Sherman Firefly

Die Sherman Firefly was 'n hoofgevegstenk wat deur die Geallieerdes se pantsermagte, veral die Verenigde Koninkryk en ander lande van die Britse Ryk tydens die Tweede Wêreldoorlog gebruik is. Die tenk is op die Amerikaanse M4 Shermantenk geskoei maar toegerus met 'n kragtiger 76,2 mm-kaliber Britse 17-pond-kanon en is gebruik in 'n antitenkrol. Dit is slegs uitgerol om 'n gaping te vul totdat ander Britse swaartenks beskikbaar sou wees, maar dit het die volopste artilleriestuk met 'n 76,2 mm-kanon in die oorlog geword.

Sherman Firefly

Sherman Firefly tydens die Ardenne-offensief, 1944
Tipe	Hoofgevegstenk
Oorsprong	Verenigde Koninkryk
Produksiegeskiedenis
Ontwerp	1943
Aantal gebou	2 100–2 200
Spesifikasie
Massa	335,3 ton
Lengte	5,89 m; 7,77 m algeheel
Wydte	2,64 m
Hoogte	2,7 m
Bemanning	4 (bevelvoerder, kanonnier, laaier/radio-operateur, drywer)
Pantser	89 mm (skiettoring voor)
Primêre bewapening	QF-17-ponderkanon (76,2 mm) kanon, 77 projektiele
Sekondêre bewapening	masjiengeweer bo-op gemonteer .50 in (12,7 mm) Browning M2-masjiengeweer (meestal nie gemonteer nie) ko-aksiale .30 in (7,62 mm) Browning M1919-masjiengeweer, 5 000 patrone
Enjin	Multibank of radiale enjin; petrol-enjin afhangende van die gebruikte onderstel
Enjinlewering	425 hp
Krag/massa	12 hp (9 kW) / ton
Suspensie	Vertikale volute spiraalveer
Operasionele bereik	120 myl (193 km)
Snelheid	20 mph (32 km/h) volgehou 25 mph (40 km/h) tydens militêre deurbrake

Gedurende die oorlog het Brittanje hoofsaaklik die Shermantenk gebruik. Hulle het verwag om hulle eie tenks klaar te ontwikkel en te bou; die verwerpte idee om die Sherman met die 76,2 mm-kanon toe te rus is eindelik aanvaar, ten spyte van aanvanklike weerstand van die regering. Dié besluit blyk gou die regte besluit te wees omrede beide die Cruiser Mk VIII Challenger en Cruiser Mk VIII Cromwell-tenks ontwerp- en ontwikkelingsprobleme ondervind het.

Dit was 'n uitdaging om die groot 76,2 mm-kanon in die Sherman se skiettoring in te pas en verskeie probleme moes oorkom word, tog is die Firefly betyds in 1944 uitgerol sodat Veldmaarskalk Bernard Montgomery se 21ste Leërgroep dit kon gebruik tydens die landing in Normandië. Die Firefly se waarde is gou besef omrede sy kanon die pantser van die Duitse Panther en Tiger-tenks, wat hulle in Normandië teëgekom het, bykans ten alle tye kon deurdring. Die gevolg was dat die Duitsers instruksies uitgereik het dat die Fireflys eerste aangeval moes word. Die Firefly se loop is langer as die standaard-Sherman s'n en die bemannings het probeer om met die kamofleertegnieke dit te laat lyk na 'n standaard-Shermantenk vanaf 'n afstand. Daar is tussen 2 100 en 2 200 eenhede van die tenk vervaardig toe produksie in 1945 gestaak is.

Agtergrond

Die gedagte om die 17-pond-kanon in die Shermantenk te installeer is verwerp deur die Voorsieningsministerie se Tenkbesluitnemingsraad. Alhoewel die Britse Magte grotendeels die Amerikaansvervaardigde Sherman gebruik het, was die strategie dat 'n nuwe geslag Britse tenks die Shermans sou vervang in hul antitenkrol. Die Cromwell-tenk is die een tenk wat in ontwikkelling was; daar is beplan dat dit met die Vickers 75 mm-kanon met hoë trompsnelheid toegerus sou word. Die Vickers-kanon was kragtiger as die bestaande 75 mm- en 76 mm-kanonne wat op daardie stadium in die Shermans geïnstalleer is. Die Britte was ook besig met die ontwikkeling van die Cruiser Mk VIII Challenger-tenk, wat op die Cromwell gebaseer was maar met 'n nog-kragtiger 17-pond-kanon toegerus sou word. Hierdie twee tenks en hulle opvolgers, die Comet en die Centurion, wat besig was om geskep te word op die ontwerptafel, sou die Sherman in die Britse magte vervang het en om hulpbronne af te staan om die 17 pond-kanon te installeer, was nie 'n opsie nie.

