Amerikaanse Rewolusie

tydperk tussen 1765 en 1783
Hierdie artikel behandel die politieke en maatskaplike ontwikkeling. Vir militêre gebeure, sien Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog

Die Amerikaanse Rewolusie was 'n tydperk tussen 1765 en 1783 toe die Dertien Kolonies – Britse besittings in Noord-Amerika wat later as die Verenigde State van Amerika sou bekend staan – in opstand gekom het teen die Britse koloniale gesag en uiteindelik hulle onafhanklikheid van die Britse Ryk gekry het.

John Trumbull se skildery Onafhanklikheidsverklaring (Declaration of Independence) wys die vyf lede van die ontwerpskomitee, wat in 1776 die teks van die Onafhanklikheidsverklaring aan die Tweede Kontinentale Kongres in Philadelphia voorlê
Oostelike Noord-Amerika in 1775, met die Britse Provinsie van Quebec, die Dertien Kolonies langs die Atlantiese kus en die Indiane-reservaat soos bepaal deur die Koninklike Proklamasie van 1763. Die "Proklamasie-grenslyn" van 1763 vorm die grens tussen die gebiede wat op die kaart in rooi en pienk aangedui word, terwyl gebiede, waarop Spanje aanspraak gemaak het, oranje gekleur is.

In hierdie periode het die Kolonies hulle onderlinge geskille laat staan en gesamentlik in opstand teen die Britse heerskappy gekom. Een van die hoofredes hiervoor was die Britse ekonomiese beleid ten opsigte van die Noord-Amerikaanse kolonies. Die koloniste se eie Puriteinse erfenis en die vryheidsteorieë van die Verligting het ook 'n groot rol gespeel. Die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog het gevolg en vanaf 1775 tot 1783 geduur. Die oorlog het sy hoogtepunt met die Amerikaanse Onafhanklikheidsverklaring in 1776 en die Kolonies se militêre oorwinning in 1781 bereik.

Frankryk het 'n beduidende rol in die oorlog gespeel, onder meer as die organiseerder van 'n anti-Britse koalisie. Die Franse het die Amerikaners van geld en ammunisie voorsien en 'n vloot en troepe na Amerika gestuur wat 'n beslissende rol in die Slag en Beleg van Yorktown gespeel het. Met hulle neerlaag naby Yorktown was die stryd vir die Britte verlore. Die alliansie met Frankryk het meegebring dat ook Spanje en die Nederlandse Republiek later tot die oorlog toegetree het, ter ondersteuning van die Amerikaners.

Die Amerikaanse Rewolusie het met 'n aantal verreikende intellektuele en sosiale veranderings in die Amerikaanse samelewing gepaard gegaan en onder meer die ideale van republikanisme onder die koloniale bevolking laat posvat. In 'n aantal deelstate is vurige debatte oor die rol van demokrasie in die regeringstelsel gevoer. Die republikeinse en demokratiese gedagtes het die ou tradisionele sosiale hiërargie omvergewerp en aanleiding gegee tot 'n nuwe etiek wat die grondbeginsel van Amerika se politieke waardes sou vorm.[1]

Die rewolusionêre periode het in 1763 begin, toe die Franse militêre bedreiging aan die Brits-Noord-Amerikaanse kolonies beëindig is. Groot-Brittanje was vasbeslote om die koste van die oorlog teen Frankryk ten minste gedeeltelik deur die kolonies te laat dra en het 'n aantal nuwe belastings begin hef. Hierdie maatreëls was baie ongewild en is deur die setlaars selfs as onwettig beskou, aangesien hulle nie oor 'n verkose politieke verteenwoordiging in die Britse parlement beskik het nie.

Nadat onluste in Boston uitgebreek het, is Britse troepe teen die opstandelinge uitgestuur, terwyl die setlaars hulle burgermag gemobiliseer het. In 1775 het die eerste gevegte tussen Britte en Amerikaners plaasgevind. Sowat 'n sesde of vyfde van die Amerikaanse bevolking was nog steeds lojaal gesind teenoor die Britse gesag, maar die Amerikaanse Patriotte het steeds tussen 80 en 90 persent van die koloniale gebied beheer, terwyl die Britse magsgebied tot 'n aantal nedersettings langs die Atlantiese kus beperk was.

In 1776 het die afgevaardigdes van die dertien kolonies die Amerikaanse Onafhanklikheidsverklaring eenstemmig aanvaar en die Verenigde State van Amerika gestig. Dié Onafhanklikheidsverklaring sou later die basis vorm van die Grondwet wat in 1787 opgestel is. Danksy hulle politieke en militêre verbond met Frankryk het die Kolonies uiteindelik 'n oorwinning oor die Britte gehaal en in die Vrede van Parys is die Amerikaanse onafhanklikheid in 1783 deur Groot-Brittanje amptelik erken.

Die nuwe grondwet het voorsiening gemaak vir 'n groot mate van outonomiteit vir elk van die nuwe state. Alhoewel die rewolusie politieke veranderings meegebring het, het die land weinig verskil in sy sosiale en ekonomiese groei gesien. Die werklike politiese gesag sou egter steeds by die hoër middelklas en groot grondbesitters lê.

Oorsake

wysig

Belasting sonder verteenwoordiging

wysig

Tussen 1607 en 1763 het Groot-Brittanje 13 uitgestrekte kolonies in Noord-Amerika gestig. Die kolonies het in baie opsigte verskil, veral aard en oorsprong: die enigste wat hulle in gemeen gehad het, was hulle onderdanigheid aan Brittanje. Naas die dertien kolonies was daar sestien kleiner gebiede, wat regstreeks deur koninklike goewerneurs geregeer is. Die goewerneur het opgetree as 'n verteenwoordiger van die Britse regering en is bygestaan deur 'n raad wat as die "Kroon" bekend gestaan het.

Die Amerikaanse setlaars het hulself in 1765 nog as lojale onderdane van die Britse Kroon beskou, met dieselfde historiese regte en pligte as onderdane in Brittanje.[2] Alhoewel Brittanje die kolonies se handel streng beheer het, het die swak uitvoerende gesag en die afstand tussen Brittanje en die kolonies daartoe gelei dat min mense hulle daaraan gesteur het.

Tydens die Sewejarige Oorlog was Frankryk Brittanje se grootste vyand en, na Brittanje se oorwinning, was die land verplig om sy besittings in Noord-Amerika, Nieu-Frankryk (Kanada) en die Indiaanse gebiede oos van die Mississippirivier, aan Brittanje af te staan. Brittanje het ook die gebied Spaans-Florida van die Spanjaarde gewen. Enige gevaar wat Frankryk vir die dertien kolonies ingehou het, is hiermee uit die weg geruim.

Ná die Sewejarige Oorlog het die moederland meer aandag aan haar kolonies begin skenk: om te vergoed vir haar finansiële laste in Noord-Amerika tydens die oorlog was Groot-Brittanje van plan om belastings in die kolonies te hef en handelswette (wette rakende die handel) in te stel. Dit was verreweg die duurste oorlog wat Brittanje tot die tyd toe gevoer het en, siende dat die oorlog om die kolonies se onthalwe gevoer is, is daar besluit dat hulle 'n gedeelte van die koste moes herhaal. Alhoewel hierdie nuwe belasting relatief laag was, het die setlaars nogtans beswaar aangeteken. Hulle was immers vooraf nie geraadpleeg nie, aangesien hulle nie in die Britse parlement verteenwoordig was nie. Die leuse "Geen belasting sonder verteenwoordiging nie" het dus in die kolonies in baie Amerikaanse kringe gewild geraak.

Londen het aangevoer dat die setlaars ten minste op 'n "virtuele" manier verteenwoordig was, maar die meeste Amerikaners het dié teorie – dat mans in Londen wat niks van hulle behoeftes en lewensomstandighede af geweet het nie hulle sou kon verteenwoordig – verwerp.[3]

Teoreties gesproke het Groot-Brittanje die ekonomieë van sy kolonies reeds deur die Navigation Acts volgens die merkantilistiese leerstellings gereguleer, dus was enige beleid waaruit die Britse Ryk voordeel getrek het (en wat ander ryke in ekonomiese opsig seer gemaak het) van voordeel. Nogtans het die owerhede oor 'n lang tydperk geduld dat die bepalings van hierdie wette deur die setlaars dikwels geïgnoreer of omseil is. Die bepalings van die wette is nou skielik algemeen afgedwing deur onder meer die uitreiking van onbeperkte lasbriewe tot huissoekings. Die Massachusetts-gebaseerde advokaat James Otis het in 1761 geredeneer dat hierdie lasbriewe die koloniste se konstitusionele regte sou aantas. Alhoewel Otis sy saak verloor het, het John Adams later geskryf: "Amerikaanse onafhanklikheid is terstond gebore".

Die Seëlwet (1765)

wysig
 
Benjamin Franklin (1706–1790)

In 1764 het die Britse parlement nuwe wetgewing verorden, waardeur die Amerikaanse setlaars onder meer belasting op suikerprodukte opgelê is. Die protesbeweging wat daarop gevolg het, het veral die boikot van Britse goedere as 'n nuwe magtige wapen gebruik. Die Seëlwet van 1765 het voorsiening gemaak vir die eerste regstreekse belasting wat die Amerikaanse kolonies ooit deur die Britse parlement opgelê is. Die setlaars was verplig om die belastingseëls op alle amptelike dokumente soos testamente en kollegediplomas, skeepsdokumente, lisensies, polisse en selfs dobbelkaarte, dagblaaie, almanakke en pamflette aan te bring.

