Elektronegatiwiteit

Elektronegatiwiteit is die maatstaf van 'n atoom of molekule se vermoë om elektrone aan te trek in 'n chemiese verbinding. Die soort verbinding wat gevorm word hang hoofsaaklik af van die verskille in die elektronegatiewiteite van die atome betrokke. Atome met soortgelyke elektronegatiwiteite sal voortdurend elektrone by mekaar 'steel' en vorm dan 'n kovalente verbinding. As die verskille te groot is, sal die elektron permanent van die een atoom na die ander oorgedra word en vorm daar sodoende 'n ioniese verbinding. In gevalle waar die een atoom die elektrone effe sterker aantrek as die ander word daar 'n polêre kovalente verbindings gevorm.

Twee skale word algemeen gebruik vir elektronegatiewiteite: die Paulingskaal (in 1932 voorgestel) en die Mullikenskaal (in 1934 voorgestel). 'n Ander voorgestelde skaal is die Allred-Rochowskaal.

Paulingskaal

Die Paulingskaal is in 1932 ontwikkel. Op hierdie skaal word daar aan die mees elektronegatiewe chemiese element (Fluoor) 'n elektronegatiwiteit van 3.98 toegeken; die element met die laagste elektronegatiwiteit (frankium) kry 'n waarde van 0.7 en die oorblywende elemente kry dan waardes tussenin. Waterstof kry 'n willekeurig toegekend waarde van 2.1 of 2.2 op die Paulingskaal.

δEN is die verskil in elektronegatiwiteite tussen twee atome of elemente. As 'n reël word verbindings tussen atome met elektronegatiwiteitverskille (groter of gelyk aan 1.7) as ionies van aard beskou, terwyl verbindings met waardes tussen 0.4 en 1.7 as polêre kovalente verbindings beskou word en indien daar geen elektronegatiwiteitsverskille is nie word die verbinding as 'n suiwer nie-polêre kovalente verbinding beskou.

Mullikenskaal

Op die Mullikenskaal word die getalle verkry deur 'n gemiddeld te neem van die ionisasiepotensiaal en die elektronaffiniteit. Gevolglik kan Mulliken elektronegatiwiteite direk in energie-eenhede uitgedruk word (gewoonlik in elektronvolt. Hierdie skaal is deur Robert S. Mulliken in 1934 voorgestel.

Tendense in elektronegatiwiteite

Elke element het 'n kenmerkende elektronegatiwiteit wat wissel van 0 tot 4 op die Paulingskaal. Die mees elektronegatiewe element, fluoor het 'n elektronegatiwiteit van 3.98 terwyl swak elektronegatiewe elemente soos litium waardes nader aan 1 het. Die element met die laagste elektronegatiewiteit is frankium by 0.7. "Oor die algemeen", verlaag die elektronegatiwiteite van bo na onder teen die groepe af en neem toe van links na regs oor die periodes heen soos hieronder aangedui word. Nie-metale neig om elektrone by te kry oor 'n periode en metale is weer geneig om hulle te verloor as gevolg van die neiging van die atome om 'n stabiele oktet te probeer vorm. Teen 'n groep af het die kernlading 'n al kleiner wordende invloed op die buitenste skille. Daarom word die mees elektronegatiewe elemente aan die regterboonste hoek van die periodieke tabel aangetref en die minste elektronegatiewe elemente aan die linkeronderkantste hoek. Gevolglik neem die atoomradius "oor die algemeen" af van links na regs oor die tabel maar neem die ionisasie-energieë toe.

→ Atoomradius verminder → Ionisasie-energie neem toe → Elektronegatiewiteit neem toe →
Groep	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18
Periode
1	H 2.20																	He
2	Li 0.98	Be 1.57											B 2.04	C 2.55	N 3.04	O 3.44	F 3.98	Ne
3	Na 0.93	Mg 1.31											Al 1.61	Si 1.90	P 2.19	S 2.58	Cl 3.16	Ar
4	K 0.82	Ca 1.00	Sc 1.36	Ti 1.54	V 1.63	Cr 1.66	Mn 1.55	Fe 1.83	Co 1.88	Ni 1.91	Cu 1.90	Zn 1.65	Ga 1.81	Ge 2.01	As 2.18	Se 2.55	Br 2.96	Kr 3.00
5	Rb 0.82	Sr 0.95	Y 1.22	Zr 1.33	Nb 1.6	Mo 2.16	Tc 1.9	Ru 2.2	Rh 2.28	Pd 2.20	Ag 1.93	Cd 1.69	In 1.78	Sn 1.96	Sb 2.05	Te 2.1	I 2.66	Xe 2.6
6	Cs 0.79	Ba 0.89	Lu 1.27	Hf 1.3	Ta 1.5	W 2.36	Re 1.9	Os 2.2	Ir 2.20	Pt 2.28	Au 2.54	Hg 2.00	Tl 1.62	Pb 2.33	Bi 2.02	Po 2.0	At 2.2	Rn
7	Fr 0.7	Ra 0.9	Lr	Rf	Db	Sg	Bh	Hs	Mt	Ds	Rg	Uub	Uut	Uuq	Uup	Uuh	Uus	Uuo

Periodieke tabel van elektronegatiwiteite met gebruik van die Paulingskaal

Sien ook Periodieke tabel en Elektropositiwiteit