Tog was daar verskeie nie-amptelike pogings aangewend om die slaankrag van die Sherman te verbeter. Die oudste poging is die van majoor George Brighty van die Koninklike Tenkregiment terwyl hy by die Lulworth Pantsergevegsskool aangestel is teen vroeg-1943. Alhoewel die A30 Challenger besig was met eerste veldtoetse te Lulworth, was Brighty nog van mening dat die Sherman 'n beter basis vir die 17 pond-kanon is. Die skiettoring van die Sherman was egter net te klein en kon nie voorsiening maak vir die loop se lang terugslag nie. In 'n drastiese poging het Brighty die terugslagtoerusting verwyder en die kanon staties in die skiettoring vasgesluit sodat die hele romp van die tenk die skok moes absorbeer. Dit was nie 'n goeie oplossing nie en niemand was op daardie stadium seker hoe lank die tenk sou hou alvorens skade aangerig word nie.

In Junie 1943 het Luitenantkolonel George Witheridge van die Koninklike Tenkregiment en 'n kollega van Brighty by Lulworth aangemeld vir diens. Hy was 'n veteraan van die Nood-Afrika-veldtog en het eerstehandse ondervinding gehad van die ongelyke stryd tussen die Britse tenks met hul 2 pond-kanonne en Erwin Rommel se formidable tenks en antitenkkanonne. Gedurende die Slag van Gazala in 1942 is Witherige se Amerikaanse Granttenk getref en hy is uit die tenk geslinger. Hy het herstel van sy wonde maar mag toe nie meer aktiewe diens verrig nie. In 1943 is hy oorgeplaas na Fort Knox in Amerika vir ses maande om hulle te adviseer oor kanonne. Hier het hy 'n ondersteuner van Amerikaanse tenks geword. Terwyl hy by Lulworth was, het hy die A30 Challanger geïnspekteer en sy stem by die koor van klagtes en objeksies gevoeg. Toe hy hoor van Brighty se pogings om die Sherman se slaankrag te verbeter het hy sy hulp aangebied en Brighty geadviseer hoe om die terugslagprobleem op te los.

Nie lank hierna nie, kry Witheridge en Brighty 'n kennisgewing van die Department van Tenkontwerp (DTD) om hulle pogings te staak. Onwillig om die projek te staak, klop hy aan by persone met groot invloed soos Majoorgeneraal Raymond Brigss, voormalige offisier-in-beheer van die 1ste Gepantserde Divisie in Noord-Afrika en op daardie stadium direkteur van die Koninklike Pantserkorps. Hy wen ook die steun van Claude Gibb, Direkteurgeneraal van Wapens en Instrumentasieproduksie in die Voorsieningsministerie om dit 'n amptelike departementele projek te maak. Dit het beteken dat die entoesiastiese en doelgerigte amateurs te Lulworth, wat die projek begin het, nie meer betrokke was nie en het dit oorgegee aan die professionele tenkontwikkelaars.

Ontwerp

W.G.K. Kilbourn, 'n ingenieur van Vickers werksaam by die DTD, het Witheridge en Brighty se idee in realiteit omskep deur 'n prototipe te ontwikkel wat die Britse Magte gebruik het vanaf D-dag tot aan die einde van die oorlog. Die eerste probleem wat Kilbourn moes oorkom was die terugslagprobleem vir die 17 pond-kanon. Die kanon beweeg een meter terug tydens die terugslag soos dit die skok absorbeer van die ontploffing. Dit is te lank vir die Sherman se skiettoring. Kilbourn het die probleem opgelos deur die terugslagaksie heeltemal te herontwerp in stede van solidifisering. Die terugslagsilinder is verkort en weerskante van die loop geplaas om die wydte van die skiettoring voordelig te gebruik.

Die agterkant van die Firefly te Bovington Tenk Museum, sien die radiohouer agter die skiettoring.

Die sluitstuk van die kanon is met 90 grade gedraai sodat dit van die linkerkant gelaai kan word in stede van die bokant af. Die radio, normaalweg agter in die skiettoring in Britse tenks, moes geskuif word en is geplaas in 'n spesiale kas wat agter die skiettoring gemonteer is. Die bedrading is moontlik gemaak met 'n gat wat in die skiettoring gesny is.

