Besnydenis

Verwydering van menslike voorhuid
Dié artikel gaan oor manlike besnydenis. Vir vroulike besnydenis, sien Vroulike genitale verminking.

Manlike besnydenis is die verwydering van die menslike penis se voorhuid.[1][2][3] In die mees algemene prosedure word die voorhuid oopgetrek en van die eikel weggetrek. Daarna word die besnydenistoestel (indien gebruik) oor die voorhuid geplaas en die vel afgeknip. Plaaslike verdowing word meestal gebruik teen pyn en stres.[4] Die prosedure word dikwels om kulturele of godsdiensredes op babas en kinders uitgevoer.[5] In sommige gevalle kan dit gedoen word as behandeling teen ’n mediese toestand of vir die voorkoming van siektes. Dit is ’n behandelingsopsie vir problematiese gevalle van voorhuidvernouing, infeksie van die voorhuid en penis wat nie op ander behandeling reageer nie en chroniese urienweginfeksie.[1][6]

Besnydenis
Klassifikasie en eksterne bronne
’n Besnydenis word in Sentraal-Asië uitgevoer, omstreeks 1865-1872.
’n Besnydenis word in Sentraal-Asië uitgevoer, omstreeks 1865-1872.
ICD-10 0VBT
ICD-9 V50.2
MedlinePlus   002998
MeSH D002944
Mediese waarskuwing

Die posisie van die wêreld se grootste mediese verenigings wissel van die beskouing dat die besnydenis van babas en kinders geen voordele inhou nie maar wel veiligheidsrisiko's, tot die siening dat dit ’n matige gesondheidsvoordeel inhou wat swaarder weeg as die risiko's. Geen groot mediese vereniging beveel óf ’n verbod op besnydenis aan óf die algemene besnydenis van alle mans nie (buiten die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) vir gebiede met ’n groot voorkoms van MIV).[7] Etiese en wetlike vrae oor die besnydenis van babas en kinders om niemediese redes is al gevra, en die kwessie is dus omstrede.[8][9]

Daar is bewyse dat besnydenis die risiko van MIV onder heteroseksuele mans in Afrika suid van die Sahara verlaag.[10][11] Daarom beveel die WGO aan dat besnydenis oorweeg word as ’n moontlike voorkomende program in gebiede waar MIV algemeen voorkom, soos in bogenoemde gebied.[12] Die gesondheidsvoordele daarvan teen MIV vir gay mans is minder duidelik,[13][14] asook die voordele daarvan in die ontwikkelde wêreld.[15] Besnydenis in die algemeen word verbind met ’n verlaagde risiko van kankervormende vorme van die menslike papilloomvirus (MPV),[16][17] asook van urienweginfeksie en peniskanker.[4] Die voorkoming van dié siektes word egter nie beskou as genoegsame rede vir die algemene besnydenis van babas en kinders nie.[1][18] Die mate waarin besnydenis iemand teen ander seksueel oordraagbare infeksies beskerm, is onduidelik.

Navorsing in 2010 het gewys besnydenis deur mediese verskaffers hou komplikasies in vir 1,5% van babas en 6% van ouer kinders, met ’n paar gevalle van omvattende komplikasies.[19] Bloeding, infeksie en die verwydering van óf te veel óf te min voorhuid is die algemeenste redes vir komplikasies.[19] Die kans op komplikasies is groter wanneer die prosedure deur ’n onervare persoon uitgevoer word, in onsteriele omstandighede of by ouer kinders.[19] Dit lyk nie of besnydenis ’n negatiewe invloed op seksuele funksie het nie.[20][21]

