Premier van die Oos-Kaap
Die premier van die Oos-Kaap is die regeringshoof van die Oos-Kaapprovinsie van Suid-Afrika. Die huidige premier van die Oos-Kaap is die agbare Oscar Mabuyane. Hy is 'n lid van die African National Congress. Mabuyane is op 22 Mei 2019 tot provinsiale premier verkies nadat 'n meerderheid van die wetgewerslede vir hom gestem het [1]
Funksies
wysigIngevolge die grondwet word die uitvoerende gesag van 'n provinsie aan die premier toevertrou. Die premier stel 'n Uitvoerende Raad aan wat uit tien lede van die provinsiale wetgewer bestaan; hulle word lede van die Uitvoerende Raad (LUR's) genoem. Die LUR'e is hoofsaaklik ministers en die Uitvoerende Raad 'n kabinet op provinsiale vlak. Die Premier het die outoriteit om LUR'e op eie wil aan te stel en af te dank.
Die premier en die Uitvoerende Raad is verantwoordelik vir die uitvoering van provinsiale wetgewing, tesame met die nasionale wetgewing wat aan die provinsie toegeken word. Hulle stel provinsiale beleid op en bestuur die departemente van die provinsiale regering; hul optrede is onderhewig aan die nasionale grondwet.
Die premier is ook 'n ex officio lid van die Nasionale Raad van Provinsies as een van die spesiale afgevaardigdes van die provinsie.[2]
Lys
wysig| Nr. | Naam | Termynaanvang | Party |
|---|---|---|---|
| 1 | Raymond Mhlaba | 7 Mei 1994 | African National Congress |
| 2 | Makhenkesi Stofile | 4 Februarie 1997 | African National Congress |
| 3 | Nosimo Balindlela | 26 April 2004 | African National Congress |
| 4 | Mbulelo Sogoni | 1 Augustus 2008 | African National Congress |
| 5 | Noxolo Kiviet | 6 Mei 2009 | African National Congress |
| 6 | Phumulo Masualle | 21 Mei 2014 | African National Congress |
| 7 | Oscar Mabuyane | 22 Mei 2019 | African National Congress |
Verkiesing
wysigDie verkiesing vir die Oos-Kaapse Provinsiale Wetgewer word elke vyf jaar gehou, terselfdertyd met die verkiesing van die Nasionale Vergadering; die laaste sodanige verkiesing het op 8 Mei 2019 plaasgevind. Op die eerste vergadering van die provinsiale wetgewer na 'n verkiesing verkies die lede die premier. Die provinsiale wetgewer kan die premier dwing om te bedank deur 'n mosie van wantroue in te stel. As die premierskap (om welke rede ook al) vakant raak, moet die provinsiale wetgewer 'n nuwe premier verkies om die periode tot die volgende verkiesing uit te dien. Een persoon kan nie langer as twee termyne van vyf jaar as premier dien nie; wanneer 'n premier verkies word om 'n vakature te vul, tel die tydperk tot die volgende verkiesing egter nie as 'n termyn nie.
Verwysings
wysig- ↑ Oscar Mabuyane sworn in as new Eastern Cape Premier. Besoek op 25 Junie 2019.
- ↑ Grondwet van Suid-Afrika