NG gemeente Frankfort

Die NG gemeente Frankfort is 'n gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk met sy setel op die Oos-Vrystaatse dorp Frankfort. Dit is in 1873 gestig as die 18de gemeente in die Vrystaatse Sinode, maar is nou (2015) die 17de oudste gemeente nadat Bethlehem by gemeente Bethlehem-Wes ingelyf is.

Die teenswoordige NG kerk Frankfort, waarvan pres. M.T. Steyn die hoeksteen op 25 Maart 1911 gelê het. Die argitek was William Henry Ford.

Ds. George Thom was van 1884 tot sy dood op 6 September 1908 Frankfort se eerste leraar.

Die NG kerk op Frankfort nadat die Britse soldate dit in die Tweede Vryheidsoorlog aan die brand gesteek het. Die hele dorp is tydens die oorlog in puin gelê.

Ds. L.W. Lemkuhl, leraar van 1950 af.

Die afgebrande kerk ná die Tweede Vryheidsoorlog.

Ds. en mev. Du Toit, leraarspaar van 1941 tot 1945.

Ds. en Mev. J.J. de Necker, leraarspaar van 1946 tot 1949.

Stigting

Die gemeente is gestig op die plaas Roodepoort, 4 000 morge teen £1 000 van A. Allenberg gekoop. Die naam sou Cassel wees, maar ene Albert von Gordon, landmeter, afkomstig uit Frankfurt, Duitsland, het gratis opmeting aangebied mits die naam na sy geboorteplek Frankfurt ("Frankedrif") sou wees. 'n Grasdakkerkie met misvloer moes voorlopig as plek van aanbidding dien.

Die behoefte aan 'n beter bedehuis was groot en op 5 November 1883 lê pres. Jan Brand die hoeksteen van die eerste kerk. Eindelik neem ds. G. Thom in 1884 'n beroep aan en word deur Johannes (Hans) Fourie (later die eerste burgemeester van Frankfort) op Colesberg met wa en osse gehaal. Mev. Thom is later deur D.W. Steyn en N. van. Rensburg met 'n verewa op Kimberley gehaal.

Tweede Vryheidsoorlog

Onder die Vrystaatse Republiek het die gemeente gebloei en armoede was iets onbekends, maar in Oktober 1899 pak donker oorlogswolke saam en word die mooi republiek vernietig; die gemeente Frankfort ly swaar en sy kerkgebou word in puin gelê. Die laaste kerkraadsvergadering voor die oorlog is teen die einde van 1899 gehou. Die Britse troepe het die dorp heeltemal vernietig – al die huise, met alles daarin, asook die kerk en pastorie is verbrand. Saam met die pastorie is alle kerklike boeke en registers met die boekery van die predikant vernietig, asook die brandkas met alles daarin. Die predikant, ds. G. Thom, en enige kerkraadslede is as krygsgevangenes na Ceylon verban. Hulle, sowel as die ander wat tot die einde toe gestry het, het ná die oorlog teruggekom, hoewel sommige op die slagveld gewond is. Die oorlog was verby.

Ná die oorlog

Op 14 Februarie 1903 het die predikant met lede van sy ou kerkraad in 'n tent vergader om planne vir die toekoms te beraam. Die medewerker van Ons gemeentelike feesalbum skryf in 1952: "Aandoenlik is die notule van hierdie eerste vergadering van gespaardes, waar sovele in die oorlog gesneuwel het. Met 'geen kerk, geen pastorie, geen kerklike besittings' is die predikant en kerkraad vasbeslote om uit die puin van die dwingelandy op te staan en die geloofsoog op die toekoms te rig."

Ds. Thom is op 6 September 1908 oorlede, en op 3 Julie 1909 is ds. J.P. van der Walt beroep en later bevestig.

Op 25 Maart 1911 het oudpres. M.T. Steyn die hoeksteen van die nuwe kerk gelê. Die inwyding het plaasgevind op 19 Julie 1912 plaasgevind.

Reeds in 1884 is al 'n begin gemaak met sendingwerk onder die plaaslike swart mense.

Enkele leraars

• George Thom, 1884 tot 6 September 1908 (oorlede in die amp; sy enigste gemeente)
• Wessek Charles Oswald du Toit, 1941 – 1945
• Jacobus Johannes de Necker, 1946 – 1949
• L.W. Lehmkuhl, 1950 - omstreeks 1975
• Dr. Jacobus Stephanus Petrus Uys, ? – 29 Januarie 2020 (geëmeriteer)

Bronne

'n Onlangse foto van die kerkgebou.

• (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Frankfort

Eksterne skakels

• (en) Nog 'n foto van die verwoeste kerkgebou, op Genza.org.za Geargiveer 4 April 2016 op Wayback Machine. URL besoek op 29 Maart 2015.
• Die gemeente se Facebook-profiel. URL besoek op 5 Mei 2015.