Alle dertien kolonies het dadelik teen hierdie belasting geprotesteer en volksleiers soos Patrick Henry in Virginië en James Otis in Massachusetts het massabyeenkomste en betogings georganiseer. 'n Geheime groep, die Sons of Liberty, is gestig en het kopers van die seëls met geweld gedreig. Lede van die groep het die rekords, wat deur die hof van die viseadmiraal in Boston gehou is, verbrand en die hoofregter Thomas Hutchinson se praghuis geplunder.

Verskeie wetgewende vergaderings het 'n oproep aan alle burgers gedoen om gesamentlik teen die nuwe belastingwette op te tree en afgevaardigdes uit nege kolonies het aan die New Yorkse Seëlwet-kongres van Oktober 1765 deelgeneem. Gematigdes onder die leiding van John Dickinson het 'n Verklaring van Regte en Besware opgestel, waarin hulle vasgestel het dat belasting sonder verteenwoordiging ou regte sou skend. Met hul ekonomiese boikot van Britse goedere het die setlaars hulle vasberadenheid om weerstand teen die belasting te bied onderstreep. Britse uitvoere na die Amerikaanse kolonies het van £2 250 000 in 1764 tot £1 944 000 in 1765 gedaal.

In Londen het die nuwe regering onder die eerste minister Rockingham aan die bewind gekom en in die parlement is daar beraadslaag of die wette herroep of eerder deur troepe afgedwing sou moet word. Benjamin Franklin het die Amerikaanse saak gestel en verduidelik dat die kolonies in 'n reeks oorloë teen die Franse en Indiane reeds soldate, geld en bloed opgeoffer het om die Britse Ryk te verdedig en dat verdere belastings as gevolg van hierdie oorloë ongeregverdig was en tot rebellie sou kon lei. Die parlement het saamgestem en die wette herroep, maar in 'n "Verklaring van Regte" in Maart 1766 duidelik gestel dat die parlement die volle reg sou hê om enige wet met betrekking tot die kolonies te verorden.[4] Dié verklaring was vir die Amerikaanse koloniste onaanvaarbaar en hulle het dit beskou as 'n inbreuk op hulle konstitusionele regte.

Die Townshend-wette (1767)

wysig

Nadat die belastings op eiendomme in Engeland in 1767 deur die parlement verlaag was, het Charles Townshend, die destydse Minister van Finansies, 'n wetsontwerp ingedien waarvolgens die belastinginkomste in die Amerikaanse kolonies verhoog sou word. Met die sogenaamde Townshend-wette is nuwe invoerbelasting op lood, glas, verf, tee en papier gehef. Die belastinginkomste sou gebruik word vir die administrasie van die kolonies en om die salarisse van Britse amptenare in die kolonies te betaal. Daarnaas het die wette ook bepaal dat die wetgewende vergadering van New York ontbind moes word, aangesien die afgevaardigdes steeds geweier het om 'n ander wet uit die jaar 1765 te aanvaar.

Die Townshend-wette het weer aanleiding tot onluste in die kolonies gegee en die Britse owerhede het troepe gestuur om wet en orde te herstel. Weens die voortgesette boikot-aksies teen Britse goedere het handelaars in die moederland groot verliese gely en uiteindelik was die parlement gedwing om die wette in 1770 te herroep. Om te toon dat hulle nog steeds die reg sou hê om belastings in die kolonies te hef, het die Britse afgevaardigdes die belasting op tee bekragtig.

Die Boston-slagting (1770)

wysig
 
Hierdie handgeverfde gravure deur Paul Revere, wat die Boston-slagting uitbeeld, was 'n blitsverkoper in die kolonies

Reeds in Oktober 1768 is Britse troepe in Boston ontplooi nadat doeanebeamptes, wat die Townshend-wette moes toepas en afdwing, verskeie kere deur betogers bedreig is. Daar was nou voortdurend botsings tussen setlaars en soldate.

Op 5 Maart 1770 is 'n groep Britse wagte in Boston deur betogers gedreig en met sneeuballe bestook. Britse soldate wat hulle ter hulp gekom het, het skielik vuur geopen. Drie setlaars was onmiddellik dood, terwyl twee later aan hulle beserings beswyk het. Een van die slagoffers was Crispus Attucks, na bewering 'n burger van Swart-Afrikaanse of Indiaanse afkoms. Die Britse verantwoordelike offisier, kaptein Thomas Preston, en agt van sy soldate is op aanklag van strafbare manslag in hegtenis geneem.

Die Patriotte-leiers het die insident as 'n slagting beskryf en skerp veroordeel. Daar was dreigemente van gewelddadige vergelding en onder die druk van betogers het goewerneur Thomas Hutchinson die Britse troepe uit die stadsgebied van Boston onttrek en op 'n eiland in die hawe gestasioneer.

Om die onsydigheid van die koloniale howe te demonstreer, het John Adams en Josiah Quincy, twee Patriotte-leiers, as vrywillige advokate ingespring om kaptein Preston en sy mans te verdedig. Tydens die hofsaak is daar egter min bewyse voorgelê en Preston en ses soldate is gevolglik vrygespreek. Twee ander soldate is aan manslag skuldig bevind, op een hand gebrandmerk en vrygelaat.

Baie Patriotte het die uitsprake skerp veroordeel en 5 Maart is tot 'n patriotiese gedenkdag verklaar. Nogtans het die onttrekking van troepe en die herroeping van die meeste invoerbelasting gemoedere in Boston in die volgende jare gekalmeer. Maar die gevaar van gewelddadige opstand teen die Britse gesag het al bewys gelewer dat die Britse gesag in die kolonies maklik ondermyn sou kon word.

Die Bostonse Teeparty (1773)

wysig

Die Britse Oos-Indiese Kompanjie het in 1773 volgens 'n besluit van die parlement die monopolie op Amerikaanse tee-invoere gekry – 'n stap waarmee die finansieel minder suksesvolle maatskappy voordeel uit sy belangrike posisie in die handel met Indië sou trek om sodoende sy bankrotskap te vermy. Die Teewet van 10 Mei 1773 het invoerbelasting op 'n manier aangepas dat die Britse Oos-Indiese Kompanjie tee teen laer pryse as selfs die Amerikaanse smokkelaars kon verkoop. Die kompanjie het "amptelike" ontvangers van teeinvoere in die koloniale hawens van Boston, New York, Charleston en Philadelphia gekies en in September 'n half miljoen pond tee na Amerika verskeep. Maar die Teewet was net nog 'n polities-ekonomiese maatreël waarteen die setlaars besware aangeteken het.

 
Die Bostonse Teeparty (litografie uit die jaar 1846)

Onder die druk van die Patriottegroepe het die tee-invoerders in Charleston, New York en Philadelphia geweier om die skeepsvragte tee aan te neem, maar in Boston het die amptelike handelaars (waaronder ook twee seuns en 'n neef van die plaaslike goewerneur Thomas Hutchinson) geweier om onder die politieke druk te swig. Die eerste teeskip, die Dartmouth, het Bostonhawe op 27 November bereik en nog twee skepe het 'n rukkie later daar aangedoen.

Op 'n aantal massavergaderings wat deur die setlaars byeengeroep is, het deelnemers geëis dat die tee terug na Engeland gestuur moes word sonder om die invoerbelasting te betaal. Die spannings is verhoog nadat Patriottegroepe onder die leiding van Samuel Adams die handelaars en die goewerneur genader het om hierdie besluit te aanvaar. Op 16 Desember het 'n massavergadering van betogers by die Old South Church die nuus gekry dat Hutchinson nie sou toegee aan hulle eise nie.

Teen middernag het Adams en 'n klein groep van die Sons of Liberty hulle as Mohawk-Indiane verklee, aan boord van die teeskepe gegaan, 342 teekiste gegryp en hulle onder die oë van groot skare toeskouers in die hawewater gestort.

Hierdie nagtelike strooptog, wat later as die Bostonse Teeparty bekendheid verwerf het, was vir die Britse parlement net nog 'n bewys dat die bewoners van Massachusetts die harde kern van die protesbeweging teen die Britse gesag in die kolonies sou vorm. Met die sogenaamde Coercive Acts, dwangmaatreëls wat in 1774 ingestel is en op Massachusetts – en veral Boston – gemik was, wou die Britse afgevaardigdes die plaaslike setlaars vir die Teeparty en hulle opstand teen die Britse owerhede straf.

Die kolonisasie van die westelike gebiede

wysig

Met die Britse Koninklike Proklamasie van 1763 is 'n verbod op die vestiging van setlaars anderkant die Appalagge-bergreeks geplaas, maar die Amerikaanse koloniste het nie omgegee nie en steeds weswaarts getrek. Die proklamasie is kort daarna gewysig en die verbod is opgehef. Nogtans was baie Amerikaners woedend oor die feit dat hulle nie eers geraadpleeg is nie.

