Mmamoloko Kubayi

Suid-Afrikaanse politikus
(Aangestuur vanaf Nkhensani Kubayi-Ngubane)

Mmamoloko "Nkhensani" Tryphosa Kubayi (gebore 8 Mei 1978 in Soweto, destydse Transvaal) is 'n Suid-Afrikaanse politikus en dienende kabinetsminister. Sy is 'n lid van die Nasionale Vergadering van Suid-Afrika vir die African National Congress.

Mmamoloko Kubayi-Ngubane
Mmamoloko Kubayi

Minister van Menslike Nedersettings
Ampsbekleër
Termynaanvang
5 Augustus 2021
President Cyril Ramaphosa
Voorafgegaan deur Lindiwe Sisulu

Minister van Toerisme
Ampstermyn
30 Mei 2019 – 5 Augustus 2021
Vise Fish Mahlalela
President Cyril Ramaphosa
Voorafgegaan deur Derek Hanekom
Opgevolg deur Lindiwe Sisulu

Minister van Wetenskap en Tegnologie
Ampstermyn
27 Februarie 2018 – 29 Mei 2019
Vise Zanele kaMagwaza-Msibi
President Cyril Ramaphosa
Voorafgegaan deur Naledi Pandor
Opgevolg deur Pos afgeskaf

Minister van Kommunikasie
Ampstermyn
17 Oktober 2017 – 26 Februarie 2018
Vise Thandi Mahambehlala
President Cyril Ramaphosa
Jacob Zuma
Voorafgegaan deur Ayanda Dlodlo
Opgevolg deur Nomvula Mokonyane

Minister van Energie
Ampstermyn
31 Maart 2017 – 17 Oktober 2017
Vise Thembi Majola
President Jacob Zuma
Voorafgegaan deur Tina Joemat-Pettersson
Opgevolg deur David Mahlobo

Persoonlike besonderhede
Gebore Mmamoloko Tryphosa Kubayi
8 Mei 1978 (1978-05-08) (46 jaar oud)
Soweto
Nasionaliteit Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Politieke party African National Congress
Eggenoot/-note Joel Sihle Ngubane (trou 2017; skei 2021)
Kind(ers) 2
Alma mater Vista, Damelin, Wits

Kubayi is tans die Minister van Menslike Nedersettings. Sy was die Minister van Energie in 2017, die Minister van Kommunikasie van 2017 tot 2018, die Minister van Wetenskap en Tegnologie van 2018 tot 2019, en die Minister van Toerisme van 2019 tot 2021.

Vroeë lewe, opvoeding en loopbaan

wysig

Mmamoloko Kubayi is gebore en getoë in Soweto. Sy en haar gesin het in 'n tydelike struktuur gewoon. Haar ma was 'n huishulp en 'n African National Congress-ondersteuner. Kubayi het op die ouderdom van 17 swanger geraak en aan 'n seun geboorte geskenk. Ten spyte van uitdagings het sy in 1997 aan die Sekondêre Skool Thusa-Setjhaba gematrikuleer as die skool se toppresteerder en daarna by studentepolitiek betrokke geraak. Sy het die Vista Universiteit se Soweto-kampus bygewoon en in 2000 met 'n BA-graad in Sielkunde en Sosiologie gegradueer. Sy het in 2002 'n Projekbestuursdiploma by Damelin behaal.[1]

Kubayi is eers as 'n gemeenskapsontwikkelaar in die nie-regeringssektor aangestel. Sy was spoedig werksaam by Eerste Nasionale Bank as 'n Vaardigheidsontwikkelingspesialis, en het later werk gekry in die Sakebankafdeling by Nedbank. Sy het gou in die openbare sektor gewerk as 'n Vaardigheidsontwikkelingsfasiliteerder by die Nasionale Gesondheidslaboratoriumdienste.

