Patricia Vinnicombe
Patricia Joan Vinnicombe (1932 - 2003) was 'n Suid-Afrikaanse argeoloog en kunstenaar, bekend vir die identifisering en kopiëring van Boesman rotskuns in die valleie en voetheuwels van die Drakensberge.[2] Haar werk het die studie van rotskuns omskep in 'n wetenskap. Sy was ook aktief in die behoud van die Australiese inboorlinge se rotskuns in Wes-Australië.[3]
| Patricia Joan "Pat" Vinnicombe | |
| Gebore | 17 Maart 1932 Kaapse Provinsie |
|---|---|
| Oorlede | 30 Maart 2003 (op 71) Karratha, Wes-Australië |
| Vakgebied | Argeoloog arbeidsterapeut |
| Instelling(s) | Wes-Australiese Museum |
| Alma mater | Universiteit van die Witwatersrand[1] Clare Hall, Cambridge |
| Bekend vir | Identifisering van rotskuns |
| Invloed op | David Lewis-Williams |
Vroeë lewe en loopbaan wysig
Vinnicombe is in die Mount Currie-distrik, Griekwaland-Oos gebore en het op die plaas West Ilsey in die Underberg-distrik groot geword, omring deur die rotskuns van die Drakensberge.[4] Sy het haar eerste afskrifte van hierdie skilderye gemaak teen die ouderdom van 13. Sy het skoolgegaan in Underberg en Pietermaritzburg.[3]
Sy het aan die Universiteit van die Witwatersrand (Wits) studeer en gekwalifiseer as 'n arbeidsterapeut in 1954 en later in Londen as 'n arbeidsterapeut gewerk.[4] Maar kontak met die paleoanatomiste Raymond Dart en Phillip Tobias by WITS het haar gelei om te konsentreer op die studie van rotskuns in die Drakensbergstreek.[3] Sy het basiese rotskunsnatrekings-tegnieke by WITS geleer en het haar eie tegniek ontwikkel deur gebruik te maak van poliëtileen en waterverf tempera wat met 'n skoonmaakmiddel as fikseermiddel gemeng is.[4][5]
Gedurende die tyd toe sy in Londen as terapeut was, het sy ook haar natrekwerk by die Imperial Instituut uitgestal. Die positiewe reaksie op die uitstalling het haar gelei om 'n meer noukeurige metode te skep om die skilderye te kopieer wat op 23 eienskappe gebaseer was. Die geloofwaardigheid van Vinnicombe se metode het haar die geleentheid gebied om terug te keer na Suid-Afrika en rotskuns in die Drakensberge op te spoor.[4][5]
Die Drakensberge wysig
Vinnicombe het in 1958 'n noukeurige opname in die Drakensberge onderneem om al die rotskuns daarin aan te teken. Hierdie navorsing is geborg deur die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing en is onder toesig van B.D. Malan, sekretaris van die Historiese Monumentekommissie, onderneem. Hulle het 'n program van numeriese analise ontwerp wat met ponskaarte uitgevoer kon word.[5][6]
Sy het haar man, Patrick Carter, tydens haar werk in die Drakensberge ontmoet. Hy was 'n argeoloog wat in Lesotho en KwaZulu-Natal uitgrawenswerk gedoen het. Hulle het in 1961 getrou en daarna teruggekeer na Cambridge, Engeland. Hier is Vinnicombe 'n navorsingsgenootskap toegeken aan Clare Hall. Dit het haar toegelaat om die data wat sy in die Drakensberg versamel het, te analiseer.[4][5]
Sy was diep beïnvloed deur antropologiese teorie en aangemoedig deur die antropoloë Edmund Leach en Isaac Schapera, sowel as die argeoloog Peter Ucko. Dit het haar gelei om rekords van die Boesman se geskiedenis, lewe en geloof te ondersoek. Gedurende hierdie tyd het sy nou saamgewerk met John Wright en in kontak gebly het met David Lewis-Williams. Sy het ook die Natalse Argief in Pietermaritzburg, die Natalse Samelewingsbiblioteek, die Killie Campbell-Africana-biblioteek en die Natalse Museum geraadpleeg om meer inligting oor die geskiedenis en agtergrond van die Boesmans te verkry.[3]
In 1967 het die Suid-Afrikaanse Argeologiese Bulletin haar metodologie gepubliseer en die Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Wetenskap het 'n paar voorlopige resultate uit die 8,478 beelde wat sy aangeteken het gepubliseer. Die studie het aangedui dat kuns uit verskillende streke met numeriese tegnieke vergelyk kon word. Hierdie idee sou uiteindelik die studie van Suid-Afrikaanse rotskuns omskep in 'n wetenskaplike veld.[4][5]
In 1972 het sy haar artikel Myth, motive and selection in Southern African Rock Art (Mite, motief en seleksie in Suider-Afrikaanse rotskuns) gepubliseer waarin sy Boesman-etnografie en rotskuns gekombineer het met besondere klem op beelde van die eland, die mees algemene beeld in Boesman-rotskuns.[4]
In 1976 het sy die boek People of the Eland: rock paintings of the Drakensburg Bushmen as a reflection of their life and thought (Mense van die Eland ': rotskuns van die Drakensburgse Boesmans as 'n weerspieëling van hul lewe en gedagtes) gepubliseer. Die Universiteit van Natal het die boek uitgegee en die Universiteit van Cambridge het haar in die selfde jaar 'n PhD toegeken.[4] Ten tye van Vinnicombe se dood was die boek nog steeds 'n veelgebruikte verwysingsboek.[3]