Die Quebec-wet van 1774 het die provinsie Quebec se grense tot by die Ohio-rivier uitgebrei en sodoende die dertien kolonies se landeise uitgesluit. Teen hierdie tydperk het die meeste koloniste nie meer ag geslaan op nuwe wette vanuit Londen nie en eerder met die militêre opleiding van burgermagte en ander oorlogsvoorbereidings begin.[5]

Die politieke en filosofiese agtergrond

wysig

Met sy gedagtes oor liberalisme het John Locke 'n beduidende invloed op die voordenkers van politieke onafhanklikheid in die Amerikaanse kolonies gehad; met sy teorieë van 'n "maatskaplike ooreenkoms" het hy ook die morele regverdiging vir 'n gewapende opstand teen die heersende bewind opgelewer wat volgens die setlaars se opvatting hulle regte as Engelse burgers nou al jare lank onbeskaamd geminag het. Daarenteen het Jean-Jacques Rousseau se gedagtes volgens geskiedkundiges maar 'n baie klein rol in Amerika gespeel.[6] Toe hulle die grondwette van die verskillende deelstate en dié van die Unie saamgestel het, het die Amerikaners hulle veral op Montesquieu se ontleding van die gebalanseerde Britse grondwet gesteun.

Omtrent 1775 het die politieke ideologie wat as republikanisme bekend gestaan het, die debatvoering in die kolonies oorheers. Ook die sogenaamde Britse country party se kritiek op die destydse Britse regering aangaande moontlike korrupsie het 'n groot invloed op Amerikaanse politici uitgeoefen. Die koloniste het die Britse hof met luukse en oorgeërfde aristokrasie vereenselwig en dit in 'n toenemende mate verwerp.

Die koloniste het korrupsie as die grootste euwel beskou en as deugsame burgers het hulle hul persoonlike begeertes verwaarloos ten gunste van hul burgerlike verantwoordelikhede en verpligtinge. Mans het dit as hulle burgerlike verpligting beskou om vir hulle land te veg. Vir vroue was "republikeinse moederskap" 'n ideaal wat hulle met voorbeelde soos Abigail Adams en Mercy Otis Warren nagestreef het. Die eerste verpligting van 'n republikeinse vrou was om vir hulle kinders die republikeinse waardes in te prent en om luukshede en pronkery te vermy. Die Amerikaanse "Stigtingvaders", veral Samuel Adams, Patrick Henry, Thomas Paine, Benjamin Franklin, George Washington, Thomas Jefferson en John Adams, was sterk voorstanders van republikanisme.[7]

Die krisisse van die jare 1772 tot 1775

wysig
 
Die Gaspee word aan die brand gesteek
 
Hierdie Amerikaanse weergawe van 'n Londense spotprent verwys na die "verkragting" van Boston deur die Intolerable Acts in die jaar 1774
 
Hierdie litografie uit die jaar 1846 het 'n klassieke uitbeelding van die Bostonse Teepartytjie geword

Terwyl daar baie oorsake ten opsigte van die Amerikaanse Rewolusie geïdentifiseer kan word, was dit nogtans 'n reeks krisisse wat uiteindelik tot die uitbreek van oorlogshandelinge gelei het.[8] Die eerste van hierdie krisisse was die sogenaamde Gaspee-voorval in Junie 1772, vernoem na 'n Britse oorlogskip waarmee ongewilde handelswette afgedwing is en wat deur Amerikaanse patriotte aan die brand gesteek is.

Kort daarna het goewerneur Thomas Hutchinson van Massachusetts berig dat hy en die koninklike regters regstreeks vanuit Londen betaal sal word en die koloniale parlement sodoende omseil is.

Laat in 1772 het Samuel Adams daarmee begin om nuwe Committees of Correspondence daar te stel wat as 'n soort skakel tussen die patriotte in die dertien kolonies en uiteindelik ook as 'n raamwerk vir 'n rebelle-regering sou dien. As die grootste kolonie het Virginië sy Committee of Correspondence, waarin ook Patrick Henry en Thomas Jefferson gedien het, vroeg in 1773 gestig.[9]

Die Intolerable Acts, soos hulle deur die koloniste genoem is, het vier wette behels, wat deur die Britse parlement afgekondig is.[10] Die eerste was die Massachusetts Government Act (die Wet aangaande die Regering van Massachusetts), waardeur die oktrooi van Massachusetts gewysig en town meetings (munisipale vergaderings) beperk is. Die tweede wet oor die beheer van die regswese (Administration of Justice Act) het bepaal dat alle Britse soldate wat gedagvaar sou word, voor 'n Britse – en nie koloniale – hof moes verskyn.

Die derde wet aangaande die Bostonse seehawe het bepaal dat die hawe van Boston gesluit sou bly totdat die Britte skadevergoeding sou ontvang vir die tee wat gedurende die Bostonse Teeparty verniel was (die Britte het hierdie skadevergoeding uiteindelik nooit ontvang nie).

Die vierde wet – die Quartering Act van 1774 – het voorsiening gemaak vir die inkwartiering van Britse soldate, wat die gebied sou kontroleer, in die huise van Bostonse burgers. Die Eerste Kontinentale Kongres het die sogenaamde Suffolk Resolves (Suffolk-besluite) goedgekeur waardeur die Intolerable Acts onkonstitusioneel verklaar is en mense is opgeroep om burgermagte te mobiliseer. Massachusetts is verder opgeroep om 'n patriotte-regering te vorm.

As 'n reaksie op veral die Wet oor die Regering van Massachusetts het die inwoners van Worcester 'n gewapende brandwag voor die plaaslike geregshof gemobiliseer en Britse magistrate is die toegang geweier. Soortgelyke gebeure het vinnig dwarsoor die kolonies plaasgevind. Britse troepe is vanuit Engeland na die kolonies ontbied, maar toe hulle in Amerika aangekom het, het die hele kolonie Massachusetts – met uitsondering van die besette stad Boston – die Britse beheer oor die plaaslike bewind lankal afgeskud.

Die Slag van Lexington (1775)

wysig
 
Benjamin Franklin se politieke spotprent Join, or Die het die dertien kolonies aangemoedig om saam te staan teen die Britse koloniale bewind

Die Slag van Lexington en Concord het op 19 April 1775 plaasgevind nadat die Britte 'n regiment gestuur het om in Concord wapens te konfiskeer en rewolusionêre in hegtenis te neem. Dit was die eerste slag van die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog en die nuus oor die gebeure het die dertien kolonies aangevuur om hulle burgermagte te mobiliseer en troepe vir die beleg van Boston te stuur. 'n Tweede slag is op 17 Junie 1775 naby Bunker Hill geveg.

In die laat lente van 1776 het die Amerikaners onder die bevel van George Washington die Britte gedwing om Boston te ontruim. Die hele gebied van die dertien kolonies was nou onder Amerikaanse beheer, en die patriotte was gereed om die onafhanklikheid te verklaar. Alhoewel daar in sommige gebiede nog 'n groter aantal lojaliste was, het hulle in Julie 1776 nêrens meer gesag uitgeoefen nie, terwyl die Britse koninklike amptenare lankal gevlug het.[11]

Die Tweede Kontinentale Kongres het in 1775 ná die begin van die oorlog vergader. Die kongres het die Kontinentale Leër in die lewe geroep en die Olive Branch Petition ("Olyftak-petisie") as 'n boodskap van versoening by die Britse Kroon ingehandig. Koning George III het egter geweier om die petisie aan te neem en die Proklamasie van Rebellie uitgereik wat optrede teen die "verraaiers" bepleit het. Tot 1783 is daar geen onderhandelinge gevoer nie.

Die verskillende partye: Patriotte, lojaliste en onpartydige setlaars

wysig

Die Patriotte – die rewolusionêres

wysig

Die rewolusionêres is destyds Patriots, Whigs, Congress-men of Amerikaners genoem. Hulle het die hele spektrum van sosiale en ekonomiese klasse omvat, maar was nogtans gekenmerk deur hulle eenstemmigheid dat die regte van Amerikaners verdedig moes word. Ná die oorlog was Patriotte soos George Washington, James Madison, John Adams, Alexander Hamilton en John Jay baie toegewyd aan republikanisme, maar tegelykertyd ook ywerig om die kolonies in 'n welvarende en magtige nasie te omskep, terwyl Patriotte soos Patrick Henry, Benjamin Franklin en Thomas Jefferson demokratiese asook plattelandse plantasie-elemente verteenwoordig het en eerder 'n soort streekmag met groter politieke gelykheid voorgestaan het.

Lojaliste en onsydige setlaars

wysig

Terwyl die presiese syfers onbekend is, beraam geskiedkundiges dat tussen vyftien en 25 persent van die koloniste lojaal aan die Britse Kroon gebly het: hulle het destyds bekend gestaan as "lojaliste", Tories of King's men. Lojaliste was gewoonlik ouer, minder bereid om ou bande te verbreek en dikwels geassosieer met die Anglikaanse kerk. Baie van hulle was ervare handelaars met sakebetrekkinge dwarsoor die Britse Ryk, soos byvoorbeeld Thomas Hutchinson uit Boston. Onlangse immigrante wat nog nie volledig geamerikaniseer was nie het ook meer daartoe geneig om die Britse koning te ondersteun, soos byvoorbeeld Skotse setlaars in die agterland.

Daar is egter merkwaardige voorbeelde van lojaliste wat nie hooggebore mense was nie en dit is onwaarskynlik dat hulle by die skattings oor die totale aantal lojaliste ingesluit is. Amerikaanse Indiane was een van die belangrikste verteenwoordigers van hierdie groep lojaliste; die meeste van hulle het Amerikaanse pleidooie dat hulle in die rewolusionêre oorlog liewer neutraal sou moet bly van die hand gewys, en baie van die Eerste Nasies het die kant van die Britse Ryk gekies. Daar was ook aansporings van albei kante om die steun van plaaslike stamme en hulle hoofde vir die oorlogvoering te verseker. Die stamme wat sterk op die koloniale handel gesteun het, het gewoonlik die kant van die rewolusionêres gekies, alhoewel ook politieke oorwegings 'n rol by hierdie keuse gespeel het.

