Slawerny in Suid-Afrika

Slawerny was algemeen in Suid-Afrika tot en met die afskaffing daarvan in 1834.

Slawerny onder die Nederlandse bewind wysig

In 1652 vestig Jan van Riebeeck 'n verversingstasie aan die suidpunt van Afrika by, wat nou bekend staan as Kaapstad, en vra slawe aan vanaf sy Nederlandse base.[1] Die eerste slaaf, Abraham van Batavië, kom in 1653 in die Kaap aan. Batavië was die naam van die hedendaagse Djakarta gedurende die Nederlandse Ryk. Kort na Abraham se aankoms is 'n seereis vanaf Kaapstad na Mauritius en Madagaskar onderneem om slawe vir die verversingspos daar te gaan haal.[1]

In April 1657 was daar 10 slawe uit 'n totale bevolking van 144 mense aan die Kaap. Die slawetal het in die daaropvolgende jaar aansienlik vermeerder toe die Nederlanders 'n Portugese slaweskip met 500 Angolese slawe aan boord gekaap en in Kaapstad gaan aflaai het.[2] Twee maande later het daar nog 228 slawe uit Guinee aangekom.[2]

Slawerny onder die Britse bewind wysig

 
'n Gedenkplaat by die Saron sendingkerk in die Wes-Kaap ter nagedagtenis aan die vrystelling van die slawe.

In 1795 neem die Britte die Kaap oor en aanvaar in 1807 die wet op slawehandel. Dit is in 1808 afgedwing met 'n verbod op buitelandse slawehandel. Slawehandel is net binne die kolonie toegelaat.[1]

Die eerste groot golf van Britse setlaars, die 1820-Setlaars, was nie toegelaat om slawe te besit nie.[3]

Afskaffing van slawehandel wysig

In 1833 is die wet op die afskaffing van slawerny by wyse van 'n koninklike bekragtiging goedgekeur. Dit het die weg gebaan vir die afskaffing van slawerny in die Britse Ryk en sy kolonies. Op 1 Augustus 1834 is alle slawe in die Britse Ryk vrygelaat, maar hulle is in die diens van hul voormalige eienaars geplaas in 'n soort van vakleerlingskap wat in twee fases ingestel is. Die eerste fase van vakleerlingskap het op 1 Augustus 1838 tot 'n einde gekom, en die finale sou op 1 Augustus 1844, ses jaar later, in werking tree.

Lees ook wysig

Bibliografie wysig

  • Van Bart, Marthinus: Kaap van Slawe - die Britse slawebedryf van 1562 tot 1910: met spesiale verwysing na die Kaap die Goeie Hoop vanaf 1680. Tokai: Historical Media, 2012. ISBN 978-0-9870443-2-7

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 "Timeline: Slavery in the Cape Colony" (in Engels). About.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 September 2015. Besoek op 8 Desember 2011.
  2. 2,0 2,1 Frank Welsh (1998). A History of South Africa. HarperCollins. pp. 35–36.
  3. "From Slavery to Freedom" (in Engels). rebirth.co.za. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 September 2019. Besoek op 18 Desember 2011.