Die volgende probleem wat Kilbourn moes oplos was dat die kanonmonteerblok, die blok waarop die kanon rus, verkort moes word sodat die kanon in die Firefly kan pas. Die kanon was dus nie baie stabiel nie. Kilbourn het 'n nuwe loop laat ontwerp vir die 17 pond-kanon wat 'n langer nie-tapse gedeelte gehad het by die basis, wat die stabiliteitprobleem opgelos het. 'n Nuwe mantel is ontwerp om die kanon in die skiettoring te pas en ook die die monteerblok te kan akkommodeer. Die Firefly se pantser of mobiliteit was nie beter as die normale Sherman-tenk nie, behalwe vir die ekstra 13 mm pantser oor die nuwe mantel. Die verbeteringe was egter groot genoeg dat die 17 pond-kanonne in 'n fabriek, wat spesiaal ingerig is vir die taak, gebou moes word.

Kilbourn moes ook ander probleme oorkom. In die standaard-Shermantenk was daar net een luik waardeer die bevelvoerder, die kanonnier en die laaier kon in- en uitklim. Die 17 pond-kanon se langer sluitstuk en terugslagstelsel het dit aansienlik moeiliker gemaak vir die laaier om vinnig uit die tenk te klim indien dit getref sou word. Om dié probleem op te los is 'n nuwe luik in die bokant van die skiettoring, oor die kanonnier se posisie, ingesit. Die laaste verandering was dat die een masjiengeweer nie geïnstalleer is nie, sodat daar meer ruimte vir die 17 pond-kanon se ammunisie was, wat aansienlik langer was as die oorspronklike 75 mm-ammunisie.

Gedurende Oktober en November van 1943 het die entoesiasme vir die projek begin toeneem. Die 21ste Leërgroep is ingelig insake die nuwe tenk in Oktober 1943. Nog voordat die finale toetse voltooi is in Februarie 1944, was daar reeds 'n bestelling vir 2 100 van die Sherman-tenk met die 17 pond-kanon geplaas. Op daardie stadium het die Challenger-program gebuk gegaan onder voortdurende vertragings en daar was min tenks wat gereed sou wees vir die Normandië-inval later die jaar. Ook het die Cromwell-ontwikkeling probleme ondervind, daar was nie 'n skiettoring beskikbaar wat die nuwe 75 mmm-kanon met hoë trompsnelheid kon akkomodeer nie, hulle moes die algemeengebruikte Ordnance QF 75 mm-kanon gebruik. Dit het beteken dat die Firefly die enigste tenk was wat meer slaankrag gehad het as die QF 75 mm-kanon in die Britse Leër wat tot gevolg gehad het dat Winston Churchill die hoogste prioriteit aan die projek gegee het.

Oorsprong van die naam

Die bynaam Firefly is na aanleiding van die helder vlam wat by die loop uitkom wanneer 'n skoot gevuur word. Die naam is soms gebruik deur brigade/regiment in hulle oorlogsdagboeke vanaf Maart 1944 tesame met Mayfly. Gedurende die oorlog was daar na die Sherman met die 17 pond-kanon verwys as 1C, 1C Hibried of VC, afhangende van die basiese model van die tenk. Volgens Britse benamingsfilosofie het 'n C aan die einde van die Romeinse syfer aangedui dat die tenk met 'n 17 pond-kanon toegerus is. Bronne uit die tydperk verwys na enige voertuig met 'n 17-pond kanon as 'n Firefly, soms word die 17-pond SP Achilles M10C variant van die M10-tenkvernietiger ook ingesluit.

Wapentuig

17 pond-projektiele word gelaai in 'n Firefly

Die hoofwapen van die Sherman Firefly is die Ordnance Quick-Firing 17-pounder-kanon. Hierdie kanon is ontwikkel uit die Britse Ordnance QF 6 pounder en is een van die kragtigste kanonne van enige land; dit kon dikker pantser as die Duitse Tiger I se 8,8 cm KwK 36 of die Panther se 7,5 cm KwK 42-kanonne deurdring. Die kanon van die Firefly kon ook 163 mm pantser op 'n afstand van 500 m en 150 mm pantser op 'n afstand van 1 000 m deurdring met standaard (vir daardie tyd) pantserbreek-ballistiese-dopgeskut (APCBC in Engels) ammunisie. Op daardie stadium kon APDS ammunisie pantser van 256 mm op 500 m en 233 mm op 'n 1 000 m deurdring, wat beteken het dat op papier die pantser van alle Duitse pantservoertuie deurdring kon word. Maar die APDS projektiele geproduseer gedurende die oorlog was nie akkuraat nie en die 50 mm projektiel was minder verwoestend nadat dit die pantser deurdring het as die 76,2 mm APCBC-projektiel. APDS-ammunisie was skaars gedurende die oorlog. Die Sherman Firefly was ontwerp om 77 projektiele te kan dra, maar in die praktyk kon slegs 23 projektiele met gemak gedra en hanteer word wanneer die tenk in aksie was.