Die bekendste stamhoof wat by die lojaliste aangesluit het was Joseph Brant van die Mohawk-stam, wat strooptogte langs die grens teen afgeleë nedersettings in Pennsilvanië en New York uitgevoer het totdat 'n Amerikaanse leër onder die bevel van John Sullivan New York in 1779 beveilig het en alle lojale stamme vir eens en altyd na Kanada verdryf het.[12]

'n Ander groep wat hulle met die saak van die lojaliste vereenselwig het, maar yl gedokumenteer is, is Afrika-slawe wat aktief vir die Britse leër gewerf is. Hulle is met beloftes soos vrylating, beskerming vir hulle gesinne en grondskenkings gelok, waarby veral die laasgenoemde belofte dikwels verbreek is. Ná die oorlog het baie van die "swart lojaliste" hulle in Nova Scotia, Bo-Kanada en Neder-Kanada en ander gebiede van die Britse Ryk gevestig, waar van hulle nakomelinge nog steeds bly.

 
Thomas Paine se pamflet Common Sense

'n Minderheid (waarvan die presiese getalle onbekend is) het probeer om tydens die oorlog 'n posisie van neutraliteit in te neem. Baie van hulle het 'n lae profiel gehandhaaf. Die mees uitgesproke neutrale groep, veral in Pennsylvanië, was die Kwakers (of Religious Society of Friends). Toe die patriotte die onafhanklikheid verklaar het, is Kwakers, wat voortgegaan het om met die Britte handel te dryf, daarvan beskuldig dat hulle aanhangers van die Britse bewind sou wees, asook die "aanstokers en skrywers van oproerige publikasies" wat krities teenoor die rewolusionêres se saak gestaan het.

Ná die oorlog het die oorgrote meerderheid van lojaliste in Amerika gebly en teruggekeer na hul gewone lewens. Sommige van hulle, soos byvoorbeeld Samuel Seabury, het bekende Amerikaanse leiers geword. Tussen 100 000 en 250 000 lojaliste het hulle in Kanada, Groot-Brittanje of op die Wes-Indiese Eilande gevestig in een van die grootste migrasies in die geskiedenis. Hulle het sowat vyf persent van die totale bevolking in die kolonies verteenwoordig. Toe die lojaliste die suide van die VSA in 1783 verlaat het, het hulle sowat 75 000 van hulle slawe saamgeneem na die Britse Wes-Indies,[13] waar hulle nakomelinge sowat 26 jaar vroeër vrygelaat is as hulle Amerikaanse lotgenote.

Klasverskille

wysig

In die vroeë 20ste eeu het geskiedkundiges soos J. Franklin Jameson navorsing oor die klassestruktuur van die Patriotte-beweging gedoen en die moontlikheid van 'n klassestryd binne die rewolusionêre gebeure ondersoek. In die laaste vyftig jaar het geskiedkundiges hierdie hipotese meestal laat vaar en die hoë vlak van ideologiese eenheid beklemtoon. Net soos daar welvarende en arm lojaliste was, was ook die Patriotte deur 'n heterogene samestelling gekenmerk waarby die meer welvarendes en hoër opgeleides 'n groter kans op 'n loopbaan as offisiere in die leër gehad het. Ideologiese eise het steeds eerste gekom: die Patriotte het die onafhanklikheid as 'n middel beskou waarmee hulle die Britse onderdrukking en belasting kon afskud en veral hulle eie regte kon herstel. Die meeste kleinboere, ambagsmanne en kleinhandelaars het ook by die Patriotte aangesluit en gelyke politieke regte opgeëis. Hulle was veral in Pennsilvanië suksesvol, maar nie soseer in Nieu-Engeland nie, waar John Adams Thomas Paine se pamflet Common Sense vanweë sy "absurde demokratiese denkbeelde" aangeval het.[14]

Nogtans was die pamflet met 79 bladsye 'n buitengewone sukses wat deur 'n half miljoen Amerikaners gekoop is.[15] Selfs George Washington, wat aanvanklik terughoudend oor onafhanklikheid gepraat het, was net soos duisende ander koloniste nou oortuig van Paine se voorstelle en het dit "sound doctrine and unanswerable reasoning" genoem.[16]

Die rol van vroue

wysig
 
Abigail Adams, die eggenote van die tweede Amerikaanse president John Adams, was 'n ooggetuie van die rewolusionêre gebeure en het kommentaar daarop gelewer

Vroue uit alle maatskaplike groepe het op verskillende maniere hulle bydrae tydens die Amerikaanse Rewolusie gelewer. Net soos manne het vroue aan sowel die Britse asook die Amerikaanse kant van die rewolusionêre oorlog deelgeneem en ook Anglo-Amerikaanse, Swart en Indiaanse vroue was verdeel langs Patriotte- en Lojaliste-lyne.

Terwyl vroue nie regstreeks by die formele rewolusionêre politieke gebeure betrokke was nie, het selfs gewone huishoudelike take 'n politieke betekenis gekry aangesien die oorlog alle aspekte van die politieke, burgerlike en huishoudelike lewe deurdring het. Patriotte-vroue het saam met hulle mans Britse goedere geboikot, op die Britte gespioeneer, die Amerikaanse leërs gevolg soos hulle marsjeer het en die soldate se wasgoed gewas en vir hulle kos voorberei, geheime boodskappe gebring en – as mans vermom – ook aan gevegte deelgeneem. Maar dit was veral belangrik dat hulle die werk op hulle plase voortgesit het sodat hulle kos aan die leërs en hulle gesinne kon verskaf.

Vanweë die boikot van Britse goedere was die aktiewe rol van Amerikaanse vroue baie belangrik – die boikot het immers veral huishoudelike goedere soos tee en lakens geraak. Vroue was genoodsaak om weer hul eie weefstoel te gebruik – 'n vaardigheid wat destyds voor die oorlog al in onbruik verval het. In 1769 het die vroue van Boston 40 000 stringe garing vervaardig, terwyl 180 vroue in Middletown (Massachusetts) 20 522 jaart se lakens geweef het.[17]

Die vraagstuk van politieke lojaliteit het soms ook die sosiale weefsel van koloniale Amerikaanse vroue versteur – die besluit van 'n man om sy trou aan die Britse koning te verbreek of om dit te bewaar het op die terrein van gesins-, klas- en vriendskapsbande deurgewerk en vroue van hulle vroeëre gemeenskappe en verbindings afgesny. Die lojaliteit van 'n eggenote teenoor haar man, wat voor die oorlog 'n suiwer privaatsaak was, is nou as 'n politieke daad beskou, veral sodra die mans besluit het om lojaal teenoor Groot-Brittanje te bly. Wettige skeidings, wat skaars in die tyd was, is aan Patriot-vroue toegeken indien hul mans die koning ondersteun het.[18]

Die rol van nie-blanke burgers

wysig

Swart Amerikaners het die rewolusionêre retoriek as 'n belofte van vryheid en gelykheid begryp. Hierdie hoop is nie bewaarheid nie. Alhoewel sowel die Britse asook die Amerikaanse regering gedurende die oorlog deurgaans vryheid as 'n beloning vir militêre diens belowe het en talle slawe probeer het om hul lewensomstandighede as soldate of ondersteuners te verbeter, het die uitkoms van die oorlog die lewens van sowel vrye swartes asook slawe nouliks verander. Ná die Rewolusie is slawerny in die noordelike deelstate geleidelik afgeskaf, maar in die suide eerder nog uitgebrei. Rasvooroordele het in Amerika algemeen voorgekom.

Vir die Indiaanse bevolking was die Amerikaanse Rewolusie allesbehalwe 'n oorlog oor vaderlandsliefde of onafhanklikheid. Baie van die Eerste Nasies wou liewer neutraal bly en het min waarde daaraan geheg om nog 'n keer by 'n Europese konflik betrokke te raak. Nogtans is die meeste van hulle gedwing om kant te kies. Indiaanse dorpe was van die eerste nedersettings wat deur die Patriotte se burgermagte aangeval is en soms het die Amerikaanse magte nie eens omgegee met wie die inwoners eintlik gesimpatiseer het nie. Vir talle Indiaanse vroue het die oorlog veral hul sosiale, gesins- en boerelewe versteur.

In die tydperk van die Rewolusie het Amerikaners ook begin om die toekoms van die Engelse taal in Amerika in verband met die rewolusionêre gebeure te beskou en om 'n roemryke toekoms vir Amerikaanse Engels te voorspel. Baie mense het teen die einde van die 18de eeu besef dat Engels in Noord-Amerika sedert die stigting van die eerste nedersettings in Jamestown en Plymouth al sy eie kenmerke ontwikkel had. Thomas Jefferson was daarvan oortuig dat Amerikaners meer verdraagsaam sou wees teenoor taalveranderings as mense in Engeland sodat daar in die toekoms na die Amerikaanse taal moontlik nie meer as Engels sou verwys word nie.

