Tiensjan
Die Tiensjan (Chinees: 天山; pinyin: Tiānshān, Dungaans: Тянсан; Tiansan; Oud-Turks: 𐰴𐰣 𐱅𐰭𐰼𐰃, Tenğri tağ; Turks: Tanrı Dağı; Mongools: Тэнгэр уул, Tenger uul; Oeigoers: تەڭرىتاغ, Тәңри тағ, Tengri tagh; Kirgisies: Теңир-Тоо / Ала-Тоо, Teñir-Too / Ala-Too, تەڭىر-توو / الا-توو; Kasaks: Тәңіртауы / Алатау, Táńirtaýy / Alataý, تٵڭٸرتاۋى / الاتاۋ; Oesbekies: Tyan-Shan / Tangritog‘, Тян-Шан / Тангритоғ, تيەن-شەن / تەڭرىتاغ) is 'n bergreeks in Sentraal-Asië aan die kruispunt van die Himalaja met die Karakoram, Pamir, Kunlun en Hindoekoesj op die omstrede grense van Kasakstan, Kirgisië, Oesbekistan, Tadjikistan en die Volksrepubliek China. Die hoogste bergpiek, Jengish Chokusu, is met 7 439 meter bo seevlak die hoogste berg van Kirgisië. Die Tiensjan is in die streek Turkestan geleë en skei die noordelike van die suidelike gedeelte. Die Tiensjan streek oor sowat 2 450 km en is 400 km breed.
Xinjiang Tiensjan* | |
---|---|
Unesco-wêrelderfenisterrein | |
Die Tiensjan-bergreeks op die grens tussen Kirgisië en die Volksrepubliek China met Khan Tengri (7 010 m) in die middel | |
Ligging van Tiensjan in Asië | |
Koördinate: 42°02′15″N 80°07′30″O / 42.03750°N 80.12500°O | |
Lande | Volksrepubliek China |
Tipe | Natuur |
Kriteria | vii, ix |
Verwysings | 1414 |
Streek† | Asië |
Inskripsiegeskiedenis | |
Inskripsie | 2013 (37ste Sessie) |
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. |
Westelike Tiensjan* | |
---|---|
Unesco-wêrelderfenisterrein | |
Natuurreservaat Aksu-Jabagly in Kasakstan | |
Lande | Kasakstan Kirgisië Oesbekistan |
Tipe | Natuur |
Kriteria | x |
Verwysings | 1490 |
Streek† | Asië |
Inskripsiegeskiedenis | |
Inskripsie | 2016 (40ste Sessie) |
* Naam soos dit in die Wêrelderfenislys verskyn. † Streek soos deur Unesco geklassifiseer. |
Tiensjan is 'n Chinese term wat "hemel / hemelse berge" of "god / geestelike berge" beteken. Tiensjan word in Tengriisme heilig beskou en sy tweede hoogste bergpiek is bekend as Khan Tengri wat as "Here van die Geeste" vertaal kan word.[1]
Die Tiensjan word deur die Ilivallei in die noorde en deur die Tarimrivier in die suide begrens. In die weste ontspring die Sirdarja. Net noord van die Tiensjan is Ürümqi, die hoofstad en grootste stad van die Chinese outonome gebied Xinjiang, geleë.
Die Volksrepubliek China se Xinjiang Tiensjan is in 2013 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys en die Westelike Tiensjan in Kasakstan, Kirgisië en Oesbekistan het in 2016 gevolg.
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ (en) Wilkinson, Philip (2 Oktober 2003). Myths and Legends. Stacey International. p. 163. ISBN 978-1-900988-61-2.
Eksterne skakels
wysig- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tiensjan.
- (en) "Tien Shan". Encyclopædia Britannica. Besoek op 8 Februarie 2019.