Vredenburg
Vredenburg is die grootste dorp en hoofsentrum van die Saldanhabaai munisipaliteit aan die Kaapse Weskus, sowat 150 km per pad noord van Kaapstad. Die dorp is sentraal geleë ten opsigte van alle dorpe in die munisipale gebied: Saldanha is 12 km suid daarvandaan, Paternoster 15 km wes, Langebaan 25 km suidoos, Hopefield 37 km oos en St. Helenabaai 20 km noordwes. Dit is dan ook die hoofkwartier van die munisipaliteit wat sedert die dekade na 1970 as Vredenburg-Saldanha bekend gestaan het, tot 2000 as die Weskusskiereiland-oorgangsraad en toe munisipaliteit Saldanhabaai.
Vredenburg | |
|---|---|
 'n Uitsig vanaf Vredenburg op die sneeubedekte berge van die Swartland in Julie 2008. | |
  Vredenburg Vredenburg se ligging in Wes-Kaap | |
| Koördinate: 32°54′23″S 17°59′45″O / 32.90639°S 17.99583°O | |
| Land |  Suid-Afrika |
| Provinsie | Wes-Kaap |
| Distrik | Weskus |
| Munisipaliteit | Saldanhabaai |
| Stigting | 1875 |
| Oppervlak | |
| • Totaal | 13,75 km2 (5,31 vk. myl) |
| Bevolking (2011)[1] | |
| • Totaal | 38 382 |
| • Digtheid | 2 791/km2 (7 230/vk. myl) |
| Rasverdeling (2011) | |
| • Wit mense | 13.8% |
| • Indiërs/Asiërs | 0.6% |
| • Bruin mense | 55.7% |
| • Swart mense | 28.7% |
| • Ander | 4.8% |
| Taal (2011) | |
| • Afrikaans | 68.7% |
| • Xhosa | 19.3% |
| • Engels | 5.0% |
| • Sotho | 2.3% |
| • Ander | 4.8% |
| Poskode (strate) | 7380 |
| Poskode (posbusse) | 7380 |
| Skakelkode | 022 |
| Webwerf | http://www.saldanhabay.co.za |
Geskiedenis
wysigDie dorp is in 1875 gestig as boerdery- en kerksentrum – die NG gemeente is in 1904 van Hopefield se gemeente afgestig. Sedertdien het die dorp ontwikkel as handel-, administratiewe en opvoedkundige middelpunt van die gebied. Die naam kom van die vrede wat gesluit is na 'n geskil oor waterregte op die dorp (toe genaamd "Twisfontein") besleg is.
Wapens
wysigMunisipaliteit (1) — Vredenburg se munisipale raad het in 1961 'n wapen by die Kaapse Provinsiale Administrasie geregistreer: Golwend deurgesny in hemelsblou en goud, 'n golwende blou dwarsbalk vergesel in die skildhoof van 'n toring en in die skildvoet van 'n aansiende merinoram se kop, 'n afgesnede Jersey-koei se kop en 'n koringgerf alles van natuurlike kleur. Die helmteken was twee vleuels en die wapenspreuk "Paratus ad servandum".[2]
Munisipaliteit (2) — Die Vredenburg-Saldanha munisipale raad het in 1981 'n nuwe wapen by die Buro vir Heraldiek geregistreer. Dit bevat wapenfigure uit beide die voormalige Saldanha en Vredenburgse wapens: In silwer, op 'n ingeboe omgekeerde swart punt, aan weerskante vergesel van 'n rooi toring en in die skildvoet van drie blou golwende versmalde dwarsbalke, 'n goue adelaar met uitgespreide vlerke. Die helmteken was 'n karveel en die wapenspreuk "Paratus et fidelis".[3]
Oorgangsraad — Die Weskusskiereiland-oorgangsraad het in 1999 die Vredenburg-Saldanhawapen in sy eie naam herregistreer, en die wapenspreuk na "Fideliter servire" verander.[3]
Geriewe
wysigVredenburg beskik oor twee hoërskole (Hoërskool Vredenburg en Hoërskool Weston), drie laerskole (Eden, Vredenburg en Panorama, met 'n vierde, Jurie Hayes, skaars 10 km oos van die dorp), twee kolleges en 'n groot aantal kerke. Daar is ook takke van die meeste groot winkelgroepe en banke op die dorp. Bouwerk aan 'n groot streekswinkelsentrum het in 2008 begin. Vredenburg se sportterrein bied geriewe vir talle sportsoorte en word gereeld vir streeksbyeenkomste gebruik. Die dorp het 'n privaat sowel as 'n provinsiale hospitaal.
Vervoer
wysigVredenburg is 10 km van die R27-hoofpad geleë en 100 km van die naaste nasionale pad, die N7, waar dit verby Malmesbury in 'n noord-suid-rigting loop. Saldanha se twee hawens is sowat 15 km van die dorp geleë. 'n Lughawe (Vredenburg-Saldanha) is 6 km suid van Vredenburg en bied geriewe aan kleiner vliegtuie. Die internasionale ICAO naam vir die lughawe is FASD.
Bevolking
wysigDie inwonertal is byna 40 000, 'n dramatiese toename veral sedert die ontwikkeling van die uitvoerhawe vir ystererts op Saldanha in die jare sewentig en die bou van Saldanha Staal in die jare negentig.
Kommunikasie
wysigOp Vredenburg word 'n Media24-weekblad vir die Weskus, Weslander, sedert 1972 uitgegee. Dit is ook die hoofkwartier van die gemeenskapsradiostasie Radio Weskus.
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hoofplek Vredenburg". Sensus 2011.
- ↑ Kaap die Goeie Hoop Amptelike Koerant 3106 (3 November 1961).
- ↑ 3,0 3,1 http://www.national.archsrch.gov.za[dooie skakel].