Lande van die Verenigde Koninkryk
Die Verenigde Koninkryk bestaan uit die vier lande (in Engels nations genoem) Engeland, Skotland, Wallis en Noord-Ierland.[1][2][3]
Binne die Verenigde Koninkryk - 'n unitêre soewereine staat - het Noord-Ierland, Skotland en Wallis deur die proses van devolusie (die afwenteling van politieke besluitnemingsbevoegdheid) 'n mate van selfregering verwerf. Devolusie word gedefinieer as 'n regeringstelsel waarin sekere politieke besluite, waardeur die bevolkings van die betrokke lande of nasies regstreeks geraak word, op plaaslike vlak geneem word.[4] Alhoewel die Britse Parlement in Westminster steeds die bevoegdheid het om wette oor enige saak in die hele Verenigde Koninkryk af te kondig, het dit nogtans sedert 1998 deur middel van wetgewing sekere bevoegdhede aan die Skotse Parlement, die Walliese Vergadering (Welsh Assembly) en die Noord-Ierse Vergadering (Northern Ireland Assembly) oorgedra.
Devolusie in Noord-Ierland val nie uitsluitlik binne die bevoegdheid van die Britse Parlement en regering nie, maar berus op die samewerking tussen die Noord-Ierse Vergadering en die Regering van Ierland (die sogenaamde Noord/Suid-Ministerraad of North/South Ministerial Council), terwyl die Britse regering ten opsigte van sake, wat nie aan die Noord-Ierse Vergadering of regering oorgedra is nie, onderhandelinge met die Ierse regering in Dublin voer (die sogenaamde Brits-Ierse Interregeringskonferensie) om ooreenkomste te bereik.
Engeland, wat die oorgrote meerderheid van die bevolking van die Verenigde Koninkryk en die grootste deel van sy oppervlakte verteenwoordig, val tans nog regstreeks onder die gesag van die Britse Parlement te Londen.
Die hele eiland Ierland was, vanaf 1801 volgens die Uniewette of Acts of Union tot 1921, 'n land binne die Verenigde Koninkryk. Die eiland is in 1921 in twee afsonderlike jurisdiksies opgesplits: Suid- en Noord-Ierland. Suid-Ierland het die Verenigde Koninkryk volgens die Wet oor die Grondwet van die Ierse Vrystaat (Irish Free State Constitution Act) in 1922 verlaat.
Naam |
Vlag | Wapen | Oppervlakte (km²) |
Bevolking (2016 skatting) |
Hoofstad |
Amptelike tale |
Afgewentelde wetgewer |
Regstelsel |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Engeland | 
|
|
130 395 | 55,3 miljoen | Londen | Engels | Geen | Engelse reg |
| Skotland | 
|
|
78 772 | 5,4 miljoen | Edinburg | Engels, Skots-Gaelies, Skots | Ja | Skotse reg |
| Wallis | 
|
|
20 779 | 3,1 miljoen | Cardiff | Engels, Wallies | Ja | Kontemporêre Walliese Reg |
| Noord-Ierland | .svg){kind=small}
|
|
13 843 | 1,86 miljoen | Belfast | Engels; Iers-Gaelies en Ulster-Skots tans as streekstale erken | Ja | Noord-Ierse reg |
| Verenigde Koninkryk | .svg){kind=small}
|
.svg){kind=small}
|
243 789 | 65,6 miljoen | Londen | Engels |
Voormalige Lande
wysigNaam |
Vlag | Wapen | Oppervlakte (km²) |
Bevolking (2010 skatting) |
Hoofstad |
Amptelike tale |
Tot |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ierland | 
|
|
84 421 | 8 miljoen (1850) | Dublin | Engels, Iers-Gaelies | 6 Desember 1922 |
Verwysings
wysig- ↑ UK Cabinet Office: Devolution Glossary (13 Januarie 2012): "United Kingdom: Term used most frequently for the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, the modern sovereign state comprising England, Scotland, Wales and Northern Ireland."
- ↑ "Countries within a country" (in Engels). 10 Downing Street. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2013. Besoek op 4 Januarie 2009.
- ↑ "List of all Sovereign Nations and their Capital Cities" (in Engels). www.nationsonline.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 30 Oktober 2011.
- ↑ "The Scottish Parliament | Pàrlamaid na h-Alba: Devolved and Reseved Matters. Besoek op 8 Oktober 2017". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Julie 2017. Besoek op 8 Oktober 2017.
Bronne
wysig- Gallagher, Michael (2006). The United Kingdom Today. London: Franklin Watts. ISBN 9780749664886.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp)
