Die Arabiese Lente is 'n golf van proteste, opstande en revolusies wat die Arabiese wêreld van 18 Desember 2010 af geteister het.[1] Dit bestaan uit revolusies in Tunisië, Egipte, Libië en Jemen, 'n burgeroorlog in Sirië, groot betogings en proteste in Bahrein, middelgroot proteste in Jordanië, Marokko, Algerië, Irak, Oman en die Palestynse gebiede, asook kleiner proteste in Mauritanië, Saoedi-Arabië, Soedan, Libanon en Koeweit. Geen voorvalle is egter in Katar of die Verenigde Arabiese Emirate aangemeld nie.

Collage van voorvalle tydens die Arabiese Lente.
Arabiese wêreld:
██ Regering tot 'n val gebring ██ Gewapende opstand/burgeroorlog ██ Regering n.a.v. proteste gewysig ██ Grootskaalse proteste ██ Kleiner proteste ██ Aanhoudende onluste en herskikking van regering
Nie-Arabiese lande: ██ Proteste ██ Geen voorvalle bekend

Die presiese oorsaak van die Arabiese Lente verskil van land tot land. Dit wissel van onderdrukking, onregverdige verkiesings, korrupsie, weghol prysstygings, gebrek aan politieke vryheid en werkloosheid. In verskeie demonstrasies uiter die onderdane van Arabiese regimes hul ontevredenheid en pak die skuld op hul onderskeie regerings se skouers.

Talle Arabiese lande (veral Egipte) het 'n hoë geboortesyfer en 'n lae sterftesyfer. Dit het aanleiding gegee tot 'n demografiese krises. 'n Oorvloed van jongmense wil die arbeidsmark betree, maar almal kan nie geakkommodeer word nie. Jonger mense is ook meer geneig om te protesteer, wat tot die onstabiliteit bydra.[2]

Op 17 Desember 2010 steek die straatverkoper Mohammed Bouazizi homself aan die brand. Die owerhede het beslag op sy handelsware gelê en hy is deur 'n vroulike polisiebeampte verneder. Dit lei tot groot protesoptogte en die val van die Tunisiese regering, waarna die onstabiliteit na nabygeleë lande oorgespoel het.

Tydlyn wysig

  • 18 Desember 2010:   Tunisië, protesoptogte begin.
  • 29 Desember 2010:   Algerië, protesoptogte begin.
  • 13-16 Januarie 2011:   Libië, betogers word onder bedwang gebring.
  • 14 Januarie 2011:   Jordanië, protesoptogte begin.
  • 14 Januarie 2011:   Tunisië, regering val.
  • 17 Januarie 2011:   Oman, klein optog is gehou.
  • 18 Januarie 2011:   Jemen, protesoptogte begin.
  • 25 Januarie 2011:   Egipte, protesoptogte begin.
  • 26 Januarie 2011:   Sirië, 'n persoon steek homself aan die brand.
  • 28 Januarie 2011:   Palestynse Owerheid, protesoptogte begin.
  • 28 Januarie 2011:   Djiboeti, klein optog is gehou.
  • 30 Januarie 2011:   Soedan, protesoptogte begin.
  • 1 Februarie 2011:   Jordanië, regering word ontbind.
  • 10 Februarie 2011:   Egipte, pres. Mubarak dra sy presidensiële magte aan die vise-president Omar Suleiman oor.
  • 10 Februarie 2011:   Irak, kleinskaalse georganiseerde protes. Nouri al-Maliki kondig aan dat hy nie as 'n kandidaat in die komende verkiesing sal staan nie.
  • 11 Februarie 2011:   Egipte, pres. Hosni Mubarak bedank.
  • 14 Februarie 2011:   Bahrein, protesoptogte begin.
  • 15 Februarie 2011:   Libië, demonstrasies vlam weer op.
  • 19 Februarie 2011:   Koeweit, protesoptogte begin.
  • 20 Februarie 2011:   Marokko, protesoptogte begin.
  • 25 Februarie 2011:   Mauritanië, protesoptogte begin.
  • 27 Februarie 2011:   Libanon, protesoptogte begin.
  • Maart 2011:   Djiboeti, protesoptogte eindig.
  • 3 Maart 2011:   Libië, leier Moeammar al-Ghaddafi verloor beheer oor die grootste deel van die land.
  • 5 Maart 2011:   Libië, Libiese Lugmag begin stede bombardeer. Die opposisiemagte val terug.
  • 11 Maart 2011:   Saoedi-Arabië, protesoptogte begin.
  • 15 Maart 2011:   Sirië, protesoptogte begin.
  • 19 Maart 2011:   Libië, bombardement deur buitelandse lugmagte begin.
  • 15 April 2011:   Iran, protesoptogte begin.
  • 18 April 2011:   Iran, protesoptogte eindig.
  • Mei 2011:   Oman, protesoptogte eindig.
  • 15 Mei 2011:   Israel, protesoptogte begin.
  • 5 Junie 2011:   Israel, protesoptogte eindig.
  • 3 Augustus 2011:   Egipte, pres. Hosni Mubarak se hofsaak begin.
  • 21-22 Augustus 2011:   Libië, opposisie gaan die hoofstad Tripoli binne.
  • 29 September 2011:   Saoedi-Arabië, verkiesings gehou.
  • 20 Oktober 2011:   Libië, Moeammar al-Ghaddafi word in die dorp Sirte deur rebelle om die lewe gebring.
  • 23 Oktober 2011:   Libië, burgeroorlog beëindig.
  • Desember 2011:   Libanon, protesoptogte eindig.
  • 13 Desember 2011:   Tunisië, Moncef Marzouki word die tussentydse president van Tunisie.
  • 1 Januarie 2012:   Algerië, protesoptogte eindig.
  • 27 Februarie 2012:   Jemen, regering word ontbind. Pres. Ali Abdullah Saleh bedank.
  • Maart-April 2012:   Marokko, protesoptogte eindig.
  • Mei-Junie 2012:   Egipte, verkiesings word gehou. Mohamed Morsi word verkies.
  • Junie 2012:   Egipte, protesoptogte eindig.
  • 4 September 2012:   Palestynse Owerheid, protesoptogte begin. Salam Fayyad kondig aan dat by bereid is om te bedank.
  • 23 Desember 2012:   Irak, protesoptogte begin.
  • Middel van 2013:   Sirië, Koerdiese vegters raak in die Siriese burgeroorlog betrokke.
  • 13 April 2013:   Palestynse Owerheid, Salam Fayyad bedank, dit bring 'n einde aan die protesoptogte.
  • Julie 2013:   Koeweit, protesoptogte eindig.
  • 3 Julie 2013:   Egipte, pres. Mohamed Morsi word afgedank. Militêre magte dank die regering af.
  • 14 Augustus 2013:   Egipte, klopjagte uitgevoer.

Verwysings wysig

  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. Korotayev A.V., Zinia J.V., Egipteian Revolution: a demographic structural analysis, Entelequia, nr. 13, 2011

Eksterne skakels wysig