Aanduidings en teenaanduidings wysig

Roetine- of gekose prosedure wysig

Die besnydenis van babas word gewoonlik deur ouers gekies vir niemediese redes, soos godsdiens- of persoonlike oortuigings wat moontlik deur gemeenskapnorme bepaal word.[6] Die posisie van die wêreld se grootste gesondheidsverenigings is dat sulke besnydenisse óf geen voordele inhou nie maar wel veiligheidsrisiko's óf dat dit ’n matige gesondheidsvoordeel en klein risiko's inhou. Geen groot mediese vereniging beveel aan dat dit verbied word nie, en ook nie dat alle mans besny behoort te word nie. Die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) beveel dit egter wel aan vir gebiede met ’n groot voorkoms van MIV, soos Afrika suid van die Sahara. Daar is bewys dat die kans op die oordrag van die virus van vroue aan mans verklein word as die man besny is.[7] Voorwaardes vir so ’n program is ingeligte toestemming, vertroulikheid en ’n afwesigheid van dwang.[12]

Die Koninklike Nederlandse Maatskappy tot die Bevordering van Geneeskuns, wat een van die grootste teenstanders van die roetinebesnyding van babas is, beveel nie aan dat dit verbied word nie uit vrees dat ouers wat op die prosedure aandring, hulle tot swak opgeleide mense sal wend in plaas van professionele mediese verskaffers.[7] Die Deense Kollege van Algemene Praktisyns voer aan besnydenis moet net oorweeg word wanneer dit medies noodsaaklik is, "anders is dit ’n kwessie van verminking".[22]

Deur die invloed van die Amerikaanse weermag in Wes-Duitsland, is roetine-bababesnydenis in sommige Duitse hospitale ingestel. Ná die Duitse hereniging in 1990 het die besnydenis in die Duitse bevolking drasties afgeneem[23][24][25]

Mediese aanduidings wysig

Besnydenis word aanbeveel as behandeling vir problematiese gevalle van voorhuidvernouing, infeksie van die voorhuid en penis wat nie op ander behandeling reageer nie en chroniese urienweginfeksie.[1][6] Die WGO beveel dit aan vir seksueel aktiewe mans in gebiede waar MIV algemeen voorkom.[12] Dit word ook deur die International Antiviral Society-USA aanbeveel as teenmaatreël teen MIV vir alle seksueel aktiewe heteroseksuele mans, asook vir gay mans wat anale seks beoefen, veral in gebiede met ’n groot voorkoms van MIV.[26]

Teenaanduidings wysig

Besnydenis word nie aanbeveel vir kinders met sekere genitale struktuurabnormaliteite soos ’n misplaasde urienwegopening, buitengewone kromming van die penis of meerduidige geslagsdele nie, aangesien die voorhuid nodig kan wees vir rekonstruktiewe chirurgie. Dit word ook afgeraai vir kinders wat vroeg gebore is en vir dié wie se gesondheid nie na wense is nie.[2][6][27] As ’n kind of volwassene ’n familiegeskiedenis van bloeding het, soos met hemofilie, word aanbeveel dat die bloed getoets word vir normale stollingseienskappe voor besnydenis oorweeg word.[6][27]

Prosedure wysig

 
Die prosedure, met bloedstelpapparate en ’n skêr.
 
’n Besnyde en onbesnyde penis.

Die voorhuid strek vanaf die basis van die eikel (of glans) van die penis en bedek die eikel. Voorgestelde teorieë vir die doel van die voorhuid is dat dit die penis beskerm terwyl dit in die baarmoeder ontwikkel, die eikel klam hou en seksuele plesier verhoog. Dit kan ook infeksie veroorsaak en sekere siektes vererger. Met ’n besnydenis word die voorhuid verwyder waar dit aan die onderkant van die eikel vas is.[5]

Vir die besnydenis van babas word toestelle soos klampe algemeen gebruik.[4] Eers word geraam hoe ’n groot deel van die voorhuid verwyder moet word. Die voorhuid word oopgetrek om die eikel te onthul en seker te maak dit is normaal voordat die binneste weefsel van die voorhuid van die eikel losgemaak word. Die besnydenistoestel (soms is ’n dorsale snit aan die rugkant van die penis nodig) word dan oor die voorhuid geplaas en bly daar totdat die bloed ophou vloei. Daarna word die voorhuid geamputeer.[4]

Dit is ’n pynlike prosedure en die gebruik van ’n pynstiller word aanbeveel.[4][28] Soms word ’n middel ingespuit, maar pynstillende salwe is ook beskikbaar.[4][29][30] Iemand wat besny is, moet vier tot ses weke lank nie masturbeer of seks hê nie sodat die wond kan genees.[27]

Voorkoms wysig

 
Die voorkoms van besnyde mans in die wêreld.

