Riaad

Riaad (Arabies: الرياض, ar-Riyāḍ, [er.rɪˈjɑːðˤ], letterlik: "die tuine") is die hoofstad en grootste stad van Saoedi-Arabië met 'n bevolking van 7 600 000 en 'n oppervlakte van 3 115 km². Sowat 61% van die bevolking is Saoedi-Arabiese burgers. Die stad is in die middel van die an-Nafud-woestyn, op die oostelike deel van die Najd-plato, geleë op gemiddeld 600 meter bo seespieël en ontvang jaarliks ongeveer 5 miljoen toeriste. Dit is die nege-en-veertigste meesbesoekte stad ter wêreld en die 6de in die Midde-Ooste. Riaad het die derde meeste mense in die Midde-Ooste en die 38ste digsbevolkte stad in Asië. Daar woon ook werkers van Arabiese lande soos Jemen, Egipte, Soedan, Libanon en Sirië, asook van Europa, Noord-Amerika, Suid-Afrika, Rusland, Australië, Nieu-Seeland, die Volksrepubliek China, Bangladesj, Indië, Pakistan, Indonesië en die Filippyne.

Riaad الرياض
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Saoedi-Arabië
Provinsie	Riaad
Koördinate	24°42′42″N 46°43′27″E
Stigting	1590?
Oppervlakte:
- Totaal	3 115 vk km
Hoogte bo seevlak	612 m
Bevolking:
- Totaal (2013)	5 700 000
- Bevolkingsdigtheid	2 379/vk km
Tydsone	UTC +3
Burgemeester	Ibraheem Mohammed Al-Sultan
Amptelike webwerf	arriyadh.com

Geskiedenis

Die eerste vermelding van die stad met die naam Riaad was in 1590 deur 'n vroeë Arabiese kroniekskrywer. In 1737 vestig Deham Ibn Dawwas, van die naburige Manfuha, hom daar en neem beheer oor die stad. Deham het 'n muur rondom die stad gebou, en die bekendste bron van die naam Riaad is uit hierdie tydperk, wat vermoedelik verwys na die vroeëre oase-dorpe wat voorafgegaan het aan die muur wat deur Deham Ibn Dawwas gebou is. In 1744 het Muhammad ibn 'Abd al-Wahhab 'n alliansie gevorm met die Emir van Dir'iyah, Muhammad bin Saud, en in 1774 het hulle Riaad van Deham ingeneem. Hulle staat, nou bekend as die Eerste Saoedi-staat, het egter in 1818 ineengestort. Turki ibn Abdullah het die Tweede Saoedi-staat in die vroeë 19de eeu gestig en Riaad in 1825 tot sy hoofstad gemaak. Sy regering oor die stad is egter ontwrig deur 'n gesamentlike Ottomaanse – Rashidi-alliansie. Uiteindelik, in die vroeë 20ste eeu, het Abdoel Aziz al-Saoed, wat in die weste net as Ibn Saoed bekend staan, in 1902 sy voorvaderlike koninkryk Najd opgespoor en sy bewind teen 1926 gekonsolideer met die finale Saoediese verowering van Hejaz. Hierna noem hy sy koninkryk Saoedi-Arabië in September 1932 met Riaad as hoofstad.

Samestelling en funksie

Riaad is die ekonomiese, administratiewe en kulturele sentrum van die land en dien sedert Saoedi-Arabië se onafhanklikheid in 1932 as hoofstad. Die raadgewende vergadering (ook bekend as die Shura- of Shura-raad), die Ministerraad van Saoedi-Arabië, die koning en die hoogste regterlike raad van Saoedi-Arabië is almal in die stad. Naas hierdie vier liggame wat die kern vorm van die regeringstelsel van Saoedi-Arabië, is die hoofkwartier van ander groot en kleiner regeringsliggame ook in Riaad geleë. Die stad huisves 112 buitelandse ambassades, waarvan die meeste in die as-Safarat-distrik of die diplomatieke wyk (Arabies: حي السفارات, geromaniseer: Hayy as-Safarat, letterlik Distrik van Ambassades) in die westelike dele van die stad geleë is.

