NG gemeente Kroonstad-Noord

Die NG gemeente Kroonstad is die tweede oudste gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk op die Vrystaatse dorp Kroonstad.

Die NG kerk Kroonstad-Noord, ontwerp deur Gerard Moerdyk en ingewy op 3 April 1937.

Ds. J.G.C. Steyn was Kroonstad-Noord se leraar van 1946 tot 1948 en daarna weer van 1951 af. Intussen was hy leraar van die NG gemeente Koppies.

Die gemeente is op 23 Mei 1927 met sowat 1 200 lidmate van die moedergemeente afgestig, wat Kroonstad die tweede dorp naas Bloemfontein gemaak het wat 'n tweede NG gemeente gekry het; die ander geval in die Vrystaatse Kerk was die stigting van Rietfontein naas die moedergemeente Winburg, maar in daardie geval was dit weens die Rebellie van 1914 en nie vanweë 'n moedergemeente wat te groot geword het nie.

Kroonstad-Noord se eerste herderpaar, ds. en mev. J.S. Bosman, is op 20 April 1928 ontvang en hulle het die gemeente tot 18 November 1950 bedien toe ds. Bosman sy emeritaat aanvaar.

Kerkbou

In Augustus 1929 is die pastorie, wat £2 300 gekos het en nog dekades lank gedien het, ingewy. Weens die depressiejare het die moeder- en dogtergemeente byna 10 jaar lank van een kerkgebou gebruik gemaak en het die jong gemeente intussen sy boufonds opgebou sodat die hoeksteenlegging van die sierlike klipgebou op 13 April 1935 en die inwyding op 3 April 1937 kon plaasvind. Die gebou bied sitplek aan 1 100 persone en het £22 000 gekos; die banke het £2 000 gekos en die Duitse eggo-orrel ook £2 000. Die argitek was Gerard Moerdyk en die kontrakteur A. Fairweather van Kroonstad.

Uitbreiding

Intussen het die gemeente so snel aangegroei dat ds. J.G.C. Steyn op 6 September 1946 as medeleraar ontvang is; op 19 September 1948 het die herderspaar na Koppies vertrek en is ds. J.W.W. du Preez en gade van Oudtshoorn op 18 Februarie 1949 ontvang.

Die noodsaaklikheid van die afstigting van 'n eerste dogtergemeente het op 24 Junie 1950 gelei tot die afstigting van Kroonheuwel en is ds. Du Preez daarheen beroep. Die moedergemeente kon die dogter ’n bruidskat van £10 500 gee. Op 2 Maart 1951 is ds. en mev. J.G.C. Steyn weer in die boesem van die gemeente ontvang.

Onder hierdie gemeente het destyds die meeste onderwysinrigtings op Kroonstad, soos die Volkskool, die grootste in die Unie met oor die 1 400 leerlinge op die rol, die Hoërskool en die Hoër Tegniese Skool asook vier skoolkoshuise geressorteer. Die skriba-kassier van die stigting van die gemeente in 1927 tot minstens 1952 was J.J. Botes.

Enkele leraars

• J.S. Bosman, 20 April 1928 – 18 November 1950 (aanvaar sy emeritaat)
• J.G.C. Steyn, 6 September 1946 – 19 September 1948, 2 Maart 1951 – ?
• J.W.W. du Preez, 18 Februarie 1949 – Junie 1950

Bronne

• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.