Dr. John Witherspoon, die Skotse president van die Princeton-universiteit, het in 'n reeks opstelle oor die Engelse taal in Noord-Amerika, wat hy in 1781 vir die Pennsylvania Journal geskryf het, reeds na die eenvormigheid van die Amerikaanse taal verwys en dit moontlik geag dat Amerikaanse Engels sy bande met die taal van Engeland sou verbreek en sy eie standaardtaal begin ontwikkel.

  Being entirely separated from Britain, we shall find some centre or standard of our own, and not be subject to the inhabitants of that island, either in receiving new ways of speaking or rejecting the old.[19]
 

Daar was konsensus dat hierdie nuwe standaardtaal nie per ongeluk sou geskep word nie. 'n Leser, wat sy kommentaar in 1774 in die Royal American Magazine as An American onderteken het, het 'n goeie indruk van sy rewolusionêre ywer gegee toe hy geskryf het dat die Engelse taal in die afgelope eeu in Brittanje aansienlik verbeter is, maar

  its highest perfection, with every other branch of human knowledge, is perhaps reserved for this Land of light and freedom[20]
 

Die skrywer was moontlik John Adams, die latere president, aangesien hy enkele jare later 'n vergelykbare voorstel in 'n brief aan die President van die Amerikaanse Kongres gemaak het. Die brief is op 5 September 1780 in Amsterdam geskryf.[21] Adams verwys in die brief na die belangrikheid van "welsprekendheid en taal" in 'n republiek en voer voorbeelde soos Frankryk, Spanje en Italië aan wat almal Taalakademies in die lewe geroep het om hul tale te ontwikkel en te verbeter. Daarnaas voorspel hy ook 'n groot toekoms vir die Engelse taal:

  ...English is destined to be in the next and succeeding centuries more generally the language of the world than Latin or French is in the present age. The reason of this is obvious, because the increasing population in America, and their universal connection and correspondence with all nations will, aided by the influence of England in the world, whether great or small, force their language into general use, in spite of all the obstacles that may be thrown in their way, if any such there should be..[22]
 

Voor die Onafhanklikheidsverklaring en die Rewolusionêre Oorlog is die meeste boeke en gedagtes uit Europa ingevoer en die grootheid van die Engelse literatuur en opvoedkunde is nooit bevraagteken nie. Maar as gevolg van die politieke onafhanklikheid en die vryheidsoorlog teen Groot-Brittanje het die Amerikaners se houding teenoor Engeland en sy kultuur vinnig verander. Dit was nou 'n regverdiging vir die afkeer teen alles wat van Engelse oorsprong was en die begin van 'n nuwe Amerikaanse patriotisme wat die nuwe onafhanklike konfederasie ook as die bakermat van 'n nuwe beskawing beskou het wat drasties van die Europese model sou verskil.

Noah Webster (1758–1843), 'n boorling van Hartford, Connecticut, was een van die vurigste voorstanders van hierdie nuwe patriotisme. Ná sy studie van regswetenskappe aan die Yale-universiteit het hy moeilikhede ondervind om sy brood as advokaat te verdien en Webster het hom noodgedwonge as 'n onderwyser bekwaam. Die gehalte van die skoolboeke wat destyds uit Engeland ingevoer is, was dikwels onbevredigend en vanweë die Rewolusionêre Oorlog was daar ook 'n ernstige tekort aan opvoedkundige werke. Webster het derhalwe begin om drie grondleggende skoolboeke vir die voorsiening van onderwys in Engels saam te stel: 'n spelboek, 'n grammatika en 'n boek met leesoefeninge wat in die jare 1783, 1784 en 1785 onder die titel A Grammatical Institute of the English Language verskyn het.

Hulle was die eerste boeke van hul soort in Amerika en hulle was 'n groot sukses: binne eenhonderd jaar is daar na ramings sowat 80 miljoen eksemplare verkoop.[23] Die boeke, wat vir Webster 'n beskeie inkomste van een sent per eksemplaar besorg het, het in die volgende dekades 'n buitengewoon groot invloed op die Engelse taal in Amerika uitgeoefen, terwyl Webster hom aan verdere projekte in verband met die Engelse taalkunde toegewy het. Die klein woordeboek of Dictionary wat in 1806 vrygestel is, was net die voorloper van sy grootste werk, An American Dictionary of the English Language, wat in 1828 in twee kwartoformaat-boekdele verskyn het en waarmee hy die gedagte van 'n onafhanklike Amerikaanse probeer bevorder het.

Met al sy werke het Webster op sy hoofdoel gekonsentreer: om die bewys te lewer dat Amerikaanse Engels duidelik van die taal van die Britse Eilande verskil het en lankal besig was om homself onafhanklik van Europese invloede te ontwikkel. In die voorwoord tot sy Dissertations on the English Language, with Notes Historical and Critical (1789) skryf Webster

  As an independent nation our honor requires us to have a system of our own, in language as well as government. Great Britain, whose children we are, should no longer be our standard; for the taste of her writers is already corrupted, and her language on the decline. But if it were not so, she is at too great a distance to be our model, and to instruct us in the principles of our own tongue.[24]
 

Die onafhanklikheid van Groot-Brittanje was nie die enigste gedagte waarin mense destyds belang gestel het nie: in 1789 het mans soos Webster ook die dringende behoefte besef om die dertien kolonies in 'n verenigde nasie saam te smelt. Webster het op 'n spellinghervorming aangedring om 'n eie Amerikaanse ortografie te skep wat duidelik van dié van Engeland sou verskil en beweer that such an event is an object of vast political consequence. Webster het dit só gestel:

  ...national language is a band of national union. Every engine should be employed to render the people of this country national; to call their attachments home to their own country; and to inspire them with the pride of national character.[25]
 

Nadat hy een jaar in Engeland gebly het, het Webster 'n meer gematigde houding ingeneem, maar die voorwoord tot sy American Dictionary weerspieël die siening wat hy steeds gepropageer het:

  It is not only important, but, in a degree necessary, that the people of this country should have an American Dictionary of the English Language; for, although the body of the language is the same as in England, and it is desirable to perpetuate that sameness, yet some differences must exist. Language is the expression of ideas; and if the people of our country cannot preserve an identity of ideas, they cannot retain an identity of language. Now an identity of ideas depends materially upon a sameness of things or objects with which the peoples of the two countries are conversant. But in no two portions of the earth, remote from each other, can such identity be found. Even physical objects must be different. But the principal differences between the people of this country and of all others, arise from different forms of government, different laws, institutions and customs... the institutions in this country which are new and peculiar, give rise to new terms, unknown to the people of England... No person in this country will be satisfied with the English definitions of the words congress, senate and assembly, court &c. for although these are words used in England, yet they are applied in this country to express ideas which they do not express in that country.[26]
 

Die skepping van nuwe grondwette

wysig

In die somer van 1776 het die Patriotte die gesag oor die hele gebied van die Amerikaanse kolonies en hul bevolking uitgeoefen en die Lojaliste was magteloos. In alle dertien state was die regerings omvergewerp, die geregshowe gesluit en die Britse agente en goewerneurs uit hulle huise verdryf. Daar was nou verkose konvensies en "wetgewende vergaderings" wat buite enige wetlike raamwerk gestaan het en sodoende 'n behoefte aan nuwe grondwette vir elke deelstaat wat die voormalige koninklike oktrooie sou vervang. Die deelstate was immers nie langer kolonies nie.[27]

Op 5 Januarie 1776, ses maande voor die ondertekening van die Onafhanklikheidsverklaring, het New Hampshire die eerste grondwet bekragtig. In Mei 1776 het die Kongres besluit om alle vorme van koninklike gesag en owerhede deur plaaslik geskepte outoriteite te vervang. Virginië, Suid-Carolina en New Jersey het hul grondwette nog voor 4 Julie saamgestel. Rhode Island en Connecticut het sommer net hul bestaande koninklike oktrooie geneem en alle verwysing na die Britse Kroon geskrap.[28]

Naas die besluitneming oor die nuwe regeringsvorm was die deelstate genoodsaak om vooraf te bepaal hoe die konstitusionele vergaderings gekies sou word en op watter manier die ontwerpe vir nuwe grondwette bekragtig sou word. In state waar die welvarendes die kontrole oor die proses uitgeoefen het, soos in Maryland, Virginië, Delaware, New York en Massachusetts, is grondwette met die volgende kenmerke bekragtig:

  • Die uitoefening en omvang van die stemreg was aan besit gekoppel en net welvarendes kon politieke ampte beklee (alhoewel New York en Maryland die voorvereistes ten opsigte van besit verlaag het).[29]
  • Die deelstate het nou oor parlementêre tweekamerstelsels beskik, waarby die laerhuis die politieke kontrole oor die hoërhuis uitgeoefen het.
  • Die goewerneurs het oor groot politiese gesag beskik, waaronder 'n vetoreg ten opsigte van die wetgewende gesag van die parlement en groot bevoegdhede ten opsigte van die benoeming van staatsamptenare.
  • Daar was geen beperkings op die aantal regeringsampte wat 'n individu mog beklee nie.
  • Godsdienste, wat deur state ingevoer is, is ook deur die nuwe grondwette amptelik erken.

In deelstate waar ook minder welvarendes groot invloed op die konstitusionele proses uitgeoefen het, soos in Pennsilvanië, New Jersey en New Hampshire, is grondwette bekragtig wat

  • die algemene stemreg vir blanke mans erken het of slegs 'n klein besit vereis om stemreg te kry of 'n politieke amp te beklee (New Jersey het die stemreg ook aan sommige welvarende weduwees verleen – 'n besluit wat 25 jaar later herroep is);
  • sterk parlementêre eenkamerstelsels behels het;
  • minder gesag aan goewerneurs gegee het (hulle het nie oor 'n vetoreg beskik nie en min invloed op politieke benoemings uitgeoefen); en
  • individue verbied het om meer as een regeringsamp te beklee.