Alhoewel die 17 pond-kanon buitengewone antitenkvermoëns gehad het, het dit nie 'n effektiewe hoë plofkragprojektiel gehad nie en was in hierdie opsig ondergeskik aan die gewone Sherman 75 mm-kanon teen sagte teikens soos infanterie, geboue en liggepantserde voertuie. Soos die oorlog in Europa tot 'n einde gekom het, het die Geallieerdes gevind dat hulle meer en meer sagte teikens moet aanval en minder tenks. Dus het die tenkeenhede seker gemaak dat nie alle tenks deur Fireflys vervang word nie. 'n Goeie hoë plofkragprojektiel het eers laat in 1944 beskikbaar geraak vir die Firefly en selfs toe was dit nog nie so goed soos die standaard Sherman 75 mm s'n nie. 'n Ander probleem was dat met die kragtige ontploffing, wanneer 'n 17 pond-kanon gevuur word, dit baie stof opskop en ook rook maak wat veroorsaak dat die kanonnier nie kan sien waar die skoot val nie. Hy moes dus op die tenkbevelvoerder se instruksies staatmaak om korreksies aan te bring, die rook het ook die posisie van die tenk verklap en hulle moes dus na 'n paar skote van posisie verander. Behalwe dié probleme was die kanon se terugslag en blits uiters ongerieflik vir die bemanning; tewens die blits het soms nagblindheid veroorsaak. Nagblindheid was 'n probleem vir enige bemanning van 'n tenk wat met 'n hoë trompsnelheidkanon toegerus is insluitend die Duitse tenks soos die Panther en Tiger I. Die beknoptheid van die skiettoring het veroorsaak dat die laai van die projektiel moeilik was, dit het veroorsaak dat die Firefly 'n stadiger tempo van vuur gehad het as die standaard-Sherman M4. Omrede die Firefly ontwikkel is as 'n tydelike oplossing was die probleme nooit aangespreek nie omrede die veronderstelling was dat die tenk onttrek sou word sodra die nuwe Britse tenks uitgerol word.

Die Firefly se sekondêre bewapening het bestaan uit die standaard Browning 7,62 mm (.03) kaliber koaksiale masjiengeweer in die skiettoring en 'n rompgemonteerde masjiengeweer wat verwyder is om plek te maak vir ammunisie vir die kanon. Daar was ook Browning 12,7 mm (.50) kaliber op die romp monteer maar meestal verwyder omrede dit op 'n onpraktiese plek gemonteer is, naby die tenkbevelvoerder wat sy sig versper het wanneer die luik oop was.

In 1945 was sommige van die Britse Fireflys toegerus met 'n spoor weerskante van die skiettoring waarop twee RP-3 60 pond hoë plofkrag 3-duim vuurpyle gemonteer was. Die tenks was die Sherman Tulip genoem en is onder andere gebruik tydens die oorsteek van die Rynrivier deur die 1st Coldstream Guards. Die vuurpyle was akkuraat wanneer van 'n vliegtuig gevuur was maar minder akkuraat wanneer dit vanaf 'n stilstaande basis gevuur is. Dit is omrede daar weinig lug oor die vinne van die vuurpyl vloei wanneer dit van 'n tenk af gevuur word. Die RP-3 was slegs effektief indien die 60 pond-plofkop die teiken sou tref.

Produksie en verspreiding

'n Sherman Firefly kruis die Eustonbrug oor die Orne sodat dit in posisie kan kom vir Operation Goodwood, 18 Julie 1944

Daar is drie verskillende variante van die Sherman Firefly gebruik tydens die Tweede Wêreldoorlog, elkeen gebaseer op 'n verskillende weergawe van die M4 Sherman-tenk. Firefly omskakelings is gedoen op die Sherman I (M4), Sherman I Hybrid (M4 Composite) en Sherman V (M4A4)-tenks. Sommige bronne beweer dat van die Sherman IIs (M4A1)-tenks ook omgeskakel is na Fireflys maar foto's bewys egter dat dit die voorkant van die Sherman I Hybrid Fireflys is. Wat ook tot die verwarring bydra is dat van die Kanadeesvervaardigde Sherman IIs (M4A1) omgeskakel is na Fireflys; hulle is die Grizzly genoem en gebruik vir opleiding in Kanada maar nooit in aksie nie. Die meerderheid omskakelings is gedoen met die Sherman V/M4A4-model waarvan die Britte 2 700 eenhede ontvang het. Modelle VC en IC word maklik uitgeken aan hulle laer romp; model VC het 'n langer romp en groter spasie tussen die vering eenhede. Die driepunttransmissiebedekking, wat geheg word met boute, is ook op hulle gebruik. Die Sherman IC se transmissiebedekking is saam met die romp gegiet. Die Hybrid kan maklik uitgeken word aan die bokant van sy romp, dit is gegiet en het 'n kenmerkende geboë vorm in vergelyking met die meer reghoekige voorkoms van 'n tipiese Sherman.

