville begin om saam te gesels oor die pad vorentoe agv die veranderende demografie in Bellville. Verskeie van die gemeentes het begin saamwerk en selfs eenwordings het begin gebeur. Die Covid-19 epidemie en geweldige invloei van immigrante uit buurlande het Bellvilke middestad totaal verander.

In Maart 2023 word Bellville Moeder, Bellville Noord en La Belle gemeente een nuwe gemeente. Al drie leraars het deeltydse poste. Ds Johan Vollgraaff van La Belle, Kobus van Rooyen van Bellville Noord en Herman Burger van Bellville gemeente.

Dienste word Sondae in Noord se gebou, Eureka, La Belle oord, Bella Vista en Ons Tuiste gehou. Huis Boland word ook bedien vanuit die nuwe gemeente.

La Belle gemeente ontbind. Bellville Moeder is nog gemeente op sy eie aangesien die geboue nie vervreem is nie.

Gesprekke om die geboue in diens te stel van MES vir hulle hoofkantoor vanaf 2025 is op gevorderde stadium.

Enkele leraars

P.W. de Lange, 1935 tot 1938
André Francois Malan, 1938 tot 1941, waarna NG gemeente Beaufort-Wes

Verwysings

↑ HB

Bronne

(af) Bergh, Wimpie. 2009. 75 jaar van genade. Ned. Geref. Gemeente Bellville. Bellville: NG Kerkraad.
(af) Olivier, ds. P.L. 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Sien ook

Gereformeerde kerk Bellville

[1] HB

[1]