In state waar konserwatiewe of radikale politici die opperhand gehad het, het die minder invloedryke opposisie nie altyd die nuwe grondwet aanvaar sonder om besware aan te teken nie. Die radikale tendense in Pennsilvanië se grondwet het slegs veertien jaar bestaan. In 1790 het die konserwatiewes 'n meerderheid in die wetgewende vergadering behaal, 'n nuwe konstitusionele vergadering byeengeroep en die bestaande grondwet gewysig. Die nuwe teks het die algemene stemreg vir blanke mans duidelik beperk, die goewerneur van 'n vetoreg en groot invloed op die proses van politieke benoemings voorsien en 'n hoërhuis met voorregte vir welvarende kandidate naas die laerhuis ingevoer. Thomas Paine het die grondwet as onwaardig vir Amerika beskryf.[30]

Militêre oorwinning en onafhanklikheid

wysig

Die militêre gebeure was in 1775 op Boston gekonsentreer. Die stad was 'n Britse basis, maar omsingel deur Amerikaanse burgermagte uit nabygeleë kolonies. Die Kongres het George Washington as opperbevelvoerder gekies en hy het die Britse troepe gedwing om die stad in Maart 1776 te ontruim. Op hierdie tydstip het die Patriotte feitlik die beheer oor alle dertien kolonies uitgeoefen en was nou klaar om die onafhanklikheid te proklameer.[31]

Op 10 Januarie 1776 het Thomas Paine sy politieke pamflet met die titel Common Sense gepubliseer waarin hy vir republikanisme en onafhanklikheid van Groot-Brittanje as die enigste oplossing vir die Amerikaans-Britse geskille bepleit het.[32]

Op 2 Julie 1776 is die Verenigde State se Onafhanklikheidsverklaring deur die Tweede Kontinentale Kongres bekragtig en twee dae later, op 4 Julie, onderteken. Die laasgenoemde datum word nog steeds as die Amerikaanse Onafhanklikheidsdag gevier. Die oorlog met Brittanje het al in April 1775 uitgebreek en die kolonies het aanvanklik gepoog om 'n wedersydse aanvaarbare vredesooreenkoms met Brittanje te bereik. Nou was almal ten gunste van die onafhanklikheidsverklaring.[33]

Die Articles of Confederation and Perpetual Union, wat algemeen as die Articles of Confederation bekend staan, was die eerste regeringsdokument van die Verenigde State wat die kolonies in 'n losse konfederasie van soewereine state verenig het. Die Tweede Kontinentale Kongres het die Articles in November 1777 aangeneem, alhoewel hulle eers drie jaar later formeel bekragtig is.[34]

Oorlog

wysig

Die Britte keer terug: 1776–1777

wysig

In Augustus 1776 het die Britse owerhede versterkings na die front gestuur en die jong Amerikaanse Kontinentale Leër is in die Slag van Long Island in die hewigste gevegte van die onafhanklikheidsoorlog verwikkel. Die Britse troepe het uiteindelik New York Stad ingeneem en byna daarin geslaag om generaal Washington gevange te neem. Die stad was tot 1783 deur die Britte beset en is tot hulle politieke en militêre hoofbasis uitgebou. Ook New Jersey het deel uitgemaak van die Britse magsgebied, maar Washington het die Delawarerivier oorgesteek en die plaaslike Britse troepe met sy verrassingsaanval in die Slagte van Trenton en Princeton verslaan. Die Amerikaanse herowering van New Jersey het nuwe asem in die Patriotte se rewolusionêre saak ingeblaas.

 
Generaal Washington in die Slag van Monmouth

Die Britte het in 1777 twee ongekoördineerde aanvalle op die Amerikaners uitgevoer. Britse troepe uit New York Stad het 'n oorwinning oor Washington behaal en die nasionale hoofstad Philadelphia verower. Met 'n gelyktydige aanval het 'n tweede Britse leër uit Kanada in die Verenigde State ingeval om Nieu-Engeland van die res van die land af te sny. Die leër is egter in Oktober 1777 in Saratoga (deelstaat New York) deur Amerikaanse troepe omsingel en gevange geneem.

Die Amerikaanse oorwinning het die Franse aangemoedig om amptelik by die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog betrokke te raak en danksy die onderhandelinge met Benjamin Franklin het Frankryk vroeg in 1778 'n permanente militêre bondgenoot van die Amerikaners geword. Later het ook Spanje (1779) en Nederland by die koalisie aangesluit. Die Britte was nou gedwing om sonder bondgenote teen 'n magtige koalisie te veg en moes daarnaas ook 'n Atlantiese seeblokkade omseil. Die Amerikaanse slagvelde het sodoende slegs een front in Brittanje se oorlog verteenwoordig.[35]

As gevolg van die vyandelike koalisie en die steeds verslegtende militêre situasie het die Britse bevelhebber, sir Henry Clinton, Philadelphia ontruim om die troepe in New York Stad te versterk. Op hul terugtog is die Britse troepe deur generaal Washington aangeval. Die Slag van Monmouth was die laaste groot geveg in die noordelike deelstate en die Britte het uiteindelik daarin geslaag om na New York Stad terug te wyk. Terwyl Britte en Amerikaners mekaar in die noorde pat gesit het, het die fokus van die militêre gebeure na die suide verskuif.[36]

Die Britse aanval op die suide: 1778–1783

wysig
 
Die beleg van Yorktown het met die oorgawe van 'n Britse leër geëindig en die weg gebaan vir die einde van die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog

In laat Desember 1778 het die Britte Savannah in Georgia ingeneem en begin om verder noordwaarts na Suid-Carolina te marsjeer. Die Patriotte se oorwinning in die Slag van Kettle Creek (Georgia) het die noorde van Georgia van 'n besetting gespaar. Die Britte het vervolgens Charleston in Suid-Carolina ingeneem en 'n netwerk van forte in die binneland opgerig – veral in die hoop dat die Lojaliste bereid sou wees om vir die Britse Kroon te veg. Desondanks het slegs 'n kleiner aantal Lojaliste by die Britse troepe aangesluit en die soldate was dus gedwing om ondanks die aanhoudende gevegte met Amerikaners na Noord-Carolina en Virginia te marsjeer waar hulle op 'n reddingsaksie van die Britse Vloot vertrou het. Die Vloot is egter deur Franse oorlogskepe verniel. Die Britse troepe onder die bevel van generaal Cornwallis het gevolglik in Yorktown, Virginië vasgesit en was ná 'n gemeenskaplike Frans-Amerikaanse aanval in Oktober 1781 gedwing om te kapituleer. Generaal Washington het sodoende die Britte se hoofleër uitgeskakel en alhoewel die Britse koning George III vasbeslote was om met die oorlog voort te gaan, het sy aanhangers in die parlement 'n neerlaag gely sodat die oorlog in Noord-Amerika tot 'n einde gekom het.[37]

Die laaste seegeveg het op 10 Maart 1783 voor die kus van Kaap Canaveral plaasgevind toe drie Britse oorlogskepe onder leiding van die HMS Sybil geprobeer het om die Kontinentale Leër se soldy te roof. Hulle is deur kaptein John Barry en sy bemanning verslaan.

Rewolusie en verraad

wysig

Die Engelse koning het gewapende Amerikaners in Augustus 1775 tot verraaiers teen die Kroon verklaar. Aanvanklik het die Britse owerhede begin om Amerikaanse gevangenes soos gewone kriminele te behandel. Hulle het in die tronk beland en voorbereidings is getref om hulle weens hoogverraad aan te kla. Veral lord Germain en lord Sandwich het hierop aangedring. Baie Amerikaanse krygsgevangenes wat na die Slag van Bunker Hill deur die Britte aangehou is, het blykbaar ook verwag dat hulle gehang sou word.

Die Britse regering het egter geskroom om met die aanklagtes van verraad en teregstellings voort te gaan. Daar was immers tienduisende Lojaliste in die Amerikaanse magsgebied wat moontlik deur die Amerikaners van verraad beskuldig sou word. Die Britse strategie het dus daarop gefokus om hierdie Lojaliste as pionne in 'n politieke skaakspel te gebruik. Ná die kapitulasie in Saratoga in 1777 was daar duisende Britse gevangenes in Amerikaanse hande wat doelbewus as gyselaars aangehou is.

In 1782 is alle Amerikaners in Britse hande deur 'n parlementsbesluit amptelik as krygsgevangenes erken, en ná die Rewolusionêre oorlog het Britte en Amerikaners hul oorlewende gevangenes uitgeruil.[38]

Vredesverdrag

wysig

In die vredesverdrag met Groot-Brittanje, wat as die Vrede van Parys bekend staan, is alle gebiede noord van die Mississippirivier en suid van die Groot Mere aan die Verenigde State oorgedra, alhoewel Florida nie by hierdie reëling ingesluit is nie (die Britte het op 3 September 1783 'n afsonderlike ooreenkoms met Spanje gesluit waarvolgens Groot-Brittanje Florida weer aan die Spanjaarde afgestaan het).

