Nag van die lang messe

likwidasie binne die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty van 30 Junie tot 2 Julie 1934

Tydens die nag van die lang messe (30 Junie - 2 Julie 1934), wat in Duitsland dikwels die Röhm-Putsch genoem word, is die hele topbestuur van die Sturmabteilung (SA) die partyleër van die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty (NSDAP) vermoor deur die Schutzstaffel (SS) van Heinrich Himmler. Adolf Hitler en sy vertrouelinge wou daardeur hul absolute mag in Duitsland konsolideer.

Heinrich Himmler en Ernst Röhm in Augustus 1933.

Die SA leier, Ernst Röhm, is gelikwideer, maar ook prominente lede van die linkse Strasseristiese faksie van die Nazi-party met hul figuurhoof Gregor Strasser, asook prominente anti-Nazi's, soos die voormalige kanselier Kurt von Schleicher en Gustav von Kahr, wat Hitler se Bierkellerputsch onderdruk het in 1923.

Die Reichswehr, nie-Nazi's binne die regering, die Rykspresident Paul von Hindenburg en die Duitse nyweraars was ook van mening dat die invloed van die SA beperk moet word.

Redes

wysig

Na die oorname van die mag in Duitsland deur die NSDAP, was daar verskeie partye wat verkies om die SA om verskillende redes te laat verdwyn.

Hitler

wysig

Hitler was vanaf die begin in konflik met die uitbreiding van die SA se mag onder Ernst Röhm. Röhm het die Nazi-party, die NSDAP, gesien as 'n soort politieke tak van die SA, hoogstens gelyk, maar beslis nie verhewe bo die SA nie. Hitler en die party daarenteen het die SA gesien as die paramilitêre vleuel van die party wat totale gehoorsaamheid aan Hitler verskuldig was. Vanaf die 1920's en daarna was daar gereeld botsings tussen die NSDAP en die SA, wat altyd binnenshuis opgelos kon word.

Die oorspronklike taak van die SA was intimidasie van teenstanders en beskerming van NSDAP-lede. Na die oorname van mag in 1933 is hierdie teenstanders uitgeskakel en Hitler het die SA nie meer vir die doel nodig nie. Die SA, met 4 miljoen lede en 'n harde kern voltydse soldate, was egter baie groter as die Reichswehr. Selfs die NSDAP was nie so groot soos die SA wat lidmaatskap betref nie. Benewens die gewone ystervuiste en knuppels, het die SA ook toegang gehad tot pistole en ander vuurwapens. Daar was sprake van wapens waarvan die Reichswehr en selfs die NSDAP nie bewus was nie. Hitler het besef dat as hy nie ingryp terwyl dit nog moontlik was nie, Röhm uiteindelik mag oor die party en dus oor Duitsland sou kon verkry.

Duitse leër

wysig

Die staande Duitse leër, die Reichswehr, het 'n ongewenste deelnemer in die SA gesien en was nie baie gerusgestel deur Röhm se uitsprake nie. Röhm se ambisies om die partyleër in die totalitêre Nazi-staat te omskep in die nasionale leër, was nie in die belang van Hitler - wat die gedissiplineerde leër met sy talentvolle generaals verkies het bo die ongereguleerde troepe van die SA - en natuurlik was dit ook nie in die Reichswehr se belang nie.

Mededingende Nazi-leiers

wysig

Die mededingende stryd was hewig binne die hoër vlakke van die NSDAP. Partygangers soos Hermann Göring, Heinrich Himmler en Joseph Goebbels het gereageer op Hitler se weersin teen Röhm en die SA en wou hê dat die teenstander Röhm moet verdwyn. Hulle was bly om deel te neem aan planne om Röhm uit te skakel. Himmler het van hierdie geleentheid gebruik gemaak deur gesag te eis oor die Gestapo, wat Göring hom graag as teengewig vir Röhm gegee het. Himmler het ook sy SS toegelaat om die vuil werk te doen om sodoende nog verder in Hitler se guns te kom.

Die nywerheidsleierskap

wysig

Röhm was boonop saam met sy SA 'n verteenwoordiger van die sosialistiese vleuel van die beweging. Baie SA-lede was werkloos of was vroeër werkloos. Selfs met die NSDAP aan bewind, het SA-lede probleme gehad om werk te kry. Aangesien hulle 'n slegte reputasie gehad het, wou werkgewers hulle gewoonlik nie aanstel nie. Daar was dus afkeer teen nyweraars, bankiers en die gevestigde orde teen die SA. Hitler, daarenteen, het meer voordeel gesien in samewerking met die onderneming en wou nie leidende firmas soos Schacht, Thyssen & Krupp vervreem nie. Daarna het die groot nyweraars ook die likwidasie van die SA-leierskap ondersteun.