Besnydenis is een van die mediese prosedures wat wêreldwyd die meeste uitgevoer word.[31] Sowat 37 tot 39 persent van alle mans is besny, waarvan die helfte om godsdiens- en kulturele redes.[32] Dit vind gewoonlik plaas voordat ’n man in sy vroeë twintigs is.[5]

Die prosedure is meer algemeen in die Moslemwêreld en Israel (waar feitlik alle mans om godsdiensredes besny is), die VSA en sommige dele van Suidoos-Asië en Afrika.[5] Dit is taamlik ongewoon in Europa, Latyns-Amerika, dele van Suider-Afrika en die grootste deel van Asië.[5]

Die oorsprong van besnydenis is nie seker nie; die oudste dokumentêre bewys daarvan kom uit Antieke Egipte.[5] Verskeie teorieë is al voorgestel, soos dat dit ontstaan het as ’n godsdiensofferande of as ’n inwyding van seuns in die volwasse lewe.[33]

Geskiedenis wysig

Volgens die historikus Grafton Elliot Smith is die prosedure 15 000 jaar gelede al uitgevoer, voor die begin van die aangetekende geskiedenis. Daar is meningsverskille oor hoekom die gebruik ontstaan het. Een teorie is dat dit in een streek begin en van daar versprei het; volgens ’n ander teorie het dit onafhanklik in verskeie kulture ontstaan. In sy werk van 1891 History of Circumcision stel Peter Charles Remondino voor dit het begin as ’n minder gevaarlike manier om die vyand te ontman. Kastrasie of die verwydering van die penis sou waarskynlik tot die dood gelei het, terwyl die een of ander metode van besnydenis die gevangenes sou merk, maar toelaat om te bly leef en as slawe te werk.[33][34]

Die geskiedenis van die verspreiding van die gebruik kan deur hoofsaaklik twee aparte streke nagespeur word. In die lande suid en oos van die Middellandse See het dit begin in Soedan, Ethiopië en Antieke Egipte. Daarna het dit versprei na die Jode en Moslems, van wie die Bantoevolke die gebruik oorgeneem het. In Oseanië het die inboorlinge van Australië en die Polinesiërs besnydenis beoefen.[34] Daar is ook bewyse van die gebruik onder die Asteke en Majas in die Amerikas,[5] maar min is daaroor bekend.[33][31]

Midde-Ooste, Afrika en Europa wysig

Daar is bewyse van besnydenis op die Arabiese Skiereiland uit die 4de millennium v.C., toe die Sumeriërs en Semiete na die gebied getrek het wat nou as Irak bekend is.[31] Die vroegste historiese rekord daarvan kom uit Egipte, in ’n beeld uit omstreeks 2400-2300 v.C. van die besnydenis van ’n volwasse man in ’n tombe in Saqqara. Die Egiptenare het hulle waarskynlik besny om higiëniese redes, maar dit was ook deel van hul obsessie met reinheid en is vereenselwig met geestelike en intellektuele ontwikkeling. Geen aanvaarde teorie verduidelik die belangrikheid van besnydenis vir die Egiptenare nie, maar dit lyk asof dit as ’n groot eer en ’n inwyding in die volwasse lewe beskou is. Dit is op openbare seremonies uitgevoer en het klem gelê op die voortbestaan van generasies en vrugbaarheid.

 
Besnydenismes uit die Kongo; 19de/20ste eeu.

Dit kon ook ’n teken van die elite gewees het; die Egiptiese Dodeboek beskryf hoe die songod, Ra, homself besny het.[33][34]

Besnydenis kom ook in die Ou Testament voor. In Genesis 17 word die besnydenis van Abraham en sy familie en slawe beskryf. In dieselfde hoofstuk kry Abraham se nageslag opdrag om hul seuns te besny wanneer hulle agt dae oud is as deel van ’n verbond met God.

