Uranus se natuurlike satelliete

Uranus, die sewende grootste planeet in ons sonnestelsel, het 27 bekende mane, wat almal genoem is na karakters uit die werke van William Shakespeare en Alexander Pope.^[1] William Herschel het die eerste twee mane, Titania en Oberon, in 1787 ontdek. Nog mane is in 1851 deur William Lassell en in 1948 deur Gerard Kuiper ontdek.^[1] ’n Paar van die groot mane het planetêre massa, wat beteken hulle sou planete gewees het as hulle op hul eie om die son gewentel het. Nog mane is van 1985 af ontdek, óf deur Voyager 2 óf deur middel van gevorderde teleskope op aarde.

Uranus se mane word in drie groepe verdeel: 13 binneste, 5 groot en 9 onreëlmatige mane. Die binneste mane is klein, donker voorwerpe met dieselfde eienskappe en oorsprong as Uranus se ringe. Die groot mane is groot genoeg om hidrostatiese balans te bereik het, en vier van die vyf wys tekens van inwendig-gedrewe prosesse soos canyon-formasies en vulkane op hul oppervlak. Die grootste een van die vyf, Titania, is 1 578 km in deursnee en die agtste grootste maan in die sonnestelsel – dit is sowat 20 keer so groot soos die Aarde se maan. Die onreëlmatige mane is in wentelbane ver van die planeet af.

Uranus se mane wysig

Sleutel
^¡ Binnemane	^† Groot mane	^‡ Onreëlmatige mane (retrograad)	^± Onreëlmatige mane (prograad)

Die mane word gelys volgens wentelperiodes, van kort tot lank. Mane wat groot genoeg is dat hulle swaartekrag hulle rond gedruk het, is in vet druk en het ’n ligblou agtergrond. Onreëlmatige mane met ’n prograde wentelbaan (in dieselfde rigting as Uranus s’n) het ’n liggrys agtergrond en dié met ’n retrograde wentelbaan (in ’n teenoorgestelde rigting) het ’n donkergrys agtergrond.


Volgorde	Romeinse syfer	Naam	Deursnee (km)	Massa (×10¹⁶ kg)	Halwe lengteas	Wentelperiode (dae)	Inklinasie (°)	Ontdek in	Ontdekker
1	VI	^¡Cordelia	40 ± 6 (50 × 36)	0,044	49 751	0,335034	0,08479	1986	Richard J. Terrile (Voyager 2)
2	VII	^¡Ophelia	43 ± 8 (54 × 38)	0,053	53 764	0,376400	0,1036	1986	Terrile (Voyager 2)
3	VIII	^¡Bianca	51 ± 4 (64 × 46)	0,092	59 165	0,434579	0,193	1986	Bradford A. Smith (Voyager 2)
4	IX	^¡Cressida	80 ± 4 (92 × 74)	0,34	61 766	0,463570	0,006	1986	Stephen P. Synnott (Voyager 2)
5	X	^¡Desdemona	64 ± 8 (90 × 54)	0,18	62 658	0,473650	0,11125	1986	Synnott (Voyager 2)
6	XI	^¡Juliet	94 ± 8 (150 × 74)	0,56	64 360	0,493065	0,065	1986	Synnott (Voyager 2)
7	XII	^¡Portia	135 ± 8 (156 × 126)	1,7	66 097	0,513196	0,059	1986	Synnott (Voyager 2)
8	XIII	^¡Rosalind	72 ± 12	0,25	69 927	0,558460	0,279	1986	Synnott (Voyager 2)
9	XXVII	^¡Kupido	~18	0,0038	74 800	0,618	0,1	2003	Mark R. Showalter en Jack J. Lissauer
10	XIV	^¡Belinda	90 ± 16 (128 × 64)	0,49	75 255	0,623527	0,031	1986	Synnott (Voyager 2)
11	XXV	^¡Perdita	30 ± 6	0,018	76 420	0,638	0	1999	Erich Karkoschka (Voyager 2)
12	XV	^¡Puck	162 ± 4	2,90	86 004	0,761833	0,3192	1985	Synnott (Voyager 2)
13	XXVI	^¡Mab	~25	0,01	97 734	0,923	0,1335	2003	Showalter en Lissauer
14	V	^†Miranda	471,6 ± 1.4 (481 × 468 × 466)	65,9 ± 7,5	129 390	1,413479	4,232	1948	Gerard P. Kuiper
15	I	^†Ariel	1 157,8 ± 1,2 (1162 × 1156 × 1155)	1 353 ± 120	191 020	2,520379	0,260	1851	William Lassell
16	II	^†Umbriel	1 169,4 ± 5,6	1 172 ± 135	266 300	4,144177	0,205	1851	Lassell
17	III	^†Titania	1 576,8 ± 1,2	3 527 ± 90	435 910	8,705872	0,340	1787	Herschel
18	IV	^†Oberon	1 522,8 ± 5,2	3 014 ± 75	583 520	13,463239	0,058	1787	Herschel
19	XXII	^‡Francisco	~22	0,0072	4 276 000	−266,56	147,459	2003 (gesien in 2001)	Matthew J. Holman et al.
20	XVI	^‡Caliban	~72	0,25	7 231 000	−579,73	139,885	1997	Brett J. Gladman et al.
21	XX	^‡Stephano	~32	0,022	8 004 000	−677,37	141,873	1999	Gladman et al.
22	XXI	^‡Trinculo	~18	0,0039	8 504 000	−749,24	166,252	2001	Holman et al.
23	XVII	^‡Sycorax	~150	2,30	12 179 000	−1288,28	152,456	1997	Philip D. Nicholson et al.
24	XXIII	^±Margaret	~20	0,0054	14 345 000	1687,01	51,455	2003	Sheppard en Jewitt
25	XVIII	^‡Prospero	~50	0,085	16 256 000	1 978,29	146,017	1999	Holman et al.
26	XIX	^‡Setebos	~48	0,075	17 418 000	−2225,21	145,883	1999	John J. Kavelaars et al.
27	XXIV	^‡Ferdinand	~20	0,0054	20 901 000	−2 805,51	167,346	2003	Holman et al.

Verwysings wysig

↑ ^1,0 ^1,1 "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature (in Engels). USGS Astrogeology. 21 Julie 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2009. Besoek op 6 Augustus 2006.

Eksterne skakels wysig

Simulasie Geargiveer 23 Augustus 2011 op Wayback Machine
Sheppard, Scott. "Uranus' Known Satellites". Besoek op 20 Desember 2008.
Gazeteer of Planetary Nomenclature—Uranus (USGS)

Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Uranus se natuurlike satelliete.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

[Gazetteer-1] 1,0 ^1,1 "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature (in Engels). USGS Astrogeology. 21 Julie 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Augustus 2009. Besoek op 6 Augustus 2006.

[1]