Die koningluislang (Python regius), ook genoem die balluislang, is 'n luislangsoort wat inheems is aan Wes- en Sentraal-Afrika, waar dit in grasvelde, struike en oop woude woon. Dit word as die minste kommer op die IUBN-rooilys gelys vanweë die wye verspreiding daarvan. Dit word bedreig deur die jag vir sy vleis en vir die internasionale handel in troeteldiere. Hierdie nie-giftige konstriktor is die kleinste van die Afrikaanse luislange en groei tot 'n maksimumlengte van 182 cm (72 duim of ses voet).[2] Die Engelse naam ball python verwys na die slang se neiging om in 'n bal te krul as dit gestres of bang is.[3]

Koningluislang
'n Uitgegroeide koningluislang
Wetenskaplike klassifikasie edit
Domein: Eukaryota
Koninkryk: Animalia
Filum: Chordata
Klas: Reptilia
Orde: Squamata
Suborde: Serpentes
Familie: Pythonidae
Genus: Python
Spesie:
P. regius
Binomiale naam
Python regius
(Shaw, 1802)
Verspredingskaart van die koningluislang
Sinonieme
  • Boa regia Shaw, 1802
  • Enygrus regiusWagler, 1830
  • Cenchris regiaGray, 1831
  • Python Bellii Gray, 1842
  • Hortulia regiaGray, 1849[2]

Die balluislang is swart of donkerbruin met ligbruin vlekke aan die agterkant en sye. Die wit of roombuik is versprei met swart merke. Dit is 'n bonkige slang met 'n relatiewe klein kop en gladde skubbe.[3]

Beide geslagte het pelviese spore aan beide kante van die anus. Gedurende kopulasie gebruik mannetjies hierdie spore om die wyfie vas te hou.[4]

Verspreiding en habitat

wysig

Die koningluislang is afkomstig van Wes-Afrika suid van die Sahara, Senegal, Mali, Guinee-Bissau, Guinee, Sierra Leone, Liberië, Ivoorkus, Ghana, Benin en Nigerië deur Kameroen, Tsjad en die Sentraal-Afrikaanse Republiek tot Soedan en Uganda. Dit verkies grasvelde, savanne en ylbeboste gebiede.[3]

Gedrag en ekologie

wysig

Hierdie aardse spesie is bekend vir sy verdedigingstrategie wat behels dat dit in 'n stywe bal oprol as dit bedreig word, met sy kop en nek in die middel weggesteek. In hierdie toestand kan dit letterlik rondgerol word. Sy gunstige toevlugsoorde sluit in gate van soogdiere en ander ondergrondse wegkruipplekke, waar dit ook in somerslaap gaan. In gevangenskap word hulle as goeie troeteldiere beskou, met hul relatiewe klein grootte en rustige aard wat dit maklik hanteerbaar maak. Mannetjies is geneig om meer semi-boomgedrag te openbaar, terwyl wyfies na grondgedrag neig.[5]

Dieet

wysig

Die dieet van die balluislang in die natuur bestaan meestal uit klein soogdiere soos knaagdiere, skeerbekmuise en voëls. Jong luislange van minder as 70 cm voed veral op klein voëltjies. Balluislange langer as 100 cm prooi veral op klein soogdiere. Mannetjies prooi meer gereeld op voëls, en wyfies meer gereeld op soogdiere.[5]

Wyfies is ovipaar en lê drie tot 11 taamlike groot, leeragtige eiers. Die eiers broei na 55 tot 60 dae uit. Jong luislangetjies bereik seksuele volwassenheid op 11–18 maande, en wyfies op 20–36 maande. Die versorging van die eiers word beëindig sodra dit uitgebroei het, en die wyfie laat die nageslag oor om vir hulself te sorg.[6]

Verwysings

wysig
  1. Auliya, M.; Schmitz, A. (2010). "Python regius". IUCN Red List of Threatened Species. 2010: e.T177562A7457411. doi:10.2305/IUCN.UK.2010-4.RLTS.T177562A7457411.en. Besoek op 13 Maart 2018.
  2. 2,0 2,1 McDiarmid, R. W.; Campbell, J. A.; Touré, T. (1999). Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Vol. 1. Washington, DC: Herpetologists' League. ISBN 1-893777-00-6.
  3. 3,0 3,1 3,2 Mehrtens, J. M. (1987). "Ball Python, Royal Python (Python regius)". Living Snakes of the World in Color. New York: Sterling Publishers. p. 62–. ISBN 080696460X.
  4. Rizzo, J. M. (2014). "Captive care and husbandry of ball pythons (Python regius)". Journal of Herpetological Medicine and Surgery. 24 (1): 48–52. doi:10.5818/1529-9651-24.1.48. S2CID 162806864.
  5. 5,0 5,1 Luiselli, L.; Angelici, F. M. (1998). "Sexual size dimorphism and natural history traits are correlated with intersexual dietary divergence in royal pythons (Python regius) from the rainforests of southeastern Nigeria". Italian Journal of Zoology. 65 (2): 183–185. doi:10.1080/11250009809386744.
  6. McCurley, K. (2005). The Complete Ball Python: A Comprehensive Guide to Care, Breeding and Genetic Mutations. ECO & Serpent's Tale Natural History Books. ISBN 978-097-131-9.