Vinkagtiges
Vinkagtiges of sysie-agtiges (Fringillidae) is 'n familie van sangvoëls waaraan die kanaries, sysies, vinke en streepkoppies behoort. Hierdie familienaam is afgelei van die woord "fringilla", Latyn vir vink (F. coelebs), die mees algemene verteenwoordiger van hierdie familie. Ongeveer 19 spesies kom in Suider-Afrika voor.
| Fringillidae | |
|---|---|
| |
| 'n Gryskoppie. | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Domein: | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | Fringillidae Vigors, 1825
|
| Subfamilies en genera | |
Al die vinkagtiges is saadvretende voëls met 'n kort, sterk snawel. Hulle het 'n harde skedel en groot kaakspiere wat hulle gebruik om sade te kraak. Die mannetjies verskil meestal van die wyfies in voorkoms.
Hierdie voëls kom in Noord-Amerika, Afrika, Asië en Europa voor. Meeste spesies kom egter in die suidelike halfrond voor. Één familie, die Euphonia, is inheems aan Suid- en Middel-Amerika (die Neotropiese gebied).
Sommige spesies word as eksotiese troeteldiere verkoop, en selfs onwettig mee handel gedryf.
Hulle is gewilde troeteldiere omdat hulle maklik in koue aangehou kan word. Die sysie-agtiges, wat die kanaries, streepkoppies en die sysies insluit en as sangvoëls bekend staan, behoort tot die orde Passeriformes, wat tans die dominante voëlorde is. Die sangvoëls behoort tot die suborde Passeres, wat 'n verskeidenheid families insluit, soos die swaels, kraaie, heuningeters, ensovoorts. Sommige taksonome deel die sysie-agtiges en verwante voëls (familie Fringillidae) in twee subfamilies in, naamlik die Carduelinae en die Fringillinae.
Die sysie-agtiges behoort tot die subfamilie Carduelinae, terwyl 'n aantal vinkagtiges (waaronder Darwin se vinke) tot die Fringillinae behoort. Daar bestaan egter 'n aantal ander klassifikasiestelsels. Die Suid-Afrikaanse sysie-agtiges kan byvoorbeeld as verteenwoordigers van die familie Fringillidae beskou word en dan in die subfamilies Fringillinae en Emberizinae ingedeel word. Die stelsel word egter nie in hierdie artikel gebruik nie.
Carduelinae
wysigKanaries, streepkoppies en sysies behoort tot die subfamilie Carduelinae en daar word 18 inheemse spesies aangetref. Die voëltjies is klein tot mediumgroot (lengtes wissel tussen 10 cm en 16 cm). hoofsaaklik saadetend met kort, stewige snawels. Die meeste spesies hou in oop terreine met klein bossies of struikgewasse, waar hulle gewoonlik in relatief klein swerms voorkom.
Die voëltjies is vir hul sang bekend en hulle kan ook sing terwyl hulle vlieg. In die somermaande bou hulle netjiese neste in bome, struike en gras. Die meeste Suid-Afrikaanse spesies se broeityd is tussen September en Maart. Die Kaapse kanarie (Serinus canicollis), die geeloogsysie (Serinus mozambicus), die bergkanarie (Serinus atrogularis), die geelsysie (Crithagra flaviventris), die vaalstreepkoppie (Fringillaria impetuani) en die streepkoppie (Fringillaria capensis) is van die bekendste Suid-Afrikaanse verteenwoordigers van die subfamilie Carduelinae.
Fringillinae
wysigDie subfamilie Fringillinae sluit 'n aantal kleurryke, hoofsaaklik saadetende sangvoëls in wat vinke genoem word. Die onderskeid tussen die twee subfamilies word hoofsaaklik op grond van gedrag gemaak. Hulle voed nie hul kuikens met sade wat hulle opbring nie, maar met ruspes en ander invertebrate. Slegs een spesie van die subfamilie kom in Suid-Afrika voor, naamlik De Vink (Fringilla coelebs), wat aan die einde van die 19de eeu deur Cecil John Rhodes uit Europa ingevoer is.
Hulle het nie baie versprei nie en kom slegs in die Kaapse Skiereiland en omgewing voor. Die wat in Suid-Afrika voorkom, is saadetend, hoewel die Europese vinke insekte verkies. Lede van die familie het bekendheid verwerf as Darwin se vinke omdat die aanpassings van die voëls by verskillende diëte aanleiding gegee het tot sy teorieë van natuurlike seleksie.
Genera
wysigDie familie word in die volgende genera onderverdeel:
- Fringilla Linnaeus, 1758
- Mycerobas Cabanis, 1847
- Hesperiphona Bonaparte, 1850
- Coccothraustes Brisson, 1760
- Eophona Gould, 1851
- Pinicola Vieillot, 1808
- Pyrrhula Brisson, 1760
- Rhodopechys Cabanis, 1851
- Bucanetes Cabanis, 1851
- Agraphospiza Zuccon, Prŷs-Jones, Rasmussen & Ericson, 2012
- Callacanthis Reichenbach, 1850
- Pyrrhoplectes Hodgson, 1844
- Procarduelis Blyth, 1843
- Leucosticte Swainson, 1832
- Carpodacus Kaup, 1829
- † Melamprosops Casey & Jacobi, JD, 1974
- Paroreomyza Perkins, 1901
- Oreomystis Stejneger, 1903
- Telespiza Wilson, SB, 1890
- Loxioides Oustalet, 1877
- † Rhodacanthis Rothschild, 1892
- † Chloridops Wilson, SB, 1888
- † Psittirostra Temminck, 1820
- † Dysmorodrepanis Perkins, 1919
- Vestiaria Jarocki, 1821
- † Drepanis Temminck, 1820
- † Ciridops Newton, A, 1892
- Palmeria Rothschild, 1893
- Himatione Cabanis, 1850
- † Viridonia Rothschild, 1892
- † Akialoa Olson & James, 1995
- Hemignathus Lichtenstein, MHK, 1839
- Pseudonestor Rothschild, 1893
- Magumma Mathews, 1925
- Manucerthia Pratt, 2009
- Loxops Cabanis, 1847
- Chlorodrepanis Perkins, 1899
- Haemorhous Swainson, 1837
- Chloris Cuvier, 1800
- Rhodospiza Sharpe, 1888
- Rhynchostruthus Sclater, PL & Hartlaub, 1881
- Linurgus Reichenbach, 1850
- Crithagra Swainson, 1827
- Linaria Bechstein, 1802
- Acanthis von Borkhausen, 1797
- Loxia Linnaeus, 1758
- Chrysocorythus Wolters, 1967
- Carduelis Brisson, 1760
- Serinus Koch, 1816
- Spinus Koch, 1816
- Euphonia Desmarest, 1806
- Chlorophonia Bonaparte, 1851
Sien ook
wysigBronnelys
wysig- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0-908409-68-0, volume 27, bl. 64, 65
Eksterne skakels
wysig| Wikimedia Commons bevat media in verband met Vinkagtiges. |
Wikispecies het meer inligting verwant aan Vinkagtiges- (en) "Fringillidae". Encyclopædia Britannica. Besoek op 30 Augustus 2019.
