Bristol

Bristol (Wallies: Bryste) is 'n stad en internasionale hawe in die suidweste van Engeland (in die Verenigde Koninkryk).^[1] Dit is 'n nywerheidstad naby die Walliese grens met 'n bevolking wat in 2017 op 459 300 beraam is. Die stad se historiese handelsbetrekkinge met ander wêrelddele word onder meer weerspieël in die feit dat Bristol sy naam aan altesaam 29 plekke in die Verenigde State van Amerika, twee plekke in Kanada en een elk in Jamaika, Peru en Costa Rica verleen het.

Bristol
Ligging in Engeland	Wapen



	Kaart van Bristol


Land	Verenigde Koninkryk
Land (VK)	Engeland
Graafskap	Bristol
Koördinate	51°27′N 2°35′W / 51.450°N 2.583°W / 51.450; -2.583
Oppervlakte:
- Totaal	110 vk km
Hoogte bo seevlak	11 m
Bevolking:
- Totaal (City and County 2020)	465 866
- Bevolkingsdigtheid	4 248/vk km
Tydsone	GMT
- Somertyd	GMT +1
Burgemeester	Marvin Rees (Lab)
Amptelike Webwerf	bristol.gov.uk

Bristol is in die 10de eeu as 'n nedersetting en klein seehawe in die uiterste weste van die Angel-Saksiese magsgebied gestig. Terwyl handelsbande aanvanklik veral met Ierland geknoop is, het Bristol se seehawe, wat in die gebied van die huidige Harbourside geleë was, in die volgende twee eeue steeds verder in belangrikheid toegeneem. In die Middeleeue was Bristol reeds die tweede grootste stad in Engeland ná Londen.

Handelsbande is tot in die 17de eeu na die Kanariese Eilande, Noord- en Suid-Amerika, Afrika en Wes-Indië uitgebrei. Bristol het sy welvaart in dié tydperk aan die sogenaamde "driehoekshandel" te danke gehad waarby metaalware, glas en pêrels vanuit Engeland na Wes-Afrika verskeep, slawe uit Wes-Afrika na Wes-Indië geneem en suikerriet, rum, koffie, kakao en tabak vir die inheemse Engelse mark ingevoer is. Toe die slawehandel in die laat 18de eeu sy hoogtepunt bereik het, is jaarliks sowat 70 000 Wes-Afrikaanse slawe na Wes-Indiese plantasies vervoer.

In die 18de en 19de eeu is nuwe plaaslike nywerhede gevestig, waaronder tabakverwerking, yster-, koper-, porselein- en glasvervaardiging asook 'n florerende sjokoladebedryf. Om die nadelige uitwerkings van die getyeverskil (die tweede grootste ter wêreld) in Bristol se seehawe teen te werk, is tussen 1804 en 1809 'n gesofistikeerde stelsel van sluise gebou om die waterpeil langs Bristol se kaaie stabiel te hou – 'n projek waarna as Floating Harbour verwys is.

In die tyd van die nywerheidsomwenteling het Engeland se ekonomiese swaartepunt noordwaarts begin verskuif en het Bristol se langdurige agteruitgang begin. Ná die afskaffing van slawerny het skeepsbou en later vliegtuigvervaardiging tot die vernaamste ekonomiese bedrywe ontwikkel. Die relatief noue Avonrivier, wat afhanklik van die inkomende gety is, het weens die diepgang van groot stoomskepe gaandeweg sy belangrikheid vir die oorsese skeepvaart verloor. Die nuwe hawe, wat in die gebied van Avonmouth en Royal Portbury ontstaan het, word deur moderne skeepsdokke, olieraffinaderye en nywerheidsparke oorheers. In die 1980's het ook ondernemings uit die inligtingsbedryf, soos Hewlett-Packard en IBM, filiale in Bristol gevestig.

Geskiedenis

Daar was 'n Romeinse stad genoem Abona in die gebied van die huidige voorstad van Sea Mills. Later was daar 'n dorp aan die Avonrivier wat in Ou-Engels as Brycgstow bekend gestaan het (letterlik Die plek by die brug).

Bristol was een van die gasheerstede tydens die Krieketwêreldbeker 1983, Krieketwêreldbeker 1999, Rugbywêreldbeker 1999 en Krieketwêreldbeker 2019.

Demografie

Bristol is die 6de grootste stad in die Verenigde Koninkryk. In 2006 was 88,8% van sy bevolking Blankes, 4,2% Indiërs, 2,9% Swartes, 1,3% Han-Sjinese en 2,9% ander.