Sommige geleerdes meen ook die Israeliete het benewens om godsdienstige redes, besnydenis toegepas om penishigiëne in hul warm, sanderige klimaat te vergemaklik, as ’n inwyding in die volwasse lewe of as ’n soort bloedofferande.[31][34][35]

Alexander die Grote het die Midde-Ooste in die 4de eeu v.C. verower en in die volgende eeue het die Antieke Griekse kulture en waardes die Midde-Ooste bereik. Die Grieke het besnydenis verafsku en die lewe baie moeilik gemaak vir besnyde Jode wat tussen hulle (en later die Romeine) gewoon het. Antiochus IV het besnydenis verbied, so ook Hadrianus, en dit het help lei tot die Bar Kochba-opstand. In dié tyd is net ’n deel van die voorhuid tydens ’n besnydenis afgesny en sommige vergrieksde Jode het probeer om onbesny te lyk deur die oorblywende dele van hul voorhuid te rek. Joodse leiers het dit as ’n ernstige probleem beskou en in die 2de eeu het hulle vereis dat die hele voorhuid verwyder word. So het dit ook ’n teken geword dat hulle lid is van ’n spesifieke gemeenskap, benewens die nakoming van ’n Bybelse opdrag.[34][35]

Die apostel Paulus het besnydenis gereïnterpreteer as ’n geestelike begrip en gemeen fisieke besnydenis is nie meer nodig nie. Dit was een van die belangrike redes vir die skeiding tussen die Jode- en Christendom. Hoewel besnydenis nie spesifiek in die Koran (vroeë 7de eeu) genoem word nie, word dit as noodsaaklik in Islam beskou en feitlik alle Moslems word besny. Die gebruik het saam met Islam deur die Midde-Ooste, Noord-Afrika en Suid-Europa versprei.[36]

Djengis Khan en die daaropvolgende Yuan-keisers in China het Islamitiese gebruike soos halaal slagtings en besnydenis verbied.[37][38] Dit het daartoe gelei dat Chinese Moslems eindelik aan die rebellie teen die Mongole deelgeneem het. Die meer verdraagsame Ming-dinastie het daarna aan die bewind gekom.

Daar word geglo óf die Jode óf die Moslems wat uit Europa na Afrika gekom het, het die gebruik aan die Bantoevolke oorgedra. In die tweede helfte van die 1ste millennium n.C. het inwoners van Noordoos-Afrika suid getrek en groepe uit Arabië, die Midde-Ooste en Wes-Afrika teengekom. Dié mense het verder suid getrek en die huidige Batoestamme geword. Hulle het in die 16de eeu blykbaar gevolg wat beskryf is as die Joodse reg, wat besnydenis ingesluit het. Dié gebruik en elemente van Joodse voedselbeperkings word steeds onder die Bantoevolke aangetref.[31]

Australië, die Stille Oseaan en Amerikas wysig

Die Polinesiërs en sekere inheemse volke van Australië en die Amerikas beoefen besnydenis. Min is bekend oor die oorsprong en geskiedenis van die gebruik in dié streke in vergelyking met dié in die Midde-Ooste.

Vir die Polinesiërs en boorlinge van Australië het dit waarskynlik begin as ’n bloedofferande en ’n toets van dapperheid. Dit het meer onlangs ’n inwydingsritueel vir jong seuns in die volwasse lewe geword. Skulpe is dikwels gebruik om die voorhuid te verwyder en die bloeding is met eucalyptus-rook stopgesit.[31][39]

Christopher Columbus het geskryf oor besnydenis onder inheemse Amerikaners.[33] Dit is ook deur die Inkas, Asteke en Majas beoefen. Dit het waarskynlik in Suid-Amerika ook begin as ’n bloedofferande of rituele verminking om dapperheid te toets en het later ’n inwydingsritueel geword.[31]

