Villiersdorp

Vir Villiers, 'n nedersetting in die Vrystaat, sien Villiers.

Villiersdorp is geleë in die Wes-Kaap, in die streek genaamd die Overberg, naastenby 96 km van Kaapstad af, en ongeveer 355 meter bo seevlak. Die dorp lê tussen die Waterval- en Baviaansberge aan die noordwestekant van die vallei, met die Theewaterskloofdam na die suide. Villiersdorp staan ook as die 'pêrel van die Overberg' of 'trots van die Overberg' bekend.

Villiersdorp
'n Oosaansig op Villiersdorp, van die Baviaansberge af gesien, met Blokkop op die agtergrond
Villiersdorp  Villiersdorp se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 33°59′S 19°17′O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Wes-Kaap
Distrik	Overberg
Munisipaliteit	Theewaterskloof
Stigting	1841
Oppervlak
• Totaal	2,89 km2 (1,12 vk. myl)
Hoogte	466 m (1 529 ft)
Bevolking  (2011)
• Totaal	10 004
• Digtheid	3 462/km2 (8 970/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	12.5%
• Indiërs/Asiërs	0.2%
• Bruin mense	44.7%
• Swart mense	40.3%
• Ander	2.3%
Taal (2011)
• Afrikaans	56.5%
• Xhosa	24.6%
• Sotho	12.8%
• Engels	3.4%
• Ander	2.7%
Poskode (strate)	6848
Skakelkode	028

Geskiedenis

Die NG kerk Villiersdorp se hoeksteen is op 28 Januarie 1950 gelê.

Veldkornet Pieter de Villiers, eienaar van die plaas Radyn, het in 1841 by die Goewerneur aan die Kaap aansoek gedoen vir die uitlê van 'n dorp op 'n gedeelte van sy plaas. In 1843 is die dorp gestig, en in 1855 is 'n munisipaliteit verklaar.

De Villiers het in sy aansoek in 1841 die Goewerneur ook versoek dat die benaming van die dorp ter herinnering aan die Franse mag wees, omdat die meeste inwoners van die dorp afstammelinge van die Franse Hugenote was. Die Goewerneur het toegegee dat die dorp na sy stigter, Pieter de Villiers, vernoem mag word. Aanvanklik was die dorp "De Villiers Dorp", maar in die omgangstaal het dit later "Villiersdorp" geword.

Wapens

Eerste munisipaliteitswapen — David Graaff het in 1907 'n skildery van 'n De Villiers-familiewapen aan die munisipaliteit geskenk, wat daarna as die munisipale wapen gebruik is.

Tweede munisipaliteitswapen — 'n Nuwe wapen is in 1975 by die Buro vir Heraldiek geregistreer: In blou, 'n Paaslam van natuurlike kleur, in die skildhoof 'n muurkroon van goud. Die helmteken is 'n goue graaf tussen twee rooi vlerke, en die wapenspreuk is "Laboranti numen adest", oftewel "god is met die arbeider". Die paaslam kom uit die De Villiers-wapen.

Geografie

Villiersdorp word omring deur berge, waarvan Blokkop, Aasvoëlberg en Sneeukop aan die noordekant geleë is, met die Baviaansberge in die ooste.

Noord van die dorp ontspring die Elandskloofrivier, wat deur die skone Elandskloofriviervallei na die Elandskloofdam afloop. Die oostekant van die dorp grens aan die Elandskloofrivier. Die Kommissiekraalrivier vloei regdeur die dorp, in die Elandskloofrivier. Ongeveer 5 km suid van Villiersdorp lê die Theewaterskloofdam, die grootste dam in die Wes-Kaap en sewende grootste in Suid-Afrika. Water vanuit die dam vloei in die Riviersonderend.

Ekonomie

Villiersdorp word omring deur plase, waarvan die meeste vrugteboerderye is. Aanvanklik het boere in die omgewing oorwegend graan en wingerd verbou, maar sedert die voltooiing van die Theewaterskloof- en Elandskloofdamme het landbou verander na dít wat in die Elgin-kom beoefen word. Sagtevrugte- en wingerdbou beslaan vandag 'n groot deel van die landbou. Gevolglik het twee groot pakstore ontstaan, Betko en Arbeidsvreugde. Villiersdorp Koöperasie ontvang druiwe wat in die omliggende gebiede geoes word.

Plase in die Villiersdorp-omgewing word deur die Elandskloofdam van besproeiingswater voorsien.

Een van die ou geboue van die Hoërskool De Villiers Graaff.

Besienswaardighede

Daar is talle geboue op Villiersdorp van historiese waarde: die Dagbreekmuseum, Waenhuis, Oude Radyn, die NG Kerk, Kelkiewyn, Oude Huis en die Ou Meul. Die Dagbreekmuseum (en restaurant) dateer uit 1845 en is in 1994 tot monument verklaar.

Die bou van Hoërskool De Villiers Graaff in 1907 is gefinansier deur sir David Pieter de Villiers Graaff, seun van Pieter Graaff. Die geboue is ontwerp deur Forsyth en Parker, en gebou deur A.B. Reid & Kie.

Sien ook

• Lys van dorpe in Suid-Afrika