Die Bou van ’n Nasie

Die Bou van ’n Nasie is ’n swart-en-wit Afrikaanse rolprent wat in 1938 uitgereik is. Dit is die tweede Afrikaanse rolprent wat in Suid-Afrika vervaardig is. Die rolprent is ’n hervertelling van die geskiedenis van Suid-Afrika van 1652 tot 1910. Dit is vir die honderdjarige herdenking van die Groot Trek (in 1938) vervaardig.

Die Bou van ’n Nasie
Regisseur Joseph Albrecht
Met Myles Bourke
M. Ngcobo
A.M. Sadie
Ateljee AFP Productions
Uitgereik 1938
Land Suid-Afrika
Taal Afrikaans
IMDb-profiel
Uitbeelding van Cilliers se voordrag van die gelofte in hierdie rolprent

Genre

wysig

Die rolprent is gedeeltelik in dokumentêre en gedeeltelik in dramavorm. Die rolprent is nasionalisties van aard en oorwegend ten gunste van die Afrikaners. Vir die rede kan dit deur sommige as propaganda beskou word.

Hoofrolspelers

wysig

Storielyn

wysig

Kaapkolonie

wysig

Die rolprent begin met Bartolomeu Dias se vaart om Kaap de Goede Hoop, waarna die eerste kontak tussen Europeërs en die Khoikhoi (in die film Hottentotte genoem) plaasvind. Hierna volg die landing van Jan van Riebeeck in 1652 en die Nederlandse vlag wat in die Kaap geplant word. Die kontak tussen die Nederlanders en die Khoikhoi is aanvanklik goedgunstig, totdat die Khoikhoi 'n jong Nederlandse herder skiet en sy vee steel.

Die Kaapkolonie is welvarend. Onder leiding van Simon van der Stel trek die setlaars verder na die binneland en word die dorp Stellenbosch gestig. Meer setlaars arriveer nadat die Hugenote uit Frankryk verdryf is.

Groot Trek

wysig

Nadat die Verenigde Koninkryk die Kaapkolonie oorneem, onderneem die Nederlanders (wat intussen Afrikaners of Boere geword het) die Groot Trek na die ooste. Die trek vind onder leiding van Piet Retief plaas.

'n Christelike sendeling probeer om die Zoeloekoning Dingaan te bekeer, maar hy glo in 'n ander god: homself. Hierna oorval en verbrand 'n leër Zoeloes 'n boer se huis. By die begrafnis spreek Retief oor die noodsaaklikheid van die Trek en die stigting van 'n Boerestaat.

Dingaan en Retief ontmoet. Die onderhandelings om grond van die Zoeloes te koop blyk suksesvol te wees. Retief word teen verraad gewaarsku, maar hy glo in die goedheid van Dingaan en gaan met sy gesante na die Zoeloehoofstad om die transaksie te beklink. Nadat Dingaan die kontrak onderteken het, dans die ongewapende Zoeloes vir hul gaste, maar hulle het spiese onder die sand versteek. Hierna word Retief en sy gesante vermoor. In die nag sluip die Zoeloes na Bloukrans en word nog meer Voortrekkers vermoor.

Die oorlewende Voortrekkers oorweeg om na die Kaap terug te keer, maar besluit om deur te druk. Hierna volg die Slag van Bloedrivier, waar Sarel Cilliers die gelofte aan God aflê. Die Zoeloes word oorweldigend deur die Boere verslaan, waarmee die Zoeloe-hoofstuk afgesluit word.

Boererepublieke

wysig

Andries Pretorius lei die Boere uiteindelik na "vryheid en vrede", en die twee Boererepublieke Transvaal en Oranje-Vrystaat word gestig. 'n Boer sien 'n groep kinders met 'n vreemde klip speel: die Eureka-diamant. Later word goud by Witwatersrand ontdek.

Die diamant- en goudmyne maak die Transvaal oor die wêreld heen bekend. Dit wek ook die belangstelling van die Britse sakeman, Cecil Rhodes, wat die republiek graag in Britse hande sou wou sien. Staatspresident Paul Kruger van die Transvaal sien 'n gevaar in die koms van uitlanders en buitelandse mynwerkers, wat die onafhanklikheid van sy volk in gevaar stel. Dit lei uiteindelik tot 'n konflik met die Britse ryk.

Staatspresident Marthinus Theunis Steyn van die Oranje-Vrystaat nooi Kruger en die Britse verteenwoordiger, Alfred Milner vir onderhandelinge na die Bloemfontein-konferensie, maar dit loop skeef. Hierna breek die Tweede Vryheidsoorlog uit, wat deur die Boere verloor word. Die Verdrag van Vereeniging word onderteken. Die Boere verloor uiteindelik hul onafhanklikheid met die stigting van die Unie van Suid-Afrika.

Sien ook

wysig

Eksterne skakels

wysig