Moderne tyd wysig

Besnydenis het in die Engelse wêreld nie algemeen geraak voor die laat 19de eeu nie.[40] In dié tyd het Britse en Amerikaanse dokters dit begin aanbeveel as ’n manier om masturbasie te voorkom.[40][41] Voor die 20ste eeu is geglo masturbasie verorsaak verskeie fisieke en geestesiektes soos epilepsie, verlamming, impotensie, gonorree, tuberkulose en waansin.[42][43] In 1855, deels om besnydenis te bevorder as ’n kuur teen masturbasie, het die Engelse dokter Jonathan Hutchinson sy bevindings gepubliseer dat geslagsiektes minder onder Jode voorkom.[44] Hutchinson het die volgende 50 jaar lank besnydenis om gesondheidsredes aanbeveel[44] en hy is eindelik tot ridder geslaan vir sy bydrae tot die geneeskunde.[45]

In Amerika was Lewis Sayre een van die eerste moderne dokters wat besnydenis aanbeveel het; hy was ’n stigter van die Amerikaanse Mediese Vereniging. In 1870 het hy bensydenis begin gebruik as ’n beweerde kuur vir verskeie kwale in jong seuns, soos verlamming en enstige motoriese probleme. Hy het geglo die stimulasie van die geslagsdele versteur die ewewig van die senuweestelsel en veroorsaak sistematiese probleme.[40] Die gebruik van besnydenis vir goeie gesondheid het ook sin gemaak in die lig van die kiemteorie van dié tyd – dat die voorhuid vol smegma (’n mengsel van afgeskeide stukkies vel en olies) was wat infeksies veroorsaak. Sayre het werk daaroor gepubliseer en dit in toesprake voorgestaan. Sy tydgenote het begin glo hy kan ’n groot verskeidenheid mediese probleme en sosiale kwale genees of voorkom. Die gewildheid van besnydenis het verder toegeneem ná die verskyning van publikasies soos Peter Charles Remondino se History of Circumcision. Teen die eeuwisseling is die besnydenis van babas in beide Engeland en Amerika feitlik algemeen aanbeveel.[33][41]

Ná die Tweede Wêreldoorlog het Brittanje ’n nasionale gesondheidsorgstelsel ingestel en begin ondersoek instel na watter mediese prosedures wat deur die nuwe stelsel gedek is, kostedoeltreffend was. Besnydenis om niemediese redes is toe uitgesluit. Volgens Douglas Gairdner se artikel van 1949 "The Fate of the Foreskin" was daar bewyse dat die risiko's groter as die bekende voordele is.[46] Besnydenis het minder gewild geword in Brittanje en die res van Europa. In die 1970's het mediese verenigings in Australië en Kanada aanbevelings gedoen teen die roetinebesnyding van babas, en dit het in albei dié lande afgeneem. Die VSA het in die 1970's soortgelyke aanbevelings gedoen, maar nie daarteen gemaan nie – daar is eenvoudig verklaar dit hou geen mediese voordele in nie. Sedertdien het hulle hul beleid verskeie kere aangepas en die huidige aanbeveling is dat die voordele groter as die risiko's is. Roetinebesnydings word egter nie aanbeveel nie.[33][41]

In 1986 is voorgestel daar is ’n verband tussen besnydenis en ’n laer voorkoms van MIV-infeksies.[33] Eksperimentele bewyse was nodig om die verband te bepaal en drie ondersoeke is in 2002 begin – in Suid-Afrika, Kenia en Oeganda.[11] Al drie ondersoeke is vroeg gestaak nadat vasgestel is die mans in die besnyde groep het ’n laer voorkoms van MIV gehad as in die kontrolegroep.[11] Die Wêreldgesondheidorganisasie het daarna besnydenis aanbeveel vir gebiede waar die voorkoms van HIV hoog is,[12] hoewel sommige die resultate van die Afrika-ondersoeke in twyfel getrek het en ’n aantal navorsers die doeltreffendheid van besnydenis as ’n metode om MIV te voorkom steeds bevraagteken.[47][48][49][50]


Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Lissauer T, Clayden G (Oktober 2011). Illustrated Textbook of Paediatrics, 4de uitg. Elsevier. pp. 352–353. ISBN 978-0-7234-3565-5.
  2. 2,0 2,1 Rudolph C., Rudolph A., Lister G., First L., Gershon A. (18 Maart 2011). Rudolph's Pediatrics, 22ste uitg. McGraw-Hill Companies, Incorporated. p. 188. ISBN 978-0-07-149723-7.{{cite book}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  3. Sawyer S (November 2011). Pediatric Physical Examination & Health Assessment. Jones & Bartlett Publishers. pp. 555–556. ISBN 978-1-4496-7600-1.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 American Academy of Pediatrics Task Force on Circumcision (2012). "Technical Report". Pediatrics. 130 (3): e756–e785. doi:10.1542/peds.2012-1990. ISSN 0031-4005. PMID 22926175.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 "Male circumcision: Global trends and determinants of prevalence, safety and acceptability" (PDF). Wêreldgesondheidsorganisasie. 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 22 Desember 2015. Besoek op 29 Desember 2016.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Hay W., Levin M. (25 Junie 2012). Current Diagnosis and Treatment Pediatrics 21/E. McGraw Hill Professional. pp. 18–19. ISBN 978-0-07-177971-5.
  7. 7,0 7,1 7,2 Jacobs, Micah; Grady, Richard; Bolnick, David A. (2012). "Current Circumcision Trends and Guidelines". In Bolnick, David A.; Koyle, Martin; Yosha, Assaf (reds.). Surgical Guide to Circumcision. London: Springer. pp. 3–8. doi:10.1007/978-1-4471-2858-8_1. ISBN 978-1-4471-2857-1. Besoek op 6 April 2014. {{cite book}}: Onbekende parameter |chapterurl= geïgnoreer (hulp)
  8. Pinto K (Augustus 2012). "Circumcision controversies". Pediatric clinics of North America. 59 (4): 977–986. doi:10.1016/j.pcl.2012.05.015. PMID 22857844.
  9. Caga-anan E.C., Thomas A.J., Diekema D.S., Mercurio M.R., Adam M.R. (8 September 2011). Clinical Ethics in Pediatrics: A Case-Based Textbook. Cambridge University Press. p. 43. ISBN 978-0-521-17361-2.{{cite book}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  10. Krieger J.N. (Mei 2011). "Male circumcision and HIV infection risk". World Journal of Urology. 30 (1): 3–13. doi:10.1007/s00345-011-0696-x. PMID 21590467.
  11. 11,0 11,1 11,2 Siegfried N., Muller M., Deeks J.J., Volmink J.; Muller; Deeks; Volmink (2009). Siegfried, Nandi (red.). "Male circumcision for prevention of heterosexual acquisition of HIV in men". Cochrane Database of Systematic Reviews (2): CD003362. doi:10.1002/14651858.CD003362.pub2. PMID 19370585.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 "WHO and UNAIDS announce recommendations from expert consultation on male circumcision for HIV prevention". World Health Organization. Maart 2007.
  13. Millett G.A., Flores S.A., Marks G., Reed J.B., Herbst J.H. (Oktober 2008). "Circumcision status and risk of HIV and sexually transmitted infections among men who have sex with men: a meta-analysis". JAMA. 300 (14): 1674–84. doi:10.1001/jama.300.14.1674. PMID 18840841.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  14. Wiysonge C.S., Kongnyuy E.J., Shey M.; Muula; Navti; Akl; Lo (2011). Wiysonge, Charles Shey (red.). "Male circumcision for prevention of homosexual acquisition of HIV in men". Cochrane Database of Systematic Reviews (6): CD007496. doi:10.1002/14651858.CD007496.pub2. PMID 21678366.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  15. Kim H., Li P.S., Goldstein M., Howard H; Li, Philip S; Goldstein, Marc (November 2010). "Male circumcision: Africa and beyond?". Current Opinion in Urology. 20 (6): 515–9. doi:10.1097/MOU.0b013e32833f1b21. PMID 20844437.