Die konflik

wysig

Röhm en sy SA het tekens van eiesinigheid getoon en te magtig geword, wat hulle 'n potensiële gevaar kon maak. Enersyds het Hitler probeer om die ongebreidelde toename in die mag van die SA te bekamp deur onder meer hul magte as hulppolisie in Pruise weg te neem. Aan die ander kant het hy besef dat die NSDAP Röhm êrens moes tegemoet kom. In Desember 1933 word Röhm uiteindelik as minister sonder portefeulje as troos aangestel. Röhm het egter in die openbaar aangevoer dat sy ministerskap die eerste stap in die rigting van 'n SA-ministerie was, wat moontlik in die toekoms by die oorlogsministerie ingelyf sou word.

Latere bemiddelingspogings was ook nie suksesvol nie. Daar het verwydering tussen Hitler en Röhm plaasgevind, hoewel hulle die fasade van wedersydse lojaliteit na buite in stand gehou het. Hitler het in 'n samekoms met verteenwoordigers van Reichswehr, SA en NSDAP probeer om 'n kompromie voor te stel, maar sy stelling dat die lede van die Reichswehr die enigste gewapende mag in Duitsland moet wees, het nie die SA-bestuur geval nie. Die SA het sy eie lidmaatskapstydskrif gepubliseer waarin Hitler vanaf die begin van 1934 skaars genoem is, maar waarin Röhm as leier opgehemel is.

In die somer van 1934 was spanning hoog. Die SA kon nie meer geduld word nie en het reeds SS- en NSDAP-kantore aangeval. Hitler het uiteindelik die gedissiplineerde, ervare Reichswehr gekies met talentvolle bevelvoerders soos Heinz Guderian bo die onbeheerde veggroep wat die SA was. Hiervoor is 'n nie-amptelike ooreenkoms met die leër in die lente van 1934 gesluit toe dit geblyk het dat die ou president Von Hindenburg sterwend was.

'n Ongelukkige uitspraak van Röhm, wat deur Viktor Lutze deurgegee is, is aangewend om die suiweringsbesluit te regverdig. Daar is na ander inkriminerende getuienis gesoek en, indien nodig, vervaardig, sodat uiteindelik 'n volledig vervaardigde motief voorgestel is: Röhm sou 'n staatsgreep teen Hitler voorberei met die steun van die Franse ambassadeur André François-Poncet. Kurt von Schleicher en Gustav von Kahr sou ook betrokke wees, hoewel hulle nie lede van die SA of die NSDAP was nie. Die topbestuur van die SA sou betrokke wees en sou die planne vir hierdie staatsgreep op 'n vergadering op 30 Junie 1934 beplan het. Die praktiese agtergrond vir die tyd was dat alle SA topamptenare sou bymekaarkom terwyl hul ondersteuners grotendeels met vakansie of verlof was.

Die likwidasies

wysig

'n Aantal SA leiers is op 'n vergadering gearresteer, maar Röhm is uit sy bed geneem, net soos Edmund Heines, wat vergesel sou word van 'n 18-jarige lid van die Hitler-jeug. Dat Röhm homoseksueel was, het later een van Hitler se belangrikste beskuldigings geword, hoewel Hitler al lankal vertroud was met sy seksuele voorkeur en nooit vantevore 'n probleem daarmee gehad het nie. Daar is bronne wat aanneem dat 'n vervalsing deur Reinhard Heydrich bedink is om Röhm doelbewus met valse dokumente te kompromitteer en sodoende uit die weg te ruim. Adolf Hitler self sou persoonlik teenwoordig gewees het tydens die bestorming van die hotel waar Röhm gebly het. Die Führer met sy ondersteuning het na die kamernommer gesoek en hulle het toe ingestorm. Die verbaasde Röhm het Adolf Hitler by sy bedkassie sien staan en skree: "Gaan uit!" Röhm is toe gearresteer en na die gevangenis gebring.

Röhm is die naweek in 'n sel toegesluit terwyl Hitler nadink oor wat hy met hom sou doen. Hy het blykbaar nie op daardie stadium gewaag om die stap te neem om hom te laat skiet nie weens die moontlike gesigverlies vir die NSDAP en 'n moontlike opstand binne die SA. Uiteindelik, op 2 Julie 1934, het SS-lede namens Hitler 'n pistool in die sel van Röhms geplaas, saam met die nuutste uitgawe van die Völkischer Beobachter, wat die gebeure van die naweek beskryf het. Daar is gehoop dat Röhm weens dit selfmoord sou pleeg . Of Röhm die laaste tien minute van sy lewe die koerant gelees het of nie, is onbekend. Volgens sommige bronne het Röhm geskree: "As Adolf my wil doodmaak, sal hy my moet skiet!" SS-lede het sy sel binnegegaan en hom toe geskiet.