Die Eerste Nasies, wat die betrokke gebiede bewoon het, was by die ondertekening van die vredesverdrag nie verteenwoordig nie en het dit tot teen hulle militêre neerlaag teen Amerikaanse troepe ook nie erken nie. Kwessies in verband met grense en skuldlaste is eers in die sogenaamde Jay-ooreenkoms van 1795 aangespreek.[39]

Nasleep van die Rewolusie

wysig

Die Britse neerlaag het vir sowat vyf persent van die Amerikaanse bevolking ballingskap in die buiteland beteken. 'n Geskatte 100 000 United Empire Loyalists het die nuutgestigte republiek verlaat en hulle merendeels in die oorgeblewe Britse kolonies in Noord-Amerika gevestig, soos byvoorbeeld die Provinsie Quebec. Die Amerikaanse lojaliste-setlaars was veral gekonsentreer in die sogenaamde Eastern Townships (tans Estrie) van Quebec, op die Prins-Edward-eiland en in Nova Scotia. Brittanje het die nuwe kolonies van Bo-Kanada (tans Ontario) en Nieu-Brunswick met die oog op hierdie setlaars gestig.[40]

Wêreldwye invloed

wysig

Die Rewolusie het sy aanvang in deelstate sonder oorgeërfde stand of posisie geneem – ondanks die mislukte pogings van die sogenaamde Geselskap van die Cincinnati (Society of the Cincinnati) om 'n sodanige klasverdeling te skep. Ná die Rewolusie het 'n suiwer demokratiese politiek – volgens die oortuigings van byvoorbeeld Matthew Lyon – moontlik geword, ten spyte van die teenkanting en ontsteltenis van die Federaliste-party.[41]

Die regte van die volk is in die deelstate se nuwe grondwette verskans en het die algemene aanvaarding van die kernwaardes van die Amerikaanse republikanisme bevorder: vryheid, individuele regte, gelykheid en afkeuring van korrupsie. Die grootste uitdaging vir die ou maatskaplike orde in Europa was die afkeuring van oorgeërfde politieke mag en die demokratiese gedagte dat die regering die toestemming van die geregeerdes nodig het. Die voorbeeld van die eerste geslaagde rewolusie teen 'n Europese koloniale ryk het 'n model vir baie ander koloniale volke geskep wat besef het dat hulle eweneens die juk van vreemde oorheersing sou kon verbreek om selfregerende nasies te word.[42]

Marokko was die eerste land wat in 1777 die Verenigde State van Amerika se onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk erken het. Tien jaar later het die twee lande die Marokkaans-Amerikaanse Vriendskapsverdrag onderteken. Friesland, een van die sewe Verenigde Provinsies van die Republiek der Nederlande, was die tweede land wat die Amerikaanse onafhanklikheid op 26 Februarie 1782 erken het. Die State-Generaal van die Republiek der Nederlande het hierdie voorbeeld op 19 April 1782 gevolg en John Adams is tot die eerste Amerikaanse ambassadeur in Den Haag benoem.[43]

Die Amerikaanse Rewolusie was die eerste in die reeks Atlantiese Rewolusies wat deur die Franse Rewolusie, die Haïtiaanse Rewolusie en Simón Bolívar se Latyns-Amerikaanse Vryheidsoorloë voortgesit is. Die politieke nabewings het ook Ierland geraak en die aanleiding tot die Ierse Opstand van die jaar 1798 gegee. Die Amerikaanse Rewolusie het daarnaas ook invloed op die politieke gebeure in die Pools-Litause Koninkryk en Nederland uitgeoefen.[44]

Die Rewolusie het 'n regstreekse impak op Groot-Brittanje, Ierland, Nederland en Frankryk gehad. Baie Britse en Ierse lede van die Whig-party het hulle ten gunste van die Amerikaanse saak uitgespreek. Naas die Nederlandse opstand teen die einde van die 16de eeu en die Engelse Burgeroorlog in die 17de eeu, was die Amerikaanse Rewolusie een van die eerste lesse wat Europeërs vir die omverwerping van 'n ou bewind kon leer, soos byvoorbeeld vir Marquis de Lafayette, wat later in die tydperk van die Franse Rewolusie op politieke gebied aktief geraak het. Die Amerikaanse Onafhanklikheidsverklaring het die Franse Verklaring van Mense- en Burgerregte beïnvloed.[45]

Die Noord-Amerikaanse state se nuutgevonde onafhanklikheid van die Britse Ryk het egter ook daartoe gelei dat die slawerny in die Verenigde State tot 1865 voortbestaan het en sodoende eers 32 jaar ná sy afskaffing in alle Britse kolonies onwettig verklaar is. Ook die Eerste Nasies het 'n duur prys betaal: hulle is gedurende die Britse bewind deur die owerhede beskerm, maar in die nuutgestigte Verenigde State is ooreenkomste wat met hulle gesluit is, dikwels verbreek; hulle is van hul regte en uiteindelik ook van hul land ontneem.

Interpretasies

wysig

Die akademiese wêreld verskil ten opsigte van die uitwerkings van die Amerikaanse Rewolusie. Die breë spektrum van menings strek van 'n ouer sienswyse waarvolgens die Amerikaanse Rewolusie hoegenaamd nie as "rewolusionêr" beskou kan word nie, geen radikale omwenteling van die koloniale samelewing teweeggebring het nie en eintlik slegs 'n veraf bewind deur 'n plaaslike regering vervang het[46] tot onlangse standpunte wat oorspronklik onder meer deur geskiedkundiges soos Bernard Bailyn, Gordon S. Wood en Edward Morgan ingeneem is en die Amerikaanse Rewolusie as 'n unieke en radikale gebeurtenis beskou wat ingrypende veranderings meegebring en groot uitwerkings op die wêreldpolitiek gehad het en op die groeiende aanvaarding van die republikeinse beginsels gegrond was soos die natuurlike menseregte en 'n regstelsel en wetgewing wat deur die mense self verkies is.[47]

Staatskuld

wysig

Die Amerikaanse staatskuld ná die Rewolusie het in drie kategorieë geval. Die eerste was $11 miljoen se buitelandse lenings wat gedurende die Rewolusie veral deur Frankryk toegestaan is. Die tweede en derde kategorie van elkeen sowat $24 miljoen, was lenings wat deur Amerikaanse burgers aan die federale en die regerings van deelstate toegestaan is; burgers het dikwels voedsel, perde en ander voorrade aan die Rewolusionêre troepe verkoop. Die Amerikaanse Kongres het saamgestem dat die buitelandse skuldlas deur die vermoë en gesag van die nuwe regering afbetaal sou kan word.

Ander skuldlaste het uit sogenaamde belowende note bestaan wat tydens die Rewolusionêre Oorlog aan soldate, handelaars en boere uitgereik is wat hierdie betaalmiddele op die premis aanvaar het dat die nuwe grondwet 'n regering sou skep wat hierdie skulde uiteindelik sou betaal.

Die totale oorlogskoste van die deelstate het $114 miljoen beloop, terwyl die federale regering $37 miljoen gespandeer het.[48] Die Kongres het die skuldlas van die deelstate saam met die binne- en buitelandse skulde in 'n nasionale skuldlas omgeskep wat altesaam $80 miljoen beloop het. Aan die leners is die nominale waarde van hul skuldbriewe terugbetaal as 'n saak van nasionale eer, maar ook om die kredietwaardigheid van die nuwe nasie te bevestig.

Herdenking

wysig
 
Kenteken van die 200-jaarviering van die Amerikaanse Rewolusie
 
George Washington se hoofkwartier in Valley Forge, Pennsilvanië

Die Amerikaanse Rewolusie neem 'n sentrale plek in die historiese geheue van Amerikaners in.[49] As die Amerikaanse nasie se stigtingsverhaal word dit nie net as leerstof in skole behandel nie, maar ook met 'n groot aantal monumente herdenk. Die vierde dag van Julie, Fourth of July, is een van die belangrikste openbare waarnemings- en vakansiedae in die Verenigde State. Naas Bunker Hill was Mount Vernon, George Washington se landgoed naby Washington, D.C., een van die eerste nasionale mekkas vir belangstellende toeriste wat in die 1850's reeds jaarliks tienduisend besoekers gelok het.[50]

In die tydperk tussen 1845 en 1860 is Boston se Unitariese predikant Theodore Parker, 'n bekende redenaar en aktivis wat hom vir die afskaffing van slawerny beywer het, in sy politieke stryd deur die voorbeeld van sy grootvader, kaptein John Parker, gemotiveer. Parker was die kommandeur van die Minutemen tydens die Britse aanval in Lexington op 19 April 1775. Terwyl ook ander teenstanders van slawerny die Amerikaanse rewolusionêre tradisies in hulle redenering aangevoer het, het Parker as "'n dapper seun van die Amerikaanse Rewolusie" na sy persoonlike verbintenis met die onafhanklikheidsstryd verwys. Hy het die radikalisme van die Amerikaanse Rewolusie beklemtoon, net soos die belangrike bydraes van swart rewolusionêres. Sodoende het hy sy steun aan John Brown se gewelddadige optrede in die stryd teen slawerny verleen. Parker se retoriek is gedeeltelik oorgeneem deur Abraham en Martin Luther King Jr.[51]

Jonathan B. Crider het in 'n artikel oor die Amerikaanse Burgeroorlog verduidelik hoe redakteurs en redenaars uit sowel die Noorde asook die Suide in die 1850's daarop aanspraak gemaak het dat hul streek as die ware bewaarder van die rewolusionêre tradisies van 1776 was, soos uit die gebruik van rewolusionêre simboliek in hul retoriek blyk.[52]