Produksie van die Firefly het in Januarie 1944 begin en teen 31 Mei is 342 eenhede reeds aan Bernard Montgomery se 21ste Leërgroep gelewer vir gebruik tydens D-dag. Gevolglik is drie gewone Shermans en een Firefly aan Britse tenkgroepe toegeken. Die toekenning is ook gedoen met die Cromwell-tenkgroepe, drie Cromwell's en een Firefly maar dit het logistieke probleme veroorsaak omrede onderdele vir twee tipe tenks verkry moes word. Die Firefly was ook stadiger as die Cromwell. Daar is geen Fireflys aan die Churchill-tenkgroepe toegeken nie en hulle moes die M10 Wolverine of M10 Achilles gebruik vir dié doel.

Produksie was beperk tot die beskikbaarheid van tenks en vererger toe die 75 m Sherman se produksie uitfaseer is vir die Amerikaanse Sherman 76 m-tenk. Daarom is die Sherman I- en Sherman I Hybrid-tenks ook gebruik vir omskakeling na Fireflys. Vanaf D-dag in Junie 1944 tot die einde van die Slag van Normandië in laat Augustus is ongeveer 400 Sherman Fireflys omgeskakel, meer as genoeg om voorsiening te maak vir verliese tydens die slag. In laat 1944, met die beskikbaarheid van 'n effektiewe hoë-plofkragprojektiel vir die 17 pond-kanon, het die Britse eenhede tot twee Fireflys per tenkgroep ontvang. Teen Februarie 1945 was daar ongeveer 2 000 Fireflys vervaardig en Britse, Gemenebes en Poolse pantsermagte is voorsien met 50/50 persent mengsel van 75 mm- en 17 pond-kanonne.

Die omskakeling van Sherman-tenks na die Firefly was teen die lente van 1945 afgeskaal met die laaste tenk wat in Mei 1945 afgelewer is. Dit was die gevolg van verskeie faktore, die nuwe, beter Britse tenks soos die Comet en Centurian is begin uitrol, dit was duidelik dat 'n oorwinning oor Duitsland net 'n kwessie van tyd was en dat die tenks van Japan, wat op daardie stadium as die volgende teiken beskou is na die val van Duitsland, as swak en minderwaardig beskou is.

Daar was in totaal tussen 2 100 en 2 200 Firefly-tenks uitgerol, die presiese aantal is onbekend aangesien bronne teenstrydig is. Jane's World War II Tanks and Fighting Vehicles gee 'n totaal van 1 783 eenhede in 1944 en 563 in 1945 vir 'n totaal van 2 346. Sherman Firefly gee 'n aantal van 2 002 tussen Januarie 1944 en Februarie 1945 of 'n totaal van 2 139.

Operasionele geskiedenis

Normandië

Britse Leër Sherman Fireflies met RP-3, 60 pond-, lug-tot-grond-missiele op spore wat geheg is aan die skiettoring

Die Fireflys is in diens gestel in die pantserbrigades en divisies van die 21ste Leërgroep in 1944, net betyds vir die inval te Normandië. Die tydsberekening was perfek aangesien die Geallieerde intelligensie vroeg in 1944 met behulp van historiese statistiese analisemetodes vasgestel het dat Duitsland oor meer formidabele tenks, soos die Panther, beskik as wat aanvanklik verwag is. Toe hierdie inligting die Geallieerde beplanners bereik, is aangeneem dat die Panther en Tiger-tenks, as swaar tenks, 'n beperkte produksielyn sal hê. Die aantal Panthers wat die Duitse magte ontplooi het was vir hulle 'n onaangename verrassing. Die Geallieerde tenkbemannings moes dus die Duitse tenks aandurf met kanonne wat Duitse tenks se pantserkleed aan die voorkant net op kort afstand kon deurdring.