Die stad is verdeel in 15 munisipale distrikte, wat onder toesig is van die munisipaliteit van Riaad (Arabies: أمانة الرياض, geromaniseer: Amanat ar-Riyad, letterlik 'Protektoraat van Riaad') onder leiding van die burgemeester; en die Koninklike Kommissie vir Riaad, onder voorsitterskap van die goewerneur van die provinsie, Faisal bin Bandar Al Saud. Met ingang van Julie 2020 is die burgemeester Faisal bin Abdulaziz bin Mohammed bin Ayyaf Al-Muqrin. Die grootste deel van die bevolking van die Riaad-provinsie is rondom Riaad gekonsentreerd, aangesien die res van die provinsie meestal woestyn is, met min, klein stede wat verbind word deur klein twee- tot vier-baanpaaie, soos Wadi ad-Dawasir.

Ekonomie

Riaad het ook 'n groot ekonomiese belang omdat hy die hoofkwartier van baie banke en groot ondernemings, soos die National Commercial Bank (NCB), Alinma Bank en die Saoedi-Arabiese Britse Bank (SABB), huisves. Snelweg 65, wat plaaslik bekend staan as die Koning Fahd-weg, loop deur van hierdie belangrike sentrums in die stad, waaronder die Koning Abdullah Finansiële Distrik, een van die grootste finansiële distrikte ter wêreld, die Faisaliyah Sentrum en die Kingdom Centre. Riaad is een van die wêreld se snelsgroeiende bevolkingstede en is die tuiste van baie buitelanders. Riaad is reeds aangewys as 'n wêreldstad.

Sport

Die Koning Fahd-beker in 1992 en 1995 en die FIFA Sokker-Konfederasiebeker in 1997 is onder andere in Riaad se Koning Fahd II-stadion aangebied.

Bibliografie

• (en) Craze, Joshua (2009). The Kingdom: Saudi Arabia and the Challenge of the 21st Century. Hurst Publishers. ISBN 978-1-85065-897-9.
• (en) Cybriwsky, Roman A. (23 Mei 2013). Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-248-9.
• (en) Elsheshtawy, Yasser (27 Mei 2008). The Evolving Arab City: Tradition, Modernity and Urban Development. Routledge. ISBN 978-1-134-12821-1.
• (en) Facey, William (1 Januarie 1992). Riyadh, the Old City: From Its Origins Until the 1950s. Immel Publishing. ISBN 978-0-907151-32-6.
• (en) Farsy, Fouad (1990). Modernity and Tradition: The Saudi Equation. Routledge. p. 22. ISBN 978-0-7103-0395-0.
• (en) Ham, Anthony (2004). Saudi Arabia. Lonely Planet. ISBN 978-1-74059-667-1.
• (en) Saud Al-Oteibi; Allen G. Noble; Frank J. Costa (Februarie 1993). "The Impact of Planning on Growth and Development in Riyadh, Saudi Arabia, 1970–1990". GeoJournal. 29.
• (en) Menoret, Pascal (2014). Joyriding in Riyadh: Oil, Urbanism and Road Revolt. Cambridge University Press.
• (en) Jordan, Craig (2011). The Travelling Triathlete: A Middle – Aged Man's Journey to Fitness. AuthorHouse. ISBN 978-1-4670-0081-9.
• (en) Sloan, Stephen; Anderson, Sean K. (3 Augustus 2009). Historical Dictionary of Terrorism. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6311-8.
• (en) Sonbol, Amira (29 Maart 2012). Gulf Women (English uitg.). Bloomsbury Qatar Foundation Publishing. ISBN 978-99921-94-84-3.

Eksterne skakels

• (en) Toerisme-inligting oor Riaad op Wikivoyage
• (ar) Amptelike webwerf
• (en) "Riyadh". Encyclopædia Britannica. Besoek op 11 Desember 2022.