David Ryan het opgemerk dat die Amerikaanse Rewolusie se 200-jaarviering net een jaar na die vernederende nederlaag in die Viëtnam-oorlog in 1975 gehou is toe Amerikaanse magte dié Suidoos-Asiatiese land moes ontruim. Die destydse Ford-administrasie het onderwerpe soos hernuwing en hergeboorte beklemtoon en dit verbind met 'n herstel van tradisionele waardes toe hulle 'n nostalgiese terugblik na die gebeure van 1776 gebied het waardeur die onafhanklikheidsstryd as 'n tydlose gebeure voorgestel is.[53]

Catherine L. Albanese het aangevoer dat die Rewolusie die hoofbron vir 'n soort nie-denominasionele Amerikaanse burgerlike godsdiens geword het waardeur patriotisme net soos die herdenking en betekenis van die nasie se geboorte sindsdien gevorm is.[54] Sy verduidelik dat in die Amerikaanse Rewolusie – anders as in die Burgeroorlog – nie spesifieke veldslae sentraal staan nie, maar eerder bepaalde gebeure en persone wat as ikone vir sekere waardes (of ondeugde) gevier word. Volgens haar het die Rewolusie sodoende 'n Moses-agtige leier soos George Washington,[55] profete (Thomas Jefferson en Tom Paine) en martelaars (die slagoffers van die Boston-slagting en Nathan Hale) opgelewer, net soos duiwels (Benedict Arnold), nasionale heiligdomme (Valley Forge en Bunker Hill), rituele (die Boston-teepartytjie), embleme (die nuwe vlag), heilige feesdae (4 Julie) en heilige geskrifte waarin elke sin noukeurig bestudeer en in hedendaagse regsake toegepas word (die Onafhanklikheidsverklaring, die Grondwet en die Handves van Regte of Bill of Rights).

Notas

wysig
  • Hierdie artikel, of gedeeltes daarvan, is uit die volgende Wikipedia-artikel vertaal: American Revolution

Verwysings

wysig
  1. Wood (1992); Greene & Pole (1994), hoofstuk 70
  2. Greene & Pole (1994), hoofstuk 11
  3. William S. Carpenter, "Taxation Without Representation" in Dictionary of American History, Volume 7 (1976); Miller (1943)
  4. Miller (1943)
  5. Greene & Pole (1994), hoofstuk 15
  6. Charles W. Toth, Liberté, Egalité, Fraternité: The American Revolution & the European Response. (1989), bl. 26.
  7. Greene & Pole (1994), hoofstuk 9
  8. Miller (1943), bl. 335-392
  9. Greene & Poole (1994), hoofstukke 22-24
  10. Miller (1943) bl. 353-376
  11. Miller (1948) bl. 87
  12. Nash, Lawrence (2005): Freedom Bound, in: The Beaver: Canada's History Magazine.[1] Geargiveer 4 Junie 2004 op Wayback Machine Februarie/Maart 2007, uitgegee deur Kanada se National History Society. bl. 16-23. ISSN 0005-7517
  13. Greene & Pole (1994), hoofstuk 20-22
  14. Nash (2005); Resch (2006)
  15. Goldman, Eric F.: Firebrands of the Revolution. In: National Geographic Magazine, Vol. 146, Nommer 1, Julie 1974, bl. 20
  16. Goldman (1974)
  17. Berkin (2006); Greene & Pole (1994), hoofstuk 41
  18. Linda Kerber, Women of the Republic: Intellect and Ideology in Revolutionary America (1997) ch 4, 6; also see Mary Beth Norton, Liberty's Daughters: The Revolutionary Experience of American Women (1980)
  19. Baugh, Albert C. en Thomas Cable: A History of the English Language. Third Edition. Londen. Guild Publishing 1986, bl. 355-356
  20. Matthews, Albert (red.): Transcripts of the Colonial Society of Massachusetts, XIV, bl. 263-64. Herdrukte uitgawe in Mathews, Mitford M.: The Beginnings of American English. Chicago: University of Chicago Press 1931, bl. 40-41
  21. Baugh/Cable (1986), bl. 356
  22. Mitford M. Matthews: The Beginnings of American English. Chicago: Chicago University Press 1931, bl. 42-43
  23. Baugh/Cable (1986), bl. 358
  24. Baugh/Cable (1986), bl. 359
  25. Baugh/Cable (1986), bl. 359
  26. Baugh/Cable (1986), bl. 360
  27. Nevins (1927); Greene & Pole (1994) hoofstuk 29
  28. Nevins (1927)
  29. Nevins (1927); Greene & Pole (1994), hoofstuk 29
  30. Wood (1992)
  31. Mackesy (1992)
  32. Greene en Poole (1994), hoofstuk 26
  33. Greene en Pole (1994), hoofstuk 27
  34. Greene en Pole (1994), hoofstuk 30
  35. Mackesy (1992), Higginbotham (1983)
  36. Mackesy (1992), Higginbotham (1983)
  37. Mackesy (1992), Higginbotham (1983)
  38. Miller, John C.: Triumph of Freedom, 1775–1783. Boston: Little,Brown and Company 1948, bl. 166
  39. Miller (1948), bl. 616-48
  40. Van Tine (1902)
  41. Wood: Radicalism, bl. 278-79
  42. Palmer (1959)
  43. "Frisians first to recognize USA! (Na aanleiding van 'n artikel van Kerst Huisman wat op 29 Desember 1999 in die dagblad Leeuwarder Courant gepubliseer is)". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Oktober 2008. Besoek op 19 Oktober 2008.
  44. Palmer (1959), Greene & Pole (1994), hoofstukke 53-55
  45. Palmer (1959); Greene & Pole (1994), hoofstukke 49-52; Die Verligting en Menseregte Geargiveer 15 November 2010 op Wayback Machine
  46. "Greene, Jack in: The American Historical Review – The American Revolution Section 25". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Mei 2012. Besoek op 25 Mei 2012.
  47. Wood (2003)
  48. Jensen: The New Nation: A History of the United States During the Confederation, 1781–1789. New York, NY: Alfred A. Knopf 1950, bl. 379
  49. Michael Kammen: A Season of Youth: The American Revolution and the Historical Imagination (1978); Kammen: Mystic Chords of Memory: The Transformation of Tradition in American Culture (1991)
  50. Jean B. Lee: "Historical Memory, Sectional Strife, and the American Mecca: Mount Vernon, 1783-1853," Virginia Magazine of History and Biography (2001), jaargang 109, nommer 3, bl. 255-300 ] in JSTOR
  51. Paul E. Teed: "'Brave Man's Child': Theodore Parker and the Memory of the American Revolution. In: " Historical Journal of Massachusetts (2001), jaargang 29, nommer 2, bl. 170-191
  52. Jonathan B. Crider: "De Bow's Revolution: The Memory of the American Revolution in the Politics of the Sectional Crisis, 1850-1861". In: American Nineteenth Century History (2009), jaargang 10, nommer 3, bl. 317–332
  53. David Ryan: "Re-enacting Independence through Nostalgia – The 1976 US Bicentennial after the Vietnam War. In: " Forum for Inter-American Research (2012), jaargang 5, nommer 3, bl. 26–48
  54. Catherine L. Albanese: Sons of the Fathers: The Civil Religion of the American Revolution (1977)
  55. Robert P. Hay: George Washington: American Moses. In: American Quarterly (1969), jaargang 21, nommer 4, bl. 780-791

Bronne

wysig
  • Greene, Jack P. en J. R. Pole (uitgewers): The Blackwell Encyclopedia of the American Revolution (1994), 845 bl.; behandel veral die politieke gedagtes; hersiene uitgawe (2004) onder die titel A Companion to the American Revolution
  • Mackesy, Piers: The War for America: 1775–1783 (1992), Britse militêre studie. Aanlyn beskikbaar
  • Miller, John C. Origins of the American Revolution (1943) Aanlyn beskikbaar
  • Miller, John C. Triumph of Freedom, 1775–1783 (1948) Aanlyn beskikbaar
  • Toth, Charles. W.: Liberté, Egalité, Fraternité: The American Revolution & the European Response. Albany, NY: Whitston Publishing Company 1989
  • Wêreldspektrum: Volume 1: Amerikaanse Revolusie. 1983 Ensiklopedie Afrikana (Edms) Bpk.
  • Wood, Gordon S.: The American Revolution: A History (2003), beknopte oorsig

Algemene oorsig oor die Amerikaanse Rewolusie en die Rewolusionêre Oorlog

wysig
  • Higginbotham, Don: The War of American Independence: Military Attitudes, Policies, and Practice, 1763–1789 (1983) Aanlyn beskikbaar in die ACLS History E-book Project. Omvattende werk oor die militêre en ander aspekte van die Rewolusionêre Oorlog
  • Jensen, Merrill: The Founding of a Nation: A History of the American Revolution 1763–1776 Indianapolis, IN: Hackett Publishing Company 2004.

Gespesialiseerde studies

wysig
  • Berkin, Carol.Revolutionary Mothers: Women in the Struggle for America's Independence (2006)
  • Nash, Gary B.: The Unknown American Revolution: The Unruly Birth of Democracy and the Struggle to Create America. (2005). ISBN 0-670-03420-7
  • Van Tyne, Claude Halstead: American Loyalists: The Loyalists in the American Revolution (1902)