In 2015 het sy 'n meestersgraad in Publieke Administrasie aan die Universiteit van die Witwatersrand behaal.[2]

Politieke loopbaan en aktivisme

wysig

Kubayi het, terwyl hy nog in Vista Universiteit was, by die ANC-jeugliga aangesluit en is tot die universiteit se SR verkies. Nadat sy by die Nasionale Gesondheidslaboratoriumdienste gewerk het, het sy 'n kort tydjie 'n direkteur geword in die kantoor van die destydse Adjunkpresident van Suid-Afrika, Phumzile Mlambo-Ngcuka.[1][3]

In 2006 is sy verkies tot 'n ANC PR-raadslid van die Stad Johannesburg en het die voorsitter van die munisipaliteit se portefeuljekomitee oor vervoer geword. Op daardie presiese tydstip het sy ook as 'n Provinsiale Uitvoerende Raadslid van die ANC-jeugliga in Gauteng gedien en gou die Adjunk Provinsiale Sekretaris van die ANCYL geword.[1][3]

Kubayi is in 2009 tot parlementslid verkies. Sy het daarna gewerk as die parlementêre raadgewer van die nuut aangestelde Adjunkpresident van Suid-Afrika, Kgalema Motlanthe.[3]

In haar hoedanigheid as 'n LP het sy as 'n sweep gedien vir die Parlementêre Komitees oor Basiese en Hoër Onderwys en Opleiding, Private Lede se Wetgewende Voorstelle en Petisies. Sy was ook waarnemende adjunkhoofsweep van die ANC-koukus en 'n lid van die staande komitee oor bewilligings, die reëlskomitee en die programmeringskomitee. Mees onlangs het sy as Voorsitter van beide die Telekommunikasie- en Posdienste-portefeuljekomitees gedien.[3]

President Jacob Zuma het haar in Maart 2017 as die nuwe minister van energie aangestel. Sy het Tina Joemat-Pettersson opgevolg. Haar aanstelling is gesien as 'n voorspraak vir die implementering van die omstrede kernkragooreenkoms.[4][5][6]

Sy het kort gedien tot Oktober 2017 toe sy as minister van kommunikasie aangewys is.[7] In Februarie 2018 het nuutaangestelde president Cyril Ramaphosa haar as minister van wetenskap en tegnologie aangekondig.[8]

Ná die Mei 2019-verkiesing is Kubayi as Minister van Toerisme aangestel, deur Derek Hanekom op te volg.[9] In Junie 2021 is sy as waarnemende minister van gesondheid aangestel nadat Zweli Mkhize met verlof geplaas is oor korrupsiebewerings.

Tydens 'n kabinetskommeling op 5 Augustus 2021 is Kubayi deur president Ramaphosa as minister van menslike nedersettings aangestel.[10]

Persoonlike lewe

wysig

Sy is op 16 September 2017 met Joel Sihle Ngubane getroud, maar is in April 2021 uitmekaar.[11] Hulle het later hul egskeiding afgehandel.

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 Blignaut, Charl (17 Desember 2018). "Kubayi-Ngubane: From pregnant teen to political powerhouse". News24. Besoek op 18 Augustus 2019.
  2. "Ramaphosa names Nkhensani Kubayi-Ngubane as South Africa's new Tourism Minister". voyagesafriq. 30 Mei 2019. Besoek op 31 Augustus 2019.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 "Introducing the executives Cyril Ramaphosa has chosen to serve SA". BusinessLIVE. 30 Mei 2019. Besoek op 31 Augustus 2019.
  4. Davis, Gaye (31 Maart 2017). "Rise and rise: New energy minister marks one of Zuma's biggest promotions". EWN. Besoek op 18 Augustus 2019.
  5. "Zuma names 10 new ministers, 10 new deputies". IOL. 31 Maart 2017. Besoek op 18 Augustus 2019.
  6. "#CabinetReshuffle: Meet your new cabinet ministers". IOL. 1 April 2017. Besoek op 18 Augustus 2019.
  7. "BREAKING: Zuma reshuffles Cabinet". News24. 17 Oktober 2017. Besoek op 18 Augustus 2019.
  8. New deputy president, finance minister announced in major Cabinet reshuffle, Mail & Guardian, 26 Februarie 2018.
  9. Nicolson, Greg. Ramaphosa cuts Cabinet from 36 to 28 ministers, half of whom are women, The Daily Maverick, 29 Mei 2019.
  10. "Cabinet reshuffle: Meet your new ministers of health, defence and in the presidency". News24. 5 Augustus 2021. Besoek op 5 Augustus 2021.
  11. Husband’s old R11m tender haunts minister, City Press, 11 Maart 2019. Besoek op 18 Augustus 2019.

Eksterne skakels

wysig