Hiram I
Hiram I (Fenisies: 𐤇𐤓𐤌 Ḥirōm, "my broer word geloof"; Hebreeus: חִירָם Ḥīrām; Arabies: حيرام)[1] was volgens die Ou Testament die Fenisiese koning van Tirus. Sy bewind word deur sommige kenners bereken as tussen 980 en 947 v.C., ná dié van sy pa, Abibaal. Hiram is as koning van Tirus opgevolg deur sy seun, Baäleser I.[2] Hiram word ook genoem in die geskrifte van Menander van Efese (vroeg 2de eeu v.C.), soos aangehaal in Josephus se Teen Apion, wat aansluit by die Bybelse weergawe. Volgens Josephus het Hiram 53 jaar oud geword en 34 jaar lank regeer.
| Hiram I | ||
| Koning van Tirus | ||
| Bewind | 980-947 v.C. (?) | |
| Voorganger | Abibaal, ??-981 v.C. (?) | |
| Opvolger | Baäleser I, 946-930 v.C. (?) | |
| Erfgenaam | Baäleser II | |
| Gebore | 1000 v.C. (?) | |
| Gesterf | 947 of 946 v.C., veronderstel | |
| Vader | Abibaal | |
Bewind
wysigTydens Hiram se bwind het Tirus gegroei van 'n satelliet van Sidon tot die belangrikste Fenisiese stad en die grootste handelsryk. Hy het die opstand onderdruk van die eerste Tiriese kolonie by Utica, naby die latere stad Kartago (Teen Apion i:18).
Volgens die Ou Testament was Hiram geheg aan koning Dawid van Israel, en sy vakmanne het Dawid se paleis in Jerusalem gebou nadat hy die stad verower het.[3] Die paleis is met Libanese sederhout gebou. Ná Dawid se dood het Hiram sy bande behou met sy seun en opvolger, Salomo, weer as 'n gelyke ("אחי", "my broer")[4][5] Deur sy bondgenootskap met Salomo het Hiram toegang tot die groot handelsroetes na Egipte, Arabië en Mesopotamië verseker. Die twee konings het ook saam 'n handelsroete oor die Rooisee gevestig wat die Israelitiese hawe Esjon-Geber met 'n streek met die naam Ofir verbind het.[6] Sommige geleerdes meen Ofir was in die Filippyne of in Indië.[7]
Volgens die Bybel het albei konings ryk geword danksy dié handel en het Hiram aan Salomo argitekte, vakmanne, sederhout en goud gestuur vir die bou van Salomo se Tempel in Jerusalem. Volgens Josephus het hy ook die Tiriese hawe uitgebrei, die stad vergroot deur die twee eilande te verbind waarop dit gebou was en 'n paleis en tempel vir Melqart opgerig. (Teen Apion i:17). Moderne argeoloë het egter geen bewyse van sulke uitbreidings gevind nie.[8]
Tyd van Hiram se bewind
wysigDie begindatum van Hiram se bewind word afgelei van 'n opmerking deur Josephus, wat beide Tiriese hofrekords en Menander aanhaal,[9] dat 143 jaar verloop het tussen die begin van die bouwerk aan Salomo se Tempel en die stigting van Kartago (of totdat Dido uit Tirus gevlug het, wat tot die bou van die stad gelei het).
Josephus vertel ook Hiram se bewind het 155 jaar en 8 maande voor dié gebeurtenis begin, en dat bouwerk aan Salomo se Tempel in die 12de jaar van Hiram se bewind begin het, wat 143 jaar voor die bou van Kartago is.
William Barnes (1801-1886) wys daarop dat die berekening van die datum vir die begin van die bouwerk aan Salomo se Tempel as die Tiriese data gebruik word, "heeltemal onafhanklik" is van die manier wat verkry word met die gebruik van die Bybelse gegewens.[10]
Die "Graftombe van Hiram"
wysigDie "Graftombe van Hiram" (Qabr Hiram) dateer uit die Persiese tydperk, vier tot ses eeue ná die tyd wat Hiram vermoedelik regeer het.[11] Dit is sowat 6 km suidoos van Tirus geleë, naby die dorp Hanaouay.[11] Dit is in die vorm van 'n reusagtige sarkofaag van kalksteen en staan op 'n voetstuk.[11]
Verwysings
wysig- ↑ Ellicott's Commentary for Modern Readers on 2 Samuel 5, besoek op 11 Julie 2017
- ↑ Vance, Donald R. (March 1994) "Literary Sources for the History of Palestine and Syria: The Phœnician Inscriptions" The Biblical Archaeologist 57(1) 2–19.
- ↑ 2 Samuel 5:11, 1 Konings 5:1, 1 Kronieke 14:1
- ↑ 1 Konings 9:13
- ↑ Michael D. Coogan, A Brief Introduction to the Old Testament bl. 213–214, Oxford University Press, 2009
- ↑ 2 Kronieke 8:17, 18
- ↑ A.L. Basham, The Wonder That Was India bl. 232, Picador, Indië
- ↑ Demand, Nancy H. (2011). The Mediterranean Context of Early Greek History. Wiley-Blackwell. p. 230. ISBN 978-1405155519.
- ↑ Teen Apion i:17,18.
- ↑ William H. Barnes, Studies in the Chronology of the Divided Monarchy of Israel (Atlanta: Scholars Press, 1991) 31.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Livius.org, The "Tomb of Hiram" at Hannaouiye, besoek op 6 Oktober 2021
Skakels
wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
