Pieter du Plessis (akademikus)

Suid-Afrikaanse akademikus

Prof. Pieter du Plessis (plaas Geelhoutbos, latere distrik Thabazimbi, 4 Januarie 1932Pretoria, 8 Mei 2017) was ’n Suid-Afrikaanse akademikus, twee maal dekaan van die destydse Randse Afrikaanse Universiteit (RAU) se fakulteit geesteswetenskappe, en Suid-Afrika se kultuurattaché in Brussel, België. Hy het vier jaar lank in die staatspresident se Wetenskaplike Advieskomitee gedien, was lid van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns en voorsitter van verskeie komitees van die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing (RGN).

Pieter du Plessis ontvang in 1962 sy doktorsgraad van sen. Jan de Klerk, kanselier van die PU vir CHO.

Herkoms en kinderjare

wysig

Pieter Gert Wessel du Plessis is op 4 Januarie 1932 op die plaas Geelhoutbos noord van die latere Thabazimbi as een van ’n tweeling gebore. Hy en sy suster was die kinders van Jan Harm Christian du Plessis en Maria Magdalena (née du Plessis). Hulle is gedoop in die Gereformeerde Kerk Matlabas, tussen Brits en Thabazimbi. Sy pa was ’n boer op onder andere Frankvlei in die Bosveld en later in die distrik Thabazimbi. Hy en sy suster, Corrie, was in die Laerskool Thabazimbi en het gematrikuleer aan die Hoërskool Gimnasium op Potchefstroom. Op hoërskool het hy tennis gespeel en was ’n hekkiesnaelloper.

Opleiding en huwelik

wysig
 
Pieter du Plessis trou in 1955 met Annetjie Kruger.

Ná matriek het hy die grade B.A. en M.A. in filosofie aan die destydse PU vir CHO behaal. Sy promotor, prof. H.G. Stoker, het hom aangeraai om eers vir twee jaar blootstelling te kry aan verskeie universiteite in Nederland (Vrije Universiteit Amsterdam en Universiteit Leiden) en in Duitsland (Universiteit Bonn en Universiteit Tübingen).

Maar voor sy vertrek is hy eers in 1955 in Bloemfontein getroud met Annetjie Kruger, dogter van Bettie en wyle Chris Kruger van Reddersburg. Annetjie is op 2 Junie 1934 in Bloemfontein gebore. Haar ouers het in die distrik Reddersburg geboer. Ná haar pa se dood in 1946 het Annetjie en haar ma na Bloemfontein verhuis.

Ná hul troue het die jong paartjie per posboot via Engeland na Nederland vertrek. Sy het ook op PUK studeer en is opgelei in maatskaplike werk en later ook in biblioteekkunde.

In 1962 promoveer Pieter onder prof. Stoker in filosofie (ook met lof) aan die PUK. Sy spesialisasie-gebied was verskeie aspekte van etiek.

Loopbaan

wysig

Ná hul terugkeer in 1957 is hy benoem as dosent in filosofie aan die PUK. In 1965 word Pieter hoogleraar in filosofie aan die destydse Universiteit van Port Elizabeth. Sedert die stigting van die destydse Randse Afrikaanse Universiteit in Johannesburg in 1968 was hy hoof van die departement filosofie. Hy was twee keer dekaan van RAU se fakulteit geesteswetenskappe, was 12 jaar Senaatsverteenwoordiger in die Raad en dus lid van die Dagbestuur van die Raad.

Du Plessis het in 1970/’71 navorsing gedoen in Toronto, Kanada, en was besoekende genoot aan die Princeton-universiteit in die VSA. In 1976 was hy op uitnodiging van die Nederlandse regering gasprofessor in Nederland. Onder die vorige bedeling was hy vier jaar lank lid van die staatspresident se Wetenskaplike Advieskomitee. Hy was lid van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns en nou betrokke onder meer as voorsitter van verskeie komitees van die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing (RGN).

Onder sy publikasies tel ’n paar boeke en ’n vyftigtal artikels waarvan sommige in internasionale joernale. Talle nagraadse studente het onder sy leiding hulle magister en doktorsgrade verwerf. Onder hulle is predikante, binne en buite die Gereformeerde Kerke, akademici, politieke konsultante en politici. In die staatkundige oorgangsbedeling was hy vanaf 1989 drie jaar lank Suid-Afrika se kultuurattaché in Brussel, België.

Hy het in 1992 met pensioen afgetree waarna hy in 1996 vir vyf jaar terug PUK toe is as uitbouer van die Sentrum van Geloof en Wetenskap. Hy was ’n groot liefhebber van klassieke musiek en ’n ywerige tuinier, veral inheemse plante en bome. As jagter het hy onder andere saam met sy jagvriende en sy skoonseun en kleinseuns tot op 84 jaar suksesvol gaan jag. Hy was ’n toegewyde etiese jagter.

Belangstellings en geaardheid

wysig

Vandat Du Plessis jonk was, het hy in kerkrade van die verskillende gemeentes waarvan hy en sy vrou lidmate was, gedien. Hy was in verskeie Deputate van Sinodes van die Gereformeerde Kerke van Suid-Afrika. Die gemeentes waarvan hulle met die jare lidmate was, was Potchefstroom-Noord (en Noordbrug ná afstigting, 1957–1965), Port Elizabeth (1965–1967), Linden (einde 1967–1995), Potchefstroom-Noord (ná samesmelting met Noordbrug bekend as Potchefstroom-Die Bult, 1996–2013) en Pretoria-Montanapoort sedert 2014.

Sy rustige, deurdagte en nugter oordeel van sake is altyd hoog op prys gestel. Dít was die groot eienskappe van sy geaardheid. Bo alles was hy ’n diep gelowige mens. Met liefde en wysheid was hy pa vir die egpaar se drie dogters, Elida, Marileen en Annerita, en later met hulle gesinne ’n pappa, oupa en oupagrootjie.

Afsterwe

wysig

Ná ’n paar jaar van saamleef met kanker is hy op 8 Mei 2017 op 85 jaar na sy Vaderhuis.