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  16. Larke N., Thomas S.L., Dos Santos Silva I., Weiss H.A. (November 2011). "Male circumcision and human papillomavirus infection in men: a systematic review and meta-analysis". J. Infect. Dis. 204 (9): 1375–90. doi:10.1093/infdis/jir523. PMID 21965090.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  17. Rehmeyer C, CJ (2011). "Male Circumcision and Human Papillomavirus Studies Reviewed by Infection Stage and Virus Type". J Am Osteopath Assoc. 111 (3 suppl 2): S11–S18. PMID 21415373. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2016. Besoek op 29 Desember 2016.
  18. "Can penile cancer be prevented?". Learn About Cancer: Penile Cancer: Detailed Guide (in Engels). American Cancer Society. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2016. Besoek op 25 Oktober 2012.
  19. 19,0 19,1 19,2 Weiss H.A., Larke N., Halperin D., Schenker I.; Larke; Halperin; Schenker (2010). "Complications of circumcision in male neonates, infants and children: a systematic review". BMC Urol. 10: 2. doi:10.1186/1471-2490-10-2. PMC 2835667. PMID 20158883.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  20. The American Academy of Pediatrics Task Force on Circumcision "Technical Report" (2012) addresses sexual function, sensitivity and satisfaction without qualification by age of circumcision. Sadeghi-Nejad: "Sexually transmitted diseases and sexual function" (2010) addresses adult circumcision and sexual function. Doyle: "The Impact of Male Circumcision on HIV Transmission" (2010) addresses adult circumcision and sexual function. Perera: "Safety and efficacy of nontherapeutic male circumcision: a systematic review" (2010) addresses adult circumcision and sexual function and satisfaction.
  21. Morris, BJ; Krieger, JN (November 2013). "Does male circumcision affect sexual function, sensitivity, or satisfaction?--a systematic review". The Journal of Sexual Medicine. 10 (11): 2644–57. doi:10.1111/jsm.12293. PMID 23937309.
  22. "Referat bestyrelsesmøde den 16. december 2013". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 September 2016. Besoek op 4 September 2016.
  23. https://male-initiation.net/library/medicus/schoeberlein_de.html.
  24. https://www.circlist.com/rites/Dietz_1970.pdf
  25. https://www.circlist.com/rites/dietz2.html
  26. Marrazzo, JM; del Rio, C; Holtgrave, DR; Cohen, MS; Kalichman, SC; Mayer, KH; Montaner, JS; Wheeler, DP; Grant, RM; Grinsztejn, B; Kumarasamy, N; Shoptaw, S; Walensky, RP; Dabis, F; Sugarman, J; Benson, CA; International Antiviral Society-USA, Panel (23–30 Julie 2014). "HIV prevention in clinical care settings: 2014 recommendations of the International Antiviral Society-USA Panel". JAMA: The Journal of the American Medical Association. 312 (4): 390–409. doi:10.1001/jama.2014.7999. PMID 25038358.
  27. 27,0 27,1 27,2 "Manual for male circumcision under local anaesthesia". Wêreldgesondheidsorganisasie. Desember 2009.
  28. "Professional Standards and Guidelines – Circumcision (Infant Male)". College of Physicians and Surgeons of British Columbia. September 2009. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)
  29. Lonnqvist P (September 2010). "Regional anaesthesia and analgesia in the neonate". Best Pract Res Clin Anaesthesiol. 24 (3): 309–21. doi:10.1016/j.bpa.2010.02.012. PMID 21033009.
  30. Shockley RA, Rickett K; Rickett (April 2011). "Clinical inquiries. What's the best way to control circumcision pain in newborns?". J Fam Pract. 60 (4): 233a–b. PMID 21472156.