Baie SA-lede is in die voormalige kadetteskool Berlyn-Lichterfelde dood geskiet. Die meeste van hulle, wat nie geweet het wat aangaan nie, was oortuig dat hulle slagoffers van 'n kommunistiese staatsgreep was en gesterf het met die woorde "Heil Hitler!" Op hul lippe.

Ondanks die woord 'nag' het die arrestasies en die likwidasies saam 'n langnaweek geduur, van 30 Junie tot die dood van Röhm op 2 Julie.

Gevolge

wysig

Die SA kaders is gesuiwer, veral onder die lidmaatskap. Dit het binne 'n paar maande met 40% gedaal en die afname het daarna voortgeduur. Die res verklaar hulself lojaal aan Hitler en was van daardie oomblik af onder die bevel van Viktor Lutze, wat beloon is vir sy lojaliteit aan Hitler. Die SS het die paramilitêre rol van die SA oorgeneem.

Die Generale Staf van die Reichswehr het met hierdie stap gedink dat hulle 'n deelnemer uitgeskakel het en Hitler aan hul kant gehad het. Dit het egter gelyk of Hitler die leër vir sy doel aanwend en die eiesinnige weermag tot onvoorwaardelik volkome gehoorsaamheid gedwing het. Na die "Blomberg-Fritschaffaire" in 1938, is die mees eiesinnige leiers uit die Generale Staf verwyder of in laer poste aangestel ten gunste van generaals soos Alfred Jodl en Wilhelm Keitel wat nie vrae gevra het nie, maar gehoorsaam aan opdragte was.

Die Wehrmacht het die enigste nie-nasifiserende instelling in die Derde Ryk geword, hoewel die eed van trou aan die Führer onmiddellik in 1934 ná die dood van die Ryk-president Paul von Hindenburg ingestel is. Later sou Hitler begin met die ontwikkeling van die Waffen-SS, wat geleidelik die Wehrmacht as 'n geïdealiseerde leër moes vervang. Hierdie proses was egter nog nie in Mei 1945 voltooi nie.

Slagoffers

wysig

Hieronder is 'n lys van bekende slagoffers van die nag van die lang messe.

Naam Funksie Foto
Herbert von Bose medewerker van Franz von Papen  
Ferdinand von Bredow Generaal-majoor, naaste medewerker van Kurt von Schleicher  
Georg von Detten lid van die Reichstag, SA-Gruppenführer van die OSAF (Oberste SA-Führung)  
Karl Ernst lid van die Reichstag, SA-Gruppenführer  
Fritz Gerlich skakelbeampte  
Alexander Glaser advokaat, lid van die Katholischen Aktion  
Hans Hayn lid van die Reichstag, SA-Gruppenführer van Sakse
Edmund Heines SA-Obergruppenführer in Breslau  
Peter von Heydebreck lid van die Reichstag, SA-Gruppenführer
Anton von Hohberg und Buchwald SS-Obergruppenführer, het enige SS-slagoffer, likwidaseer in opdrag van Obergruppenführer Erich von dem Bach-Zelewski
Edgar Julius Jung advokaat, outeur van die "Marburg-toespraak" van Franz von Papen  
Gustav von Kahr voormalig premier van Beiere, teenstander van Hitler tydens die Bierkellerputsch  
Dr. Kuno Kamphausen argitek, lid van die Deutsche Zentrumspartei  
Eugen von Kessel voormalige polisie-offisier, direkteur van sy eie persburo
Erich Klausener Ministerialdirektor van die Pruisiese ministerie van binnelandse sake, leier van die Katholischen Aktion  
Hans-Karl Koch lid van die Reichstag, SA-Brigadeführer in die Westmark
Fritz von Krausser lid van die Reichstag, stafhoof van die OSAF  
Adalbert Probst leier van die Deutsche Jugendkraft-Sportverbands (Katolieke sportbond)  
Hans Ramshorn lid van de Reichstag, SA-Brigadeführer in Opper-Silesië en polisiehoof van Gleiwitz
Ernst Röhm SA-stafhoof  
Paul Röhrbein SA-kaptein, leier van die Eerste-SA van Berlyn
Alfons Sack advokaat in die Reichstagbrand-hofsaak
Elisabeth von Schleicher vrou van Kurt von Schleicher  
Kurt von Schleicher voormalige Rykskanselier  
Willi Schmid Musiekresensent van die Muenchener Neuste Nachrichten (per abuis vermoord omdat hy vir iemand anders aangesien word)  
Ludwig Schmitt SA-Gruppenführer in Hochland, pershoof by die ministerie van binnenlandse sake van Beiere
August Schneidhuber lid van die Reichstag, polisiehoof van München  
Johann Konrad Schragmüller lid van die Reichstag, polisiehoof van Maagdenburg
Emil Sembach lid van die Reichstag, voormalige-SS-Oberführer  
Vader Bernhard Stempfle voormalig priester, voormalig gevangene in die gevangenis van Landsberg, vermeende redakteur van Mein Kampf  
Gregor Strasser senior NSDAP-lid, stigter van die Berlynse SA
Gerd Voß advokaat van Gregor Strasser
Ernestine Zoref minnares van baron Paul Edmund von Hahn