Ken Tout, 'n tenkkanonnier en later bevelvoerder in die 1st Northamptonshire Yeomanry in Normandië in 1944, beskryf die gevolge wat die 17 pond-kanon van die Sherman Firefly het:

The Firefly tank is an ordinary Sherman but, in order to accommodate the immense breech of the 17-pounder and to store its massive shells, the co-driver has been eliminated and his little den has been used as storage space. The flash is so brilliant that both gunner and commander need to blink at the moment of firing. Otherwise they will be blinded for so long that they will not see the shot hit the target. The muzzle flash spurts out so much flame that, after a shot or two, the hedge or undergrowth in front of the tank is likely to start burning. When moving, the gun's overlap in front or, if traversed, to the side is so long that driver, gunner and commander have to be constantly alert to avoid wrapping the barrel around some apparently distant tree, defenseless lamp-post or inoffensive house.

Panther en Tiger-tenks het net 30% uitgemaak van die 2 300 Duitse tenks wat in Normandië ontplooi is, die res was Panzer IV, Sturmgeschütz III en ander tenks wat wel baasgeraak kon word met die standaard Sherman se 75 mm-kanon. Montgomery se aktiwiteite rondom Caen was baie belangrik op daardie stadium want hulle het Duitse magte besig gehou sodat die Amerikaanse magte na die weste toe kon uitbreek. Dit het tot gevolg gehad dat die Britse en Gemenebesmagte tot 70% van alle Duitse pantsermagte, wat hulle ontplooi het gedurende die Slag van Normandië, moes baasraak. Die helfte van die Duitse magte was op daardie deel van die Duitse keurkorps Waffen-SS Panzer-eenhede. Die gevolg was dat die Sherman Firefly dalk die waardevolste tenk was vir die Britse en Gemenebesbevelvoerders omrede dit die enigste tenk in die Britse Weermag was wat in staat was om die voorste pantser van Panther en Tiger-tenks klokslag te kon deurdring in Normandië.

Die Duitse magte het egter ook gou opgemerk dat die Sherman-tenks met die lang lope 'n groter bedreiging inhou vir hulle swaar tenks as die normale Shermans en het hulle tenk- en antitenk-kanonbemanning opdrag gegee om die Sherman Firefly eerste buite aksie te stel. Soortgelyk het die Firefly se bemannings besef dat hulle tenks weens die langer lope uitstaan teenoor die standaard Sherman en het pogings aangewend om hulle tenks te kamoefleer om die risiko te verminder. Sommige bemannings het die voorste helfte van die loop, wat dof olyfkleurig is, wit aan die onderkant geverf of wit en donkergroen aan die bokant om die illusie van 'n korter loop te skep. Daar was ook 'n voorstel om 'n vals loop uit hout te maak en agter die skiettoring te monteer en vorentoe te laat kyk; maar dit lyk nie of die taktiek in die praktyk gebruik was nie.

'n Firefly van die 5de Kanadese Pantserdivisie staan troepe van die 49ste West Riding-divisie by om Duitse soldate uit Ede, Nederland te verjaag, 17 April 1945

Alhoewel die Fireflys 'n hoë prioriteitteiken was, blyk dit statisties dat hulle 'n kleiner kans gehad het om vernietig te word deur die Duitse magte as die standaard-Shermans. Dit is meer as gevolg van die manier waarop hulle gebruik is as die effektiwiteit van die kamoeflering van die lang loop. Gegewe die hoë waarde wat aan die Firefly geheg is, was die taktiek dat bevelvoerders eers die slagveld verken voor met die aksie begin is om goeie observasieposisies te bepaal waar die Fireflys ontplooi kan word. Gedurende die slag beweeg die standaard-Shermans vooruit terwyl die Fireflys op die posisies bly, dekking gee en enige vyandelike tenk wat gewaar word of wat op die Shermans vuur, vernietig. Sodra hulle dan nie meer die Sherman kan dekking gee nie beweeg hulle vorentoe na 'n nuwe posisie. Soortgelyk, wanneer daar vorentoe beweeg word het die bevelvoerders die Firelfly's agter laat ry om hulle kans om getref te kan word te verminder. Gegewe die relatiewe onvoorspelbaarheid van oorlogvoering was dit nie altyd moontlik nie en menige kere is die Fireflys gedwing om vyandelike tenks in oop areas aan te val waar hulle maklik geïdentifiseer is.

Tog, ten spyte van die komplikasies om die Firefly te beskerm, was daar groot waarde aan sy ekstra slaankrag geheg. Die Firefly het sy waarde bewys deur menige kere Tiger- en Panther-tenks op lang afstand uit te wis asook die kleiner Duitse tenks soos die Panzer IV's en StuGs.