  31. 31,0 31,1 31,2 31,3 31,4 31,5 31,6 Doyle D (Oktober 2005). "Ritual male circumcision: a brief history". The journal of the Royal College of Physicians of Edinburgh. 35 (3): 279–285. PMID 16402509.
  32. Morris, Brian J; Wamai, Richard G; Henebeng, Esther B; Tobian, Aaron AR; Klausner, Jeffrey D; Banerjee, Joya; Hankins, Catherine A (1 Maart 2016). "Estimation of country-specific and global prevalence of male circumcision". Population Health Metrics. 14 (1). doi:10.1186/s12963-016-0073-5.
  33. 33,0 33,1 33,2 33,3 33,4 33,5 33,6 33,7 Alanis MC, Lucidi RS (Mei 2004). "Neonatal circumcision: a review of the world's oldest and most controversial operation". Obstet Gynecol Surv. 59 (5): 379–95. doi:10.1097/00006254-200405000-00026. PMID 15097799.
  34. 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 Gollaher (2001), hoofstuk 1, The Jewish Tradition, ble. 1–30
  35. 35,0 35,1 "Circumcision". Encyclopaedia Judaica (2). (2006). VSA: Macmillan Reference. ISBN 978-0-02-865928-2. 
  36. Gollaher (2001), hoofstuk 2, Christians and Muslims, ble. 31–52
  37. Donald Daniel Leslie (1998). "The Integration of Religious Minorities in China: The Case of Chinese Muslims" (PDF) (in Engels). The Fifty-ninth George Ernest Morrison Lecture in Ethnology. p. 12. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 30 November 2010.
  38. Johan Elverskog (2010). Buddhism and Islam on the Silk Road (illustrated uitg.). University of Pennsylvania Press. p. 228. ISBN 0-8122-4237-8. Besoek op 28 Junie 2010.
  39. Gollaher (2001), hoofstuk 3, Symbolic Wounds, pp. 53–72
  40. 40,0 40,1 40,2 Darby, Robert (Spring 2003). "The Masturbation Taboo and the Rise of Routine Male Circumcision: A Review of the Historiography". Journal of Social History. 36 (3): 737–757. doi:10.1353/jsh.2003.0047.
  41. 41,0 41,1 41,2 Gollaher (2001), hoofstuk 4, From Ritual to Science, pp. 73–108
  42. Bullough, Vern L.; Bonnie Bullough (1994). Human Sexuality: An Encyclopedia. New York: Garland. p. 425. ISBN 0824079728.
  43. Conrad, Peter; Joseph W. Schneider (1992). Deviance and Medicalization: From Badness to Sickness. Philadelphia: Temple University Press. p. 212. ISBN 0877229996.
  44. 44,0 44,1 Darby, Robert (2005). A surgical temptation : the demonization of the foreskin and the rise of circumcision in Britain. Chicago: University of Chicago Press. pp. 262-. ISBN 978-0-226-13645-5.
  45. Matthew, H. C. G. (2004). Oxford dictionary of national biography : in association with the British Academy : from the earliest times to the year 2000. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-861411-1.
  46. Gairdner D (1949). "The fate of the foreskin: a study of circumcision" (PDF). Br Med J. 2 (4642): 1433–7. doi:10.1136/bmj.2.4642.1433. PMC 2051968. PMID 15408299.
  47. Boyle GJ, Hill G (2011). "Sub-Saharan African randomised clinical trials into male circumcision and HIV transmission: methodological, ethical and legal concerns". J Law Med. 19 (2): 316–34. PMID 22320006.
  48. Dowsett GW, Couch M (Mei 2007). "Male circumcision and HIV prevention: is there really enough of the right kind of evidence?". Reproductive Health Matters. 15 (29): 33–44. doi:10.1016/S0968-8080(07)29302-4. PMID 17512372.
  49. Darby R, Van Howe R (2011). "Not a surgical vaccine: there is no case for boosting infant male circumcision to combat heterosexual transmission of HIV in Australia". Australian and New Zealand Journal of Public Health. 35 (5): 459–465. doi:10.1111/j.1753-6405.2011.00761.x. PMID 21973253.
  50. Frisch M; et al. (2013). "Cultural Bias in the AAP's 2012 Technical Report and Policy Statement on Male Circumcision". Pediatrics. 131 (4): 796–800. doi:10.1542/peds.2012-2896. PMID 23509170.

Eksterne skakels wysig