Vinnicombe en Carter het met tye in Ghana, Tanzanië, Ethiopië en Egipte gewerk. Vinnicombe het gehelp met die dokumentering van plekke aangedui deur UNESCO wat later deur die vulling van die Aswandam in Egipte oorstroom is. In 1974 het Carter en Vinnicombe na rotskuns terreine in die Hadar en Dire Dawa provinsies van Ethiopië gesoek.[4]
Regte, grondeise en welstand wysig
In 1978 het Vinnicombe met haar seun na Australië geëmigreer waar sy in diens gestel was aan die "Australian Institute of Aboriginal and Torres Strait Islander Studies" (AIA) in Canberra en die "National Parks and Wildlife Service (New South Wales)". Sy het ook tyd in Sydney deurgebring waar sy inheemse plekke in die "North Hawkesbury Archaeological Project" ondersoek het, voor die bou van 'n dam in die omgewing. Die projek het geëindig in 1980 maar Vinnicombe se verslag oor hierdie werk, getiteld Predeliction and Prediction: a study of Aboriginal sites in the Gosford-Wyong region, was nooit gepubliseer nie.[3]
Vinnicombe het die data van die Noord Hawkesbury-projek gebruik om verskeie eienskappe van inheemse rotsskuilings te bepaal. Hierdie inligting is dan toegepas op rotsskuilings in die "Mangrove Creek Dam" gebied voor die dam se voltooiing om te bepaal of hulle ooit bewoon was. Die navorsing was dan uitgebrei buite rotsskuilings en het gelei tot 'n konsep genaamd Potential Archaeological Deposits (potensiële argeologieseplekke). Die plekke het die eienskappe van plekke wat voorheen bewoon was en kon argeologiese artefakte bevat. In gebiede waar hierdie plekke bedreig is, kon hulle geïdentifiseer word en toets uitgrawings gemaak word. Dit het die opsporing van argeologiese terreine gefasiliteer, voordat hulle deur konstruksiewerk ontdek was en moontlik beskadig was.[7]
Vanaf 1980 het sy as navorsingsbeampte in die departement van aboriginale plekke by die Wes-Australiese Museum in Perth gewerk en was hoofsaaklik besig met Australiese-inheemse regte, grondeise en welvaart. Sy het beweer dat dit makliker was om inheemsekuns te interpreteer, aangesien sy die inheemse mense kon vra wat die bedoeling van die skilders was.[3][4]
In die 1990's het Vinnicombe betrokke geraak by 'n omgewingsbewaaringsveldtog in die Murujuga, Burrup-skiereiland van Wes-Australië, waar inheemse rotssnywerk bedreig was deur chemiese vrystellings uit die gasindustrie wat daar geleë was.[3] In 1997 het sy afgetree, maar het haar werk voortgesit met 'n toekenning van die AIA as 'n erelid van die Wes-Australiese Museum. Een van haar navorsingsvelde was Wes-Australiese Bardi-Jawi-dansborde.[4][7]
Vinnicombe het in 2001 en 2002 vir 3-maandlange tydperke na Suid-Afrika teruggekeer om by die Rotskunsnavorsingsinstituut van die Universiteit van die Witwatersrand te werk. Sy het in hierdie tydperk die rotskunsnatrekings wat sy in die 1950's en 1960's gemaak het, gekatalogiseer met behulp van haar assistent, J. Olofsson.[8] Hierdie werk is befonds deur die "Swan fund" (swanfonds) van die Universiteit van Oxford.[3] Dit was verwag dat sy weer in Mei 2003 terug na Suid-Afrika sou reis, maar sy het op 30 Maart 2003 skielik gesterf in Karratha, Wes-Australië.[3][4][5] Sy was op 'n veldrit saam met 'n kollega uit Suid-Afrika, Warren Fish. Hulle het ondersoek ingestel na moontlike skade aan inheemse kuns veroorsaak deur nywerheidsemissies, soos wat hulle in die 1990's gedoen het.[3]
Verwysings wysig
- ↑ "Patricia Joan Vinnicombe : Biography". WITS.ac.za (in Engels). University of the Witwatersrand. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2020. Besoek op 4 Maart 2019.
- ↑ King, Rachel. "Patricia Vinnicombe: Trowelblazer of the Drakensberg Mountains". TrowelBlazer (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Mei 2020. Besoek op 4 Maart 2019.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 (en) Ward, Val (2003). "Obituaries: Patricia Vinnicombe (1932–2003)" (PDF). The Natal Society Foundation. 20 (33). Besoek op 4 Maart 2019.
- ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 "Vinnicombe, Patricia". The African Rock Art Digital Archive (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 November 2019. Besoek op 4 Maart 2019.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 (en) Deacon, Janette (2003). "Dr Patricia Joan Vinnicombe, 1932-2003". The African Archaeological Review. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/25130782: Springer. 20 (4): 223–229. Besoek op 4 Maart 2019.
{{cite journal}}: Eksterne skakel in|location= - ↑ "Patricia Joan Vinnicombe". Human Sciences Research Council (in Engels). wits.ac.za. 4 September 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 September 2017. Besoek op 4 Maart 2019.
- ↑ 7,0 7,1 Veth, Peter (2003). "Patricia Vinnecombe | Peter Veth - Academia.edu" (PDF). Academia.edu. Besoek op 5 Maart 2019.
- ↑ Olofsson, J. (2003). "The Vinnicombe Project: A Bird's Eye View". The Digging Stick. 20 (1).