Norrey-en-Bessin

'n Voorbeeld van die voordeel van die slaankrag van die Firefly het op 9 Junie 1944 plaasgevind toe Luit. G.K. Henry gehelp het om Norrey-en-Bessin te verdedig wat aangeval is deur die 3de Kompanjie van die 12de Pantserregiment van die 12de SS Pantserdivisie. SS Generaal Kurt Meyer was vasberade om die dorpie te beset en te gebruik vir 'n groter offensief om die Britte en Kanadese terug die see in te jaag. Hy gee bevel aan 12 tenks van die 3de Kompanjie en infanterie om Norrey aan te val en die Kanadese te verwilder. Die Duitse aanval begin om 13:00 met die Panther-tenks wat volspoed na die dorp jaag en slegs stop om te vuur. Die infanterie kan egter nie bybly nie, hulle is gedwing om skuiling te soek weens die Geallieerdes se artillerie-aanval. Toe die Panthers 'n duisend meter vanaf die dorpie was het nege standaard-Shermans van die Kanadese 1ste Hussars begin vuur op die Duitse tenks se flanke. Die kanonnier van Luit. Henry se tenk, troep A. Chapman, het gewag totdat die tenks in lyn is soos eende in 'n ry voor hy vyf uitgewis het met ses projektiele. Die Duitse aanval is afgeslaan met die verlies van sewe van die twaalf tenks.

Tilly-sur-Seulles

'n Sherman Firefly van die 7de Pantserdivisie in Hamburg, 4 Mei 1945

'n Soortgelyke voorval het plaasgevind op 14 Junie gedurende Operasie Perch. Sersant Harris van die 4de/7de Dragoon Guards, tesame met drie standaard-Shermans het verdedigende stellings ingeneem saam met die infanterie nadat hulle die Duitsers uit die nedersetting Lingèvres, naby Tilly-sur-Seulles, gedryf het. Sersant Harris sien egter twee Panthers wat hulle nader vanaf die ooste. Hy vuur op hulle vanaf 800 m, stel die voorste tenk uit aksie met sy eerste skoot en toe die ander met sy tweede skoot. Hy beweeg na 'n ander posisie aan die ander kant van die nedersetting en gewaar drie Panthers wat hulle nader vanaf die weste. Hy en sy kanonnier, troep Mackillop, wis al drie uit met slegs drie projektiele.

Saint-Aignan-de-Cramesnil

In wat seker die bekendste aksie is, het Britse en Kanadese Fireflys 'n Duitse teenaanval van swaarpantservoertuie afgeweer by Saint-Aignan-de-Cramesnil gedurende Operasie Totalize op 8 Augustus 1944. Hulle het vyf Tiger-tenks vernietig en die Duitse bevelvoerder van die aanval, Michael Wittmann, is ook dood tydens die aanval. Die tenks van A-eskader, 1st Northamptonshire Yeomanry, 33ste Pantserbrigade; A-eskader van die Sherbrooke Fusiliers Regiment, 2de Kanadese Pantserbrigade en B-eskader van die 144ste Regiment Koninklike Pantserkorps, 33ste Pantserbrigade het aan die aksie deelgeneem. Hulle het 'n groep van sewe Tiger-tenks van die 3de Kompanjie en Hoofkwartier, 101ste SS Swaartenkbataljon wat ondersteun is deur Panzer IV- en StuG IV-aanvalskanonne in 'n lokval gelei. Die tenks van die 1st Northamptonshire Yeomanry bereik die Franse nedersetting van Saint-Aignan-de-Cramesnil op die oggend van 8 Augustus 1944. B Eskader bly by die nedersetting terwyl die A- en C-eskader suidwaarts beweeg na 'n woud genaamd Delle de la Roque. C-eskader neem posisie in aan die oostekant van die woud en die ondersterk A-eskader aan die suidekant met nr. 3 Troep op die westelike rand van die woud. Vanaf hierdie posisie kon hulle groot gedeeltes van die oop grond dophou en kon sien hoe die Duitse tenks vorentoe beweeg op die Route Nationale 158 vanaf die dorpie Cintheaux. Hulle vuur eers toe die Duitsers goed binne trefafstand was. Ekins, die kanonnier van Sersant Gordon se Firefly genaamd Velikye Luki (alle Sherman-tenks van A-eskader is vernoem na Sowjetdorpies) het op daardie stadium nog nie sy kanon in aksie gevuur nie. Met die Tigers binne bereik het Ekins binne twaalf minute al drie die Tigers wat hy kon sien, vernietig. 'n Bietjie later het die Duitsers hulle hoofaanval in die rigting van C-eskader geloods. A-eskader, sonder sersant Gordon wat gewond is en reeds uit sy Firefly gevlug het, beweeg na C-eskader om hulle te help en Ekins vernietig nog 'n Panzer IV voor sy tenk getref word en die bemanning gedwing word om die tenk te ontruim.