Wetenswaardighede

wysig

Die konsep "nag van die lang messe" kom waarskynlik uit die Romeinse Ryk waar verraaiers met lang messe tereggestel is. Die term word dikwels metafories gebruik wanneer 'n vereniging, regime of party 'n interne magsverandering deurvoer. 'n Voorbeeld daarvan was toe die Britse premier Harold Macmillan die helfte van sy kabinet in 1962 huis toe gestuur het, het die pers geskryf oor die "nag van die lang messe".

Een van die bekendste films waarin die nag van die lang messe voorkom is La caduta degli dei van Luchino Visconti.

Bibliografie

wysig
  • Bessel, Richard (1984). Political Violence and the Rise of Nazism: The Storm Troopers in Eastern Germany 1925–1934. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0-300-03171-3. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Bullock, Alan (1958). Hitler: A Study in Tyranny. New York: Harper. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Collier, Martin; Pedley, Phillip (2005). Hitler and the Nazi State. New York: Harcourt. ISBN 978-0-435-32709-5. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Cook, Stan; Bender, Roger James (1994). Leibstandarte SS Adolf Hitler: Uniforms, Organization, & History. San Jose, CA: James Bender Publishing. ISBN 978-0-912138-55-8. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Evans, Richard (2005). The Third Reich in Power. New York: Penguin Group. ISBN 978-0-14-303790-3. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Fest, Joachim (1974). Hitler. New York: Harcourt. ISBN 978-0-15-602754-0. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Frei, Norbert (1987). National Socialist Rule in Germany: The Führer State 1933–1945. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-631-18507-9. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Gallo, Max (1972). The Night of the Long Knoves. New York: Harper & Row. ISBN 9780060113971. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Höhne, Heinz (1970). The Order of the Death's Head: The Story of Hitler's SS. New York: Coward-McCann. ISBN 978-0-14-139012-3. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Johnson, Paul (1991). Modern Times – the World from the Twenties to the Nineties. New York City: HarperCollins. ISBN 978-0-06-016833-9. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Kershaw, Ian (1999). Hitler: 1889–1936 Hubris. New York: W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-32035-0. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Kershaw, Ian (2001). The "Hitler Myth": Image and Reality in the Third Reich. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280206-4. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Kershaw, Ian (2008). Hitler: A Biography. New York: W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-06757-6. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Klemperer, Victor (1998). I Will Bear Witness: The Diaries of Victor Klemperer. New York: Random House. ISBN 978-0-679-45696-4. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Sjabloon:Cit book
  • O'Neill, Robert (1967). The German Army and the Nazi Party 1933–1939. New York: James H. Heineman. ISBN 978-0-685-11957-0. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Reiche, Eric G. (2002). The Development of the SA in Nürnberg, 1922–1934. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52431-5. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Schoenbaum, David (1997). Hitler's Social Revolution: Class and Status in Nazi Germany, 1933–1939. W. W. Norton & Company. ISBN 978-0-393-31554-7. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Schwarzmüller, Theo (1995). Zwischen Kaiser und "Führer": Generalfeldmarschall August von Mackensen, eine politische Biographie. Dtv (in Duits). Paderborn. ISBN 978-3-423-30823-6. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Shirer, William L (1960). The Rise and Fall of the Third Reich. New York: Simon and Schuster. ISBN 978-0-671-72868-7. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Speer, Albert (1995). Inside the Third Reich. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-1-84212-735-3. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Spielvogel, Jackson J. (1996). Hitler and Nazi Germany: A History. New York: Prentice Hall. ISBN 978-0-13-189877-6. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Toland, John (1976). Adolf Hitler: The Definitive Biography. New York: Doubleday. ISBN 978-0-385-42053-2. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Wheeler-Bennett, John (1967). The Nemesis of Power: The German Army in Politics 1918–1945. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Wheeler-Bennett, John (2005). The Nemesis of Power: The German Army in Politics 1918–1945 (2nd uitg.). Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-4039-1812-3. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Williams, Max (2001). Reinhard Heydrich: The Biography, Volume 1—Road To War. Church Stretton: Ulric Publishing. ISBN 978-0-9537577-5-6. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Von Papen, Franz (1953). Memoirs. London: Dutton. ASIN B0007DRFHQ. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
Aanlyn
Media
  • The Waffen-SS. Gladiators of World War II. World Media Rights. 2002.

Verdere leeswerk

Eksterne skakels

wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.