NG gemeente Durbanville

Die NG gemeente Durbanville is die sewentiende oudste gemeente van die NG Kerk in Suid-Afrika en is in die gelyknamige noordelike stadsgebied van Kaapstad geleë.

Die kerkgebou in 1917.
Die buiteblad van eerw. Andries Dreyer se Kerksouvenir van Durbanville ter viering van die gemeente se honderdste bestaansjaar in 1926.
Die kerkgebou einde 2015.
Ds. Daniel en mev. Bosman was die leraarspaar van Durbanville van 1904 tot sy aftrede in 1928. Hy is oorlede op 3 April 1930.
Ds. Johannes Jacobus Beck was leraar van Durbanville van 1834 tot en met sy dood op 10 Julie 1886.
Ds. A.D. Lückhoff, leraar van 1886 - 1904.
Ds. Stephanus Salomon Weyers, leraar van 1942 tot 1948. Voorheen was hy leraar van die NG gemeente Venterstad van 1935 tot 1938 en toe van die NG gemeente Greykerk van 1938 tot voor sy koms Durbanville toe.
Ds. F.J. Conradie, medeleraar van 1969 tot 1973.

Ontstaan

wysig

In 1824 het 'n aantal besitters van plase aan en naby die Tygerberg, wat lang reise na die kerke van Kaapstad, Swartland en Stellenbosch moes aflê, 'n versoekskrif aan goewerneur lord Charles Somerset gerig ten einde 'n kerk te vra aan die uitspanning Pampoenkraal, wat geleë was aan die hoofweg na die binneland.

Die versoek is toegestaan en op 1 April 1825 is die hoeksteen van die kerkgebou op Pampoenkraal gelê. Op 6 Augustus 1826 is die inwydingsrede deur ds. J.C. Berrangé, Kaapstadse predikant, waargeneem. Op 26 Mei 1828 is ds. James Edgar, een van die Skotse predikante wat in die 19de eeu na Suid-Afrika gekom het om die tekort aan leraars in die NG Kerk te verlig, as eerste leraar van wat toe as die gemeente Tijgerberg bekend gestaan het, teen 'n salaris van 200 pond per jaar aangestel. Hy het gebots met die kerkraad omdat hier nie 'n pastorie was nie en hy dus sy eie huishuur moes betaal en hy het ook moeilikheid met die koster en voorleser, H.F. Mellet, gehad en boonop kon die gemeentelede nie ds. Edgar se Hollands verstaan nie. Hy het dus die gemeente ná net twee jaar verlaat.

Tweede leraar

wysig

Die gemeente bly vier jaar lank herderloos met oudl. Marthinus Laurentius Neethling wat feitlik as predikant optree. 'n Ringmuur, wat vandag nog staan, is in 1833 voltooi om te verhoed dat waens teen die kerkgebou uitspan. In 1834 is ds. J.J. Beck as leraar bevestig. Die dorpie was toe nog Pampoenkraal, maar volgens 'n skrywe aan sir Benjamin D'Urban, goewerneur, sou die dorpie van 30 Augustus 1834 as D'Urban bekend staan ter ere van die geliefde goewerneur.

Beck het die gemeente 'n volle 52 jaar lank bedien, waartydens hy 'n uitval gehad het met die boere van Philadelphia, toe hulle 'n eie gemeente in 1863 afstig, en met die ring en sinode omdat hy geweier het om sittings van die liggame by te woon. Nietemin was hy bemind onder die lidmate.

Ds. Lückhoff

wysig

Sy opvolger was ds. A.D. Lückhoff in 1886. Gedurende sy dienstydperk is die kerkgebou vergroot en die plek se naam na Durbanville verander om verwarring met die stad in die indertydse Natal te vermy. In 1903 is die gemeente Kuilsrivier afgestig. Lückhoff het in 1904 afgetree.

Afstigtings

wysig

Ds. D. Bosman is bevestig in September 1904, die jaar nadat die NG gemeente Kuilsrivier afgestig het, en in 1926 is die gemeente se honderdjarige bestaan plegtig gevier. In 1917 is die gemeente Parow-Goodwood afgestig en Bellville in 1934. In 1944 het Kruispad (nou Brackenfell, waarvan Kraaifontein in 1948 afgestig het) gevolg. Op 18 en 19 Augustus 1951 het die gemeente sy 125-jarige bestaan gevier en ook 'n nuwe kerksaal ingewy.

1863: Philidelphia

1903: Kuilsrivier

1917: Parow-Goodwood

1934: Bellville

1944: Kruispad (Kraaifontein en Brackenfell)

1947: Sonnekus (Milnerton)

1971: Stellenberg

1982: Bergsig

Durbanville is jare lank reeds een van die snelontwikkelendste stadsgebiede in die Kaapse Skiereiland. In 1989 was die volwasse lidmaattal van die gemeente 2 880, met die dogtergemeente Durbanville-Bergsig (1982) s'n 1 008. Kenridge (1981) (nog 'n afstigting) se volwasse lidmaattal was toe 1 670 en Sonstraal (1987) 890. Teen 2012 was die getalle: Durbanville 2 964 (2006: 3 004), Durbanville-Bergsig 3 457 (2006: 3 245), Kenridge 3 169 (2006: 3 002) en Sonstraal 3 367 (2006: 3 104). Die vier gemeentes se totaal het dus binne 23 jaar met 6 509 van 6 448 meer as verdubbel tot 12 957, terwyl die NG Kerk as geheel se volwasse lidmaattal van 958 736 tot 826 839 (2006: 889 777) afgeneem het.

Gemeente 1989 2006 2012 2014 2021
Durbanville 2 880 3 004 2 964 2 234 2 371
Durbanville-Bergsig 1 008 3 245 3 457 3 501 3 346
Kenrigde 1 670 3 002 3 169 3 404 3 937
Sonstraal 890 3 104 3 367 3 811 3 549
Totaal 6 448 12 355 12 957 12 950 13 203

Enkele leraars

wysig
  • John Edgar 1818 - 1930
  • Johannes Jacobus Beck, 1834 - 10 Julie 1886 (oorlede in die amp)
  • August Daniel Lückhoff 1886 - 1904
  • Daniel Bosman, 1904 - 1928
  • Petrus Jacobus van der Merwe, 1926 - 1941 (emeriteer)
  • Stephanus Salomon Weyers, 1942 - 1948
  • Hendrik Vrede van Huyssteen, 1942 - 1944
  • Josua Joubert de Villiers, 1944 - 1967
  • Elias Jacobus Matthee, 1948 - 1956
  • H.J. van Rooyen 1952 - 1962
  • Johannes Mattheus Delport, 1963 - 1969
  • Fredrick Johannes Conradie, 1969 - 1973

Eksterne skakels

wysig