Italië

Alhoewel die Normandië offensief voorkeur gekry het met die toekenning van Fireflys het hulle ook in Britse, Kanadese en Poolse eenhede diens gedoen in die Italiaanse veldtog. Britse eenhede het egter die Sherman gebruik wat met die Amerikaanse M1 76 mm-kanon toegerus is.

Gebruikers van die Firefly-tenk

Tweede Wêreldoorlog

Firefly-tenks van die Suid-Afrikaanse Pretoria Regiment, Italië, 1944

 Verenigde Koninkryk

Noordwes-Europa

• 4de Pantserbrigade
• 8ste Pantserbrigade
• 27ste Pantserbrigade
• 33ste Pantserbrigade
• Guards Armoured Division
• 7de Pantserdivisie
• 11de Pantserdivisie

Italië

• 1ste Pantserdivisie
• 6de Pantserdivisie

(Die 7de Pantserbrigade en die 9de Pantserbrigade het blykbaar nie Fireflys gebruik nie.)

 Kanada

• 1ste Kanadese Pantserbrigade het twee Fireflys per troep ontvang toe hulle na Nederland vanaf Italië verplaas is in 1945.
• 2de Kanadese Pantserbrigade
• 4de Kanadese Pantserdivisie
• 5de Kanadese Pantserdivisie het Fireflys in Noordwes-Europa gebruik in 1945.

 Tsjeggo-Slowakye

• 1ste Tsjeggo-Slowaakse Pantserbrigade het 36 Sherman 1C's gedurende die beleg van Duinkerken in 1944 gebruik.

 Nieu-Seeland

• Die 4de Nieu-Seelandse Pantserbrigade het Fireflys in Italië in 1944 en 1945 gebruik.

 Pole

• Beide die Poolse 1ste Pantserdivisie in Noordwes-Europa en die Poolse 2de Pantserbrigade in Italië het Fireflys gebruik.

 Suid-Afrika

• Die 6de Suid-Afrikaanse Pantserdivisie het Fireflys in Italië in 1944 en 1945 gebruik.

Naoorlogs

 Italië

 Libanon

• Die Libanese Weermag het 16 Firefly-tenks ontvang wat deur Italië geskrap en verkoop is in 1949. Twee van hulle is gegee aan die Al-Mourabitoun-burgermag in 1976.

 Argentinië

 België

 Nederland

Verwysings

Bibliografie

• Buckley, John (2004), British Armour in the Normandy Campaign 1944, Routledge, ISBN 0-7146-5323-3 
• Fletcher, David (1989). Universal Tank: British Armour in the Second World War Part 2. HMSO.
• Fletcher, David (2008). Sherman Firefly. New Vanguard 141. Osprey Publishing. ISBN 1-84603-277-6.
• Hart, Stephen (2007). Sherman Firefly vs Tiger. Osprey. ISBN 978-1-84603-150-2.
• Hayward, Mark (2001). Sherman Firefly. Barbarossa Books. ISBN 0-9538777-2-8.
• Ness, Leland (2002). Jane's World War II Tanks and Fighting Vehicles – The Complete Guide. HarperCollins. ISBN 978-0-00-711228-9.
• Reid, Brian (2005). No Holding Back. Robin Brass Studios. ISBN 978-1-896941-40-0.
• Sandars, John (1982). The Sherman Tank in British service 1942–1945. Vanguard. Oxford: Osprey Publishing. ISBN 0-85045-361-5.
• Tout, Ken (1989), Tanks, Advance!, Grafton Books, ISBN 0-586-20321-4 
• Tout, Ken (2007), By Tank – D to VE Days, Robert Hale Ltd, ISBN 0-7090-8148-0 
• Tout, Ken (1998), A Fine Night for Tanks: The Road to Falaise, Sutton Publishing Ltd, ISBN 0-7509-1730-X 
• Zuehlke, Mark (2004). Holding Juno: Canada's Heroic Defence of the D-Day Beaches: June 7–12, 1944. Douglas & McIntyre. ISBN 1-55365-102-2.
• Zuehlke, Mark (2017) "Heroes and Villains: Radley-Walters & Wittmann", Legion Magazine, 8 Augustus, 2017

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sherman Firefly.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.